بین بین (بین عراقی و خراسانی) نامید. از ویژگیهای این سبک فخامت و استواری است و درشتی الفاظ که از سبک خراسانی است و خیالات دقیق معانی باریک و توجه به ضرب المثلهاست که از سبک عراقی به وام گرفته است.» (همان، ۱۳۸۰:۲۴)
«به طور مثال در قصاید قاآنی اشاره به داستان های مذهبی و تاریخی به فراوانی وجود دارد. ابیاتی که در آنها اشاره به داستان ها و قهرمان شاهنامه است:
باد نوروزی شمیم عطرجان می آورد
در چمن از مشک چین صد کاروان می آورد
رستم عید از برای چشم کاووس بهار
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
نوشدار و از دل دید خزان می آورد
با منوچهر صبازی آفریدون ربیع
فتح نامه سلم دی از خاوران می آورد»
(گرگین پور،۱۳۸۵: ۷۲)
«قدرت وی در چیرگی برکلمات و حسن تلفیق آنها با یکدیگر کم نظیرست. قاآنی مردی درس خوانده و فاضل و در صرف و نحو و علوم ادبی و منطق و ریاضیات و فقه و اصول و حکمت مایه در زبان و ادب فارسی و عربی چیره دست بود. در شعر قاآنی لفظ بر معنی و خیالات سطحی بر تخیلات عالیه و تصورات بلند عالیه دارد. قاآنی از شعر به یک طمطراق یا هنگامه پرسروصدا قناعت داشته است شادروان ملک الشعرا بهار معتقدند، قاآنی نخست غث و سیمین زیاد دارد انتخاب کلمات و لغات فخیم و ترکیبات قلنبه و خشن و تهتک در تشبیب و تعزل و عشقبازی از مختصات وی است.
اما همان استاد و سخن شناس در بحث انتقادی و ارجمند خویش صراحت گفتار و سادگی شعر و مضامین تازه را از موجبات شهرت شعر قاآنی شمرده و به این نتیجه رسیده است که با این همه به قدری شعر خوب در دیوان قاآنی جمع است که حد ندارد و برای یک شاعر زیادست خلاصه قاآنی یکی از شعرای بزرگ عصر دوره قاجاریه است.» (یوسفی، ۱۳۷۳: ۳۲۶-۳۲۵)
«بهترین قصیده‌هایش در بزرگداشت پیروزیها و جنگها سروده شده است. قاآنی یکی از نخستین کسانی که در ان روزگار با زبان های اروپایی به ویژه زبان فرانسوی آشنا بوده و تا اندازه کمتر به زبان انگلیسی آشنایی داشت. شبلی حتی تا آن جا پیش می رودکه همه قصیده های قاآنی را تقلیدیا نظیره هایی از قصیده های فرخی ،منوچهری،سنایی وخاقانی می داند روشن وصراحت لهجه او افسونگر است.
لطیفه های او دلنشین است اما حجم آثارش چندان زیاد است که به سبب تخلف گهگاهی که از ذوق سلیم، زبان و آهنگ در آنها رخ داده به ناچار آماج سرزنش می شود با این همه او را بهترین شاعر سده سیزدهم و نوزدهم و هم سنگ بزرگترین استادان و سخن کلاسیک می دانند او ولترایرانیان بود.»
(ریپکا، ۱۳۸۲: ۵۸۵-۵۸۴)
«قاآنی را می توان بعد از صائب معروف ترین شاعر ایران در تمام دوره صفوی و قاجار شمرد و شاید در طرز سخن وصف و انتخاب کلمات و استعمال لذات و تتبع اشعار قدری کمتر کسی از سخن گویان این دوره با او برابری تواند کرد.» (زهتابی ۱۳۴۷: ۳۸۴)
ملک الشعرای بهار نوشته اند:« قاآنی از شعرایی است که می بایست کتابی در حماسه های ملی
می گفت چه در ساختن قصه و پشت هم انداختن مطالب و روایت و انتخاب لذات فخیم آن خشونت و غروری که مستلزم حماسه سرایی است در وی جمع بوده است . چنانکه بهترین قصاید قاآنی قصایدی است که در موارد فتحی یا رزمی گفته شده است.» (بهار، ۱۳۸۲: ۶۲-۶۱)
«شادروان دکتر محجوب درباره شعر قاآنی می گوید: نخستین خلاقیت شعر قاآنی یک دست نبودن
آن است. غث و سیمین زیاد دارد شعرهای بسیار خوب دارد و شعرهای بسیار بدهم دارد.»
(فسایی، ۱۳۸۰ : ۲۲)
«قاآنی نخستین شاعر فارسی زبان است که به زبان فرانسه آشنایی کامل یافته و آن را به قدر کافی
می دانسته است.» (قاآنی شیرازی، ۱۳۳۶: ۸)
«از مهمترین خاصیت های قاآنی قدرت و توانایی فوق العاده او در توضیح و تردیف الفاظ است که شاید هیچ شاعری در زبان فارسی در این کارر به پای او نرسد.» (فسایی، ۱۳۸۰: ۲۳)
«قاآنی در اکثر قصاید، شاعری است در ازگوی، کم اندیش، عوام پسند و لاابالی … چه در زمان حیات و چه پس از مرگ از همه شعرای عصر قاجار در شدت و بزرگی پیش افتاده است و دیوان او به کرات به چاپ رسیده است با این همه خصوصیاتی که ارزنده و قابل تحسین است.» (فسایی، ۱۳۸۰: ۱۹)
«مهمترین آثار قاآنی دیوان اشعار اوست که از زمان حیات شاعر به کرات در تهران و تبریز و هندوستان به طبع رسیده است.» (همان، ۱۳۸۰: ۱۵)
«قاآنی در تهران ۱۲۷۰ در تهران وفات یافت و از خود یک دیوان اشعار و کتاب مرکب از نظم و نثر به نام پریشان به یادگار نهاد.» (هرمان اته ۱۳۵۱: ۲۰۳)
«میرزا حبیب الله قاآنی شاعر مشهور که کتاب پریشان را به ا قتضای گلستان سعدی خوب نوشته است. مقدمه ای هم بردیوان فریدون میرزای قاجار او نیز از منشیان ساده است.» (بهار، ۱۳۷۳: ۳۳۳)
«قاآنی سرانجام در سال ۱۲۷۰ به بیماری مالیخولیا و پریشان گویی مبتلا شد و در روز چهارشنبه پنجم شعبان و همان سال در گذشت و او را در بقعه ابوالفتوح رازی در جوار آرامگاه حضرت عبدالعظیم در شهر ری به خاک سپردند.» (فسایی، ۱۳۸۰: ۱۲)
«همچنین کاربرد لحن حماسه در ابیات زیر که از یکی از قصاید این شاعر بزرگ انتخاب شده است، کاملاً مشهود می باشد.
لحن حماسی شعر این عصر در شعر قاآنی:
تنی گرد آگه ز سرخدای
|
[دوشنبه 1401-04-13] [ 08:31:00 ب.ظ ]
|
