روایی: در این پژوهش جهت تعیین روایی پرسشنامه از روش اعتبار محتوا استفاده شد بدین ترتیب که پرسشنامه نهایی پس از تهیه در اختیار ده نفر از اعضای هیات علمی دانشکده پرستاری و مامائی شهید بهشتی رشت قرار داده شد و از نظرات این اساتید جهت اصلاح نهایی ابزار استفاده گردید.
روش گردآوری داده ها:
جهت گردآوری داده ها ،پژوهشگر پس از اخذ معرفی نامه لازم از دانشکده پرستاری ومامایی شهید بهشتی رشت وکسب موافقت های لازم برای انجام پژوهش از اداره کل آموزش وپرورش رشت وآموزش استثنایی وتعیین حجم نمونه توسط مشاور آمار ،۶ پایگاه سنجش سلامت از دو ناحیه ۱و۲ شهر رشت را انتخاب کرد وبا ارائه معرفی نامه به این مراکز مراجعه کرد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

در نمونه گیری این پژوهش از مربیان بهداشت مستقر در پایگاه های سنجش سلامت کمک گرفته شد که قبل از جمع آوری اطلاعات طی یک جلسه یک ساعته در مورد نحوه تکمیل فرم پرسشنامه صحبت شد و به طور عملی آموزش های لازم درباره اندازه گیری و ثبت اندازه های قد و وزن داده شد. در ضمن دستورالعمل کتبی نیز جهت یکسان پر نمودن پرسشنامه و اندازه گیری قد و وزن به آنها داده شد. لازم به ذکر است که بررسی اکثر نمونه ها تحت نظارت مستقیم پژوهشگر انجام گردید ضمنا کار پرسشگران به طور مداوم توسط پژوهشگر نظارت و کنترل می گردید. لازم به ذکر است که نمونه گیری در ساعات ۱۲-۸ صبح به دلیل حضور بیشتر افراد در پایگاه های سنجش سلامت به مدت یک ماه از ابتدای تیرماه تا ابتدای مرداد ماه به طول انجامید.
روش تجزیه و تحلیل داده ها:
جهت تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده و رسیدن به اهداف پژوهش٬ به هر سوال به صورت جداگانه پاسخ داده شد وسپس پاسخ هر سوال نیز جداگانه محاسبه شد. در قسمت مشخصات فردی٬ پاسخ سوالات “جنس (مذکر و مونث) ، وزن هنگام تولد( کمتر از ۲۵۰۰ گرم،۲۵۰۰ تا ۴۰۰۰ گرم و بیشتر از ۴۰۰۰ گرم ) ، تغذیه دوران شیرخوراگی( شیرمادر، شیرخشک ، هردو) ، سن شروع غذای کمکی (قبل از ۴ ماهگی، ۶-۴ ماهگی ، بالای ۶ ماهگی) ، رتبه تولد(اول ، دوم، سوم ، چهارم وبیشتر)، تعداد فرزندان(۱تا۲ ،۳وبیشتر) ، زندگی با ( فقط پدر ، فقط مادر ، هر دو)، میزان سواد والدین(بی سواد٬ کمتر از دیپلم ٬ دیپلم٬ دانشگاهی) ، شغل والدین(خانه دار ،کارمند ،کارگر ،آزاد) ٬ سابقه چاقی درخانواده( خانواده پدری ، خانواده مادری ، هردو ، هیچکدام) و متوسط درآمدماهانه والدین ( زیر ۴۰۰ هزار تومان ، ۵۹۹-۴۰۰هزار تومان ،۷۹۹-۶۰۰ هزار تومان ، ۸۰۰هزار تومان وبیشتر)” بر این اساس رتبه بندی شد.
یکسری از سوالات مانند (بیماری مادر در دوران بارداری ٬ خوردن غذا بیرون از منزل ، خوردن صبحانه ، عضویت در باشگاه ورزشی ، حضور در مهد کودک یا پیش دبستانی ، ورزش کردن در مهد کودک ، عرق کردن بدنبال بازی کردن وبیدار شدن از خواب در طول شب) نیزدر مقیاس “بله” و “خیر” بود.
در بعد تغذیه کودک٬ پاسخ سوالات “تعداد وعده غذایی (کمتر از سه وعده ،سه وعده و بیشتراز سه وعده) ، دفعات غذا خوردن بیرون از منزل ، مصرف غذاهای آماده مانند سوسیس، کالباس و… ، تعداد دفعات میان وعده وتنقلات را با(۱بار ، ۲بار ، ۳بار وبیشتر)، دفعات مصرف صبحانه در هفته(۲-۱ روز ،۳-۲ روز ، ۴-۳ روز وبیشتر از ۴ روز) ، نظروالدین در مورد خوردن کودک در مقایسه با افراد همسن (کمتر از آنها ، به اندازه آنها وبیشتر از آنها)٬ عادت به مصرف غذاهای پرچرب مانند سرخ کردنی ها، شیرینی جات وخامه(همیشه ، گاهی وهرگز) ” بر این اساس رتبه بندی شد.
در بعد فعالیت فیزیکی کودک ، پاسخ سوالات “میزان فعالیت بدنی در طول هفته ( کمتر از یک ساعت ، یک تا دوساعت ، دو تا سه ساعت و بیش از سه ساعت) ، ساعات ورزش در باشگاه( کمتر از یک ساعت ، یک تا دو ساعت و بیش از دو ساعت) ودفعات ورزش در مهدکودک در هفته(۲-۱ بار ، ۳-۲ بار وبیشتر از ۳ بار) ” بر این اساس رتبه بندی شد.
در بعد خواب و استراحت نیز پاسخ سوالات ” ساعت به خواب رفتن در شب(ساعت ۱۰-۸ ٬ ساعت ۱۲-۱۰ و بعد از ۱۲ شب) ، تکرر بیدار شدن از خواب در طول شب(۲-۱ بار ، ۳-۲ بار و بیشتر از ۳ بار) ، میزان ساعات خواب شبانه روز کودک(کمتر از ۸ ساعت ، ۱۰-۸ ساعت ، ۱۲-۱۰ ساعت و بیش از ۱۲ ساعت) و سوالات مربوط به تماشای تلویزیون وبازیهای کامپیوتری( کمتر از نیم ساعت ، نیم تا یک ساعت ، یک تا دو ساعت و بیش از۲ ساعت )” بر این اساس رتبه بندی شد.
سپس جهت دستیابی به هدف ویژه شماره یک و دو پژوهش ” تعیین فراوانی اضافه وزن درکودکان بدو ورودبه دبستانهای شهر رشت” و” تعیین فراوانی چاقی درکودکان بدوورود به دبستانهای شهر رشت” از روش های آماری توصیفی (جداول توزیع فراوانی) جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. داده های بدست آمده از متغیر چاقی واضافه وزن٬ کمی و پیوسته است که با مقیاس فاصله ای سنجیده می شود.
جهت دستیابی به هدف ویژه شماره سه و چهار پژوهش ” تعیین ارتباط بین ویژگیهای فردی واجتماعی کودک بااضافه وزن کودکان بدو ورودبه دبستانهای شهر رشت” و” تعیین ارتباط بین ویژگیهای فردی واجتماعی کودک باچاقی کودکان بدو ورودبه دبستانهای شهر رشت” از روش آماری استنباطی (آزمون تی مستقل و آنالیز واریانس و آزمون ضریب همبستگی پیرسون و جداول مربوطه) جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. داده های بدست آمده از متغیر شاخص توده بدنی٬ کمی و پیوسته است که با مقیاس فاصله ای سنجیده می شوند. نوع داده های بدست آمده از متغیر سن٬ کمی پیوسته و در مورد متغیرهای جنس٬ سابقه چاقی مادر و پدر٬ شغل پدر ومادر و سابقه بیماری مادر٬ کیفی اسمی و در مورد سطح سواد٬ کیفی رتبه ای است.
جهت دستیابی به هدف ویژه شماره پنج تا ده “تعیین ارتباط بین فعالیت جسمانی واضافه وزن درکودکان بدو ورودبه دبستانهای شهر رشت” ، ” تعیین ارتباط بین فعالیت جسمانی وچاقی درکودکان بدو ورودبه دبستانهای شهر رشت” ، ” تعیین ارتباط بین الگوی تغذیه واضافه وزن درکودکان بدو ورودبه دبستانهای شهر رشت” ، ” تعیین ارتباط بین الگوی تغذیه وچاقی درکودکان بدو ورودبه دبستانهای شهر رشت” ، ” تعیین ارتباط بین الگوی خواب واستراحت واضافه وزن در کودکان بدو ورودبه دبستانهای شهررشت” و”تعیین ارتباط بین الگوی خواب واستراحت وچاقی در کودکان بدو ورودبه دبستانهای شهررشت ” از روش های آماری استنباطی (آزمون تی مستقل٬ آنالیز واریانس و آزمون ضریب همبستگی پیرسون) جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. داده های بدست آمده از متغیرهای ابعاد تغذیه ، فعالیت جسمانی و خواب واستراحت ٬ کمی و پیوسته است که با مقیاس فاصله ای سنجیده می شوند. و نوع داده های بدست آمده از متغیر سن٬ کمی پیوسته و در مورد متغیرهای جنس٬ سابقه چاقی مادر و پدر٬ شغل پدر ومادر و سابقه بیماری مادر٬ کیفی اسمی و در مورد سطح سواد٬ کیفی رتبه ای است.
جهت تجزیه و تحلیل ، داده های بدست آمده با بهره گرفتن از نرم افزار SPSS=17 وآزمون های آماری توصیفی (توزیع فراوانی) و استنباطی (آزمون تی مستقل ، آنالیز واریانس ، آزمون ضریب همبستگی پیرسون ومدل لجستیک رگرسیون) تجزیه و تحلیل شد. جهت بررسی ارتباط و معنی داری عوامل فردی و اجتماعی و عوامل مرتبط با اضافه وزن وچاقی از آماراستنباطی و آزمون مجذورکا و رگرسیون لجستیک بهره گرفته شد.
ملاحظات اخلاقی :
پژوهشگر درانجام این پژوهش خود را ملزم به رعایت اصول اخلاقی زیر دانسته است:
۱-کسب اجازه از ریاست محترم دانشکده پرستاری ومامایی شهید بهشتی رشت جهت انجام پژوهش
۲-ارائه معرفی نامه کتبی از دانشکده پرستاری ومامایی شهید بهشتی رشت به سازمان آموزش وپرورش شهرستان رشت
۳-کسب معرفی نامه جهت انجام پژوهش در پایگاه های سنجش سلامت از طرف سازمان آموزش وپرورش شهر رشت
۴-معرفی خود به مسؤلین پایگاه های سنجش سلامت مشخص شده وکسب اجازه از آنها جهت انجام پژوهش
۵-معرفی خود به دانش آموزان و والدین آنها وتوضیح هدف مطالعه جهت آنها
۶-اطمینان دادن به واحد های مورد پژوهش ووالدین دانش آموزان در مورد اینکه اطلاعات کسب شده محرمانه است وفقط جهت مقاصد علمی وتجزیه وتحلیل آماری از آن بهره گیری می شود.
۷- دادن حق انتخاب آزادانه جهت قبول یا رد شرکت در پژوهش به واحد های مورد پژوهش و والدین آنها
۸-ارائه نتایج حاصل از پژوهش به سازمان آموزش وپرورش ومدیران مدرسه
فصل چهارم
(یافته های پژوهش)
یافته های پژوهش:
با توجه به اهداف مورد نظر در این پژوهش ،۴۲۶ کودک سن بدو ورود به مدرسه از نظر عوامل پیش بینی کننده اضافه وزن وچاقی در شهر رشت مورد مطالعه قرار گرفتند و در مجموع اطلاعات بدست آمده در قالب ۴۳ جدول تهیه وتنظیم گردیده است.
جدول شماره (۱) در ارتباط با هدف ویژه اول پژوهش “تعیین فراوانی اضافه وزن درکودکان بدو ورود به دبستانهای شهر رشت” و همچنین هدف ویژه دوم “تعیین فراوانی چاقی درکودکان بدو ورود به دبستانهای شهر رشت” می باشد.
جداول شماره ۲ تا ۱۷ در ارتباط با هدف ویژه سوم “تعیین ارتباط بین ویژگیهای فردی واجتماعی کودک بااضافه وزن در کودکان بدو ورودبه دبستانهای شهر رشت” وهدف ویژه چهارم “تعیین ارتباط بین ویژگیهای فردی واجتماعی کودکان چاق در بدو ورود به دبستانهای شهر رشت” می باشند.
جدول شماره (۲) در ارتباط با توزیع فراوانی وضعیت شاخص توده بدنی کودکان براساس وزن هنگام تولد می باشد.
جدول شماره (۳) در ارتباط با توزیع فراوانی وضعیت شاخص توده بدنی کودکان بر حسب تغذیه دوران شیرخوارگی می باشد.
جدول شماره(۴) در ارتباط با توزیع فراوانی وضعیت شاخص توده بدنی کودکان بر اساس سن شروع غذای کمکی می باشد.
جدول شماره(۵) در ارتباط با توزیع فراوانی وضعیت شاخص توده بدنی کودکان بر اساس رتبه تولد می باشد.
جدول شماره (۶) در ارتباط با توزیع فراوانی وضعیت شاخص توده بدنی کودکان بر اساس تعداد فرزندان خانواده می باشد.
جدول شماره (۷) در ارتباط با توزیع فراوانی وضعیت شاخص توده بدنی کودکان بر اساس زندگی با پدر و مادرمی باشد.
جدول شماره(۸) در ارتباط با توزیع فراوانی وضعیت شاخص توده بدنی کودکان بر اساس سابقه بیماری مادر در دوران بارداری می باشد.
جدول شماره (۹)در ارتباط با توزیع فراوانی وضعیت شاخص توده بدنی کودکان بر اساس میزان BMI مادر می باشد.
جدول شماره (۱۰) در ارتباط با توزیع فراوانی وضعیت شاخص توده بدنی کودکان بر اساس میزان BMI پدر می باشد.
جدول شماره (۱۱) در ارتباط با توزیع فراوانی وضعیت شاخص توده بدنی کودکان بر اساس میزان تحصیلات مادر می باشد.
جدول شماره (۱۲) در ارتباط با توزیع فراوانی وضعیت شاخص توده بدنی کودکان بر اساس میزان تحصیلات پدر می باشد.
جدول شماره (۱۳) در ارتباط با توزیع فراوانی وضعیت شاخص توده بدنی کودکان بر اساس شغل مادر می باشد.
جدول شماره (۱۴) در ارتباط با توزیع فراوانی وضعیت شاخص توده بدنی کودکان بر اساس شغل پدر می باشد.
جدول شماره (۱۵)در ارتباط با توزیع فراوانی وضعیت شاخص توده بدنی کودکان بر اساس شاغل بودن والدین می باشد.
جدول شماره (۱۶)در ارتباط با توزیع فراوانی وضعیت شاخص توده بدنی کودکان بر اساس سابقه چاقی خانوادگی می باشد.
جدول شماره (۱۷) در ارتباط با توزیع فراوانی وضعیت شاخص توده بدنی کودکان بر اساس متوسط درآمد خانواده می باشد.
جداول شماره ۱۸ تا ۲۹ در ارتباط با هدف ویژه پنجم ” تعیین ارتباط بین الگوی تغذیه واضافه وزن درکودکان بدو ورودبه دبستانهای شهر رشت” وهدف ویژه ششم ” تعیین ارتباط بین الگوی تغذیه وچاقی درکودکان بدو ورودبه دبستانهای شهر رشت” می باشند.

امور سنگین و پیچیده را به چندین وظیفه قابل انجام و ساده‌تر تقسیم کنید. با تعریف و طبقه‌بندی امور، اجرای آنها بسیار سهل و راحت خواهد شد.
هرگز اجازه ندهید کارهای روزمره روی هم انباشته شود.
پیش از شرکت در هر جلسه‌ای حتماً دستور جلسه را بخوانید. اگر برای شما ارسال نشده است، حتماً آن را درخواست کنید.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

اگر خودتان جلسه‌ای را برگزار می‌کنید، خوش برخورد باشید و حتی‌المقدور کوتاه سخن بگویید و جلسات را طولانی نکنید تا مفید باشند.
کارهایتان را با خود به خانه نبرید. نه تنها قادر به انجام آنها نخواهید بود، بلکه اوقات فراغت خود را هم ضایع کرده و بواسطه انجام ندادن کار نیز عذاب وجدان خواهید داشت. (کاظمی، ۱۳۸۰، ص۴۰).
عوامل اصلی در عدم استفاده بهینه از زمان
عوامل مربوط به وضعیت اجتماعی قومی
مدام می‌گوییم فرهنگ ما و قومیت ما زمان نمی‌شناسد؛ به آن اهمیت نمی‌دهد و ارزشی برایش قائل نیست. وضعیت اجتماعی حکم می‌کند که زمان، عامل مهمی در زندگی روزمره و کاری ما نباشد. این وضعیت‌های اجتماعی کدام هستند؟ نمونه‌هایی از جمله موارد زیر را می‌توان بررسی کرد.
— عدم شناخت اصل بهره‌وری و تأثیر آن بر توسعه شخصی، اقتصادی و اجتماعی؛
— داشتن ذهنیت و تمایل فراوان برای داشتن تعطیلی؛
— اعتقاد فراوان به قضا و قدر و دخالت دادن آن در کار و حرفه و وظایف سازمانی؛
— وجود پررنگ ذهنیت خود محوری و گریز از کار گروهی.
عوامل مربوط به سازمان
سازمانهای بسیاری هستند که از یک طرف در جهت بالا بردن سود و منافع و بهره‌وری می‌کوشند، از طرف دیگر امکانات آن را مهیا نمی‌کنند. به عنوان نمونه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
— مشخص نبودن حد و حدود اختیارات و حیطه مسئولیت‌ها
— عدم توجه مطلوب به تنظیم روش‌های ارتباطات داخل سازمانی
— وجود فرهنگ «اگر کار باید انجام شود خودش انجام می‌شود»
— اضافه بار کاری، به خصوص برای آنان که کار خود را به نحو مطلوب انجام می‌دهند
— برای بیشتر از یک رئیس کار کردن
— نبودن شناخت درست از اصل وجود شرح وظایف و مشخصات فردی
— رد و بدل شدن و یا وجود اطلاعات ناقص و یا غلط در سیستم‌های اداری و اجرایی.
۳ . عوامل شخصی
خیلی‌ها از این که قبول کنند که خود آنها مشکل زمان را ایجاد می‌کنند ابا دارند. معمولاً سرزنش کردن دیگران آسان‌تر است ،بعضی از ویژگیهای شخصی، رفتارهای عادتی خاص که فرد بدون بررسی تأثیرات آن بر زندگی حرفه‌ای اصرار بر تکرار آنها دارد از جمله عوامل ضایع شدن وقت فرد است. یک مثال در این رابطه تلفن است که وقتی زنگ می‌زند به هر دلیلی نمی‌توانیم به آن جواب ندهیم و بعد ناراحتی خود را از کمبود وقت با جملاتی مانند «امان از این تلفن‌های مزاحم و بی‌جا» ابراز می‌کنیم.یکی دیگر از علل مشخص و چشم‌گیر کمبود وقت، نداشتن برنامه مشخص روزانه است. برنامه‌ریزی، یک کار مداوم است اگر واقع‌بینانه با در نظر گرفتن منابع موجود و سپس انگیزه داشتن برای اجرایشان انجام گیرد عملاً باعث پرهیز از مقادیر بسیاری دوباره کاری‌ها و یا انجام کارهای بیهوده و یا غیر ضروری گشته و در نتیجه زمان بیشتری برای فرد به وجود می‌آورد. (رحیمی، ۱۳۸۱، صص ۵۸-۵۷).
تصورات اشتباه در مورد مدیریت زمان
مکنزی و همکارانش هویت تصورات غلط در مورد مدیریت زمان را به ترتیب ذیل مشخص کرده‌اند، اولین تصور غلط این است که «پرمشغله و پرمتحرک بودن، بهترین راه برای بیشتر کار انجام دادن است» این یعنی اهمیت دادن به فعالیت‌های فیزیکی در برابر فعالیتهای فکری. دوم آن که «اگر سخت‌تر کار کنیم. مشکلات وقت برطرف می‌شود» اما در حقیقت آنهایی که با فکر کار می‌کنند، ممکن است فشار کمتری را متحمل شوند، چه بسا کارهایی را حذف کنند و یا در هم بیامیزند. سوم «اگر می‌خواهی کار، درست انجام شود، بهتر است خودت دست به کار شوی» این در کوتاه مدت ممکن است نتیجه بدهد. اما در دراز مدت مؤثر نیست. چهارمین تصور غلط این است که «اساسی‌ترین فعالیتهای روزمره، نیازی به برنامه‌ریزی ندارد» و آخرین مورد، «اگر کارها را خوب انجام دهیم به طرز درستی از وقتمان استفاده کرده‌ایم» این حرف تا حدی صحیح است، اما انجام دادن کار صحیح مهمتر است. اگر کار غلطی را خوب انجام دهیم. به طور مؤثری از وقت خود استفاده نکرده‌ایم. (مؤذن جامی، ۱۳۸۱، ص۲۴).
شناسایی عوامل مؤثر در اتلاف وقت
هوای نفس، تمایل به خوشحال کردن دیگران، ترس از آزردن دیگران، ترس از برخوردهای جدید، کنجاوی، عدم اطمینان و عدم احساس امنیت، غرور نسبت به توانایی‌های خود، و کمال‌طلبی از خصوصیات بسیار متعارف انسانهاست و به لحاظ همین خصوصیات است که دشوار بتوان با وجود این همه محرکهای روانی و درونی از وقت خود به طور م‍ؤثر و عاقلانه‌ای بهره گرفت. اگر قرار است که بر وقت خود کنترل و سلطه کامل داشته باشید باید بدانید که این گرایشهای قدرتمند چه نقشی دارند و برای چه به کار می‌آیند و به خود بیاموزند که اعمال خود را اصلاح کنید. ممکن است نتوانید در حدکمال همه این خصوصیات و گرایش‌های درونی را نابود سازید، اما می‌توانید آنها را تحت کنترل خود در آورید. (مکنزی، ۱۳۷۴، ص ۲۶). اتلاف وقت به زمانهایی گفته می‌شود که طی ساعات کاری و در حالی که فرد ظاهراً مشغول کار است می‌گذرد. مثل زمانی که صرف پیدا کردن یک نامه در روی میز کار یا کشوهای آن می‌شود، یا مدتی که طول می‌کشد تا شماره تلفنی را برای چندمین بار در دفترچه تلفن پیدا کرد. (جسمی، ۱۳۷۹، ص ۱۴) یکی از اساسی‌ترین راه های مدیریت زمان، بررسی فعالیتهای وقت هدر ده در زندگی شخصی و کاری است. مشخصاً این فعالیتها به مقدار زیاد بستگی بر شیوه زندگی فرد، شخصیت او، موقعیت اجتماعی و اقتصادی وی و همچنین عوامل محیطی که او را احاطه کرده‌اند دارد. مطمئناً نمی‌توان ادعا کرد که عوامل وقت هدر ده سازمانهای مشابه و همگون از نظر ساختاری، در دو گوشه دنیا، یکنواخت بوده و تجارب موفق در کنترل آن عوامل در یک سازمان به احتمال زیاد به نتایجی مشابه، در سازمان دیگر منجر خواهد بود. اما نمی‌توان هم حاشا کرد که آگاهی و بررسی انواع آنها و قیاس آنها با موقعیت‌های اجتماعی و سازمانی خودمان می‌تواند کمکی باشد. برای یافتن راه و چاره‌هایی مناسب برای وضعیت موجود، تحقیقات نشان داده، عواملی که اصلی‌ترین نقش را در ضایع کردن وقت بازی می‌کنند به قرار زیر هستند. (رحیمی، ۱۳۸۱، ص۵۸).
نارسایی برنامه‌ریزی
ما معمولاً از برنامه روزانه خود به طور کلی آگاه هستیم، اما از برنامه‌ریزی روزانه استفاده چندانی نمی‌کنیم. خیلی وقت‌ها تا دیر وقت در اداره ماندن و اضافه‌کاری، نشان از وجود و کوشش در اصلاح اشتباهات است. به قولی کیف پر و میز شلوغ نشان پرکاری نیست؛ نشان بی‌برنامگی است. برای اغلب ما سررسید، کار برنامه‌ریزی روزانه را انجام می‌دهد، اما نمی‌توان حاشا کرد برای عده زیادی برآوردهای زمانی در سر رسید غیرواقعی هستند. باید به این موضوع توجه داشت که کارها اغلب بیشتر از آن چه حدس زده می‌شود وقت می‌برند. به ندرت از سررسید به عنوان یک سیستم برنامه‌ریزی روزانه و یا هفتگی و ماهانه استفاده می‌کنیم. از مواردی که در برنامه‌ریزی روزانه باید به آنها توجه داشت این است که توجه کنیم که در طول روز چه کارهایی باید انجام گیرد. چه کارهایی بهتر است که انجام گیرد . چه کارهایی می‌تواند انجام گیرد. (رحیمی، ۱۳۸۱، ص۵۹).
نداشتن سازماندهی شخصی
همان‌طور که قبلاً گفته شد میز شلوغ‌شان پرکاری نیست، بلکه بیشتر نشان از ‌بی‌برنامگی و یا نشان از روش نداشتن در کارها است. عادت دادن خود به انضباط، نه البته انضباطی خشک و نظامی، شروع مطلوبی برای ارزش دادن به زمان و اشراف به ابتدا و انتهای هر کاری که انجام می‌دهیم و محدودیت آن است.
عوامل اتلاف زمان
در یک تقسیم‌بندی کلی، عوامل اتلاف زمان به دو دسته تقسیم می‌شوند:
* عوامل خارجی (تماس‌های تلفنی، ملاقات ‌کنندگان سرزده، سایر مزاحمت‌ها و …)
* عوامل داخلی (یا خود ساخته: فقدان نظم مشخص، شلوغی میز، عدم تمایل به واگذاری کارها به دیگران، کار امروز را به فردا افکندن، فقدان تصمیم‌گیری مؤثر …..).اکثر ما تمایل داریم در بیان نقش عوامل خارجی وقت‌کشی، اغراق کنیم و از آنها به عنوان عذرهای قانع‌کننده استفاده نماییم، اما ریشه اصلی اتلاف زمان در خصلت‌های فردی ما نهفته است، که باید علل و عوامل آن را شناخت و برای درمان آنها گام‌های مؤثری برداشت. (سیدی، ۱۳۸۳)
برخی از علل و عوامل درونی اتلاف زمان عبارتند از:
بی‌فکری و عمل‌زدگی؛به منظور دوری از این آفت باید به برنامه‌ریزی و اولویت‌بندی کارها پرداخت. در مدیریت زمان، تعیین هدف‌ها و اولویت‌های مربوط به کار از مهم‌ترین امور به شمار می‌رود، که باتوجه به آن می‌توان از به دام افتادن در امور جزئی و غیرضروری نجات یافت.
بی‌نظمی؛فرد نامنظم علاوه بر اتلاف وقت خود باعث اتلاف زمان دیگران نیز می‌شود.
پرحرفی و بیهوده‌گویی؛پرحرفی باعث اتلاف وقت می‌شود و انسان در آخر می‌بیند از برنامه خود هم عقب مانده و چیزی به دست نیاورده است. پس بهتر است در جایی که لازم باشد حرف بزنیم و بیهوده‌گویی نکنیم.
اهمال کاری؛تسویف منجر به سنگین‌تر شدن بار فرداها می‌شود و نگرانی از کارهای مانده و دشواری انجام آنها به مرور زمان، منجر به بیماریهای عصبی و یا بی‌تفاوتی نسبت به امور می‌شود و به دنبال آن بی‌نظمی و عدم تعهد نسبت به مسئولیت‌ها رخ می‌دهد و از همه مهمتر فرصت‌ها از دست می‌رود.
تنبلی و بی‌حوصلگی؛فرد تنبل چون اهل کار نیست حتی هدف‌های قابل دسترسی و آسان را نایافتنی می‌بیند و به همین دلیل اوقات خود را به بطالت می‌گذارند.عوامل تنبلی عبارتند از «عوامل گرایشی» مانند عدم تمایل به قبول زحمت یا ناراحتی، ترس از شکست، عزت نفس کم، افسردگی، ملامت،‌خجالت، احساس تقصیر و … و «عوامل شناختی» مانند: اطلاعات ناکافی، مشخص نبودن اولویت‌ها، تردید داشتن، مطمئن نبودن درباره مسئله و ناتوانی در درک اقدام به جا و به موقع، تفکر منفی، هدف‌های مبهم و … و «عوامل خارجی و محیطی» مانند سردرگمی نبود تشکیلات، سروصدا، فشار کاری بیش از حد و … و «عوامل جسمانی» مانند: خستگی، ورزش نکردن، بی‌تحرکی در طول روز، پشت میز نشستن و … (خطیبی، ۱۳۸۹).
سعید اسلامی در کتاب مدیریت کاربردی وقت، آفات زمان را در سه زمینه دسته‌بندی کرده است:
آفاتی که به خود فرد مربوطند، شامل بی‌نظمی، نداشتن برنامه اولویت کاری، ضعف ارتباط، عدم اطلاع کافی، بی‌علاقگی، فشار روانی، تعارفات و رو در بایستی، دخالت غیرضروری در برخی کارها.
آفاتی که به دیگران مربوطند، شامل مکالمات تلفنی، جلسات، تفویض اختیار.
آفات پیش‌بینی نشده شامل تصادفات، خرابی ماشین، بیماری و … (شادمان‌فر، ۱۳۸۸)
جلسات غیرضروری، میز یا محدوده کار نابسامان، تلفن‌های غیرضروری، صرف وقت زیاد برای پاسخگویی به نامه‌ها، مشکل داشتن با تکنولوژی، اختصاص زمان طولانی به برنامه‌ریزی، اختصاص زمان طولانی به تحلیل اشتباهات، از دیگر عوامل اتلاف زمان می‌باشند. (ظهوریان، ۱۳۸۹).
تعیین هدف و برنامه‌ریزی
افراد موفق، کسانی هستند که قادرند به طور واضح و روشن تعریف دقیقی از اهداف خود و همچنین عملیات اجرایی لازم برای رسیدن به این اهداف ارائه کنند. (خاکی، ۱۳۸۲، ص۴۸).چند دقیقه کار و فعالیت خلاقه توأم با تفکر که در زمان مناسب انجام شود، می‌تواند بخش بزرگی از وظایف یک مدیر را به انجام رساند و نتایج سودمندی به بار آورد. (جسمی، ۱۳۷۹، ص۱۶).برای یک برنامه‌ریزی پویا و مؤثر موارد ذیل را در نظر داشته باشید:
—اهداف و فعالیتها را در جهت اهدافتان بهم مربوط کنید.

تعریفات استرس بنا بر نظریه تعاملی که به روابط بین فرد و محیط تاکید می کند بیشترین تائید را بخود اختصاص داده است از جمله :
نظر لازاروس که استرس نتیجه فرایند قضاوت ارزشی افراد از حوادث و موقعیت هاست ، تعریف جامعه است. در توضیح این مطلب باید گفته شود کهع وقتی فرد با حوادث و یا موقعیت های گوناگون روبرو می شود ، درگیر فرایند ارزشی در مورد آن حادثه یا موقعیت تا زمانیکه معنی آن حادثه را درک و همچنین قضاوت می کند که آیا امکانات و توانائیهای او به اندازه کافی هستند تا تقاضهای محیط را براورده سازند در اینجا استرس نتیجه این فرایند قضاوت ارزشی می باشد .
استرس نیروی قدرتمندی است با آثار مثبت و منفی . به آب رودخانه ای می ماند که با ایجاد دس می توان آن را مهار و مورد بهرهر برداری قرار داد یا اینکه آنرا به سیل ویرانگری تبدیل نمود . علی رغم این نظر که استرسهای مفید وجود دارد و قدری فشار روانی جهت ایجاد انگیزه در انسان ضروری است اما زمانی که از آن بحث می گردد به نتایج منفی آن نگاه می شود و منظور استرس مضر است ( الوانی ۱۳۷۱)
فرهنگ جامع و روانشناسی و روانپزشکی (۱۳۷۳) استرس را چنین معنی می کند :
«هر چیزی که در تمامیت زیست شناختی ارگانیسم به وجود اورد و شرایطی ایجاد کند که ارگانیسم طبیعتاً از آن پرهیز می کند استرس شمرده می شود . استرس ممکن است بصورت محرکهای فیزیکی ، عفونتها ، واکنشهای آلرژیک و نظایر آن باشد یا بصورت تغییر در جو اجتماعی مردانی . اولی یک عامل استرس زای فیزیولوژیکی است ، دومی نه تنها با قدرت تهدیدی که اصولاً در عامل استرس زا نهفته است بلکه با کیفیت درک شخص از آن عامل ارتباط دارد (ص ۱۴۴۹)
نکات ضروری در مورد مفهوم فشار عصبی : (الوانی ۱۳۷۷)
۱-استرس همواره به علت عوامل ناخوشایند و نا مطلوب در فرد به وجود نمی آید . یک خبر مسرب بخش نیز می تواند به اندازه یک حادثه ناگوار استرس زا باشد .
۲-استرس را نباید پدیده ای منفی در نظر گرفت بلکه میزان مشخص از آن به عنوان محرک افراد لازم است .
۳-استرس به مفهوم اضطراب نیست زیرا اضطراب جنبه روانی در حالی که استرس صرفاً حالت روانی نیست و جنبه روانی نیست و جنبه روانی تنی دارد و بیماری جسمانی نیز نیست زیرا بیماری تظاهرات اختصاصی و غیر اختصاصی است در حالیکه استرس تظاهرات غیر اختصاصی یا عمومی دارد . در همین ارتباط جان لاک (۱۳۷۴) اظهار می کند :
بدون استرس چیزی حاصل نمی گردد و میزان سالمی از آن جهت انسان ضروری است تا هر چیزی را بدست آورد . استرس پاسخی است که فرد برای تطبیق با یک وضعیت خارجی متفاوت با وضعیت عادی به صورت رفتاری روانی یا جسمانی از خود بروز می دهد (الوانی ۱۳۷۱)

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

از حالت تعامل خارج می شود و در نتیجه رابطه وی با دنیای پیرامونش دچار اختلال می گردد .
مدل های استرس
۱)مدل مبتنی بر پاسخ این مدل اساساً تاکید بر روی پاسخ خاص ارگانیسم دارد و به عبارت دیگر پاسخهای خاص هستند که انعکاس یک موقعیت را روی فردی که تحت تاثیر فشار و استرس قرار دارد تعیین می کند یعنی استرس را یک پاسخ خاص ارگانیسمی می دانند.
تحقیقاتی که براساس این مدل انجام گرفته است استرس را فقط یک متغیر وابسته ای قلمداد می کند که تحت تاثیر متغیر مستقل قرار دارد سندرم تطابق عددی که بوسیله هانی سلیه مطرح شده است مثالی از این مفهوم اساساً پاسخ استرسی است در این مدل استرس به عنوان یک پاسخ غیر مشخصی فیزیولوژیک تعریف شده که ارگانیسم به همه محرکات طبیعی پاسخ می دهد سلیه تاکید می کند پاسخ استرس غیر مشخص است یعنی به سویله استرسوری برانگیخته و می تواند به عنوان یک الگوی عمومی تصور شود که به نگهداری و محافظت و وحدت بیولوژیک فرد کمک می کند.
نکته دیگر در این مدل این است که جریان پاسخ استرس در یک فرد که در یک در معرض یک استرسور مداوم قرار گرفته است طی ۳ مرحله مشخص و قابل تعریف صورت می گیرد اولین مرحله مواجه با استرسوره، واکنش هشدار دهنده با خطر است که سبب کاهش سطح مقاومت شده و اگر استرسور به اندازه کافی و شدید باشد ممکن است منجر به مرگ شودو اگر شدید نباشد فرد وارد مرحله دوم می شود که فرد آهسته آهسته با استرسور سازگاری می کند و طی این مرحله خصوصیات پاسخ واکنش مرحله اول از بین می رود و مقاومت بالاتر از حد نرمال می شود و در مرحله سوم که نوعی تخلیه می باشد نیز احتمال مرگ وجود دارد زیرا ممکن است انرژی بدن برای سازگاری و مقابله با استرسور ادامه دار از بین برود.(مایکل،۱۹۸۶)
۱) مدل مبتنی بر محرک
این مدل بیان کننده این مسئله است که همه موقعیتها و محرکات محیطی استرس زا هستند اگر چه ممکن است در بعضی از افراد منجر به بروز پاسخ استرس شوند.
در این مدل استرس اصطلاحا به محرکات معینی که از محیط بر فرد وارد می شود و او را تحت فشار قرار می دهد اطلاق می شود. به عبارت دیگر استرس از محیط بر فرد برانگیخته می شود و در واقع واکنش به استرسورها خارجی است که فشار نام داد که برابر با مفهومی است که از استرس در فیزیک و الکتریست بکار می رود. هلمز و راهه تلاش کردند که موقعیتهای استرس زا را حوادث زندگی و نحوه برخورد تملس فرد با این حوادث مشخص کند و مرگ یکی از اقدام ها می باشد.
این دو مدل هر کدام فقط به جنبه هائی از تجربه استرس اشاره می کند. (کایکل ،۱۹۸۶)
۲) مدل مبتنی بر تاثیر متقابل
این مدل هم جنبه های محرک و هم جنبه های پاسخ استرس را در نظر می گیرد. طبق این مدل از طریق یک ارتباط ویژه جنبه های پاسخ بین شخص و محیط حاصل می شود . در این مدل فرد یک عامل فال! در جریان استرس متصور شده است و همچنین فرض می شود که خود تنظیمی در استراتژیهای مقابله ائی شناختی… رفتاری و هیجانی نحوه برخورد با استرسور را تحت تاثیر قرار می دهد، این مدل دارای چندین مرحله است.
اولین مرحله وجود برخی از نیازها و خواسته ها را در فرد نشان می دهد در این زمینه باید گفت که معمولاً دو نوع خواسته وجود دارد: نیازهای داخلی و نیازهای خارجی، نیاز های داخلی که منابع قدرتمند استرسی هستند که نتیجه عملکرد عوامل محیطی است. کار بیش ازحد که بوسیله کارفرما برای کارگر فراهم می شود. ناراحت فیزکی ناشی از فضای کاری یا نیاز به کمک داشتن دائمی عضوی از اعضای خانواده یا فامیل، مرحله دوم شامل ادراک مشخص از خواسته های درونی و بیرونی است و توانائیش برای برخورد و تملس با این نیاز مهم استرس وقتی رخ می دهد که به یک عدم تعادل و یا عدم موازنه بین ادراک نیازها و خواسته هائی از یک طرف و ادراک توانائی مواجهه با آنها از طرف دیگر وجود داشته باشد بعضی از متغییرهای ارگانیسم مثل شخصیت، قدرت، EGO و هوش اختلافات فردی در ارزیابی شناختی استرس به حساب می آیند اگر در یک موقعیت استرسور بیش از توانائی فرد باشد و شناختی هم از آن استرسور وجود نداشته باشد فردبه کارش ادامه می دهد، تا وقتیکه عدم توانائی طولانی در مقابله با موجه شدن با ان آشکار می شود. این عدم موازنه منبع راه تجزیه استرس می شود. مرحله سوم مدل، پاسخ استرسی است که روش های مواجه با استرسور است. تجربه هیجان – ذهنی استرس با تغییرات شناختی- رفتاری و فیزیولوژیکی که تلاش در کاهش تقاضا و نیازها با استرسور دارند همراه می شوند برخلاف سایر مدلها که پاسخ به استرس آخرین مرحله به شمار می آید. ککس و مک لی مرحله چهارمی نیز به مدل خوداضافه می نمایند. این مرحله در ارتباط با نتایج حقیقی و نتایج ادرا شده پاسخ مواجه و مقابله با استرسور است. در صورتیکه فرد در برخورد با نیازها و تقاضاها شکست بخورد یا وقتیکه اثرات منفی ناشی از شکست را پیش بینی بکند ممکن است ادامه یابد. مرحله چهارم شامل بازخورد است که در سرتاسر این سیستم رخ می دهد و ممکن است حوادثی را در قسمتی از این سیستم ایجاد کند. بازخود داری دو اثر متفاوت است می تواند بعنوان پاسخ مناسبی باشد که توانائی فرد را برای سازگاری بالا بر دو هم بعنوان پاسخ نامناسببی باشد که ممکن است پاسخ استرسی را شدید کند و سبب افزایش ضرر و زیان شود یا ممکن است فرد را در دادن پاسخ هشیار کند و بالاخره در بیماری فرد مداخله کند فیزیک ممکن است در سطوح مختلف فیزیولوژیک روانشناسی و اجتماعی اتفاق بیافتد.
بنابراین مدل تاثیر متقابل فرد و محیط استرس را نتیجه عملکرد ارتباط فرد با محیط می داند یا پاسخ معین و یا یک محرک مشخص ضرورتاً نمی تواند بدون ارزیابی ارتباط فرد با محیط به عنوان استرس زا یا بدون استرس زا در نظر گرفته شود.( مایکل، ۱۹۸۶)
۳) الگوی جنبه پردازی
آخرین مدلی که در زمینه استرس مطرح است مدل جنبه پردازی اطلاعات باشد این مدل بین استرسهای روانشناختی ، فیزیولوژیکی و بیوشیمی تفاوت قائل می شود. این مدل هم استرسور و هم پاسخ استرس را با هم در نظر می گیرد. اما این مدل تاکید دارد که نمی توان استرس را بدون تغییر وتفسیر محرک به عنوان استرس زا شناخت، بنابراین مدل خبر پردازی تاکید زیادی روی ارزیابی شناختی و توجیه فرد دارد.
تعبیر و تفسیر فردی از استرس و همچنین اینکه کدام محرک در حافظه کوتاه مدت جریان می یابد و کدام نادیده انگاشته شود نیاز به توجه انتخابی دارد همچنین خبرپردازی اطلاعات نیاز به کاربرد حافظه دراز مدت نیز هست زیرا از طریق استعداد شناختی و کمک از حافظه دراز مدت فرد اجازه می یابد که بعضی از محرکات را خوشایند و بعضی از ناخوشایند تعبیر و تفسیر کنند با توجه به حافظه کوتاه مدت حافظه دراز مدت و جریان تصمیم گیری در ارزیابی شناختی محرک و پاسخ به عنوان استرس زا بودن لازم و ضروری هستند.
بر حسب ارزیابی شناختی ، استرسورها با جریانهایی مثل موقعیت هیجانی، عاطفی، پاسخهایی مثل اضطراب، ترس، عصبانیت و عم را بر می انگیزند. در این مد فرض بر این است که تعداد زیادی از استرسورها به وسیله فرد ارزیابی می شوند و فشار زیادی در این سیستم وجود دارد و بطور کلی فشار زیادتر بار اطلاعاتی را برای جریانهای شناخت و بیولوژیکی فرد بیشتر می کند. این مدل ۳ نوع استرسوررا بطور کلی پیشنهاد می کند:
۱- پیش بینی درد فیزیکی و خطر
۲- تهدید به جدا شدن و قبول نکردن اجتماع
۳- محرکات پیچیده ای که مستلزم هم پاسخ به نیازهای موازی و هم پاسخ به نیازهای جدید و پیچیده است( مایک ۹۸۶)
روش های پیشگیری از ایجاد استرس:
هانس سلیه پدر تحقیقات در زمینه استرس، پرسشی را در انتهای کتاب معروف خود به نام فشار زندگی مطرح می کند او می گوید که بشر قادر است با مطالعات علمی پدیده استرس برنامه دقیقی جهت تنظیم رفتار خود طرح ریزی کند و در حدی که توان توسط آن از فشار های زندگی جلوگیری نمود و یا حداقل از شدت آن بکاهد، آیا با طرح این برنامه می توانیم بدون اینکه استرس حاصل از کشمکشها و تلاشهای بی خود را به خود هموار نمائیم دارای یک زندگی رضایت بخش و معنی دار بشویم.
سلیه به این مسئله مهم چنین پاسخ می دهد که هر فردی باید مشکلات خود را بر حسب خصوصیات خاص شخصیتی و محیطی خود حل ماید ولی اصولا دست یابی به قوانین کلی که روشن کننده نحوه تاثیر استرس بر روان و تن است هر فرد را در جلوگیری از استرس و یا مانع و یا رفع آنها مجهز تر می نمای بنابراین سلیه اهداف، قواعد و معیارهائی که برای رفتار سالم و پیشگیری از ایجاد استرس لازم است را به شدت تقسیم می کند.
الف- واکنشهای استرس کلی هستند.
موجودات زنده تمایل به وحدت و کلیت خود دارند. اساس این وحدت رفتار جریانهای عصبی تهیج و منع است. این منع و تهیج شامل تمام اعضای بدن میشود و حالت فعلی شخص نیز در آن دخالت دارد. بنابراین، براساس اهمیت و اولویتی که فرد برای موضوعها قائل است بعضی کنشها یا عملها منع می شوند در حالی که بعضی دیگر تسهیل می گردند.
مثلا به هنگام مشاجره اعمال مربوط به هضم و سایر اعمالی که مورد نیاز فوری نیست، کندتر شده، اعضائیکه برای افزایش فعالیت و کوشش بیشتر لازمند به حرکت در
می آیند.
جریانهای تحریک و منع از طریق انعطاف پذیری لازم، فرد را برای مقابله با استرس آماده می سازند. تنها تحت شرایط غیر معمول یا غیر عادی است که عمل فرد به جای آنکه وحدت یافته و انسجام دار باشد، به صورت ناهماهنگ و پراکنده ظاهر می گردد. اعمال نامنظم، پراکنده، و ناهماهنگ ممکن است نتیجه اختلال دراعمال عالی مغزتوسط الک، دارو، و آسیب دیدگی باشند یا محصول فشار روانی فوق العاده.
ب- واکنشهای استرسی اقتصادی هستند.
نه تنها فرد نسبت به استرس به صورت واحدی وحدت یافته عمل می کند، بلکه واکنش وی به نحوی است که حداقل انرژی و ذخیره خود را به کار می اندازد. میلر در۱۹۶۵ اظهار می دارد که موجودات زنده خواه از لحاظ تکامل در رده بالا باشند خواه پایین، تمایل دارند که ابتدا فاعلهایی را به کار گیرند که برای آن کمترین بها را بپردازند، اگرموثر واقع نشد. منابع اضافی و گرانبها تر وارد عمل می شوند. در سطح فیزیولوژیائی گر بتدریج اسید به بدن یک سگ تزریق شود، ابتدا نفس به عنوان اولین مکانیزم دفاعی تشدید می گردد.
اگر این تشدید تنفس موثر واقع نشد، مکانیزمهای حفاظتی موثرتری مانند تغییرات زیستی – شیمیایی خود وار عمل می گردد. در سطح اجتماعی ، یک کشور در جنگ با کشور دیگر، ابتدا نیروی کمی اغدام می دارد اگر موثر نبود نیروی خود می افزاید تا جایی که برای دفع دشمن ممکن است به بسیج عمومی مبادرت ورزد. به همین نحو در سطح روانی اگر دانشجویی مردود شود یا نمرات پایینی بگیرد به طوری که زندگی اجتماعی وی به مخاطره بیفتد، در آغاز فعالیت خود را افزایش می دهد، اگر در نیمسال بعد نیز نمره پایین کسب کرد ممکن است توقع خود را کاهش دهد و از داشتن نمره ای در حد قبولی راضی باشد. این حالت نوعی دفاع بالسبه ارزان لااقل برای آن زمان است، اگر باز مود شود و نسبت به وضعیت تحصیلی اش به نحوی فزاینده احساس بی کفایتی ، ناشایستگی و اضطراب بنماید ممکن است نا منصفانه سرزنشهای خویش را متوجه استاد سازد. این کار مستلزم هزینه و بهای بیشتری است، زیرا در حال حاضر می تواند از اشتباهاتی که کرده است بهره برگیرد یا خود را به صورتی واقعی ترشکست خورده ببیند.
اصل قتصاد روانی رد سایر زمینه ها نیز صادق است. انسان نه فقط مایل است الگوهای مربوط به بقای خویش را بدان دلیل که منبع امنیت وی نسبت به دنیا هستند حفظ نماید، بلکه بدان علت که این الگوهای ثابت، در مقایسه با الگوهای سازشی جدید و اصلاح شده، مستلزم کوشش کمتر و صرف انرژی پایین تری هستند تمایل به نگاهداری آنها دارد. این تمایل به مقاومت در برابر تغییر راه های تثبیت شده ادراک و عمل در سطح فردی رکود و در سطح اجتماعی عقب ماندگی فرهنگی نامیده شده است. این موضوع مانع بزرگی برای درمان محسوب میشود زیرا الگوهای رفتار نابهنجار مدتها پس از ارائه رفتار جدید و موثر ادامه می یابند. یا انسان میل دارد که رفتارهای قدیمی خویش را که مستلزم صرف انرژی کمتری است حفظ نماید.
ج- طرح ده یا خود به خودی بودن واکنشهای استرس
واکنش نسبت به استرس ممکن است طبق نقشه و آگاهانه باشد، یا تا حدی آگاهانه و یا بدون آگاهی صورت پذیرد. مثلا گریه، صحبت تکراری و دلیل تراشی که برای ترمیم آسیب به کار کی روند ممکن است ناآگاهانه باشند. حتی اگرشخص از آنچه انجام می دهد آگاه باش، آکاهانه بدان فکر نکرده و طبق طرح و نقشه نبوده است در سطح روان شناختی ، کنشهای خود به خودی معمولا فرم عادت به خود می گیرند و واکنشهائی که در زمانی آگاهانه و طبق نقشه بوده اند دیگر توجه فرد را به خود جلب نمی کنند. در تمام موقعیتها، جز موقعیتهای عادی زندگی ، توانائی فرد برای سازش موثر و انتخاب واکنش مناسب به کوشش آگاهانه و انعطاف پذیری وی بستگی دارد.
د- واکنشهای استرس برانگیزاننده هیجان اند
حالات هیجانی خاصی با واکنشهای فرد نسبت به استرس همراه اند که از اندوه و افسردگی دریک قطب تا تحریک و هیجان شدید در قطب دیگر ر نوسان است.
سه الگوی هیجانی بسیار با اهمیت :
۱- خشم : پاسخ فوری موجود زنده به استرس و ناکامی معمولا خشم بتدریج با حسد و کینه آمیخته شده و موجب اسیب رساندن، ضایع کردن و نابود ساختن شی یا فردی که به نظر می رسدمنبع ناکافی باشد می گردد. این واکنشها غالبا غیر مستقیم جلوه گر می شوند و راههائی هستند برای حفظ امنیت شخص، به هنگام خشم شدید با زمانی که کنترلهای داخلی شخص ضعیف شده یا موقتا پایین آمده اند مانند خستگی یا مستی در اثر الکل، عمل حمله ور شدن یا کشتن طرف دیگر ممکن است رخ بدهد.
۲- ترس: خطرات مخصوص موجب خطور ترس می شوند. ادراک خط معمولا ترس را بر می انگیزد و ترس به نوبه خود موجب کناه گیری و فرار می شود. اما وجود ترس در افراد مختلف واکنشهای متفاوتی را ظاهر می سازد. مثلا سرطان در یک شخص ممکن است موجب مراجعه وی به پزشکان و آزمایشگاههای مختلف شود، ولی در شخص دیگر موحب کناره گیری کامل و عدم مراجعه به پزشک گردد. در روبه روشدن با خطر با خطرفوق العاده مانند آتش سوزی یا سایر بلاها شخص ممکن است دچار وحشت شده به حالت انجماد درآید و قادر به عمل کردن به صورت منظم وحتی حرکت کردن نباشد به نحوی که گوئی در جای خود خشک شده است.
۳- اضطراب: احساس تهدید موجب ظهوراضطراب می شود. اضطراب عبارت است از ترس و تشویق درغیاب خطر واقعی و مخصوص ترس معمولا مربوط ست به خطری که به روشنی قابل ادراک است، ولی منبع تهدیدآمیز که اضطراب را بر می انگیزد اشکار قابل ادراک نیست. کینه، ترس، و اضطراب مکن است به صورت جداگانه یا در ترکیب با یکدیگر شاهر شوند. مخاطرات و تهدیدها منابع بالقوه ترس و ناکامی هستند.
هـ- واکنشهای استرسی تعیین کننده های داخلی و خارجی دارند
تعیین کننده های داخلی که واکنشهای شخص را نسبت به استرس شکل می دهند عبارتند از: چهارچوب مراجعه ،الگوهای انگیزشی، شایستگی ها، تاب تحمل استرس، حالات روانی و فیزیولوژیایی فرد در زمان خاص، و مانند آن تعیین کننده های خارجی روابط بین اشخاص، حمایتها و تاییدهای گروههایی که شخص با آنها در ارتباط است، توقعات و خواستهای اجتماعی، حوادث آنی، و وضعیت زندگی معمولی شخص و از این قبیل را در بر می گیرد.
استرس به عنوان پاسخ درونی :

ذیل همین آیه نیز، تفسیر ابن عباس را که منظور از CنُورِهِB را «قرآن» گرفته است،^[۳۹۴] بی اعتبـار می شمرد و آن را «مخالف با مضمون آیه» دانسته است.^[۳۹۵]
در تفسیر آیه Cقُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلَّا الْمَوَدَّهَ فِی الْقُرْبىB^[396] روایتی از طاووس یمانی نقل شده که دارد:
«شخصى از او از آیه Cإِلَّا الْمَوَدَّهَ فِی الْقُرْبى‏B سؤال کرد، سعید بن جبیر پیش قدمى کرد و گفت: منظور قرباى آل محمد صلی الله علیه و آله است. ابن عباس گفت: عجله کردى، براى اینکه هیچ تیره‏اى از تیره‏هاى قریش نیست مگر آنکه رسول خداصلی الله علیه و آله در بین آنان قرابتى دارد، سعید گفت: پس ما قبل از اینکه در تفسیر این آیه بحث کنیم باید قبلا معناى لغوى قرابت را بفهمیم چیست».^[۳۹۷]
علامه، این تفسیر را «ناسازگار با سیاق» می داند.^[۳۹۸]
ابن عباس در تفسیر آیه C…وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ…B^[399] می گوید: «یعنی اگر یکى از آیاتى را که به تو نازل شده است، کتمان کنى رسالت خدا را تبلیغ نکرده‏اى».^[۴۰۰]
علامه، در تحلیل تفسیر ابن عباس، دو احتمال را ذکر می کند و می گوید:
«اگر مراد از این کلام یک آیه یا یک حکم معینى از احکامى که به آن حضرت نازل شده، باشد، براى روایت وجه صحیحى خواهد بود وگرنه، اگر مراد تهدید نسبت به هر آیه و حکمى که فرض شود، باشد، معناى صحیحى براى روایت نمى‏توان یافت، زیرا…مضمون آیه با یک چنین فرضى تطبیق ندارد».^[۴۰۱]
علامه تفسیر این آیه را به «تهدید»، ناسازگار با مضمون آیه می داند و این نکته را در بیان تفسیر آیه خاطر نشان کرده و می گوید:
«درست است که [آیه شریفه] به ظاهر تهدید را مى‏رساند، ولی در واقع، اعلام اهمیت این حکم به آن حضرت و سایر مردم است و این که رسول خداصلی الله علیه و آله در تبلیغ آن هیچ جرمى و گناهى ندارد، و مردم هیچ گونه حق اعتراض به او را ندارند».^[۴۰۲]
۳-۱-۲-۱-۳٫ ناسازگاری با لفظ آیه
سومین وجهی که می توان از وجوه مخالفت با قرآن بیان نمود، مخالفت با لفظ آیه می باشد. این مورد نیز، دارای نمونه هایی در المیزان می باشد:
نمونه اول، در تفسیر آیه Cإِنِّی أُرِید أَنْ تَبُوءَ بِإِثْمِی وَ إِثْمِکَ…B^[403] می باشد که علامه به بیان آرای مختلف از جمله صحابیان مفسر می پردازد.
یکی از تفاسیری که از آیه بیان گردیده از ابن عباس و ابن مسعود نقل شده که گفته اند: مراد از عبارت Cبِإِثْمِی وَ إِثْمِکَB «اثم قتلى و اثمک» است؛ یعنى اگر مرا بکشى گناه کشتن من و گناهان دیگرت را که قبلاً مرتکب شده‏اى به دوش خواهى کشید.^[۴۰۴]
علامه پس از ذکر این مورد و موارد دیگر، در مقام نقد، این قول را به دلیل «ناسازگاری با لفظ آیه» نمی پذیرد.^[۴۰۵]
نمونه دیگر، ذیل آیه Cوَ لَقَدْ خَلَقْناکُمْ ثُمَّ صَوَّرْناکُمْ…B^[406] می باشد که اقوال مختلف مفسران را مطرح می کند. از جمله این که عکرمه، ترتیب در آیه را «ترتیب در اِخبار» دانسته و در معنای آیه گفته: «ما شما را نخست در پشت پدرانتان خلق کرده و سپس در رحم مادرانتان صورتگرى‏تان نمودیم».^[۴۰۷]
اما ایشان این تفسیر را «مخالف لفظ آیه» خوانده و نمی پذیرد.^[۴۰۸]
۳-۱-۲-۱-۴٫ ناسازگاری با عموم یا اطلاق آیه
یکی دیگر از وجوه مخالفت با قرآن، ناسازگاری تفسیر صحابی یا تابعی، با عمومیت یا اطلاق آیه می باشد که مواردی از آن، بیان می گردد:
مثلاً، ذیل آیه C…إِذْ جَعَلَ فِیکُمْ أَنْبِیاء وَ جَعَلَکُمْ مُلُوکاً…B^[409] طبق روایاتی از صحابه و تابعانی مانند ابن عباس، قتاده، مجاهد، عبدالله بن عمرو و… منظور از CمُلُوکاًB «خادم، زن و فرزند» می باشد^[۴۱۰] که علامه، به علت «ناسازگاری با عمومیت آیه» نمی پذیرد.^[۴۱۱]
علامه، در تفسیر آیه Cفَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّکْرِ إِنْ کُنْتُمْ لا تَعْلَمُون…B^[412] با اشاره به اینکه خطاب در آیه «عام» می باشد، می گوید:
«در این جمله خطاب را [باید] عمومى گرفت تا هر کس راه خود را شناخته و پیروى کند، و کسانی مانند مشرکان که از حقیقت دعوت نبوى خبر ندارند، به اهل علم مراجعه نموده از ایشان بپرسند، و اما آن کسانی که – مانند رسول خداصلی الله علیه و آله و گروندگان به وى- این معنا را مى‏دانند، دیگر بى نیاز از سؤال هستند».^[۴۱۳]
ایشان، سخن ابن عباس که خطاب را مخصوص مشرکان گرفته،^[۴۱۴] نادرست و لازمه آن را «التفات بدون دلیل از خطاب فرد به جمع» می داند.^[۴۱۵]
بر این اساس، روایت ابن عباس به علت «ناسازگاری با عمومیت آیه» مورد پذیرش نیست.
مورد دیگر، ذیل آیه Cکُلاًّ نُمِدُّ هؤُلاء ِوَ هَؤُلاءِ مِنْ عَطاءِ رَبِّکَ ما کانَ عَطاءُ رَبِّکَ مَحْظُوراًB^[416] می باشد که قتاده در تفسیر آن، گفته است: «یعنی خدا دنیا را میان نیکوکار و بدکار تقسیم کرده ولی آخرت نزد پروردگارت مخصوص افراد باتقواست».^[۴۱۷]
حسن بصری در تفسیر Cکُلًّا نُمِدُّBگفته است: «نیکوکار و بدکار، هر دو در این دنیا، روزی داده می شوند».^[۴۱۸]
علامه این تفاسیر را نمی پذیرد؛ زیرا «اطلاق آیه» را بدون دلیل، مقید نموده و مقصود از CعَطاءِB را مقید به «دنیا» کرده است.^[۴۱۹]
همچنین، در تفسیر آیه Cرَبِّ أَدْخِلْنِی مُدْخَلَ صِدْقٍ وَ أَخْرِجْنِی مُخْرَجَ صِدْق…B^[420] با اشاره به «اطلاق آیه» می گوید:
«این آیه…رسول خداصلی الله علیه و آله را امر مى‏کند که از پروردگارش بخواهد در تمامى ورودها و خروج ها او را سرپرستى کند، و از ناحیه خود نیرو و حجّتی به او دهد که او را یاور باشد، در نتیجه از هیچ حقى منحرف نگشته و به سوى هیچ باطلى متمایل نشود».^[۴۲۱]
بنابراین تفسیر، اقوال مفسرانی چون ابن عباس را که تفسیر این دخول و خروج را، دخول به مدینه پس از بیرون شدن از مکه و خروج از مدینـه به سوى مکـه و فتـح مکـه دانسته اند،^[۴۲۲] نادرسـت می داند.^[۴۲۳]

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

در تفسیر آیه Cوَ سَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّکَ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَ قَبْلَ غُرُوبِها…B^[424] نیز، با اشاره به «اطلاق آیه»، تفسیر آن به «نمازهای واجب یومیه» – که تفسیر ابن عباس است^[۴۲۵]– و یا «مطلق نماز» – که قول قتاده است^[۴۲۶] – را رد نموده است.^[۴۲۷]
۳-۱-۲-۱-۵٫ ناسازگاری با کاربرد قرآنی واژه^[۴۲۸]
وجه دیگر مخالفت با قرآن را می توان مخالفت نظر صحابی یا تابعی با کاربرد قرآنی واژه عنوان نمود؛ به این معنا، که لفظ به همان معنای عرفی آن، تفسیر گشته است.
تنها نمونه این معیار، در تفسیر آیه Cیَوْمَ نَدْعُوا کُلَّ أُناسٍ بِإِمامِهِم…B^[429] می باشد که در بیان اینکه منظور از «امام» در این آیه چیست، مفسران اقوال مختلفی را بیان نموده اند:
قتاده و مجاهدگفته اند منظور از «امام»، پیامبر برای مؤمنان و شیطان برای اهل بغی می باشد.^[۴۳۰]
علامه، در تحلیل این وجه، تفسیر مجاهد و قتاده را مبنی بر «معنای عرفی» این کلمه تلقی کرده که یعنی آن فرد از عقلا که دیگران به وى اقتداء و از او پیروى کنند. اما به این مطلب توجه می دهد که اگر واژه ای در قرآن، دارای «معنایی خاص» باشد، باید آن را بر همان وجه خاص حمل کرد و کلمه «امام» نیز، در قرآن دارای معنایی غیر از معنای عرفی است.^[۴۳۱]
بنابراین، به دلیل «مخالفت با کاربرد قرآنی»، این تفسیر قابل قبول نیست؛ بلکه باید «امام» را بر «کسى که در امر هدایت یا گمراهی به وى اقتداء مى‏شود» حمل نمود.^[۴۳۲]بنابراین، این گونه نیست که در آخرت به پیروان حق گفته می شود: ای امت موسی! به دنبال امامتان بیایید و یا ای امت محمد! به دنبال امامتان بیایید و به پیروان باطل گفته شود: ای پیروان شیطان! بیایید…بلکه گفته می شود هر کسی همراه امام خود بیاید. اگر پیرو حق باشد با امام حق و اگر باطل باشد با شیطان می آید.^[۴۳۳]
۳-۱-۲-۱-۶٫ ناسازگاری با آیات دیگر
گاهی علامه، در نقد و عدم قبول روایت صحابی و تابعی به عدم سازگاری آن، با مضمون آیات دیگر، اشاره نموده است:
نمونه اول را می توان ذیل آیه Cوَ اتَّبَعُوا مَا تَتْلُوا الشَّیاطِین عَلى‏ مُلْکِ سُلَیْمان…B^[434] یافت که روایاتی از ابن عباس، ابن مسعود، مجاهد و ابن عمر و… نقل شده که به «داستان مسخ ستاره زهره» اشاره دارد. ^[۴۳۵]علامه، این روایات را، مخالف با آیاتی از قرآن مانند Cالْجَوارِ الْکُنَّسِ ^[۴۳۶]Bعنوان می کند که خداوند به ستارگان، که حقیقتی روشن و شناخته شده هستند، قسم می خورد.^[۴۳۷]
مثال دیگر، ذیل آیه Cقالَ کَمْ لَبِثْتُمْ فِی الْأَرْضِ عَدَدَ سِنِینَB^[438] می باشد که علامه، متعلق این سؤال را «مدت درنگ در قبر» دانسته و به آیاتی چون Cوَ یَوْمَ تَقُومُ السَّاعَهُ یُقْسِمُ الْمُجْرِمُونَ ما لَبِثُوا غَیْرَ ساعَه*وَ قالَ الَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ وَ الْإِیمانَ لَقَدْ لَبِثْتُمْ فِی کِتابِ اللَّهِ إِلى‏ یَوْمِ الْبَعْثِ فَهذا یَوْمُ الْبَعْثِ وَ لکِنَّکُمْ کُنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ ^[۴۳۹]Bو C…کَأَنَّهُمْ یَوْمَ یَرَوْنَ ما یُوعَدُونَ لَمْ یَلْبَثُوا إِلَّا ساعَهً مِنْ نَهارٍ…B^[440] استناد می کند.^[۴۴۱]
سپس بر این اساس، به نادرستی گفته برخی مانند حسن بصری اشاره می کند که گفته اند منظور از آن «مدت درنگ در دنیا»^[۴۴۲] است.^[۴۴۳]
بنابراین، می توان معیار عدم پذیرش این قول را «مخالفت با آیات قرآن» دانست؛ چرا که علامه در تفسیر خود، به آیات قرآن استناد نمود و آنها را شاهدی بر درستی تفسیرش گرفت.
نمونه سوم، ذیل آیه C…مَثَلُ نُورِهِ کَمِشْکاهٍ…B^[444] می باشد که علامه تفسیر ابن عباس را که منظور از CنُورِهِB را «قرآن» گرفته است،^[۴۴۵] بی اعتبار می شمرد و علاوه بر مخالفت آن با مضمون آیه، آن را، ناسازگار، با آیاتی همچون Cیُرِیدُونَ لِیُطْفِؤُا نُورَ اللَّهِ بِأَفْواهِهِمْ وَ اللَّهُ مُتِمُّ نُورِه^[۴۴۶]B و Cیُؤْتِکُمْ کِفْلَیْنِ مِنْ رَحْمَتِهِ وَ یَجْعَلْ لَکُمْ نُوراً تَمْشُونَ بِهِB^[447] و… دانسته است که در آن نور، وصف مؤمنان قرار گرفته.^[۴۴۸]
نمونه چهارم، ذیل آیه C…إِنَّ مَفاتِحَهُ لَتَنُوأُ بِالْعُصْبَهِ أُولِی الْقُوَّهB^[449] است که مراد از CالْعُصْبَهِB در روایاتی از صحابه و تابعان، این گونه نقل شده است: مجاهد آن را «گروهی مابین ده تا پانزده نفر»^[۴۵۰] دانسته است. قتاده، می گوید: «ما بین ده تا چهل نفر».^[۴۵۱] بر اساس استناد ایشان به آیه C…وَ نَحْنُ عُصْبَهٌB^[452] که تعداد برادران یوسفعلیه السلام را ۹ نفر عنوان نموده، این اقوال را بی ارزش خواند و نمی پذیرد.^[۴۵۳]
۳-۱-۲-۲٫ مخالفت با مسلّمات دینی
علامه، در نقد و تحلیل روایات، به مخالفت آن با اصول و مسلمات دینی و اعتقادی همچون توحید، عصمت و… اشاره می کند:
ایشان، در یک مورد، عامل عدم اعتبار روایت را «ناسازگاری با عصمت فرشتگان» دانسته است که ذیل آیه Cوَ اتَّبَعُوا مَا تَتْلُوا الشَّیاطِینَ عَلى‏ مُلْکِ سُلَیْمان…B^[454] می باشد و روایات وارد شده از صحابه و تابعان^[۴۵۵] پیرامون داستان «مسخ ستاره زهره»، را – علاوه بر معیارهای بیان شده-، «ناسازگاری با عصمت ملائکه» عنوان می نماید.^[۴۵۶]

نشانگر^[۱۴۲] مخصوص DNA( 1Kb)
(GeneRuler 1Kb DNA Ladde(,250µg), Thermo SCIENTIFIC(fermentas),cat#:SM0311)
محلول اتیدیوم­بروماید^[۱۴۳](EtBr)g.ml­µ ۵/۰
دستگاه ترانس لامیناتورDarkroom, UVP ,Bioimaging systems) (Epi Chemi ɪɪ
۳-۲-۲-۲-۴-۱-۲- روش کار
پودر آگارز
حل کردنg1 پودر آگارز درml 100 بافرX ) TBE 5/0(از طریق حرارت دادن در مایکروویو به مدّت min5/1-0/1(نباید تکه­های ژلاتینی یا پودر در محلول دیده­شود و محلول باید یک­دست شود).
آماده ­سازی شانه مناسب(با توجه به تعداد نمونه­ها) به فاصله حدوداً mm 1 از کف سینی الکتروفورز(به حدّی که یک ورقه کاغذ از فضای بین شانه و سینی به راحتی عبور کند).
ریختن محلول ژل بعد از کمی خنک شدن،حدود c^◦ ۵۵-۴۵ ( داغ بودن بیش از حد محلول باعث آسیب به سینی ژل می­ شود.) به آرامی در سینی با توجه به میزان مورد نظر نمونه برای بارگزاری.هر چه نمونه بیشتر باشد،قطر چاهک می­بایست بیشتر باشد امّا قطر ژل نباید از ml 5 تجاوز کند.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

مخلوط کردن محصولات استخراج با رنگ بافر بارگزاری به نسبت ۵ به ۱و قرار دادن ژل در تانک الکتروفورز وبارگزاری^[۱۴۴] نمونه­ها در چاهک­ها.
بارگزاری نشانگر DNA(1Kb)در یکی از چاهک­ها ترجیحاً چاهک سمت چپ.
تنظیم دستگاه در حالت ولتاژ ثابت v 100 به مدّتmin 60 .
قرار دادن ژل داخل مخزنرنگاتیدیوم­بروماید در اتاق مخصوص اطلاعات ژل^[۱۴۵] به مدّت min15-10 برای رنگ­آمیزی(پس از رسیدن رنگ بافر بارگزاری به یک سوم ژل).
قرار دادن ژل رنگ شده در مخزن آب مقطر جهت پاک کردن رنگ­های اضافی.
قرار دادن ژل روی دستگاه ترانس UV لامیناتوردر معرض نور UVو مشاهده باندهای اختصاصی روی ژل و عکس­برداری توسط دوربین مخصوص.
۳-۲-۲-۲-۴-۲- استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر نانودراپ^[۱۴۶]
این دستگاه با حساسیت و دقّت بالا طول موج نمونه DNA را تنها با نیاز به مقادیر اندک در حد µl 2-1 و بدون نیاز به رقیق­سازی قرائت کرده و در نهایت غلظت نمونه و نسبت جذب نوری ۲۸۰/۲۶۰ را نیز محاسبه می­ کند. در این پروژه غلظت DNA با دستگاه نانودراپ هم سنجیده­شد.مراحل به صورت زیر است:
قرار دادن مقدارµl1آببدونیونجهتاستانداردسازیدردهانهفیبرنوریدستگاه^[۱۴۷] .
پاک کردن دهانه بادستمالیاپنبهاستریل .
قرار دادن µl­۱ ازنمونهاستخراجشده دردهانه فیبرنوری .
محاسبهغلظتوسایرپارامترها .
۳-۲-۳- واکنش PCR کیفی:
۳-۲-۳-۱- هدف از انجام این مرحله
به دلیل حساسیت بالای روش PCRکمی یا همان Real time PCR،تمام عوامل در ابتدا با PCR کیفی تنظیم و راه ­اندازی شد و شرایط بهینه برای فرایند PCR از جمله دمای چسبندگی مناسب برای هر سه آغازگر،غلظت مناسب هر آغازگر،میزان DNA الگوی مورد نیاز و سایر شرایط و عوامل، کاملاً بدست آمد.
۳-۲-۳-۲- مواد و لوازم
اتانول ۷۰%
سمپلر و سرسمپلرµl 100-10 ، lµ۱۰-۱
ویال استریل ml 2/0
آغازگرهای اختصاصی^-۱lµPmol.10 (رفت و برگشت)^[۱۴۸]
مواد PCR
)]dNTP (10mM^[149] ، (mM 50)MgCl₂، (X­۱۰)PCR Buffer ،(۵u.µl^-1)آنزیمDNA پلیمرازTaq
(l^-1­µ .u 5)، آب بدون یون استریلcat#:9201, [
DNA الگو (DNA اسپرم گاو)
دستگاه ایجاد کننده چرخه های دمایی^[۱۵۰](۹۶ Universal Gradient,PeqSTAR,Germany)
ژل آگارز ۲%
نشانگر DNAbp 100
۳-۲-۳-۳- روش کار
۳-۲-۳-۳-۱- طراحی آغازگرهای اختصاصی
در این مطالعه جهت محاسبه نسبت اسپرم­های نرزا(حامل کروموزوم Y ) و ماده­زا(حامل کروموزوم X ) و در واقع تعیین نسبت جنسی در مایع منی ۷ رأس گاو در دو فصل سرد و گرم،۳ جفت آغازگر بر اساس توالی ژنومی موجود برای ژن­های SRY^[151]،PLP ^[۱۵۲]،PAR^[153]( به شماره بانک ژنی به ترتیبEU581861.1 ،AJ009913.1 و AC234910.2 ) با بهره گرفتن از نرم­افزار Oligo7 طراحی گردد.
۳-۲-۳-۳-۲- رقیق­سازی آغازگرها
آغازگرها به صورت خشک شده از طریق انجماد و خلاء خریداری و با توجه به دستورالعمل هر آغازگر مقدار مناسبی آب به آن­ها اضافه شد تا محلول^-۱Pmol.µl 100 ایجاد شد.سپس به محلول l^-1µ.Pmol 10 رقیق شدند تا در فرایند PCR استفاده شوند.
توالی و سایر اطلاعات آغازگرها در جدول(۴-۳) آمده است.
جدول(۳-۴):اطلاعات مربوط به آغازگر­ها

نام آغازگر
توالی آغازگر
طولbp
Tm^◦C
GC %
سایز محصولbp