۳-۷ ابزار جمع‌ آوری داده‌ها

ابزارمورد استفاده این پژوهش دو پرسش نامه است ،شامل:
۱-پرسش نامه نظام پیشنهادات که دارای ۲۵سئوال است این پرسش نامه توسط بردبار (۱۳۹۱) برای اندازه گیری نظام پیشنهادات طراحی شده است. که دارای ۵ بعد است

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

سیستم بازخورد مناسب: سئوالات ۱تا ۵
نیروی انسانی خبره: سئوالات ۶ تا ۱۰
امکانات و تکنولوژی مناسب: سئوالات ۱۱ تا ۱۵
آموزش کارکنان: سئوالات ۱۶ تا ۲۰
پایگاه اطلاع رسانی: سئوالات ۲۱ تا ۲۵
روش نمره گذاری بر اساس طیف لیکرت ۵ گزینه ای است. اعتبار و روایی آن توسط میرز با بهره گرفتن از آلفای کرونباخ ۸۹/۰ به دست آمد.
۲-پرسش نامه نظام مدیریتی: دارای ۲۰ سئوال است این پرسش نامه توسط چین (۲۰۱۳) برای اندازه گیری نظام مدیریتی طراحی شده است. و روش نمره گذاری بر اساس طیف لیکرت ۵ گزینه ای است. اعتبار و روایی آن توسط چین (۲۰۱۲) با بهره گرفتن از آلفای کرونباخ ۸۲/۰ به دست آمد.

۳-۸ روایی و پایایی ابزار پژوهش

ابزار اندازه‌گیری تحقیق باید قادر باشد اطلاعات و داده‌های لازم جهت تجزیه و تحلیل و نتیجه‌گیریهای نهایی را در اختیار محقق بگذارد و بدین منظور باید از روایی و پایایی برخوردار باشد. روایی از واژه روا به معنای جایز و درست است و روایی به معنی صحیح و درست بودن است. در پژوهش منظور از روایی آن است که وسیله اندازه‌گیری، بتواند خصیصه مورد نظر را اندازه بگیرد. اهمیت روایی از آن جهت است که اندازه‌گیریهای نامناسب می‌تواند هر پژوهش علمی را بی‌ارزش و ناروا سازد. آن در اصل به صحت اندازه‌گیری محقق بر می‌گردد.
در تحقیق حاضر بعد از مطالعه منابع کتابخانه‌ای، مقالات فارسی و لاتین محقق پرسشنامه‌های پژوهش را تهیه کرد که پرسشنامه‌ها ابتدایی به استحضار استاد محترم راهنما رسید، که ایشان با توجه به ماهیت کار اصلاحات لازم را انجام دادند. پس از تایید شدن پرسشنامه توسط استاد محترم، باز برای اطمینان بیشتر آن را به تایید چند نفر از اساتید رسانده و در نهایت پرسشنامه را آماده کردیم.
یکی دیگر از ویژگیهای ابزارهای اندازه‌گیری، به ویژه پرسشنامه، پایایی یا اعتماد آن است. منظور از پایائی پرسشنامه این است که پرسشها باثبات باشند به عبارت دیگر ثبات و پایائی آنچه که بوسیله ابزار و یا روش تعیین می‌شود.
در این تحقیق به منظور کسب پایایی پرسشنامه از میان روش های عمده برآورد ضریب پایایی از روش ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردیده است. بدین صورت که در ابتدا ۳۰ پرسشنامه بین پاسخ دهندگان توزیع و پس از پاسخگویی جمع‌ آوری گردید. سپس به کمک نرم افزار آموس (AMOS) مقدار آلفای کرونباخ محاسبه گردید که این مقدار برای پرسشنامه نظام پیشنهادها ۷۸/۰ و برای پرسشنامه نظام مدیریت ۸۶/۰به دست آمد.

جدول ۳-۱ مقدار آلفای کرونباخ برای مولفه‌های پرسش نامه نظام پیشنهادها

مولفه‌ها
مقدار آلفای کرونباخ

سیستم بازخورد مناسب

۸۴/۰

نیروی انسانی خبره

۷۱/۰

امکانات و تکنولوژی مناسب

۷۰/۰
آموزش کارکنان
۸۲/۰

پایگاه اطلاع رسانی

۸۳/۰
جمع
۷۸/۰

خورشید اوج عزت خوبان ماه رویند
خامان ز عشق یوسف لافند چون زلیخا
از عاشقان گریزان ای گل مشو که ایشان
روی تو ای پریوش گر نیست رهزن عقل
لب تشنگان کز آن لب دارند در دل آتش
از سجده ی بتان شد اهلی رخ تو پر خون

معراج خاکساران این بس که خاک کوبند
من عاشق خموشم مردان ز خود نگویند
می بر لب و ننوشند گل بر کف و نبویند
بس عاشقان مجنون دیوانه از چه رویند
گر تشنه شان بسوزی آب از خضر نجویند
باشد دو چشم گریان روی تو باز شویند

وزن :مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن / بحر مضارع مثمن اخرب
موضوع کلی: عشق وجفای معشوق در حق عاشق وعدم توجّه معشوق نسبت به عاشق
غزل مقفی با قافیه فعلی.
۱- خوبان ماه روی خورشید اوج عزت هستند. تشبیه بلیغ اسنادی./ ماه روی، تشبیه بلیغ اضافی./خاکسار،کنایه از پست وخوار وذلیل وبیچاره./
۲-خام، کنایه از نا آزموده ونپخته بودن ./ تلمیح به داستان یوسف و زلیخا، رجوع کنید به غزل ۳۷۵٫/ مردان، کنایه از عارفان./
۳- ای گل استعاره از معشوق./
۴-پریوش، کنایه از زیبا روی./ رهزن، دزد./ بس قید است به معنی بسیار./
۵- لب تشنگان، کنایه از عاشقان ومشتاقان./ آتش ، استعاره از عشق./ خضر، تامیح به داستان خضر نبی وآب حیات، رجوع کنید به غزل۳۱۵٫/
۶-دوچشم گریان، روی تو باز شوبد، تشخیص./ بتان، استعاره از زیبا رویان./
غزل ۴۴۵

من اگر حسرت روی تو چنین خواهم برد
گر به جنت ره من با دل پر آه دهند
غیرت دین اگرم پرده ز زنار کشد
کی ازین سودن رخ بر در مسجد من مست
من نه آنم که چو اهلی بی معراج مراد

حسرت روی زمین زیر زمین خواهم برد
دوزخی را به سوی خلدبرین خواهم برد
بس خجالت که من بی دل و دین خواهم برد
سرنوشت ازل از لوح جبین خواهم برد
منت همرهی از روح امین خواهم برد

وزن:فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن/ بحررمل مثمن مخبون محذوف
موضوع کلی:اظهار یأس نامرادی وبیان شکست ها وسختی ها ی زندگی
غزل مردّف با ردیف فعلی.
۱- حسرت زیر زمین بردن، کنایه از مردن./ زیر زمین ،روی زمین، تضاد./
۲-دل پرآه، کنایه از غمگین وافسرده./خلدبرین، بهشت./
۳-غیرت، رجوع کنید به غزل۳۱۲٫/ زنار، کمربند مسیحیان، رجوع کنید به غزل۴۲۷٫/ بی دل کنایه از عاشق./
۴-جبین، پپیشانی./ ازل، زمان بی آغاز./ روح امین، کنایه از جبرییل./ تلمیح به معراج پیامبر دارد../ حضرت محمد (ص) اززمین به آسمان ، معراج کرد.اودر این سفرسوار اسبی به نام براق بود .برخی به جای براق رفرف گفته وآن را تختی دانسته اند که حضرت رسول در شب معراج بر آن نشست . معراج در شب اتفّاق افتاد ودرآن شب همۀ انبیا وملایک در تجلیل وتکریم پیغمبر کوشیدند.

۱-۶-۱ سابقه تحقیقات انجام شده در داخل کشور
عبدالرضا رکن الدین افتخاری و اسماعیل قادری در سال ۱۳۸۱ در پژوهش خویش با عنوان “نقش گردشگری روستایی در توسعه روستایی”، با بهره گرفتن از روش کتابخانه ای وضعیت گردشگری روستایی را در جهان بررسی و به مقایسه آن با روستاهای ایران پرداخت و در نتیجه آن پژوهش، راهکارها و رهیافت‌هایی برای توسعه گردشگری روستایی در ایران ارائه داد. مینو حسنی اصفهانی در سال ۱۳۸۷ در پژوهش پایان نامه کارشناسی ارشد خود با عنوان “بررسی استانداردهای ساخت اکوکمپ‌ها و شرایط ساخت اکوکمپ‌ها و شرایط ساخت آن در پارک‌های ملی”، تجربیات کشورهای پیشرو را در توسعه اکوتوریسم در پارک‌های ملی نشان می دهد و نتیجه می گیرد که یکی از پایدارترین راه حل‌های مشکلات آنها را بهره برداری صحیح از زون تفرج (گردشگری) متمرکز در پارک‌های ملی می داد و معتقد است بهترین گزینه در این راستا احداث اقامتگاه‌های طییعت محور است که در کنار برآوردن تقاضاهای گردشگری فرصت‌های محافظتی پارک ملی را نیز توسعه بخشد. داوود مهدوی (۱۳۸۹) در رساله دکترای خود با عنوان “ارزیابی توسعه پایدار گردشگری روستایی در ایران” با تکیه بر ۷ روستای تاریخی-فرهنگی گردشگرپذیر ایران به فرایند بومی سازی شاخص‌ها و معیارهای مناسب برای اندازه‌گیری پیشرفت توسعه پایدار گردشگر روستایی در ایران پرداخته است. بر اساس یافته‌های تحقیق ایشان، در مجموع ۸۰ شاخص برای ارزیابی پایداری توسعه گردشگری روستایی تهیه شد که ۲۲ شاخص برای پایداری اجتماعی – فرهنگی، ۲۴ شاخص برای پایداری اقتصادی و ۳۴ شاخص برای پایداری زیست محیطی متناسب با گردشگری روستایی ایران در نظر گرفته شد. افسانه احسانی و عبدالرضا فرجی راد (۱۳۹۰) در پژوهش خود با عنوان “بررسی تاثیر اقامتگاه‌های محلی بر ارتقاء سطح زندگی جامعه محلی”، به بررسی نقش اقامتگاه‌های بوم گردی خوشه سار بوم گردی در ۲ روستای گرمه و شیب دراز (قشم) پرداخته اند. یافته‌های پژوهش نشان می دهد که می بایست برنامه ریزی برای جلب مشارکت سرمایه گذاران بومی به منظور جلوگیری از تعارضات فرهنگی و معضلات زیست محیطی در مناطق اکوتوریستی انجام شوم و زیرساخت‌های مناسب توسعه اکوتوریسم فراهم شود. حمید زمانی (۱۳۹۰) در پژوهش پایان نامه کارشناسی ارشد خود با عنوان “تدوین استانداردهای لازم برای مکان گزینی و احداث واحدهای اقامتی”، با توجه به شاخص‌های توسعه پایدار با تاکید بر اکولوژها و با پایلوت قرار دادن استان البرز به استاندارد سازی و مکان یابی اکولوژها پرداخته است و در نتایج خود آثار و پیامدهای مثبت و منفی توسعه اکولوژها در منطقه البرز را در سه حوزه اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی و زیست محیطی و با بهره‌گیری از سنجه‌های مشخصی ارزیابی کرده است. سمیه امیری (۱۳۹۰) در پایان نامه کارشناسی ارشد خود تحت عنوان “نقش گردشگری در توانمندسازی زنان روستایی”، با بهره گرفتن از چهارچوب مفهومی توانمندسازی و با بهره‌گیری از روش پژوهش میدانی به بررسی نقش گردشگری در توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی زنان روستایی پرداخته است و در نتیجه این پژوهش ثابت نموده است که گردشگری روستایی می تواند گستره ای از فرصت‌ها را برای مشارکت روستائیان فراهم کند و منجر به توانمندسازی آنها شود. اشکان بروج (۱۳۹۱) در پژوهش پایان نامه خویش تحت عنوان “مطالعه تطبیقی اقامتگاه‌های بوم گردی مناطق بیابانی از منظر توسعه پایدار گردشگری”، در پیمایشی توصیفی – تحلیلی به موضوع ذکرشده پرداخته است. برای این منظور اقامتگاه‌های بوم گردی بر اساس انواع اقامتگاه‌ها به سه گروه اکولوژ، اکوکمپ و اکوهتل (هتل سنتی) تقسیم شدند. بر اساس یافته‌های این پژوهش اکوکمپ و اکولوژهای مورد مطالعه نسبتا پایدار بوده و در حالیکه اکوهتلها از ناپایداری ضعیفی برخوردار بودند. همچنین نتایج نشان داد که الگوی اقامتگاه بوم گردی در مناطق روستایی و بکر طبیعی به عنوان یک کسب و کار کوچک گردشگری با مالکیت بومی و مدیریت خانوادگی هماهنگی بیشتری با توسعه پایدار گردشگری دارد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۱-۶-۲ محدودیت‌های تحقیق
اجرای یک پروژه تحقیقی مسائل و مشکلات خاصی دارد که محقق برای رسیدن به هدف مجبور است به نحوی در فایق آمدن به آنها کوشش کند. تامین منابع مالی، نیروی انسانی، کارهای میدانی، منابع آرشیوی، امکانات دسترسی به منابع اطلاعات خارجی، پایان نامه‌ها، همکاری و مساعدت کم از طرف مسئولین، ضعف پیشینه تحقیق، ترس تاریخی جامعه شناختی مردم محلی نسبت به ابراز میزان درآمدها و منابع اقتصادی خویش و… همگی می توانند از مشکلات تحقیق به حساب آیند. هر کار تحقیقی در راستای نیل به اهداف خاص تحقیق با یک سری محدودیت‌ها مواجه است از جمله محدودیت‌های تحقیق، عدم دسترسی به داده‌های آماری صحیح و دقیق در بازه‌های زمانی معین و در طبقه بندی موضوعی و همچنین کمبود اطلاعات و منابع در دسترس است. یکی از مهم‌ترین محدودیت‌هایی که در کار تحقیق با آن روبرو شدیم کم بودن تعداد نمونه‌ها برای تجزیه و تحلیل داده‌ها بود که به علت عدم آگاهی و کم سوادی راجع به مزایا و اصول ساخت و احداث اکوکمپ پاسخ دهندگان کمتری نسبت به آنچه که در روش شناسی و نتیجه فرمول کوکران به دست آمد، حاضر به پاسخ گویی به سوالات محقق شدند.
۱-۶-۳ روش تحقیق
دستیابی به اهداف تعیین شده در هر پژوهش نیازمند تدوین روش تحقیق مشخصی است.در تحقیق حاضر سعی شده از روش‌های مختلف استفاده گردد تا بتواند موضوع را هر چه بهتر مورد بررسی قرار داده و زوایای مختلف آن را مورد کنکاش قرار دهد؛ تا در نهایت به نتایج دلخواه دست یافته و موضوع را برای دیگران بهتر قابل درک سازد. با توجه به ماهیت موضوع و اهداف تحقیق، رویکرد حاکم بر فضای تحقیق توصیفی- تحلیلی و از نوع اسنادی – کتابخانه ای است و رویکرد حاکم بر فضای تحقیق، کاربردی است و به اقتضای ماهیت تحقیق، بازدید میدانی و توزیع و تکمیل پرسشنامه در بین اعضای جامعه محلی روستای افراچال شهرستان ساری ضروری است. علاوه بر این با توجه به اینکه از روش های کتابخانه ای نیز در این تحقیق استفاده می شود، می توان آن را جزو تحقیقات اسنادی نیز محسوب داشت جامعه آماری در سطح جامعه محلی در روستای افراچال شهرستان ساری می باشد. بدین منظور در این پژوهش‏ ابتدا داده‏های مورد نیاز از طریق مراکز،سازمان‏های مربوطه و همچنین مشاهدات و مطالعات‏ میدانی جمع‏آوری گردیده است. بخش نظری و عملی تحقیق به صورت زیر می باشد :
جمع آوری داده‌ها و آمار و اطلاعات
فیش برداری از منابع اطلاعاتی ذیربط
اطلاعات مستخرج از پرسش نامه توزیعی در بین اعضای جامعه محلی روستای افراچال شهرستان ساری
استفاده از تصاویر ماهواره­ای و نقشه­های موجود
تجزیه و تحلیل داده‌های به دست آمده از پرسش نامه و مصاحبه در محیط نرم افزاری SPSS
۱-۶-۴ مدل مفهومی تحقیق
نمودار ۱- ۲: مدل مفهومی تحقیق
۱-۷ جنبه نوآوری تحقیق
امکان سنجی احداث اقامتگاه‌های بوم گردی در شهرستان ساری یک پدیده جدید می باشد.
بررسی تاثیرات اقتصادی احداث اقامتگاه‌های بوم گردی بر معیشت پایدار جامعه محلی روستاهای هدف گردشگری شهرستان ساری
بررسی تاثیرات زیست محیطی، فرهنگی و اجتماعی احداث اقامتگاه‌های بوم گردی در شهرستان ساری
واژگان کلیدی
اکوتوریسم (طبیعت گردی)، اقامتگاه‌های بوم گردی، معیشت پایدار، جامعه محلی، روستای افراچال شهرستان ساری
فصل دوم
مبانی نظری
۲-۱ مقدمه
فعالیت‌های گردشگری در نواحی روستایی به طور قابل توجهی افزایش یافته است. از دهه ۷۰ در همه کشورهای توسعه یافته گردشگری نقش کلیدی در توسعه برخی نواحی روستایی که از لحاظ اقتصادی و اجتماعی با رکود مواجه بودند، داشته است (Scott , 2007:660). اکوتوریسم در مناطق روستایی در ایران که جمعیت بالایی از مردم روستا را در خود جای داده است یکی از شاخص‌های مهم توسعه پایداراست.
امروزه از گردشگری به عنوان بزر گ ترین و متنو ع ترین صنعت در دنیا یاد می شود ؛ به طوری که بسیاری از کشورها به ویژه در کشورهایی که به اصطلاح توسعه یافته محسوب می شوند، این صنعت را به عنوان منبع اصلی درآمد، اشتغال، رشد بخش خصوصی و توسعه زیربنایی می دانند. از این منظر، این گونه تحلیل می شود که صنعت گردشگری تا پایان دهه آینده، در صدر جدول صنایع پر درآمد جهان قرار می گیرد و انتظار می رود که بیش از چهل درصد اشتغال جهان را به خود اختصاص دهد (پژوهشنامه توسعه گردشگری، ۱۳۸۵:۷). تقاضا و تمایل برای گردشگری با انگیزه‌های مختلف به منظور تفرج، زیارت و تجارت در تمام جهان با سرعتی باورنکردنی در حال افزایش است.
در کشورهای جهان از گردشگری به عنوان کاتالیزوری کارآمد برای بازسازی و توسعه اجتماعی نواحی یاد شده است (Sharply, 2002, P.233 ). تا جایی که سازمان جهانی گردشگری در بیانیه مانیل، گردشگری را نیاز اساسی در هزاره سوم معرفی کرده است. بسیاری از منابع اقتصادی همچون سرمایه سهام در کسب و کار گردشگری روستایی مورد استفاده قرار می گیرد به عنوان مثال ساختمانی دور افتاده در حومه شهر که به عنوان موزه کشاورزی بازسازی شده است در ابتدا سرمایه روستایی بوده اما اکنون به عنوان پایتخت جریان سرمایه گردشگری روستایی و حومه شهر ایفای نقش می نماید و به طور رسمی بخشی از مالکیت سرمایه حومه شهر محسوب می گردد (Brian Garrod , 2006:121 ). کشور ایران یکی از قدیمی‌ترین کشورها با تمدن کهن است که دارای هزاران جاذبه تاریخی است. بنا به عقیده گورمان معماری ایرانی، میراث فرهنگی سنتها و جاذبه‌های طبیعی اصلی‌ترین عواملی هستند که باعث جذب گردشگران به ایران می شود غنای جاذبه‌ها در ایران موجب شده است که ان را جهانی در یک مرز بنامند. جاذبه‌های ایران آنقدر متنوع است که تقریبا برای هر سلیقه ای انگیزه کافی برای سفر بدین کشور به وجود می آورد ( مهدوی، ۱۳۸۷ : ۳۰۶ )
اکوتوریسم یکی از مهمترین فعالیت‌های اقتصادی در نقاط مختلف جهان می باشد که فرصت بسیار مناسبی در اختیار بازدیدکنندگان قرار می دهد تا نسبت به اهمیت حفظ فرهنگ‌ها و چگونگی محافظت از فرهنگ‌های محلی و طبیعت آگاه شوند.
اکوتوریسم بیش از تاسیسات رفاهی و اقامتی به منابع انسانی نیاز دارد به همین دلیل نیازی به جذب سرمایه گذاری‌های سنگین ندارد و می تواند در برنامه ریزی توسعه ملی توریسم در ایران نقشی محوری داشته باشد و با توجه به اهمیت این شاخه از صنعت گردشگری، تدوین طرح‌های جدید برای جذب گردشگران طبیعت گرد از نیازهای اصلی این صنعت به شمار می رود. اکوتوریسم در ایران که به عنوان یکی از پنج کشور برخوردار از بیشترین تنوع اقلیمی در جهان ( یکی از ۱۰ کشور تاریخی و فرهنگی) و یکی از ذخیره گاه‌های متنوع زیستی کره زمین است از مزیت نسبی افزون تری نسبت به دیگر شاخه‌های توریسم برخوردار است.
بررسی جغرافیای طبیعی ایران و همچنین امکان سنجی هر کدام از جاذبه‌های اکوتوریستی قابل سرمایه گذاری در کشور، حاکی از آن است که اکوتوریسم در ایران یک منبع اقتصادی کم نظیر و بسیار مستعد اما متاسفانه رها شده به حال خود است. ایران یکی از پنج کشور بهره مند از تنوع زیستی کامل ( داشتن چهارفصل و زیست گونه‌های اصلی گیاهی و جانوری) به شمار می آید و افزون بر این وجود بزرگترین دریاچه جهان در شمال کشور، خط ساحلی هزار و ۲۰۰ کیلومتری با خلیج فارس، وجود ۵۰ دریاچه در داخل کشور که از میان آنها ۱۸ دریاچه در شمار دریاچه‌های کنوانسیون بین المللی رامسر قرار دارند و نیز دریاچه ارومیه به عنوان یکی از ۵۹ ذخایر زیستی کره زمین شناخته شده است. وجود بازمانده‌های جنگل‌های هیرکانی در شمال غرب مازندران که مربوط به ۱۰ هزار سال پیش است (بر اساس برخی مستندات از کرانه ‌های مدیترانه تا خراسان بزرگ یا افغانستان کنونی را در بر می گرفته که بعد از آخرین دوره یخبندان از بین رفته است. جنگل‌های کنونی اروپا بعد از این دوره ساخته شده است)، بیابان‌ها و کویرهای ایران با مناظر بدیع، وهم انگیز و بی همتا مانند کلوت‌ها در حاشیه غربی بیابان لوت که به بزرگترین شهر کلوخی جهان مشهور است، تالاب‌های بین المللی ( مانند شبه جزیره میانکاله و خلیج گرگان، دریاچه پریشان در فارس و…) غارها، آبشارها، چشمه ‌های آب معدنی، روستاهایی با جاذبه‌های ویژه مانند کندوان، ماسوله و روستای سرآقاسید (در چهارمحال بختیاری) و بالاخره مردم شناسی ایران، اقوام گوناگون با فرهنگ‌های خاص شعر و موسیقی و آداب و سنن و… کوچ نشینان و جوامع ایلی همه و همه از جاذبه‌ها و ظرفیت‌های بی نظیر اکوتوریسم در ایران و برخی از آنها از قطب‌های بین المللی اکوتوریسم در جهان، به شمار می روند. علاوه بر موارد یاد شده، مناطق حفاظت شده، پارک‌های ملی، پناهگاه‌های حیات وحش و آثار ملی طبیعی کشور جز» جاذبه‌های اکوتوریستی ایران هستند.
۲-۲ تعریف گردشگری
توریسم واژه ای فرانسوی است که از ریشه تور گرفته شده است. تور در زبان فرانسه به معنی حرکت دورانی، عمل پیمودن، طی کردن، سیرکردن و گردش کردن است ( بقایی و نوروزی،۱۳۸۴:۱۹ ). بر اساس تعریف سازمان جهانی توریسم، توریسم شامل فعالیتهای اشخاصی است که به خارج از محیط عمومی و معمولی خود مسافرت و در آنجا اقامت می کنند، مشروط بر اینکه این اقامت کمتر از یک روز و بیشتر از یک سال نباشد و با اهدافی همانند تفرج، تجارت و غیره در ارتباط باشد ( حسین زاده دلیر و حیدری، :۲۵-۲۶۸۲۱۳). منابع و مراجع مختلف،عوامل متعددی را در شکل دهی به ساختار و بازار گردشگری موثر دانسته اند. در یکی از این تقسیم بندی‌ها عناصر گردشگری در پنج دسته حمل و نقل، اسکان، تسهیلات واسطه ای، جاذبه‌ها و سایر خدمات جای گرفته اند (کاظمی، :۱۳۱۳۸۰) در تقسیم بندی دیگری پنج عامل مستقل هسته اولیه توریسم را شکل می دهند، عبارتند از : ۱٫ وجود دست کم یک توریست ۲٫ وجود دست کم یک ناحیه تولید کننده توریست ۳٫ وجود دست کم یک مسیر توریستی۴٫ جود دست کم یک مقصد توریستی ۵٫ وجود وسیله حرکت و انتقال تووریست از مبدأ به مقصد ۶٫ جاذبه‌های گردشگری. سیستم به گروهی از عناصر مرتبط به هم اطلاق می شود که تغییر در یک جزء به کلیه ی اجزاء آن منتقل می شود، در برخی از سیستم‌ها ارتباط اجزا از الگوی سلسله مراتبی پیروی می کند و ارتباط چند به یکی بر قرار است و در برخی دیگر نیز اتباطات از نوع موازی است (فرج زاده اصل، :۵۶۱۳۸۴ ). در برسی صنعت گردشگری با رویکرد سیستمی، نشان داده میشود که ترکیبی از فعالیت‌ها، خدمات و صنایع مختلف، صنعت گردشگری را شکل می دهد. کمیت،کیفیت و هماهنگی عوامل و بخشها در عرضه محصول، نقش مهمی در موفقیت و توسعه این صنعت در هر منطقه ایفا می کند. تعریف گردشگری توسط اتحادیه بین المللی سازمان گردشگری رسمی (IUOTO) در سال ۱۹۶۳ ارائه شد و در سال ۱۹۶۸ توسط سازمان جهانی گردشگری تصویب شد. بر طبق نظر آنها گردشگران، بازدیدکنندگان موقتی هستند که حداقل ۲۴ ساعت به دلایلی از جمله اوقات فراغت و داد و ستد به منطقه ای سفر می کنند (شاه حسینی، ۱۳۸۸:۲۷).این تعریف مقدمتا برای هدف‌های صنعتی، قانون گذاری و آماری مفید است اما برای اکثر کارهای جامعه شناختی به دلیل گستردگی خیلی زیاد و عقیم بودن از لحاظ نظری، مناسب نیست. تلاش‌های بسیاری برای ارائه یک تعریف جامعه شناختی از گردشگری که از لحاظ نظری مفید باشد انجام شده است. این تلاش‌های توسط جامعه شناسان آلمانی آغاز شد و در کارهای کوهن (۱۹۷۴)، لیبر (۱۹۷۹) و ارزیابی زیست محیطی گردشگری پیرس ادامه پیدا کرد (Cohn , 1984:50). در تعریفی که سازمان ملل متحد ارائه کرده “توریست فردی است که بیش از یک روز و کمتر از یک سال در محلی غیر از محل اصلی زندگی خود بماند” (Goeldner , 2000:724). این تعریف سفرهای تجاری و بازرگانی را شامل می شود ولی سفرهای مربوط به کارکنان نظامی، دیپلمات‌ها، مهاجران و دانشجویان را در بر نمی گیرد. بر اساس تعریف سازمان جهانی “توریسم به کلیه فعالیت‌های انفرادی افرادی اطلاق می شود ک به مکان‌هایی خارج از محل زندگی خود، به منظور گذراندن اوقات فراغت، انجام کار و سایر هدف‌ها، برای کمتر از یک سال می روند” (Ibd , 16). اوتانت، دبیر کل پیشین سازمان ملل متحد، سال ١٩٧۶ را سال گردشگری اعلام کرد و ضمن سخنرانی مشهوری به همین مناسبت اظهار داشت : “گردشگری با پدید آوردن تفاهم متقابل میان ملت‌ها به پیشبرد و استواری صلح جهانی کمک‌های شایسته ای می کند” (دیبایی، ۳۷-۱۳۷۱).
۲-۲-۱ انواع گردشگری
گردشگری تاریخی-فرهنگی: علاقه گردشگران به بازدید از میراث تاریخی یک جامعه و نیز آشنایی با فرهنگ جاری آن، این شاخه از تورسیم را ایجاد کرده است. در گردشگری تاریخی گردشگران علاقمندند از موزه‌ها، بناهای تاریخی و باستانی، بناهای مذهبی، معماری سنتی، گورستان قدیمی و.. بازدید به عمل بیاورند. حال آن که گردشگر فرهنگی تمایل دارد با گالری‌های هنر معاصر، جشنواره ای هنری، غذاها و نوشیدنیها، رقص‌های محلی، ادیان و مذاهب، صنایع دستی و پوشاک، زبان و گویش محلی منطقه مورد بازدید آشنا شود. گردشگر فرهنگی-ناریخی در واقع تجربه ای کیفی ناشی از تعامل میان وی و محیط مورد بازدید را بدست می آورد.
گردشگری انبوه: این شاخه از گردشگری بزرگترین بازار گردشگری را به خود اختصاص داده است. استفاده از سواحل دریاها، گذراندن اوقات فراغت، خارج و فارغ از زندگی معمول بودن اصلی‌ترین هدف این گروه‌هاست.آنها کمترین ارتباط را با مردم سرزمین مقصد برقرار می کنند و قادر خواهند بود بیشترین اثرات منفی را بر منطقه وارد کنند.
گردشگری ورزشی: فعالیت‌های این گونه از گردشگری می تواند شامل شرکت در رقابت‌های ورزشی، تورهای استفاده از امکانات ورزشی و شرکت در اردوهای آموزشی باشد که این شاخه از توریسم نیز رو به رشد است.
گردشگری درمانی: مردم بسیاری در سراسر جهان به منظور کسب آرامش و درمان به سفر می روند. این نوع از سفر‌ها سابقه بسیار طولانی دارد. چنانچه در قرن‌های پیش از میلاد شواهدی از سفرهای گردشگران رومی و یونانی به مناطق دارای چشمه‌های آب گرم و شفادهنده بدست آمده است. اغلب گردشگرانی که در زمره این گونه از گردشگری به حساب می آیند، به منظور بهره برداری از امکانات طبیعی به سفر می روند. لجن درمانی در کنار سواحل دریاها و دریاچه‌ها، استفاده از چشمه‌های آب گرم، هوای صاف و پاکیزه مناطق بکر طبیعی کوهستانی، استفاده از گیاهان دارویی و.. انگیزه‌هایی است که این نوع گردشگر را به خود جلب می کند.
گردشگری ماجراجویانه: ایجاد هیجان برای گردشگر مهمترین هدف گردشگری ماجراجویانه است و از فعالیتی ساده مانند دریانوردی بر روی یک قایق آموزشی تفریحی تا پایین آمدن با دوچرخه از ارتفاعات آلپ در اروپا را می تواند شامل شود. این شاخه از گردشگری با سرعت اعجاب انگیزی در حال رشد است.
گردشگری نوستالژیک: خاطرات و تجربه‌های ایام گذشته، عنصر برانگیزنده سفر برای مقاصدی است که فرد پیش تر در آن حضور دارد و به نوعی با ذهن و شخصیت او پیوند خورده است. سفر مجدد به این مقصدها زنده کننده آن یادها و گاه تسکین آلام انسان است.
گردشگری قومی: مطالعه و مشاهده آداب و سنن و روش زندگی یک قوم خاص می تواند انگیزه ای برای سفر گروهی از گردشگران محسوب شود. گردشگری با هدف آشنایی با اقوام چادرنشین یا کوچ رو، یکی از نمونه‌های بارز آن است.
گردشگری شهری: این شاخه از گردشگری را نمی توان به آسانی از سایر اقسام آن به ویژه گردشگری فرهنگی-تاریخی جدا کرد زیرا در بسیاری از موارد،استقرار و تفرج گردشگر همان محیطی است که در گردشگری شهری به آن تاکید می شود.
گردشگری مبتنی بر کسب و کار: این شاخه از گردشگری شامل سفرهایی می شود که مردم برای فعالیت‌های کاری و حرفه ای خود انجام می دهند. بازرگانان، محققان، اساتید دانشگاه و.. افرادی هستند که جزء این گروه از گردشگران قرار می گیرند.
گردشگری مذهبی: یکی از قدیمی‌ترین بازارهای سفر، به این شاخه از گردشگری تعلق دارد. به این ترتیب در اقصی نقاط دنیا اماکن مقدس مذهبی به عنوان عامل جذب گردشگر، به یک مقصد گردشگری تبدیل شده اند.
گردشگری مبتنی بر رویدادها: جشنواره‌هایی با موضوع خاص فرهنگ و معرفی یک مقصد گردشگری، مسابقات المپیک، جام جهانی، نمایشگاه‌های تجاری بین امللی، یادمان تاریخی، اجلاس‌های بین المللی و.. همه نمونه‌هایی از این نوع گردشگری محسوب می شوند.
گردشگری برای دیدار بستگان: هر چه کشوری مهاجر پذیر تر باشد حجم بیشتری از این شاخه از گردشگری را به خود اختصاص می دهد. اعضای خانواده برای کسب فرصت‌های شغلی بهتر، تحصیل، درمان، موقعیت اجتماعی مناسب تر و.. مهاجرت می کنند.
گردشگری روستایی: فرهنگ بومی، معماری، مصالح به کار رفته در خانه‌ها، گویش، پوشش، آداب و سنن، شیوه‌های زندگی مردم و.. برای یک گردشگر شهرنشین جذابیت دارد و مشارکت در فعالیت‌های روستایی از علاقمندی این گردشگران است.(احسانی، ۳۰، ۱۳۸۴)
۲-۲-۲ آثار مثبت و منفی گردشگری
پژوهشگران بسیار زیادی در مورد نگرش جامعه محلی نسبت به توسعه گردشگری تحقیق کرده اند (Schroeder,1996:79) از این رو، مباحثی در خصوص نگرش جامعه محلی در مورد توسعه گردشگری به طور روزافزونی توجه دانشگاهیان، سیاستگذاران و مدیران صنعت گردشگری را به خود جلب کرده است (Zamani – Farahani and Ghazali,2008:1233). عمده ترین موضوع مورد بحث آنها کارآیی اقتصادی توسعه گردشگری و هزینه‌ها و مزایایش برای جامعه محلی است (Hernandez et al., 1996).‌هال بر نقش و مشارکت ساکنان محلی در توسعه گردشگری تأکید می نماید(Hall, 2002:147).
۲-۲-۲-۱ اثرات گردشگری بر جوامع میزبان
گردشگری اثرات گوناگونی بر مقصد و جامعه میزبان بر جای می گذارد. این اثرات طیف کسترده ای از اثرات اجتماعی – فرهنگی، اقتصادی، سیاسی یا زیست محیطی را شامل می شود. نوع و میزان اثرات گردشگری در یک مقصد از عوامل متعددی متاثر می شود، از جمله مهمترین این عوامل ویژگ‌های جامعه میزبان و میهمان و ماهیت فعالیت‌های گردشگری در مقصد است (ضیایی،۱۳۸۹ :۲۰۷). تجربه نشان داده است که هرجا گردشگری به طور اتفاقی و بدون وجود برنامه ریزی و راهبرد مشخص توسعه یابد، مشکلات زیست محیطی و اجتماعی متعددی ظهور پیدا می کند و در درازمدت مشکلات گردشگری بیشتر از فواید آن خواهد شد (خانی،۱۳۸۸ :۵۴). به طور کلی می توان مهمترین تاثیرات گردشگری بر جوامع میزبان را اینگونه بیان کرد :
توسعه صنعت گردشگری در مناطق روستایی باعث ایجاد اشتغال در هر دو بخش رمسی و غیر رسمی شده و همین عامل خود موجب افزایش درآمدهای ریالی و ارزی خواهد شد.
رفت و آمد گروه‌های اجتماعی مختلف و مسافران داخلی و خارجی با دیدگاه های گوناگون نه تنها باعث افزایش سطح فعالیتهای تولیدی، خدماتی و امکانات اشتغال می شود، بلکه باعث آشنایی مردم محلی با فرهنگ‌ها و باورها و رفتارهای اجتماعی یکدیگر می شود و همین عامل خود می تواند زمینه ساز تفاهم ملی و بین الملل شود.
گردشگری روستایی تقاضا برای صنایع دستی، هنرهای سنتی و فعالیتهایی را که نیاز به نیروی کار بیشتری دارند بالا می برد این فعالیت‌ها همان فعالیت‌هایی است که در محیط روستا مورد نظر است.

فصل چهارم
ویژگی اخلاقی و رفتاری مربی
مقدمه:
بشر از ابتدا، طالب سعادت و خوشبختی بوده، و در مقابل از بدبختی و شقاوت، گریزان و اصولاً همه مردم مایلند خوشبخت و سعادتمند باشند، و هر چیزی که مایه سعادت و خوشبختی خویش بدانند، برای خود فراهم می نمایند، ولی مشکل بزرگ و اساسی، همین انسان، عدم شناخت اصل سعادت است، شکی نیست که برای رسیدن به این هدف بزرگ، راهی جز تزکیه و تهذیب نفس، کسب مکارم اخلاق و فضایل، و دوری از رذایل اخلاقی وجود ندارد، که انبیای کرام به عنوان مربیان الهی بر این طریقت رفته اند و طالبان حقیقت را به این راه دعوت نموده اند.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

چنانچه پیامبر عظیم الشان اسلام i فلسفه بعثت خود را تکمیل و اتمام اخلاق بیان کرده است. نظر به اینکه دستورات اخلاقی اسلام، نکته های بسیار زیبا و مهمی دارد، در این فصل بر آن شدیم تا در این زمینه به قدر وسع به ویژگیهای اخلاقی و رفتاری مربی در تربیت متربی بپردازیم.
۴-۱- اخلاق مربی:
برای موفقیت پیامبر i به عنوان مربی بزرگ انسانها، عوامل متعددی را میتوان برشمرد که یکی از مهمترین آنها جاذبه اخلاقی پیامبر i بود. صفات عالی انسانی و مکارم اخلاقی چنان در او جمع بود که دشمنان سرسخت وی را تحت تاثیر قرار میداد و به تسلیم در برابر او وامیداشت. اگر ما اخلاق ایشان را معجزه آن حضرت بنامیم، اغراق نکردهایم. _{( مکارم شیرازی۱۳۸۰،ج ۲۴،ص ۳۷۷)}
قرآن کریم اخلاق آن حضرت را به عظمت یادکرده و در باره اش فرموده است: y7¯RÎ)ur 4’n?yès9 @,è=äz 5OŠÏàtã _{(قلم،۴)؛} و راستی تو خلق و خویی نیکو و والا داری.
پیامبر اکرم i در دعای خود میگفت: «اللهم حسّن خلقی»(خدایا خوی مرا نیکو گردان) و یا می فرمود: «اللهم جنبی منکرات الخلاق» (خداوندا از اخلاق نکوهیده دورم ساز )_{(دهقان، اکبر،۱۳۹۰، ص۲۰۸)}
امام حسن۸ می فرماید: حُسنُ الخُلق راس کلّ بِرّ_{(قرائتی،محسن،۱۳۸۹،ج۱۰،ص۱۶۹)} خوش اخلاقی سرآمد هر کار نیک است.
“خُلق” به صفاتی گفته میشود که با سرشت و خوی انسان عجین شده باشد و به رفتارهای موسمی گفته نمی شود.
به تعبیر دیگر، خُلق ملکه خوبی است که به سبب آن، کارهای خوب از نفس آدمی به آسانی سر میزند بدون اینکه به اندیشه و تدبیر نیاز داشته باشد. ملکه نیز کیفیت ثابتی است در نفس، که به زودی از بین نمیرود.
بنابر این، اخلاق عبارت است از اینکه نفس انسان دارای صفاتی گردد که به صورت ملکه در آید، بطوری که افعال به آسانی و بدون فکر و محاسبه از وی صادر شود. آن ملکه ای که برای نفس حاصل شده است، اگر اعمال شایسته ای از نظر عقل و شرع از آن صادر شود، اخلاق نیکو، و چنانکه افعال زشت و قبیح از آن صادر گردد، اخلاق سوء نامیده میشود._{(امین زاده، محد رضا،۱۳۷۶،ص۱۶۹)}
مرحوم علامه طباطبایی در تفسیر المیزان_{(ج۶،ص۱۸۳)} حدود۲۷ صفحه در زمینه اخلاق و سنن و آداب زندگی پیامبر اکرم i روایاتی را نقل نموده است که برخی از آنها به طور فهرست وار چنین است:
پیامبر اکرم i خود کفش خویش را میدوخت.
لباس خود را وصله میزد.
گوسفند را خودش میدوشید.
با بردگان، هم غذا میشد.
بر زمین مینشست.
بر الاغ سوار میشد.
حیا مانعش نمی شد که نیازهای خود را از بازار تهیه کند.
به توانگران و فقرا دست میداد و دست خود را نمی کشید تا طرف دست خود را بکشد.
به هر کس میرسید، چه بزرگ و چه کوچک، سلام میکرد.
اگر چیزی تعارفش میکردند، آن را تحقیر نمی کرد، اگر چه یک خرمای پوسیده بود.
کم خرج، کریم الطبع و خوش معاشرت بود.
بدون اینکه قهقهه کند، همیشه تبسّمی بر لب داشت.
بدون اینکه از خود ذلتی نشان دهد، همواره متواضع بود.
بدون اینکه اسراف ورزد، سَخی بود.
بسیار دل نازک و مهربان بود.
هرگز دست طمع به سوی چیزی دراز نمی کرد.
هنگام بیرون رفتن از خانه، خود را در آینه میدید، موی خود را شانه میزد و چه بسا این کار را در برابر آب انجام میداد.
هیچ گاه در مقابل دیگران پای خود را دراز نمی کرد.
همواره بین دو کار، دشوارتر آن را انتخاب میکرد.
هیچ وقت به خاطر ظلمی که به او میشد در صدد انتقام بر نمی آمد مگر آنکه محارم خدا هتک شود که به خاطر هتک حرمت خشم میکرد.
هیچ وقت در حال تکیه کردن غذا میل نکرد.
هیچ وقت شخصی از او چیزی در خواست نکرد که جواب نه بشنود و حاجت حاجتمندان را رد نکرد.
نمازش در عین تمامیّت سبک و خطبه اش کوتاه بود.
مردم، آن حضرت را به بوی خوشی که از او به مشام میرسید، میشناختند.
وقتی در خانه مهمان داشت، اوّل کسی بود که شروع به غذا میکرد و آخرین کسی بود که از غذا دست میکشید تا مهمان راحت غذا بخورد.
بر سر سفره، همیشه از غذای جلوی خود میل میکرد.
آب را به سه نفس میآشامید.
جز با دست راست چیزی نمی داد و نمی گرفت و غذا نمی خورد.
وقتی دعا میکرد، سه بار دعا میکرد و وقتی سخن میگفت در کلام خود تکرار نداشت.
اگر اذن دخول به خانه مردم میگرفت، سه بار تکرار میکرد.
کلامش روشن بود به طوری که هر شنونده ای آن را میفهمید.
نگاه خود را بین افرادی که در محضرش بودند تقسیم میکرد.

۲-۱۹– آسیب های سر و گردن علت اصلی مرگ و ناتوانی
در جهان روند رو به رشدی در تعداد موتورسیکلت ها و کاربران انها به منظور حمل و نقل و نیز تفریح وجود دارد. در حقیقت بیشترین رشد در تعداد وسایل نقلیه در راه های جهان ناشی از افزایش استفاده از دوچرخه های موتوری است. آسیب های سر و گردن علت اصلی مرگ، آسیب های جدی و ناتوانی بین کاربران موتورسیکلت ها و دوچرخه ها هستند. در کشورهای اروپایی آسیب های سر حدود ۷۵ درصد از مرگ های کاربران وسایل نقلیه موتوری را شامل می شود. براورد می شود در برخی کشورهای با درامد کم و متوسط آسیب های سر مسئول ۸۸ درصد از چنین مرگ هایی باشد[۵۲و۵۴]
آسیب های سر منجر به صرف هزینه های بالای پزشکی نسبت به سایر اسیب ها گردیده و بدین ترتیب این آسیب ها بار بسیاری بر هزینه های مراقبت های بهداشتی و اقتصاد این کشورها تحمیل می سازد[۵۳]
نکته قابل توجه اینکه بر اساس اخرین گزارش سازمان پزشکی قانونی کشور در مورد علت اصلی مرگ در تصادفات ضربه به سر بالاترین میزان را در این بین داشته است. یکی از علل وقوع این امر عدم استفاده از کلاه ایمنی در بین موتورسواران می باشد. اهمیت استفاده از کلاه ایمنی را می توان در کشور تایلند بررسی کرد. در سال ۱۹۹۲ هنگامی که استفاده از کلاه ایمنی اجباری نبود ۹۰ درصد از مر گهای ناشی از تصادفات در تایلند مربوط به راکبان و سرنشینان موتورسیکلت بود. تقریبا تمام مرگ ها، ناشی از آسیب های سر بودند. در ان سال از داده های جمع اوری شده در مورد عدم استفاده از کلاه ایمنی و مرگ های موتورسیکلت در بیمارستان منطقه جنوب شرقی شهر khon khaenاستفاده شد تا بسیج جدیدی برای پشتیبانی از به کار گرفتن ایمنی صورت گیرد که نتیجه ان اجباری نمودن استفاده از کلاه ایمنی در سال ۱۹۹۵ شد. کمیته ایمنی شهر khon khaenهمراه با اموزش جدی عمومی در مورد ایمنی و قانون جدید، شبکه مراقبت اسیب ها را طراحی نمود و اطلاعاتی را برای عموم و دولت در مورد تصادفات موتورسیکلت ها و اسیب های سر تهیه نمود. طی اولین سال تصویب قانون جدید، میزان استفاده از کلاه ایمنی به بیش از ۹۰ درصد افزایش یافت و ۴۰ درصد کاهش در اسیب های سر بین موتورسیکلت سواران و ۲۴ درصد کاهش در مرگ های انان را در پی داشت[۴۷و۵۹]

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۲-۲۰– کلاهایمنی
در بخش قبل اهمیت استفاده از کلاه ایمنی بیان شد در ادامه نکاتی در مورد کلاه ایمنی بیان می کنیم. کلاهایمنیکمکمیکندتاخطرآسیبهایجدیسرومغزراباکاهشاثرنیرویاضربهبهسرکاهشدهد.یککلاهایمنیبه۳روشعملمیکند:

• • کاهششتابجمجمهوکنترلجابهجاییمغزکهبهدنبالآنکاهشبرخوردمغزراباعثمیشود.مادهنرمیکهدرکلاهایمنیقرارگرفتهاستبخشیازضربهراجذبکردهوبههمینعلتسرآهستهازحرکتبازمیایستد.اینبدانمعنیاستکهمغزبانیروییزیادبهجمجهبرخوردنمیکند.

• • کلاهایمنیباعثمیشودکهنیروهایضربهواردشدهرادرسطحوسیعتریپخشکندونیروهایمذکوردربخشیخاصازجمجمهمتمرکزنگردند.

• • کلاهایمنیازتماسمستقیمجمجمهوجسمضربهزنندهباعملبهعنوانیکمانعبینسروجسم،جلوگیریمیکند.

اینسهعملبوسیلهترکیبیازخواصچهارجزءکلاهایمنیکهدرزیرتوضیحدادهشدهاستحاصلمیشود.گرچههیچگاهدوکشوریامنطقهازلحاظتصادفاتموتورسیکلتدارایشرایطومحیطمشابهنیستندبااینحالهنگامیکهدادههادریککشورموجودنیست،استفادهازدادههایکشورهایهمسایهیامشابه،مفیدخواهدبود[۱۵]
شکل ۲-۴- اجزاء تشکیل دهنده کلاه ایمنی
منبع : دستورالعمل ایمنی راه برای سیاستگذاران و مدیران اجرایی[۱۵]
۲-۲۰-۱– مشخصات کلی کلاه ایمنی
استانداردهای بین‌المللی کلاه ایمنی آن را وسیله‌ای متشکل از پوسته خارجی سخت و آستر داخلی با قابلیت فشرده شدن تعریف می‌کنند. لازم نیست در استاندارد قید شود که کلاه ایمنی باید به چه روشی تولید شود یک استاندارد خوب کلاه ایمنی می‌تواند کلاه ایمنی را به صورت «یک وسیله حفاظتی، طراحی شده برای حفاظت از سر در برابر ضربه در حوادث» تعریف کند. برای یک استاندارد ضروری است که تا جای ممکن، فراگیر باشد و از ایجاد محدودیت در روش طراحی و تولید یا مواد به کار رفته اجتناب کند.[۳۳]
۲-۲۰-۲– استاندارد بین‌المللی برای کلاه ایمنی در اروپا
پخش حمل و نقل کمیته اقتصادی سازمان ملل متحد در امور اروپا (UNECE) مسئول به روزرسانی قوانین و مقررات بین‌المللی ایمنی در تمام جنبه‌های ترافیک است. دستور شماره UNECE 22 «که به پیمان ۱۹۸۵ ضمیمه شده است و در آن انواع وسایل نقلیه، لوازم و اجزای آن مشخص شده است» شرایط یکسانی را جهت تصویب کلاه ایمنی برای رانندگان و سرنشینان موتورسیکلت و موتورگازی تعیین کرده است. آخرین تجدیدنظر این دستور در فوریه سال ۲۰۰۲ وارد مرحله اجرا شد و توسط ۳۶ عضو مجم UNECE به همراه نیوزلند به کار گرفته شد.
شکل ۲-۵- نمونه ای از کلاه ایمنی استاندارد
یک کلاه ایمنی مشخص برای دریافت علامت استاندارد (تایید) که از پیش تعیین شده سپری کند. این علامت نشانگر انطباق کلاه ایمنی با دستور شماره ۲۲ است و روی آن نصب می‌شود. کلاه ایمنی می‌تواند به محافظ گوش و جدار پوشش گردن مجهز باشد. همچنین ممکن است دارای قابلیت تفکیک برجستگی چانه، آفتابگیر و محافظ تاشوی صورت باشد. اگر به محافظ تاشوی صورت غیراستاندارد مجهز باشد، روی سطح بیرونی این محافظ باید علامت «از چانه در مقابل اثرات وارده محافظت نمی‌کند» نصب شود و یا نشانه‌ای را داشته باشد تا نشان دهد محافظ تاشوی صورت هیچگونه حفاظتی را در برابر ضربه وارده تامین نمی‌کند.
دستور UNECE اظهار می‌کند که کلاه ایمنی نباید بر قابلیت شنوایی استفاده‌کننده آن تاثیر قابل ملاحظه‌ای بگذارد و دمای فضای بین سر و پوسته نبایستی خیلی افزایش یابد. برای پیشگیری از افزایش دما می‌توان سوراخ‌های هواکش را در پوسته تعبیه کرد. به علاوه دستور تصریح می‌کند که هر کلاه ایمنی که در فروشگاه عرضه می‌شود باید برجستگی واضح و در معرض دید و به زبان ملی آن کشور داشته باشد. این برچسب باید حاوی این جمله باشد، «برای حفاظت مناسب، این کلاه بایستی دقیقاً اندازه سر باشد و به طور مناسبی روی آن قرار گیرد. هر کلاه ایمنی که ناراحتی ایجاد کند باید تعویض شود.»[۱۱]
فصل سوم
بررسی جغرافیایی استان یزد و بررسی تلفات موتورسیکلت در کشور مالزی
۳-۱– تاریخچهگسترششهریزد
برطبقنظریهبرترینسبیوتمرکزدرفضا،شهرهادرجاییایجادشدهاندکهمزیتهاینسبیفراهمبودهاست. بدونشکزمینهپیدایششهریزدجزاینبودنبودهاست. لیکنقدمتتاریخییزدچوندیگرشهرهایباستانیدرهالهایازداستانهاوافسانههاقرارگرفتهاستوناموموقعیتحقیقیوعلتوجودیاشمبهمماندهاست. منابعتاریخیازاینشهرایزد،یزدانشهر،یزدانگرد،کثه،ایساتیس ( یزدیس ) ودارالعبادهنامبردهاند. آیتینویسنده ((آتشکدهیزدان )) یا (( تاریخیزد ))،ایساتیسرانخستینسنگبنایاینشهرمیداندکههرفته ( فرافر ) وسریزدکنونیکهدر۳۰کیلومتریشرقشهرفعلیقرارداردازآنباقیماندهاست. ایساتیسنامیاستیونانیکهآیتیآنرابهمعنایبزکوهیتعبیرکردهاستامابهاعتقادزبانشناسان،ایساتیستلفظیونانیواژهایزدفارسیاست.
۳-۲– قدمتوپیشینهتاریخی
استان یزد از سرزمینهای کهن و تاریخی ایران زمین است. در بعضی از منابع تاریخی، بنای اولیه برخی از شهرهای این استان چون میبد را به سلیمان پیغمبر، یزد را به ضحاک و اسکندر مقدونی و ابرکوه را به ابراهیم پیغمبر نسبت داده اند که این خود بیانگر قدمت و دیرینگی پیشینیه تاریخی و فرهنگی سرزمین و مردم این دیار است. مجموعه آثار باستانی پراکنده موجود در این استان نیز به سهم خود گویای این پیشینه تاریخی است. آثاری چون دست افزار های سنگی بدست آمده از دره های شیر کوه، نگاره های روی تخت سنگ کوه ارنان، تکه سفالهای منقوش نارین قلعه میبد–متعلقبهدورهعیلامی،غارهایاستانوآثارمعماریوشهرسازیباستانینشانمیدهدشهرنشینیدریزد،درچهارنقطهباستانیمهریزوفهرج،یزد،رستاقومیبدواردکانمتمرکزبود .پژوهشگراناینمنطقهراکهدرمسیرشاهراههایباستانیری–کرمانوپارس–خراسان قرار داشت، جزو سرزمین های دوردست مادها شمردهاند.تاریخ‌ سکونت‌ انسان‌ در این‌ خطه‌ از هزاره‌ سوم‌ پیش‌ از میلادفراتر رفته‌ است، به‌ طوری‌ که‌ در عهد پیشدادیان‌ طوایف‌ در حال‌ کوچ‌ از بلخ‌ به‌ پارس‌، این‌ سرزمین‌ را یزدان، نامیدند و از آن‌ زمان‌ به‌ بعد یزد محل‌ عبادت‌ شد. از مهم‌ترین‌ مراکز اسکان‌ اولیه‌ این‌ سرزمین‌ به‌ مهرپادین‌ یا مهریز، پهره‌ یا فهرج‌، خورمیش، ادر یا اردکان‌، شواز، قلاع‌ موبدان‌ در میبد، طرنج، عقدا و اشکذر می‌توان‌ اشاره‌ کرد. شهر یزد به‌ عنوان‌ محلی‌ پاک‌ و مقدس‌ در رأس‌ تمام‌ آبادی‌های‌ مزبور قرار داشته‌ است‌. به عقیده مورخان، بنای یزد، توسط یزدگرد اول ساسانی بوده و وجه تسمیه یزد را با نام «یزدگرد اول» و واژه «یزش» را با معنای «ستایش و نیایش» مترادف دانسته اند. یزد ، یعنی آفریننده خوبی ها، پاکی ها و شهر خداست. نام گذاری این شهر با واژه «ستایش و نیایش» در زبان پارسی میانه و با واژه « یزدان یا یزتان» به معنی پاک، مقدس، فرخنده و همچنین به معنی ذات خدا در ارتباط است. کتبتاریخیموجودبناییزدرابهدورانساسانیانویاکمیآنسوتربهدوراناسکندرمقدونینسبتمیدهند،والبتهدربارهانتسابشهربهدورهساسانیان،نامشهرنیزظننویسندگانراتقویتمیکند،اماشواهدباستانشناسیوجودکانونهایزیستگاهیماقبلتاریخدردشتیزدراثابتمیکند. درارتفاعات۳۵۰۰متریشیرکوهونزدیکپناهگاهمعروفاینقلهابزاروادواتسنگییافتشدهاست. قدمتاینابزارومشخصاتظاهریآنبهعصرحجرمیرسد. لیکنمهمترینآثارپیشتاریخیمنطقهیزد،مربوطبهسنگنگارههایکوهارناناستکهبرخیقدمتآنراتاعصرنوسنگیپیشمیبرند،وتاریخآنرامابین۱۰تا۱۲هزارسالپیشتخمینمیزنند. مدنیتیزددردورهایکهکشاورزیآغازمیشوددرچهارکانونعمدهپاگرفتهاستکهعبارتنداز : کانونمهریزوفهرج،یزد،رستاقومیبدکهالبتهبهاعتباریمیتوانمنطقهابرکوهرانیزبهاینچهارکانونافزود. مناطقیادشدهدردشتیزدکهدرامتدادشاهراهباستانیری_کرمانقرارگرفتهبودند،دردورههایباستانیجزوسرزمینهایدوردستمادشمردهمیشدند. بیتردیدعواملکمیوکیفی ( درگذشتهوحال ) موجبگسترششهردریکجهتمیشوند.
۳-۳–
استان یزد از دیر باز منطقه ای صنعتی بوده و صنایع آن به دو صورت صنعتی و دستی رواج داشته است. فرش بافی، چاقو سازی، سبد بافی، سنگ تراشی، پارچه بافی، زیلو بافی، سرامیک، سفال سازی، کرباس بافی، طلا و نقره کاری از صنایع دستی یزد هستند. این استان از نظر صنایع کارخانه ای اکنون دارای کارخانه های تولیدی بزرگ و کوچک است. علاوه برکارگاه های کوچک نساجی و شیرینی سازی، که شمار آنها بسیار است، ده ها واحد تولیدی دیگر وجود دارد که در رشته های گوناگون فعالیت می کنند. صنایع ماشینی ریسندگی و بافندگی از سال ۱۳۱۲ هـ. ش، در استان یزد پدید آمد. اساس این دگرگونی وجود صدها کارگاه سنتی بافندگی و هزاران بافنده ماهر و هنرمند در این منطقه بوده، که هم زمان با نخستین حرکت های صنعتی شدن ریسندگی و بافندگی در کشور، به مراکز تولیدی کارخانه‎ای روی آوردند. استان یزد با دارا بودن ۳۳۰ واحد تولیدی نساجی، نیمی از منسوجات کشور را تولید و عرضه می کند و ۷۰ درصد زمینه های اشتغال صنعتی استان یزد، به این صنایع تعلق دارد. علاوه بر صنایع ماشینی و صنایع دستی؛ صنعت شیرینی‌سازی نیز در استان یزد از قدمتی دیرینه برخوردار است و محصولات آن صاحب شهرتی‌ جهانی هستند که از مرزهای ایران فراتر رفته ‌است. مهم‌ترین شیرینی‌جات یزدی با نام‌های قطاب، پشمک و باقلوا شهرت دارند.با وجود شرایط آب و هوایی و زیستی نامناسب منطقه، تشکیلات زمین شناختی این استان، ذخیره های بزرگ معدنی را در دل خود ، جای داده است، به طوری که می توان این استان را منطقه ای معدنی نامید. بزرگترین قطب های معدنی آهن ایران در استانیزدقراردارد. همچنینمی‎توان از معادن غنی سرب و روی مهدی آباد، کوشک، دره انجیر و منصور آباد، بوکسیت صدرآباد، معدن اورانیوم ساغند اردکان که در نوع خود در خاورمیانه بی‎نظیر است، مس اردکان و تفت، نام برد. گذشته از این ها، معدن های فلزی، سنگ های تزیینی با کیفیت بسیار بالا ، مانند: مرمر، مرمریت، گرانیت، چینی و نیز موادی چون باریت، گچ، فسفات، نمک به فراوانی در سطح استان یزد وجود دارد. استان یزد در بخش کشاورزی به دلیل خشکی آب و هوا و میزان بارندگی کم در بین استان‌های ایران، کمترین اراضی کشاورزی را به خود اختصاص داده است. عمده محصولات کشاورزی یزد شامل خرما، پسته و گندم می شود.
۳-۴– نژاد‌،‌ زبان، مذهب
مردم استان یزد از نژاد آریادی و ایرانی هستند و به علت موقعیت جغرافیائی ویژه این استان، از آمیختن با نژادهای غیر ایرانی تا اندازه ای مصون مانده اند . در روزگار باستان و آغاز مدنیت و آبادی در این سامان نژادهای دیگری در این ناحیه می زیستند و با نژادهای اصلی آن در امیختند . این آمیزش بی گمان بعدها در سرگذشت اجتماعی ، فرهنگی و حتی ترکیب نژادی مهاجران تازه رسیده آریائی نیز تأثیر بسیار داشته است . در نیمه هزاره دوم پیش از میلاد آریائی ها به فلات مرکزی ایران از جمله منطقه یزد که در دل این فلات قرار دارد ، روی آوردند . در دوره های بعد نیز ، گروه های عرب ، ترک ، مسیحی و کلیمی به این منطقه آمدند . در سده اخیر نیز اعراب مهاجر به این استان آمده و در آن ساکن شدند.مردم استان یزد به زبان فارسی رایج ، با پاره ای ویژگی های گویشی سخن می گویند . برخی ویژگیهای گویشی در میان شهرستانهای این استان محسوس است . زبان شناسان نیم زبانهای جدید ایرانی را به دو دسته باختری و خاوری تقسیم کرده اند . لهجه یزدی جزء نیم زبانهای مرکزی دسته باختری است که در بخش باختری فلات ایران ، تا حدود مرزهای ایران رواج دارد . در بیشتر نیم زبانهای مرکزی از جمله لهجه شیرین یزدی اثر آمیختگی کمتری با زبان عربی دیده میشود . زرتشتیان یزد به زبان نیاکان خویش ، زبان فارسی دری سخن می گویند . زبان زرتشتیان یزد به دلیل پاره ای عوامل اجتماعی ، فرهنگی و اقتصادی آمیختگی بسیار با زبان فارسی پیدا کرده ، به طوری که آهنگ ناتوان شدن وحتی فراموش شدن آن روز به روز تندتر میشود .پیش از ورود مسلمانان به ایران ، مردم استان یزد نیز مانند مردم سایر نقاط ایران زرتشتی بودند . با انقراض حکومت ساسانیان در نیمه نخست سده اول ه . ق مردم بیشتر نقاط ایران از جمله استان یزد نیز به دین اسلام گرویدند ؛ ولی برخی از آنان با پرداخت جزیه ، آیین خود را حفظ کردند و زرتشتی باقی ماندند . قریب به اتفاق مردم استان یزد ، مسلمان و پیرو شیعه جعفری هستند .
۳-۵– شبکهارتباطی:
شهر یزد در ۳۱ درجه و ۵۵ دقیقه شمالی و ۵۴ درجه و بیست دقیقه شرقی قرار دارد.ارتفاع شهر یزد از سطح دریا ۱۲۱۸ متر می باشد.شهریزددرمفصلدوراهعمدهارتباطی ( ری_کرمانوشیراز_خراسان ) قرارگرفتهاست. بیتردیدنحوهاستقرارشهرتاحدودیتحتتاثیرمرفولوژیخاصراههایسرزمینیاست. بهطوریکههماکنونمیتوانمسیرخیاباناصلیشهروتجمعاستقرارهارادرجهتکلیمسیرتهرانبهکرمانتشخیصداد. راههایاصلیبسیاریازسکونتگاههااغلبدرامتدادجادههایمنشعبازآنسکونتگاهتوسعهیافتهاست. رشدارگانیکوتدریجیسکونتگاهنیزدرامتداد،یابهموازاتراههایمزبورصورتمیگرفتهاست. دراینحالتدراغلبمواردسایرمعابرکمابیشبهموازاتیاعمودبرراههایفوقشکلمیگرفتند. به طور کلی شهرهای همجوار استان بدین صورت است که از شمال به شهرستان اردکان ، از جنوب به شهرستانهای تفت و مهریز ، از شرق به شهرستان بافق و از غرب به شهرستانهای صدوق و میبد و استان اصفهان می رسد.
شکل ۳-۱- نقشه استان یزد
منبع : جغرافیای طبیعی استان یزد
تصویر ماهواره ای از فراز شهر در شکل زیر مشخص شده است.
شکل ۳-۲- تصویر ماهواره ای از فراز شهر
منبع : مطالعات استان یزد[۶۵]
در این عکس کشیدگی شهر را به خوبی می‌توان مشاهده کرد.
۳-۶– نقشۀ محورهای دسترسی و میزان فواصل با شهرهای نزدیک و کلانشهرها
شکل ۳-۳- محورهای دسترسی و میزان فواصل با شهرهای نزدیک و کلانشهرها
در این میان فاصله شهر یزد با برخی شهرها و مراکز استانهای اطراف و کلانشهرهای کشور بدین صورت می باشد:
سمنان: ۹۱۳ شاهرود: ۷۲۷ اصفهان:۳۰۰ شیراز: ۴۲۵ بندر عباس: ۶۵۷ کرمان: ۳۶۱ بیرجند: ۸۷۳ مشهد: ۹۲۲ تهران: ۶۷۷ ارومیه: ۱۳۴۷ تبریز: ۱۲۷۶ کرمانشاه: ۹۵۳ اهواز: ۱۰۸۱ فواصل بر حسب کیلومتر می باشد
۳-۷– محورهای اصلی شهر یزد
۳-۷-۱– راه های اصلی، فرعی و روستایی یزد
این راه ها، شامل راه های اصلی، فرعی، روستایی و مال رو است. راه های اصلی، یزد را با استان های اصفهان، فارس، کرمان و خراسان پیوند می دهد و از راه های مهم ارتباطی شمال به جنوب و باختر به خاور ایران است. یزد به عنوان مرکز استان محل انشعاب راه های درون استانی و برون استانی است. جاده معروف به سنتو، راه اصلی ارتباطی بین یزد، تهران و اصفهان و دیگر نقاط شمالی استان است. امتداد این مسیر در جنوب به راه های استانهای کرمان، هرمزگان و سیستان و بلوچستان می پیوندد. همین طور راه یزد- تفت- ابرکوه، استان یزد را با استانهای فارس، کهکیلویه و بویر احمد و بوشهر و حتی خوزستان و لرستان در جنوب غرب کشور متصل می سازد. از ناحیه شرق نیز راه یزد- طبس استان را به استانهای خراسان جنوبی و خراسان رضوی متصل می نماید. راه یزد- بافق نیز مرکز استان را به شهرستان بافق مرتبط می سازد.بندر های مهم هرمزگان و هم چنین بندر استراتژیک چابهار در استان سیستان و بلوچستان نیز تأثیر زیادی در رونق این راه ارتباطی داشته اند.
۳-۷-۲– راه های هوایی شهر یزد
فرودگاه شهید صدوقی یزد دارای امکان های کافی برای پذیرش هواپیماهای مختلف بوده و می تواند خدمات فرودگاهی بایسته را برای پرواز های داخلی و خارجی تأمین کند. علاوه بر پرواز های هر روزه تهران –یزدوبرعکس،پروازهایدیگریبهاصفهان،مشهد،زاهدان،بندرعباس،شیراز،کرمان، … دراینفرودگاهانجاممیشود. اخیراًپروازهایحجوزیارتسوریهنیزبهطورمستقیمازفرودگاهشهیدصدوقییزدانجاممیشود.شبکه ریلی شهرستان یزد (استان یزد): راه آهن جنوب شرق که مرکز آن در یزد قرار دارد یکی از فعالترین راه آهن های سراسر کشور می باشد، چه راه آهن سراسری یزد- بافق- بندرعباس و یزد- اصفهان و یزد- تهران و اخیراً یزد- بافق- مشهد در این شبکه قرار دارد.
۳-۷-۳– راه ها و شاهراهای قدیمی استان یزد
در قدیم راه های دسترسی راههایی در استان یزد مهیا شده بود تا کاروانهای تجاری داخلی وخارج از استان بتوانند به راحتی در مسیر کویر حرکت کنند. راه ری ـ اصفهان ـ یزد:‌ ” راه ری ـ اصفهان ـ یزد ” از ری به سوی جنوب رفته، از قم و کاشان گذشته به شهر گبای (اصفهان کنونی ) رسیده از آن جا شعبه ای از آن، از راه یزد به کرمان و از کرمان باز شعبه ای به سیستان، سند و کرانه های دریای مکران ( دریای عمان ) می پیوست. راه یزد ـ سیستان: ” راه یزد ـ سیستان “، از سیستان تا یزد، راهی وجود داشته، که کویر را در دور افتاده ترین بخش هایش، یعنی بین « ده سلم » و گدارباروت، میان بر می کرده است. راه یزد به خراسان: ” راه یزد به خراسان ” که دارای ایستگاه های بسیاری است، از یزد به سوی آنجیره و خزانه رفته از تل سیاه و ساغند وپشت بادام گذشته به رباط محمّد رسیده از آن جا به ریگ و مهلب و رباط حوران، … رفته، سر انجام به ترشیز ( کاشمر ) و از آن جا به نیشابور می پیوسته است.
۳-۸– منابع طبیعی یزد و مناطق اطراف آن
استان یزد به دلیل بارش اندک، نوسان درجه حرارت، تبخیر زیاد، پایین بودن سطح آب های زیرزمینی و نامساعد بودن خاک ها با کمبود پوشش گیاهی روبه رو است به علاوه استفاده بی رویه مردم از این پوشش ناچیز، موجب نابودی پوشش گیاهی این منطقه می شود. بوته کنی، تهیه زغال چوب و چرای بسیار و عدم رعایت اصول درست کشاورزی، از عواملی است که سبب کاهش پوشش گیاهی استان می شود.هر چند وضعیت یکسانی از نقطه نظر تراکم پوشش های گیاهی در استان وجود ندارد اما نوع پوشش گیاهی را بیشتر گیاهان سازگار با شرایط کویری و اراضی شور تشکیل می دهند که عمدتاً عبارتند از قیچ، درمنه، گون، اسپند، پسته وحشی، تاغ، گز، خارشتر، اشنان و بعضی از گیاهان صنعتی و داروئی مانند انغوره، کتیرا، کندر، آویشن و زیره. از نقطه نظرتراکم پوشش گیاهی، اطراف روستای ندوشن و دامنه های شیرکوه و نواحی اطراف چاهک و شهریاری از موقعیت مناسبتری برخوردار هستند.به غیر از پوشش طبیعی گیاهی در پاره ای از مناطق استان از جمله کفه های ابرکوه، مروست، هرات، سیاه کوه، بافق، دره انجیر و بهاباد با کاشت درختچه های تاغ و گز و آتریپلکس مبادرت به ایجاد جنگلهای دست کاشت شده است که در جلوگیری از روند بیابان زدائی و مهار شنهای روان اثرات بسیار نیکوئی داشته و استان همچنان نیازمند توجه جدی به این بخش (مرتع و آبخیز داری و حفظ محیط زیست) است. مناطق کویری بدلیل وجود خاک شور دارای پوشش گیاهی منحصر بفردی می باشند. گیاهانی که در این مناطق رشد می کنند، گیاهانی شور پسند هستند که علاوه بر جلوگیری از فرسایش و حفظ خاک نمادی از استقامت در گرمای کویر هستند که عمده گیاهان در مناطق کویری می توان موارد ذیل نام برد: