ورزشکاران معمولاً از باندهای الاستیک به عنوان یک روش تمرین برای افزایش عملکرد قدرت استفاده می‌کنند(۹۱). باندهای الاستیکی نسبتاً ارزان و ارائه عملی تمرینات آن حتی می‌تواند در برنامه‌های طراحی شده برای افراد مسن با محدودیت حرکتی در نظر گرفته شود. این روش‌های تمرینی در افزایش توان مؤثر است، اما اصل اضافه بار با محدودیت همراه است(۹۲). از آنجایی که الگوهای متغیری از باندهای الاستیک(کشش بیشتر، مقاومت بیشتر) وجود دارد، لازم است، برای تعیین میزان و چگونگی استفاده دقیق از باند الاستیک و شدت تمرینات تحقیق و بررسی صورت گیرد(۸۷).

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

اصولاً ویژگی ذاتی این نوع تمرینات، تلفیق قدرت و سرعت برای تولید توان است. این تمرینات با درگیر کردن تعداد بیشتری از تارهای عضلانی در اثر فعال شدن دوک‌های عضلانی و بهره‌مندی از ویژگی الاستیک یا کشسانی عضلات، سازگاری‌های عملکردی مختلفی در عضلات به وجود می‌آورند که نتیجه‌ی آن عملکرد بهتر و هماهنگ‌تر عضلات(هماهنگی در به کارگیری عضلات) و ایجاد قدرت انفجاری بیشتر در عمل است. این سازگاری، بویژه در رشته‌هایی که نیازمند پرش‌های پیاپی به مدت طولانی‌اند، اهمیت بیشتری دارد(۲۲).
توان عضلانی پا و اجرای پرش عمودی به عنوان عناصر مهمی در موفقیت اجرای ورزشکاران در نظر گرفته شده‌اند(۷۸). شروع تندی و تغییر مسیر، پایه و اساس اجرای موفق در بسیاری از ورزش‌ها مانند فوتبال، بسکتبال و تنیس روی میز است(۶۶، ۸۳).
توان، قابلیت سیستم عصبی- عضلانی برای تولید نیروی سریع است و به عنوان محصول نیروی عضلانی تولید شده در سرعت حرکت تعریف می‌شود. بنابراین بهبود در قدرت و سرعت ورزشکاران، توانایی تولید توان را در آن‌ ها بهبود می‌بخشد(۲۲). به تازگی تمرین مقاومتی به یک جزء از برنامه‌های افزایش توان تبدیل شده است(۵۶). تا چند دهه گذشته، این نظر وجود داشت که استفاده از تمرینات قدرتی با وزنه جهت افزایش قدرت به کاهش سرعت حرکت منجر می‌شود، اما با گذشت زمان و کسب تجارب و تحقیقات مختلف مشخص شد که با اجرای برنامه‌های مختلف تمرینی می‌توان فاکتورهایی مانند توان، قدرت و یا هر دو را با هم تقویت کرد(۷، ۶۹). افزایش قدرت در تمرینات مقاومتی با کندی حرکات همراه است. از این رو، ممکن است ورزشکاری دارای توده‌ی بدون چربی عضلانی زیاد، ولی فاقد توانایی حرکات سریع و قوی باشد. برای حل این مشکل از تمرینات بالستیک(پرتابی) به روش جابه‌جایی اشیایی مانند توپ طبی، پرتاب چکش، کیسه‌های سنگین و تمرینات پلایومتریک استفاده شده است که موجب بهبود سرعت تولید نیرو(توان) می‌شود(۲۲). این را می‌توان به عنوان غلبه بر مقاومت در برابر سرعت بالا تعریف نمود(۵۴).
در تکواندو و بسیاری از ورزش‌های دیگر توانایی تولید حداکثر قدرت در کوتاه‌ترین زمان به عنوان به دست آوردن عملکرد ورزشی در نظر گرفته می‌شود. باندهای الاستیکی نسبتاً ارزان هستند و تمرینات آن می‌تواند در برنامه‌های ورزشی، استفاده شود. این روش‌های تمرینی در افزایش توان مؤثر است، اما اصل اضافه بار با محدودیت همراه است(۵۴).
از دیگر روش‌های تمرینی با سابقه‌ی طولانی، تمرینات با وزنه است. این تمرین‌ها از لحاظ تاریخی مفهوم افزایش اندازه‌ی قدرت و عضلات را داشته‌اند. اما امروزه، افراد مختلف به منظور افزایش توان، سرعت و افزایش سفتی و تونوس عضلانی، کمک به امر توان ‌بخشی و جلوگیری از صدمات و کمک به حفظ عملکرد عضلانی در سنین کهولت، از تمرینات قدرتی استفاده می‌کنند(۱۹).
«آدامز» و همکاران در سال ۱۹۹۲ نشان دادند که در مقایسه با تمرینات پلایومتریک و مقاومتی با وزنه، تمرین ترکیبی پلایومتریک با وزنه محرک تمرینی قدرتمندتری برای بهبود پرش عمودی است؛ در حالی که «کلاچ» و همکاران تفاوتی بین نتایج تمرین پلایومتریک در مقایسه با تمرین با وزنه و یا ترکیبی در بهبود توان انفجاری یا دیگر عوامل آمادگی جسمانی، گزارش نکردند(۲۲).
«آقاعلی‌نژاد» و همکاران(۱۳۸۵)، در پژوهشی با عنوان توصیف و تعیین رابطه بین ویژگی‌های آنتروپومتریکی و فیزیولوژیکی با موفقیت تکواندوکاران، نشان دادند، تأثیر معنی‌داری بین BMI، سرعت، توان بی‌هوازی، چابکی، درصد چربی و زمان عکس‌العمل با موفقیت زنان تکواندوکار برتر وجود دارد(۲۵).
در مقاله‌ی «فردین کلوندی»، «اصغر توفیقی» و «خالید محمدزاده سلامت»، درباره تمرینات الاستیک اشاره شد که: «برایان» و همکاران(۲۰۰۶)، «چیگار»(۲۰۰۶)، «زیون» و «دی مرسمن»(۲۰۰۲)، «مایکل» و «راجرز»(۲۰۰۲) ، «ویلیام» و «راندال»(۲۰۰۲) و «زیبائی»(۱۳۷۹)، تمرینات الاستیک را به عنوان روشی جدید در تمرینات پلایومتریک معرفی کرده‌اند، که در آن از باندهای کشی استفاده می‌شود و با افزایش قدرت و توان، افزایش دامنه‌ی انعطاف‌پذیری مفاصل و کاهش میزان آسیب دیدگی همراه است.
در این مقاله همچنین اشاره شد که علاوه بر این، «کوان» و همکاران(۲۰۱۰)، «بلر» و همکاران(۲۰۱۰) و همچنین «وبر» و همکاران(۲۰۱۰)، نشان
دادند که تمرینات الاستیک موجب افزایش توده‌ی عضلانی، افزایش قدرت اندام فوقانی و تحتانی بدن، کاهش میزان چربی شکمی و کل بدن می‌شود، اما تغییری در vo₂ در آستانه بی‌هوازی و حساسیت به انسولین در بیماران دیابتی نوع ۲ ایجاد نمی‌کند. این محققان در سرعت حرکت زنان سالمند نیز بهبود معنی‌داری مشاهده کردند(۲۲).
گزارش‌های محدودی درباره آثار برنامه تمرین الاستیکی برعملکرد ورزشکاران وجود دارد. در این پژوهش، پژوهشگر در پی بررسی میزان تأثیرگذاری تمرینات الاستیک مقاومتی بر متغیرهای سرعت، قدرت، چابکی، انعطاف‌پذیری، توان انفجاری، درصد چربی، توده بدون چربی و شاخص توده بدنی تکواندوکاران نوجوان است.
مسأله تحقیق این است که تمرینات الاستیک مقاومتی چه آثاری بر عوامل تن‌سنجی و فیزیولوژیکی تکواندوکاران نوجوان دارد؟
۱-۳- ضرورت و اهمیت انجام پژوهش
پیشرفت‌های علوم ورزشی در سال‌های اخیر بسیار چشمگیر بوده و آمادگی جسمانی نیز به عنوان بخش مهمی از این پیشرفت‌ها، از تنوع، تغییر و توسعه به دور نبوده است. انجام تمرینات خاص برای رسیدن به آمادگی مطلوب در رشته‌های ورزشی و همچنین در بحث تندرستی عمومی اهمیت ویژه‌ای دارد. اگر این تمرینات بر پایه‌ی تحقیقات علمی استوار باشد، نتایج بهتری در پی خواهد داشت(۲۲). تمرین متناوب مقاومتی با بار سنگین و سبک و با الگوی مشابه حرکتی، در جلسات تمرین ورزشی، یک نوع از تمرین است که به طور بالقوه ممکن است باعث افزایش و تقویت قدرت، توان و سرعت توسعه نیرو شود(۶۱). از بین عوامل آمادگی جسمانی، توان عاملی مهم در موفقیت ورزشکاران محسوب می‌شود و توان بی‌هوازی اندام تحتانی عاملی مهم در رشته‌هایی مانند والیبال، فوتبال، بسکتبال، وزنه‌برداری، تکواندو و… است. در چند دهه اخیر، روش‌های مختلفی برای تقویت توان بی‌هوازی اندام تحتانی به کار برده شده است که از آن جمله می‌توان به تمرینات با وزنه و تمرینات سرعتی اشاره کرد. تمرینات پلایومتریک نیز به عنوان شیوه‌ای مؤثر، مورد توجه مربیانی قرار گرفته است که در پی تقویت عملکردهای سرعتی و انفجاری ورزشکاران هستند(۲۲).
دامنه‌ی استفاده از روش‌های مختلف تمرینی در ورزش بسیار گسترده است و استفاده از هر شیوه‌ی تمرینی اطلاعات خاص مربوط به آن تمرین را می‌طلبد و هر یک از روش‌های تمرینی برای تقویت فاکتورهای خاصی به کار گرفته می‌شود(۹۳).
متأسفانه اغلب مشاهده شده است که بعضی از مربیان بدون توجه به میزان کارآمدی و قابلیت اثربخشی تمرین، نسبت به تجویز آن برنامه اقدام می‌کنند. از جمله این برنامه‌های تمرینی ناموفق می‌توان به فعالیت‌هایی که زمان نقش مهمی در آن دارد، اشاره کرد.
اجرای هر فعالیت در حداقل زمان همواره مورد توجه بشر بوده است. توان، از مهم‌ترین عوامل آمادگی جسمانی است که در اغلب رشته‌های ورزشی نقش مهمی را ایفا می‌کند. بسیاری از ورزش‌های انفرادی و تیمی که در آن‌ ها به پریدن، ضربه زدن و سرعت نیاز است، به میزان زیادی به توان انفجاری پا بستگی دارد. در نتیجه، در دهه‌ های گذشته تلاش مربیان و محققان بر تعیین مکانیزم‌های تمرینی مناسب برای بهبود توان پا و اجرای ورزشکاران تمرکز یافته است(۲۱).
با توجه به سوابق موضوع، در بیشتر موارد تمرینات الاستیک بر روی ورزش‌های مختلف اثر معنی‌دار داشت. همچنین در برخی موارد محققان اثر تمرینات الاستیک مقاومتی را فقط روی یک یا دو مورد خاص مانند سرعت یا قدرت مورد بررسی قرار دادند. لذا محقق بر آن شد تا آثار برنامه تمرینی الاستیک مقاومتی را بر مجموعه‌ای از عوامل تن‌سنجی و فیزیولوژیکی تکواندوکاران نوجوان مورد بررسی قرار دهد.
مربیان تیم‌ها برای به‌کارگیری هماهنگ عضلات از تمرینات قدرتی استفاده می‌کنند. همیشه هماهنگی بیشتر از قدرت مؤثراست. حرکت یا ضربه ورزشکار با هم، اساس هنرهای رزمی است. استفاه از تمرینات قدرتی در ورزشکاران جوان هنوز هم مورد بحث است. بحث در سه منطقه مورد سؤال است: ۱) تأثیر تمرینات بر بهبود عملکرد ورزشی نوجوانان، ۲) پاسخگویی بدن نوجوان به تمرینات طاقت‌فرسا، ۳)آسیب‌دیدگی نوجوانان.
تمرینی، کاربردی و مفید است که به شما اجازه دهد تعادل بهتر و کنترل عضلانی در حرکات روزمره خود داشته باشید. بدن انسان باید قادر به حفظ تعادل در موقعیت‌های مختلف باشد. تمرینات قدرتی تابعی از حرکت در برابر مقاومت با هدف بهبود توانایی شرکت‌کنندگان در انجام یک فعالیت خاص ورزشی است. با این حال، در باشگاه‌های بزرگ که دارای امکانات بدنسازی است، تمرین قدرتی در واقع، طیف وسیعی از فعالیت کل بدن می‌باشد که قدرت، تعادل و هماهنگی برای تناسب اندام و بهبود توانایی فعالیت های روزانه را شامل می‌شود. تجزیه و تحلیل نظام‌مند از تمرین مقاومتی و ضربات پا در تکواندو هنوز وجود ندارد. از این رو، هدف از این مطالعه تعیین میزان تأثیر تمرینات الاستیک مقاومتی بر سطح عملکرد و افزایش قدرت، سرعت و توان انفجاری ضربات پای تکواندوکاران نوجوان بود.
موفقیت در بسیاری از ورزش‌ها به شدت قدرت انفجاری و عضلانی پا بستگی دارد. در پریدن، پرتاب، دو و میدانی و اغلب فعالیت‌ها، ورزشکار باید قادر به استفاده از قدرت با حداکثر سرعت باشد. همان‌طور که در با
لا ذکر شد، حضور موفق در یک ورزش طاقت‌فرسا نیاز به یک برنامه تمرینی خوب با هدف بهبود ظرفیت هوازی و بی‌هوازی، سرعت و قدرت عضلانی نیازمند است.
بهبود هماهنگی عصبی و عضلانی در طول تمرین افزایش می‌یابد. به عنوان مثال، نخبگان ورزشکار هنرهای رزمی نیاز به قدرت، انعطاف‌پذیری، تعادل، ثبات زانو و تهویه ریوی مناسب برای جلوگیری از وقوع مصدومیت دارند. به منظور بهبود بیشتر عملکرد قدرت عضلانی و توانایی اولیه ورزشکاران برای کنترل اولیه، مهارت اجرا شود. به علاوه، چگونگی بهبود قدرت عضلانی موجب نگرانی مربیان و ورزشکاران است. برای به دست آوردن عملکرد بهینه، واحدهای حرکتی عضلات، باید مکمل یکدیگر باشند(۴۶).
یکی از ویژگی‌های توان این است که با سرعت زیاد می‌تواند بزرگ‌ترین نیرو را در کوتاه‌ترین زمان به نمایش بگذارد. در تمام رشته‌های ورزشی که شامل پریدن، پرتاب، و تغییر جهت است از نیروی سریع ستون فقرات استفاده می‌شود. تمرین با باند الاستیکی جایگزین روش سنتی است که در آن از وزن بدن استفاده شده است. باند الاستیکی مقاومتی با توجه به ویژگی انعطاف‌پذیر خود نقش مهمی در بارگذاری حجم و شدت تمرین داشته و به یک جزء بسیار مهم تمرین تکواندو تبدیل شده است. تمرین الاستیک مقاومتی^[۱] اغلب با هدف بهبود لگد زدن و عملکرد مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این حال هرگز مورد بررسی تجربی قرار نگرفته است(۹۰).
۱-۴- اهداف پژوهش
۱-۴-۱- هدف کلی
هدف کلی این تحقیق بررسی آثار برنامه تمرینی الاستیک مقاومتی بر برخی عوامل تن‌سنجی و فیزیولوژیکی تکواندوکاران نوجوان است.
۱-۴-۲- اهداف اختصاصی
اهداف اختصاصی این تحقیق عبارتند از:

1. 1. بررسی اثر برنامه تمرینی الاستیک مقاومتی بر انعطاف‌پذیری تکواندوکاران نوجوان؛

1. 1. بررسی اثر برنامه تمرینی الاستیک مقاومتی بر چابکی تکواندوکاران نوجوان؛

1. 1. بررسی اثر برنامه تمرینی الاستیک مقاومتی برقدرت تکواندوکاران نوجوان؛

1. 1. بررسی اثر برنامه تمرینی الاستیک مقاومتی بر سرعت تکواندوکاران نوجوان؛

1. 1. بررسی اثر برنامه تمرینی الاستیک مقاومتی بر توان انفجاری پایین تنه تکواندوکاران نوجوان؛

1. 1. بررسی اثر برنامه تمرینی الاستیک مقاومتی بر درصد چربی تکواندوکاران نوجوان؛

1. 1. بررسی اثر برنامه تمرینی الاستیک مقاومتی بر وزن بدون چربی تکواندوکاران نوجوان؛

1. 1. بررسی اثر برنامه تمرینی الاستیک مقاومتی بر شاخص توده بدن^[۲] تکواندوکاران نوجوان؛

۱-۵- فرضیه‌های پژوهش
فرضیه‌های پژوهش حاضر به شرح زیر بیان می‌شود.

1. 1. برنامه تمرینی الاستیک مقاومتی بر انعطاف‌پذیری تکواندوکاران نوجوان اثر معنی‌داری دارد.

1. 1. برنامه تمرینی الاستیک مقاومتی بر چابکی تکواندوکاران نوجوان اثر معنی‌داری دارد.

1. 1. برنامه تمرینی الاستیک مقاومتی بر قدرت تکواندوکاران نوجوان اثر معنی‌داری دارد.

1. برنامه تمرینی الاستیک مقاومتی بر سرعت تکواندوکاران نوجوان اثر معنی‌داری دارد.

Kamangar F, Dores GM, Anderson, WF. Patterns of cancer incidence, mortality, and prevalence across five continents: Defining priorities to reduce cancer disparities in different geographic regions of the world. Journal of Clinical Oncology 2006; 24(14): 2137-2150.
Kamphuis, M, H., Stegena, B, T., Zuithoff, N, P., King, M., Nazareth, I,. & DeWit, N, J. (2012). Does Recognition Of Depression In Primary Care Affect Outcome. The Predeit_NL Sstudy. 29: 16- 33.
Kaplan & sadock comprehensive textbook of psychiatry.Vol. 2, 8th ed. pp.1603,1611. Baltimore: Lippincott Williams& Williams.
Kenny, M. A., & Williams, J. M. G. (2007). Treatment-resistant depressed patients show a good response to Mindfulness-based Cognitive Therapy. Behavior Research and Therapy, 45,617–۶۲۵٫
Keny, S., Smoski, M, J., & Robins, C, J. (2011). Effect Of Mindfulness On Psychological Health A Review Of Empirical Stadies. Clinical Psychology Review, 31, 1041- 1056.
Kernan, WD. & Lepore, SJ. (2009). Searching for meaning makingafterbreast cancer: prevalence, Patternand negative affect. Social Science and Medicine 68, 1176-1182.
Kessler, R. C, Berglund, P., Demler, O., Jin, R., Koretz, D., Merikangas, K. R., Wang, P. S. (2003). The epidemiology of major depressive disorder: Results from the National Co morbidity Survey Replication (NCS-R). Journal of the American Medical Association, 289, 3095-3105.
Keune, P. M., Bostanov, V., Kotchoubey, B., & Hautzinger, M. (2012). Mindfulness versus rumination and behavioral inhibition: A perspective from research on frontal brain asymmetry. Personality and Individual Differences, 53, 323–۳۲۸٫
Kingston, T., Bates, A., Dooley, B., Lawlor, E., & Malone, K. (2007). Mindfulness-Based cognitive therapy for residual depressive symptoms. Psychology and Psychotherapy-Theory Research and Practice, 80, 193-203.
Knapp M, McDaid D, Parsonage M. Mental health promotion and mental illness prevention: The economic case. London: Department of Health; 2011.
Kos D, Kerckhofs E, Nagels G, D’hooghe MB, Ilsbroukx S. Origin of Fatigue in Multiple Sclerosis: Review of the Literature. Neurorehabilitation and Neural Repair 2008; 22(1): 91-100
Kostanski, M., & Hassed, G. (2008). Mindfulness as a concept and a process. Australia psychologist, 43(1), 15-21.
Kristeller, JL, Halleh, CB. (1999). AN exploratory study of a mediation based intervention for binge eating disorder. Journal of health psychology. 4, 357-363
Kristeller, JL, Halleh, CB. (1999). AN exploratory study of a mediation based intervention for binge eating disorder. Journal of health psychology. 4, 357-363
Kröz M. Zerm R. Reif M. Von LHB. Schad F. Büssing A, et al. Validation of the german version of the cancer fatigue scale (cfs-d). European journal of cancer care 2008; 17(1): 33-41.
Kröz M. Zerm R. Reif M. Von LHB. Schad F. Büssing A, et al. Validation of the german version of the cancer fatigue scale (cfs-d). European journal of cancer care 2008; 17(1): 33-41.
Kurzrock R. The role of cytokines in cancer-related fatigue. Cancer 2001; 92(6): 1684-1688.
Kuyken, W., Byford, S., Byng, R., Dalgleish, T., Lewis, G., Taylor, R., Watkins, E. R., Hayes, R., Lanham, P., Kessler, D., Morant, N., & Evans, A. (2010). Study protocol for a randomized controlled trial comparing mindfulness-based cognitive therapy with maintenance anti-depressant treatment in the prevention of depressive relapse/recurrence: the prevent trial. BioMed Central journals, 11, 1-10.
Kwekkeboom KL, Abbott AK, Wanta B. Feasibility of a Patient-Controlled Cognitive Behavioral Intervention for Pain, Fatigue, and Sleep Disturbance in Cancer. Oncol Nurs Forum 2010; 37(3): 151-159.
Kwekkeboom KL, Abbott AK, Wanta B. Feasibility of a Patient-Controlled Cognitive Behavioral Intervention for Pain, Fatigue, and Sleep Disturbance in Cancer. Oncol Nurs Forum 2010; 37(3): 151-159.
Lattiea EG, Antonia MH, Fletcherb MA, Penedoa F, Czajac S, Lopeza C, et al. Stress management skills, neuroimmune processes and fatigue levels in persons with chronic fatigue syndrome. Brain, Behavior, and Immunity 2012; 26(6):849-58.
Lau, M. A., & McMain, S. F. (2005). Integrating mindfulness meditation with cognitive and behavioural therapies: The challenge of combining acceptance- and change-based strategies. Canadian Journal of Psychiatry, 50(13), 863–۸۶۹٫
Lazar, S. W., Kerr, C., Wasserman, R. J., Gray, J. R., Greve D., Treadway, M. T. et al., (2005). Meditation experience is associated with increased cortical thickness. Neuroreport, 16(17), 1893–۱۸۹۷٫
Leahy, R.L. (2001). overcoming resistance in cognitive therapy. New York: Guilford press.
Lejuez, C. W., Hopko, D. R., & Hopko, S. D. (2001). A Brief Behavioral Activation Treatment for Depression. Behavioral Modification, 25, 255-286.
Lembert, K G. (2006). Rising rates of depression in today, s society: consideration of roles of effort-based rewards and enhanced resilience in day-to-day functioning. Neuroscience and Biobehavioral Reviews, 30, 497-510.
List MA, Stracks J, Colangelo L. How Do head and neck cancer patients prioritize treatment outcomes before initiating treatment? Journal of clinical oncology 2000; 18(4): 877–۸۴٫
Loeser JD, Butter HS, Chapman CR, Turk CD (2002). Bonica’s management of pain. 3rd ed. Philadelphia, PA: Lippincott Williams & Wilkins.
Lopez C, AntoniM, Penedo F, Weiss D, Cruess S, Segotas MC, et al. A pilot study of cognitive behavioral stress management effects on stress, quality of life, and symptoms in persons with chronic fatigue syndrome. J Psychosom Res 2011; 70(4): 328-334
Lucia A, Earnest CP. Cancer-related fatigue: can exercise physiology assist oncologists?. Lancet oncology 2003; 10(4): 616-625.
M., & Jacobson, N. (2001). Depression in context: Strategies for guided action. New York: Norton.
Ma, S. H., & Teasdale, J. D. (2004). Mindfulness based cognitive therapy for depression: replication and exploration of deferential relapse prevention effects. Consulting and clinical psychology, 72, 31-40.
Mace, C. (2006). Long term impacts of mindfulness practice on wellbeing, New findings from qualitative research. In delle fave a . Dimensions of well being research and intervention. P, 455 – ۴۶۹٫
Mace, C. (2008). Mindfulness and mental health. New York. Routledge press.
Maddux, J.E., & Winstead, B.A.(2008). Psychopathology: Foundations for a Contemporary.
Malouff JM, Thorsteinsson EB, Schutte NS. The efficacy of problem solving therapy in reducing mental and physical health problems: A meta-analysis. J Clinical psychology review 2007; 27: 46-57
Malyszczak, K؛ Pawolowski. (2006). Pepartment of psychiatry, worclaw medical university, wroclow, Poland psychiatry and clinical neurosciences, Distress and functioning in mix anxiety and depression, 60. 168 – ۱۷۳٫
Markowitz, J. C. & Milord , B. (2005). In: B. J. B. Sadock & V. A. Sadock (Eds). Martell, C., Addis,
Martin, R. & Young,J.(2010). Schema Therapy. In k. S. Dobson.(Ed). Handbook of Cognitive Behavioral Therapies.(p. p. 317-346). London. Guilford press.
Matthews AK, Sellergren S. Use of Cognitive-Behavioral Interventions in the Treatment of Cancer-Related Fatigue: A Case Study Report. Cognitive and Behavioral Practice 2001; 8(4): 289-296.
Mawdsley, H. (2010). THE TRANSACTIONAL RELATION BETWEEN CHILD BEHAVIOR PROBLEMS AND PARENTING STRESS AND THE IMPACT OF COPING AND SOCIAL SUPPORT WITHIN FAMILIES WHO HAVE CHILDREN WITH DEVELOPMENTAL DISABILITIES.Doctoral Thesis, Department of Counseling, Developmental, and Educational Psychology, Boston College.
Mc Evay, P, M., Watson, H., Watkins, E & Nathan, P. (2013). The Relationship Between Worry, Rumination And Comorbidity: Evidence For Repetitive Negative Thinking As A Transdiagnostic Construct. Journal Of Affective Disorders, 151, 313- 320.
Mclaughlin, K, A., Borkovec, T, D & Sibrava, N, J. (2007). The Effect Of Worry And Rumination On Affect States And Cognitive Activity. Journal Behavior Therapy, 38, 23- 38.
Means- Cheristensen, A, J., Sherbourne, C, D., Roy Byrne, P, P., Schulman, M, C., Dugdale, D, C., Lessler, D & Sttein, M, B. (2006). In Search Of Mixed Anxiety Depressive Disorder: A Primary Care Study, Depress, Anxiety, 23, 183- 189.
Meghan, G. (2009). Understanding and Managing the Pieces of Major Depressive Disorder. Neuroscience Education Institute.
Melbourne Academic Mindfulness Interest Group. (2006). Mindfulness-based psychotherapies: a review of conceptual foundations, empirical evidence and practical considerations. Australian and New Zealand Journal of Psychiatry, 40, 285-294.
Mendoza TR, Wang XS, Cleeland CS, Morrissey M, Johnson BA, Wendt JK, et al. The rapid assessment of fatigue severity in cancer patients: use of the Brief Fatigue Inventory. Cancer 1999; 85: 1186-1196.

عرفان منش(۱۳۹۰) با تالیف کتاب مهاجران موسوی
به علل مهاجرت امامزادگان و سادات علوی به ایران و معرفی فرزندان امام هفتم و تبیین زندگانی فرزندان آن بزرگوار پرداخته است.
راستی (۱۳۹۰) به بررسی ولایتعهدی امام رضا (ع) و علل و آثار مهاجرت علویان به شیراز پرداخته است،و ما را از وضعیت علویان در شیراز وچرایی و چگونگی مهاجرت آنان آگاه می نماید .
یحیایی(۱۳۹۰) به نمونه هایی از موضع گیری های آل بویه و سلجوقیان نسبت به مشاهد متبرکه و بررسی دلایل آن و پراکندگی امامزادگان در ایران پرداخته وعملکرد دو حکومت در برخورد با آرامگاههای ائمه را مقایسه کرده است.
کتاب ها و مقالات فوق بیشتر به تاریخ تحولات سیاسی آل بویه پرداخته اند یا در مورد فضائل و احوال امام زادگان و ائمه به طور منفرد پژوهش کرده اندو هر چند در بین این مطالب به وضعیت تعمیر و بازسازی آرامگاه های ائمه اشاره ای جزئی کرده اند،ولی به بررسی چرایی و چگونگی توسعه و تعمیر بارگاه ائمه و امام زادگان در دوره آل بویه نپرداخته اند.لذا پژوهش در مورد چرایی و چگونگی ایجاد و تعمیر و بازسازی اماکن متبرکه شیعیان بسیار مهم می باشد. در این پایان نامه به طور متمرکز به علت توجه آل بویه به ایجاد اماکن متبرکه در ایران و عراق و وضعیت این اماکن قبل از آل بویه پرداخته شده و ضمن بررسی چگونگی و چرایی این اقدامات به تحولات سیاسی آل بویه و نقش آنان در ایجاد و بازسازی و تعمیر مشاهد ائمه در ایران و عراق پرداخته می شود.

فصل دوم

تاریخ سیاسی تشیع از آغاز تا شکل گیری حکومت آل بویه

۲-۱ تاریخ سیاسی تشیع از آغاز تا قیام های علویان:

شیعه ازنظرلغوی به معنی پیرو وانصاراست.واژه شیعه یاعلوی به معنای اخص منحصر درفرزندان حضرت فاطمه زهرا(س)وامام علی(ع)یعنی(حسن،حسین ونوادگان ایشان)بود. ازاینروسادات یافاطمیان یاعلویان نسل امام حسن(ع) را علویان حسنی ونسل امام حسین (ع)راعلویان حسینی وبه طوراخص فرزندان امام موسی کاظم(ع)راعلویان موسوی می خوانند.(جعفری،۱:۱۳۷۳)
ابن خلدون
درمقدمه درالعبرمی نویسد:«شیعه از لحاظ لغوی به معنی یاران وپیروان است،ودراصطلاح فقهاءومتکلمین – اعم ازپسینیان و پیشینیان – بر پیروان علی و فرزندانش(رضی الله عنهم)اطلاق می گردد».(ابن خلدون ،۱:۱۳۷۵/۳۷۶)
اختصاص عنوان شیعه به پیروان ائمه(علیه السلام) توسط پیامبر اکرم (ص) درباره کسانی به کار برده شده است که دوستدار و پیرو عترت و خاندان او هستند.(مظفر،۴۱:۱۳۸۶)دعوت به تشیع وپیروی از ابی الحسن علی (ع) هم از سوی پیامبر در موارد متعدد و به خصوص در هجدهم ذی الحجه در غدیر خم مطرح گردید. (همانجا)
بارحلت پیامبر اسلام (ص) و بوجود آمدن ماجرای سقیفه ازنظر تاریخی با ظهور دیدگاه تشیع مرتبط است، واز این زمان اختلاف بر سر جانشینی پیامبر و بحث خلافت سبب ایجاد جدائی بین مسلمانان گردید. بنابراین سقیفه را باید بعنوان نامی عمومی برای جدائی در میان مسلمانان درنظرگرفت . دراین محل بودکه گروهی طرفدار خلافت ابوبکر و گروهی هم به حمایت از امام علی (ع) برخاستند. به این دلیل جامعه به دو دسته تسنن و تشیع تقسیم گردید. و بین تشیع دسته بندی وجود نداشت.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

شهادت امام حسین(ع)(۱۰محرم سال ۶۱هجری)تشیع راواردمرحله دوم تاریخی خود کرد. در حالیکه اصل اساسی رهبری در تشیع همچنان پابرجا بود،لیکن اختلاف نظرهایی در مورد معیارهای ویژه گزینش رهبرالهی بروز کردکه منجر به ایجاد انشعاب در میان شیعیان گردید.
نخستین جدایی بین تشیع به خاطرتقیّه زین العابدین (ع)توسط مختار ثقفی که امامت را از اعقاب پیامبر از نسل فاطمه (س) و علی (ع)به فرزند دیگر امام علی(ع)، محمد بن حنفیه انتقال داد ، صورت گرفت. (محمدجعفری، ۱۳۷۴: ۲۷)
مذهب شیعی بر سه فرقه منحصر است.(الف)گروهی ازصحابه که زمان حیات رسول الله (ص) به علی (ع) گرایش داشتندو از جانب پیامبر (ص) نام شیعه علی (ع) بر آنها اطلاق شده وامام علی (ع) راواجب الاطاعه از جانب خدا و پیامبر می دانستندومعتقدند ؛ که علی (ع )این مقام را در شایستگی و فضائل خود بدست آورده بودو پیامبر هم درباره امامت وی تصریح کرده است.(رفیعی،۱۱:۱۳۷۳)
(ب)گروه دوم شیعه تفضیلیه هستند که اعتقاد به برتری علی (ع ) داشتند و او را برهمۀ صحابه فضیلت داده ، ولی خلافت ابوبکر و عمررا نیزجائزو روا می دانستند زیرا خودامام علی (ع ) نیز خلافت آنان را پذیرفته بود.
(ج ) شیعه تفضیلیه سبیه که ضمن برتر شمردن حضرت علی (ع )بر تمامی صحابه او را وصی بلافصل پیامبرمی دانستند ، ومعتقد بودند که کسانی که امام علی ( امام علی (ع)ع)را از مقام خود برکنار کردند،کافرند.وامت اسلام پس از پیامبر(ص)چون اطاعت غیر امام علی(ع) را گردن نهادند،ازدین خارج شدند. و بدین دلیل نیز اینان خلفاءثلاثه را سب و لعن می کردندو معتقد بودندکه پس ازامام علی (ع) امامت به اولاد اوامام حسن وحسین(ع)می رسد.سپس هر کسی که از اولاد ، امام حسن وحسین (ع)که با شمشیرخروج کند وعلیه دستگاه خلافت قیام نماید، مردم را به سوی خدا دعوت کند، او امام و جانشین پیامبر است. (دایرهالمعارف تشیع،۱۳۷۳: ۴/۲۷۳)
تمامی فرق شیعی ازاین سه فرقه منشعب شده اند، که همه آنهارامی توان ذیل نامهای ؛ کیسانیه،امامیه اثنی عشری، غلاه ، زیدیه ، اسماعیلیه جمع کرد. (شهرستانی،۱:۱۳۳۵/۱۴۷)
نارضایتی از حکومت خلفای اموی و عباسی در میان ایرانیان و دیگر اقوام تابع اعراب و حتی در میان اعراب ، به دلیل رفتار و عملکرد نادرست و ستم هایی که از سال ها قبل از سوی حکام مذکور در حق مسلمانان و به خصوص علویان اعمال می گردید،و شهادت جانسوز امام حسین (ع)سبب شدکه اعتراض ها به صورت قیام ها و جنبش هایی خونین علیه خلفای اموی وعباسی ظاهر شود ، و روز بروز افزایش یابد.
رهبری این قیام ها درایران وعراق را فرقه های شیعه ، به خصوص زیدی ها برعهده داشتند.چون آنان معتقد بودندکه هرکس از اولاد فاطمه(س) که شجاع وسخی باشد وخروج کند ومردم رابه سوی خود دعوت کند امام است و اطاعت او واجب می باشدو به قیام سیف معتقد بودند.(نوبختی،۱۲۱:۱۳۶۹)
قیام های علویان در عراق و حجاز و سپس در نواحی شرقی و غربی مرکز خلافت عباسی سبب شد تا زمینه های شکل گیری دولت های علوی درایران ، مصر و مغرب(مراکش) فراهم شود.به طوری که قیام زیدبن علی(ع)در سال(۱۲۲ق) ویحیی بن زید در سال( ۱۲۵ق) و قیام های دیگردر دورۀ عباسی باعث ایجاد حکومت علویان طبرستان وسپس دولت شیعی آل بویه گردید.
جنبش ها و نهضت های شیعی ضد خلافت که بی درنگ پس از قیام امام حسین (ع)در برابر امویان پدیدارشد . دردوران امویان با انگیزه خون خواهی شهیدان کربلا شکل گرفتند . اما در دوران عباسیان واکنشی سیاسی در برابر تحولات سیاسی واجتماعی ومذهبی بودند.
شیعیان ناراضی که خلافت را حق خود می دانستند ، در برابر غاصبان منبر پیامبر(ص ) به پیکار برخاستند.افزون برآن بیشتر ناراضیان ، خاصه عراقیان وحجازیان که به دلایل مختلف نسبت به امویان کینه می ورزیدندبه شیعیان پیوستند، و در زیر پرچم ایشان به مخالفت می پرداختند . (دایرهالمعارف تشیع،۴:۱۳۷۳/۲۸۴)
در این میان قیام هارا شیعیان زیدی ، رهبری می کردند.در حالی که امامان شیعه اثنی عشری بعد از شهادت امام حسین (ع) تقیّه پیشه کرده بودند، وبه قیام های خونین معتقد نبودند.بلکه به تقویت شیعه از لحاظ علمی وفرهنگی از یک سو وترویج وگسترش شیعه از سوی دیگر تازمان امام دوازدهم پرداختند که حاصل آن رشد تشیع دوازده امامی ازلحاظ جمعیتی وفقهی در قرن چهارم بود.

۲- ۲ قیام های علویان در دوره خلافت امویان

چنانکه قبلاً گفته شد ، شیعیان بعد از رحلت پیامبر(ص)بادیگر مسلمانان بر سرجانشینی پیامبراختلاف پیداکردند و اختلاف سیاسی وایدئولوژیک شیعه با دستگاه خلافت در دوران عثمان بن عفان(۳۶ق) اوج گرفت . اما شیعیان خودپس ازشهادت امام حسین(ع) دچار انشعاب گردیدند. از نتایج مهم شهادت امام حسین (ع) وقوع قیام های علویان و شیعیان علیه خلافت اموی و عباسی بودکه به بهانه خونخواهی سید الشهداء به وجود آمدند.بعد از قیام مختار ثقفی و توابین علیه حکومت اموی ، شیعیان زیدی از نخستین گروههایی بودند ، که علیه امویان و ظلم و ستم آنان بر شیعه قیام کردند.

جنبش هاونهضتهای شیعی ضد خلافت که بی درنگ پس از قیام امام حسین (ع)در برابر امویان پدیدار شددر آغاز رنگ خون خواهی ازشهدای کربلا داشتنداما سپس به واکنشی سیاسی تبدیل شدندو شیعیان ناراضی که خلافت را حق خود می دانستند در برابر غاصبان جانشینی پیامبر(ص)به پیکار برخاستند . نخستین قیام ها درکوفه و حجاز صورت می گرفت که پس از مدتی به شدت سرکوب می گردیدند.

به دلیل فراهم شدن زمینه برای قیام محل خیزش قیام ها به ایران وبه خصوص نواحی دور از مرکزخلافت مثل ؛ طبرستان وخراسان منتقل گردیدکه سبب روی کارآمدن علویان یعنی حکومت عباسیان وسپس علویان طبرستان گردید که هردو در شعارقدرت رساندن خاندان پیامبر را ادعا می کردند.

به قدرت رسیدن علویان طبرستان و گسترش تشیع در آن نواحی در قرن ۴هجری به قدرت رسیدن آل بویه و تسلط شیعیان برخلافت عباسی را در برداشت.

۲ – ۳ قیام زید بن علی

زید بن علی بن حسین(ع)نخستین کس از خاندان امام علی (ع) بود. که پس از واقعه کربلا برضد بنی امیه قیام کرد ، و درصدد بدست آوردن خلافت بود. (حقیقت، ۲۱۱:۱۳۴۸)اودر دوران هشام بن عبدالملک به سال(۱۲۱ ق)خروج کردو مردم در کوفه با او بیعت کردند . در مورد علل و زمینه های قیام زید، با توجه به شرایط ویژه جامعه آن روزگارو سیاست خلفای اموی دلایل و علل متعددی ذکر گردیده است.از فشار،ظلم و ستم امویان گرفته،تا کفر و الحاد وفساد خلفای آنان وهمچنین تحقیر شیعیان وعلویان از سوی امویان بخشی از دلایل خیزش کسانی همچون زید می باشد . (کریمیان، ۲۶۰:۱۳۸۲) مورخان گرفتن انتقام خون شهیدان کربلا،امر به معروف ونهی از منکرواصلاح وضع جامعه مسلمین را از دیگردلایل قیام زیدمی دانند. (رضوی اردکانی ، ۱۰۸:۱۳۸۴)
زید پس از اینکه مدت زیادی مشغول طرح ونقشه ای برای نهضت بود.سرانجام در سال (۱۲۲ق )به کوفه می رودو بعد از بیعت کوفیان با او و دعوت کردن از زید بن علی برای قیام او می پذیرد ، تا رهبری جنبش را برعهده بگیرد.در مورد تاریخ شروع قیام زید بن علی روایت شده، که قرار اولیه او ومردم کوفه اول صفرسال(۱۲۲ق)بوداما کشته شدن دوتن ازیاران زید واحتمال مسدود شدن راه های ورودی کوفه آنان را وادار کردتاقیام را پیش از موعد مقرر یعنی ۲۳محرم همان سال آغاز نمایند.(اصفهانی،۱۳۸۷: ۱۵۹)
به هر حال باشروع قیام جنگی سخت در گرفت ، و زید به همراه پانصد رزمنده و طرف مقابل با بیش از دوازده هزار مرد جنگی با هم به مدت دو روز وارد نبرد شدند.(یعقوبی،۲:۱۳۷۱/۲۹۸) در همین شرایط سخت بود که بسیاری از باقیمانده سپاه زید بن علی پراکنده شدند و او را رها کردند . (ابن اثیر ، ۷:۱۳۷۱/۳۰۹۳) درعین حال،زید به همراه تعداد بسیار اندک باقی مانده شجاعانه جنگیدند، تا اینکه سرانجام از سوی عباس بن سعید فرمانده سپاه شامیان تیری بر پیشانی زید نشست و او را به شهادت رساند.(همان ، ۳۰۹۳) وی در هنگام شهادت ۴۲ سال داشت،و مدت قیام او از آغاز تا شهادت ده ماه به درازا کشید.(ابن طقطقی،۱۳۸۹: ۱۷۹)
به هرحال،گرچه قیام زید از نظر ظاهری شکست خورد،ولی باعث بیداری وجدان امت اسلامی گردید. به ویژه اینکه پس از وی فرزندش یحیی نیز به دست امویان به شهادت رسیدو باعث خروش شیعیان خراسان شد.(جعفریان،۷۲۳:۱۳۸۹)قیام زید همچنین باعث اتحاد و همبستگی ایرانیان وعراقیان درحمایت ازعباسیان ونابودی امویان گردید. (حقیقت،۲۱۱:۱۳۴۸)

۲- ۴ قیام یحیی بن زید

یحیی بزرگترین فرزند زید بن علی بود.(حقیقت،۲۱۸:۱۳۴۸) وی در سال( ۱۰۷ق) در مدینه متولد شد . یحیی را فردی عالم ، با تقوی ، اهل معرفت ، شجاع ودارای شخصیتی درخوراحترام معرفی کردند. اونسبت به ائمه (ع)به ویژه امام صادق(ع) و امامت او اعتراف و اقرار داشت.از آن سوی،امام صادق (ع)نیزاورابسیاردوست داشت وپس ازشهادت اوبه شدت بروی گریست .(رضوی اردکانی، ۱۳:۱۳۸۹)
پس از کشته شدن زیدبن علی بن حسین (ع)درکوفه پسرش یحیی بن زید به خراسان رهسپار گردید.(حقیقت،۲۱۸:۱۳۸۴) گرچه قیام نهایی و سرنوشت ساز یحیی درجوزجان خراسان و در سال (۱۲۵ق) به وقوع پیوست.(فیاضی،۱۳۹۰: ۱۶۷) اما آغاز ومقدمات قیام وی به چند سال قبل از این زمان بر می گردد. گرچه یحیی در هنگام کشته شدن پدرهنوز جوانی کم تجربه بود.(زرین کوب،۳۶۲:۱۳۷۱) اما بعنوان قائم مقام پدرش طلوع و ظهور کرد وبه علت نامساعد بودن اوضاع وشدت عمل امویان در سرزمین های عربی میدان عمل خود را درایران وخراسان قرار دادودعوتش را از کوفه تا بلخ انتشار داد. (تشید،۱۳۸۵: ۷۵) در آن موقع خراسان هم از لحاظ جغرافیایی به دلیل دوری ازمرکزخلافت دمشق وکوفه وهم به لحاظ اجتماعی یعنی وجود مخالفان دولت اموی در آنجا برای قیام مساعد ومناسب بود.
از قرائن وشواهد تاریخی، چنین بر می آید؛ که هدف و ا نگیزه قیام یحیی بن زید احتمالاً همان علل وعواملی که باعث جنبش پدرش به سال( ۱۲۲ ق)در کوفه گردید. سبب قیام شد،و علاوه بر آنها گرفتن، انتقام خون پدرش ازامویان و احساس مسئولیتی که نسبت به وصیت پدرش داشت ، هدف و انگیزه قیام یحیی گردید. (مسعودی،۲۱۶:۱۳۴۷)
یحیی مدتی در خراسان به فعالیت های خود پرداخت اما توسط جاسوسان دستگیر و زندانی شد، ولی پس از مدتی مورد عفو ولید خلیفه اموی قرار گرفت و به دستور او از زندان آزاد گردید.(اصفهانی،۸۰:۱۳۷۸) یحیی پس از رهایی از زندان باتهیه تدارکاتی و طرفدارانی عزم جنگ با عمروبن زراره حاکم نیشابور کرد، و او را شکست داد. (میرخواند، ۵:۱۳۸۵/۲۴۸۵)جنگ نهایی و سرنوشت ساز یحیی بن زید با گماشتگان اموی در خراسان درمنطقه هرات و در نزدیکی قریه جوزجان، به وقوع پیوست، و به مدت سه روز باشدت تمام ادامه یافت، اما نهایتاً او کشته شدوبسیاری از یارانش هم کشته شدند.(یعقوبی، ۲:۱۳۷۱/۳۰۶)

۲- ۵ قیام های علویان در دوره ی خلافت عباسیان

پس از اینکه عباسیان با مطرح کردن شعار «الرضا من آل محمد» توانستند گروه های معارض و مخالف اموی را به زیر پرچم خود درآورند،و سبب انقراض خلافت اموی در سال (۱۳۲ق) شوند فرزندان امام علی(ع) که تصور می کردند منظورعباسیان از به خلافت رساندن آل رسول(ص) فرزندان علی(ع)و فاطمه(س)می باشدو به همین دلیل با آنان همکاری کردند.بابه قدرت رسیدن عباسیان سر به شورش برداشتند.
نخستین قیام علوی درروزگارعباسیان همزمان با خلافت منصور عباسی ، قیام محمدبن عبدالله بن حسن معروف به نفس زکیه درسال(۱۴۵ق)در مدینه بود.(مسعودی، ۳۰۶:۱۳۴۷)
چون عباسیان در این زمان مشغول هموار کردن مشکلات سیاسی و سرکوب کردن عاملان اموی و از میان بردن،مدعیان دیگر چون عبدالله بن علی و ابومسلم بودند. فرصت مناسب را برای مقابله با محمد نیافتند،در نتیجه کار او بالا گرفت.و درحالی که مخفیانه به هدایت مبلغان خود مشغول بود، گروه بسیاری از مردم و بزرگان مکه ومدینه را به خلافت خویش متمایل کرد. محمد و برادرش ابراهیم تصمیم گرفتندهر دو در یک زمان و در دو منطقه قیام کنند تا منصور نتواند در دو جبهه به پیکار پردازد. بنابراین ابراهیم برای نشر دعوت به بصره رفت و خیلی زود بصره را تصرف کرد.(یعقوبی،۲:۱۳۷۱/۳۷۶وابن اثیر ، ۸:۱۳۸۰/۳۵۳۳) همزمان با این پیروزی فقیهان و بزرگان را ابراهیم حمایت کردند. منصور سپاهی به فرماندهی،عیسی بن موسی به نبرد محمد که قیام را زودتر از موعد شروع کرده بود،فرستاد.در طی جنگ خونین در مدینه در رمضان (۱۴۵ق) محمد شکست خورد و کشته شد.
تقریباهمزمان با این حوادث برادر دیگر محمد بن عبدالله بن حسن،ابراهیم بن عبدالله محض مشهور به«قتیل باخمری»که در بصره دست به قیام زد.(اصفهانی،۱۳۸۷: ۳۱۴)او در باخمر نزدیک کوفه کشته شد. پس ازسرکوب این دوقیام بزرگ که می رفت دولت نوبنیادعباسی رابراندازد ، مدتها حرکت نظامی مهمی بر ضد عباسیان در قلمرو خلافت شرقی رخ نداد. و شدت عمل عباسیان در حق علویان و ائمه به شدت افزایش یافت.
در روزگار خلافت هادی،والی مدینه بر طالبیان بسی سخت گرفت.در همین ایام برخی از شیعیان که حج می گذاردنددر مدینه با«حسین بن علی بن حسن مثلث بن حسن بن حسن بن علی (ع)»از علویان مشهور مدینه دیدارکردند.(کاظمی پوران،۱۵۲:۱۳۸۰)
به دلیل تعدیات هادی عباسی ووالیان او حسین بن علی دست به قیام زد.وبا عباسیان به جنگ پرداخت،ولی او وبسیاری از طالبیان به شهادت رسیدند. چون حسین بن علی در فخ پیکار کرد به«صاحب فخ»مشهور شد.(۱۶۹ ق)(خضری، ۴۲:۱۳۷۸)

فهرست فعل‌های فارسی با معنای آنها.
ــــــ . فهرست مخطوطات شیرانی. لاهور: اداره تحقیقات پاکستان، ۱۹۷۵، ج۳، ص ۶۰۲ـ ۶۱۵.
دستور.
حسین‌نژاد، حسن. دستور زبان فارسی. با همکاری هادی گلرو. تهران: [بی‌نا]، ۱۳۴۸، تبریز: کتابفروشی اپیکور، [بی‌تا]، ۱۹۶ ص.*
حسینی، احمد. فرهنگ حسینی، فرهنگ لغات متشابه فارسی به فارسی. شیراز: نوید، ۱۳۷۶، ۲۳۲ ص.
[بیان نوع دستوری کلمات].
حق‌شناس، علی‌محمد. آواشناسی (فونتیک). تهران: آگه، ۱۳۷۵، ۱۸۹ ص، کتابنامه.
فصل یکم ـ مقدمه؛ فصل دوم ـ آوانویسی؛ فصل سوم ـ اندام‌های گفتار؛ فصل چهارم ـ توصیف آواهای زبان؛ فصل پنجم ـ واحدهای زنجیری؛ فصل ششم ـ واحدهای زبرزنجیری؛ فصل هفتم ـ واحدهای آوایی مرکب؛ فصل هشتم ـ فرایندهای آوایی.
حقوقی، جلیل. دستور زبان فارسی. تبریز: آشینا، [بی‌تا]، ۲ ج، ?ص.*
حکاکیان کاشانی، عبدالله. دستور زبان فارسی. آمل: مهرساحره، ۱۳۸۱، ۱۰۰ ص.*
حکیم، نجابت حسین. مفعول غیرصریح و نویسندگان دستور زبان فارسی. [تهران: بی‌نا]، ۱۹۷۴م=۱۳۵۳، ۳۵ ص، جدول.
بخش ۱ـ ارزیابی؛ بخش ۲ـ نتیجه.
حمیدی، عبدالحبیب. دستور زبان دری. کابل: معارف، ۱۳۴۷، اـ ی+۱۳۲ ص.*
حیاتی، محمد. واژه‌نامه زبان شناسی فارسی ـ فرانسه ـ انگلیسی. تهران: آوای نور، ۱۳۷۳، چهارده+۴۰۰ ص، کتابنامه.
خانلری، پرویز [ناتل خانلری]. تاریخ زبان فارسی. سلسله انتشارات بنیاد فرهنگ ایران، شماره ۲۴؛ زبان شناسی ایرانی، شماره ۱. [تهران]: بنیاد فرهنگ ایران، ۱۳۵۰، ج۱، ۳۳۷ص.
باب اول ـ اصول و کلیات: زبان چیست؟، گفتار، واحد صوت‌های ملفوظ، دستگاه گفتار، مصوت، صامت، ترکیب واک‌ها، تحول زبان، تحول واک‌ها، تحول صرفی ـ تحول نحوی، تحول الفاظ و معانی، انواع زبان‌ها، خانواده‌ زبان‌های هند و اروپایی، زبان‌های غیرایرانی در سرزمین ایران باستان؛ باب دوم ـ زبان‌های ایرانی ازآغاز تا اسلام: زبان‌های ایرانی باستان، ساختمان پارسی باستان، زبان‌های ایرانی میانه، خط و ساختمان پهلوی.
ــــــ . تاریخ زبان فارسی. سلسله انتشارات بنیاد فرهنگ ایران، شماره ۱۵۶؛ زبان شناسی ایرانی، شماره ۷. [تهران]: بنیاد فرهنگ ایران، ۱۳۵۲، ج۲، ۳۴۹ص.
باب نخست ـ زبان‌های ایرانی نو: پهلوی ـ فارسی ـ دری، گویش دیگر ایرانی نو؛ باب دوم ـ فارسی دری: معاوضه فارسی و عربی، فارسی به خط‌های غیرعربی، تحول واک‌ها از مرحله باستان تا فارسی امروز، دوره‌های سه گانه تحول و تکامل فارسی دری؛ کتاب دوم: دوره اول فارسی ـ از اجزاء تا اول قرن هفتم: منابع و مآخذ تحقیق برای دوره اول فارسی دری، واحدهای اصوات گفتار یا واکه‌های فارسی، دیگرگونی واک‌ها، فعل، ساختمان فعل: انواع پنج‌گانه ساختمان فعل.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

ــــــ . تاریخ زبان فارسی. سلسله انتشارات بنیاد فرهنگ ایران، شماره ۲۱۴؛ زبان شناسی ایرانی، شماره ۸ . [تهران]: بنیاد فرهنگ ایران، [بی‌تا]، ج۳، ۲۳۸ ص.
شناسه فعل؛ وجوه فعل؛ فعل‌های ناقص؛ فعل تابع؛ فعل مجهول؛ حذف؛ فهرست تفضیلی مواد.
ــــــ . تاریخ زبان فارسی (بخش دوم). سلسله انتشارات بنیاد فرهنگ ایران، شماره ۲۷۲؛ زبان شناسی ایرانی، شماره ۱۱. [تهران]: بنیاد فرهنگ ایران، ۱۳۵۷، ۲۲۴ص، کتابنامه.
نام (اسم، صفت، ضمیر)؛ درجات صفت؛ رابطه صفت با موصوف؛ معرفه و نکره؛ ضمیر؛ قید.
ــــــ . تاریخ زبان فارسی ساختمان کلمه (بخش اول). سلسله انتشارات بنیاد فرهنگ ایران، شماره ۲۵۳؛ زبان شناسی ایرانی، شماره ۹. [تهران]: بنیاد فرهنگ ایران، ۲۵۳۶=۱۳۵۶، ۹۷ص، کتابنامه.
ساختمان کلمه؛ پسوند؛ پیشوند؛ ترکیب.
ــــــ . دستور تاریخی زبان فارسی. به کوشش عفت مستشارنیا. سلسله انتشارات توس، شماره ۳۸۶. تهران: توس، ۱۳۷۳، ۲۷۹ص، کتابنامه.*
دوره‌های سه‌گانه تحول؛ واک‌های فارسی؛ ساختمان فعل؛ وجوه فعل؛ ساختمان کلمه؛ تحول حروف؛ ساختمان حروف.
ــــــ . دستور زبان فارسی. [ویرایش ۳]. تهران: توس، ۱۳۷۷، ز+۳۶۷ص، نمودار.
بخش اول ـ دستور زبان فارسی؛ بخش دوم ـ اجزاء جمله، حذف در انواع جمله، رابطه اجزاء جمله با یکدیگر؛ بخش سوم ـ ساختمان جمله؛ بخش چهارم ـ پسوند مصدر؛ بخش پنجم ـ نکته‌هایی درباره زبان فارسی؛ بخش ششم ـ نکته‌هایی درباره فصاحت زبان فارسی.
ــــــ . زبان شناسی و زبان فارسی. سلسله انتشارات توس، شماره ۲۲۴؛ زبان و ادبیات فارسی، شماره ۲. [ویرایش ۳]. تهران: توس، ۱۳۶۱، [۳۰۴] ص.
عنوان چاپ اول: درباره زبان فارسی؛ عنوان ویرایش ۲: مباحث ادبی و هنری زبان شناسی و زبان فارسی.
(به بخش مقالات نگاه کنید.)
خدابنده، علی‌اکبر. صرف و دستور نو. تهران:[بی نا[، ۱۳۱۳، ۲۳۲ ص.*
خداپرستی، فرج‌الله. فرهنگ جامع واژگان مترادف و متضاد زبان فارسی. شیراز: دانشنامه فارس، ۱۳۷۶، سی‌وشش+۴۸۵ ص، نمودار، کتابنامه.
مقدمه= ۱ـ تعاریف: ۱ـ۱ کلمات مترادف ۲ـ۱ متضاد؛ ۲ـ شیوه کار؛ فرهنگ واژگان مترادف و متضاد.
خرم‌دل، مصطفی. صرف دستور زبان کردی سورانی. مهاباد: موفقی، ۱۳۴۷، ۱۸۲ ص.*
خزائلی، محمد؛ میرمیرانی، ضیاءالدین. دستور زبان فارسی (جاویدان). تهران: جاویدان، ۱۳۵۱، بط+۱۶۴ ص.*
خسروی، عبدالعلی. گویش بختیاری (کتاب چهارم). اصفهان: غزل، ۱۳۷۵، ص ۲۹۵ـ۳۳۲.
قوانین گویش بختیاری: الف ـ حروف ب ـ ضمایر ج ‌‌ـ صفت د ـ اسم ه‍ ـ فعل.
خطیب رهبر، خلیل. حروف اضافه. سلسله پژوهش‌های دستوری، شماره ۱. تهران: بنگاه مطبوعاتی صفی‌علیشاه، [بی‌تا]، ۵۷ ص.
بخش اول ـ تعریف حرف اضافه ـ وابسته اضافی؛ بخش دوم ـ ساختمان و تقسیم حرف‌های وابستگی اضافه و جای آنها ـ تقسیم حرف‌های وابستگی.
ــــــ . حروف ربط. سلسله پژوهش‌های دستوری، شماره ۲. [تهران]: بنگاه مطبوعاتی صفی‌علیشاه ، [بی‌تا] ، ۷۴ ص، جدول.
تعریف حرف پیوند: الف ـ ساختمان حروف پیوند ب ـ تقسیم‌ حروف پیوند از نظر عمل و معنی.
ــــــ . دستور زبان فارسی: برای پژوهش دانشجویان و ادب‌دوستان در آثار شاعران و نویسندگان بزرگ ایران. تهران: مهتاب، ۱۳۸۱، ۳۲۸ ص.
آغاز سخن دستور و الفباء و تعاریف؛ فصل اول ـ اسم؛ فصل دوم ـ صفت؛ فصل سوم ـ ضمیر؛ فصل چهارم ـ فعل؛ فصل پنجم ـ قید؛ فصل ششم ـ حرف اضافه؛ فصل هفتم ـ حروف ربط؛ فصل هشتم ـ اصوات.
ــــــ .دستور زبان فارسی: کتاب حروف اضافه و ربط مشتمل برتعریف و تقسیم‌ و شرح اصطلاحات و معانی و کاربرد حروف . [تهران]: سعدی، ۱۳۶۷، چهاردهم+۵۴۳ ص.
بخش یکم ـ در تعریف و تقسیم حروف اضافه و ربط وبیان اصطلاحات؛ بخش دوم ـ در معانی حروف اضافه و ربط و صورت‌های ترکیبی.
ــــــ . صفت، تعریف، کاربرد، ساخت و تقسیم آن. سلسله پژوهش‌های دستوری، شماره ۳. تهران: صفی‌علیشاه، ۱۳۷۵، ۱۱۸ ص.
فصل اول ـ تعریف صفت؛ فصل دوم ـ قاعده‌های کاربرد صفت؛ فصل سوم ـ ساخت صفت شامل چهار بخش؛ فصل چهارم ـ تقسیم صفت از نظر معنی و مفهوم.
خلخالی، نازیلا. بررسی علمی شیوه خط فارسی. تهران: ققنوس، ۱۳۷۵، ص ۶۱ـ۷۶، ۱۳۱ـ۱۴۳.
۴ـ‌ املای کلمات فارسی(۱) ملاحظات دستوری: ۱ـ تعریف‌زبان و سطوح مختلف آن ۲ـ تکواژها ۳ـ طبقات کلمه ۴ـ سطح نحو … ۶ـ املای کلمات عربی در فارسی (۱) ملاحظات دستوری: ۱ـ حروف عربی ۲ـ انواع کلمه
خلیق رضوی، محسن. دانش‌افزا، شامل دستور زبان و نکات مفید املایی و انشایی و تجزیه و ترکیب مقداری عبارت فارسی و انشایی و تجزیه و ترکیب مقداری عبارت فارسی. تهران: [بی‌نا]، ۱۳۴۱، ۱۳۶ ص.*
خلیلی، کامیاب. فرهنگ مشتقات مصادر فارسی. ج۱ : حرف آ. تهران: مؤ سسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، ۱۳۷۱، ۲۶۷ ص، جدول، نمودار.

نبیّ:مجرور به حرف جر لفظاً،منادیا:حال مفرد و منصوب
لغت:درباره ویژگی لغت حسان این توضیح را باید داد که حسان لغات و اصطلاحات دینی و قرآنی بسیاری را وارد شعر خود کرده است لغات و اصطلاحاتی که قبل از آن رایج نبوده است و بعد از اسلام وارد شعر عربی شد در شعر غدیریه ی حسان نیز این دسته از کلمات را می توان دید که در هر بیتی در جای خودش به آن اشاره می کنیم، در این بیت کلمه نبی اینگونه است.
ترجمه:در روز غدیر خم شنیدم و(دیدم)که پیامبر اکرم(ص) مسلمانان را مورد خطاب قرار داد و ندا برآورد.
۲- وقد جاءَهُ جبریلُ عن أمرِ ربّه بأنّک معصومٌ فلاتکُ وانیا
۳- وبلِّغهم ما اُنزل اللهُ ربُّهم إلیک و لا تخش هناک الاعادیا
نکات صرفی:جاء [جیا-لازم ومتعدی]، آمدن، در اینجا به عنوان فعل متعدی بکار رفته است.
أنّ:حرف مشبهه بالفعل است که بر سر مبتدا وخبر وارد میشود ومبتدا را منصوب و خبر را مرفوع میسازد مانند:«بَلَغنی أنّ زیداً قادم ٌ».
وجه تسمیه أنّ وسایر حروف مشبهه بالفعل به این اسم آنست که از نظر وضع ومعانی شباهت به فعل دارد
اصل در مفتوح بودن همزه أنّ آنست که هر جا امکان داشته باشدأنّ و مابعد آن به تأویل مصدر رفته و مفرد به جای آن قرار گیردهمزه مفتوح میشود.یکی از آن موارد جاییست که مجرور به حرف جر باشدمثل:«ذلک بأنّ الله هو الحقّ» که در این بیت هم این حالت را میبینیم «بأنّک معصوم» که با حرف جر بر سر أنّ در آمده است.
فلاتکُ :در اصل تکون بوده که به خاطر لای نهی نون پایانی ساکن شد و به خاطر التقای ساکنین واو عله حذف گردید و به صورت تکن در آمد.از آن جا که جایز است که نون مضارع مجزوم اگر بعد از آن همزه وصل،ضمیر نصبی و وقف نباشد حذف گردد نون آن حذف شد و به شکل لاتک درآمد. وانیا: اسم فاعل از«وَنَی»فعل لازم و متعدی،سست و خسته شدن،ضعیف و ناتوان شدن.
بَلٍّغ:فعل امر از ثلاثی مزید باب تفعیل از«بلغ»ابلاغ کن،اطلاع بده،ما:اسم موصول به معنی آنچه،هر آنچه.
اسم موصول آنست که معنی اش تمام نمی شود مگر با جمله ای که بعد از آن می آید که به دو نوع اسم موصول خاص و اسم موصول عام تقسیم می شود که اسم موصول عام چهار لفظ دارد و آن هم من ما ذا ای است.اسم موصول عام برای غیرعاقل بکار میرود مثل:«إغفِر لنا ما فرّط منّا.»که البته این موضوع قطعیت ندارد وما درباره عاقل نیز کاربرد«ما» را دیده ایم آنجا که عاقل با غیر عاقل در آمیزدمثل:«یُسبّح لَه ما فی السَّموات و ما فی الأرضِ.»

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

لا تخش:در اصل فعل مضارع تخشی بوده که به خاطر این که لا نهی بر سر آن در آمده حرف آخر آن حذف شده است.
أعادیا:جمع اعداء و اعداء هم جمع عدو،دشمن،خصم.
اعراب:و :عطف،غیر عطف.
قد:حرف تحقیق،غیر عامل،جاءه:جاء:فعل ماضی لازم و فاعلش جبریلُ است.ه: مفعول به مقدم و محلاً منصوب،جبریلُ:فاعل موخر برای فعل جاء از نوع اسم ظاهر و لفظاً مرفوع،عن:حرف جاره،عامل،أَمرِ:مجروربه حرف جر لفظاً:ربٍّه:ربّ:لفظاً مجرور بنابر اضافه،ه:محلاً مجروربنابر اضافه،بِ:حرف جاره و أنّ محلاً مجرور،أنّ:حرف مشبهه بالفعل،ک:اسم أنّ حرف مشبهه بالفعل و محلاً منصوب،معصومٌ:خبر أنّ و لفظاً مرفوع.
فلاتک:ف:فاء عطف و غیر عامل.
لا:نهی،عامل،تک:در اصل تکن بوده فعل ناقصه و مجزوم که اسمش ضمیر مستتر أنت است و خبرش وانیا.
وانیا:خبر تکن و منصوب.
و:واو عطف و غیر عامل.
بلِّغهم:بلٍّغ:فعل امر و فاعل آن ضمیر مستتر أنت،هم:مفعول به اول و محلاً منصوب،ما: مفعول به دوم و محلاً منصوب،أنزل:فعل ماضی از باب إفعال و متعدی،اللهُ: فاعل برای فعل أنزل از نوع اسم ظاهر و لفظاً مرفوع.ربّ:بدل کل از کل الله و مرفوع ،هم:محلاً مجرور بنابر اضافه،الی:حرف جاره و عامل،ک: محلاً مجرور به حرف جر،و :واو عطف و غیر عامل،لا تخش:لا نهی و عامل،تخش:فعل مضارع مجزوم و فاعلش ضمیر مستتر أنت،هناک:مفعول فیه و محلاً منصوب(ظرف مکان).الأعادیا:مفعول به و منصوب.
ربّ بدل کل از کل الله.
بدل چیست؟بدل تابعی است که یا عین متبوع خودش است مثل:قدم خالد اخوک یا جزیی از آن است مثل:طاب اخوک قلبه ویابعضی از تعلقات آن است مثل:اعجبنی اخوک علمه که به اولی بدل کل از کل و دومی بدل جز از کل و به سومی بدل اشتمال می گویند بنا براین ربّ بدل کل از کل الله است.
بلاغت:این دو بیت به مفهوم آیه ۶۷ سوره مائده با این مضمون«ای پیغمبر آنچه از خدا بر تو نازل شد بخلق برسان که اگر نرسانی تبلیغ رسالت و اداء وظیفه نکردی و خدا ترا از شر و آزار مردمان محفوظ خواهد داشت.»اشاره دارد.
طبق تعریف اقتباس که اگر چیزی از قرآن یا حدیث در نثر یا نظم بیاوریم ازآنجا که معنای این بیت نیز برگرفته از قرآن است بنابراین صنعت اقتباس در این بیت وجود دارد.
لغت:جبریل،ربّ،معصوم،الله از کلماتی هستند که بعد از اسلام رایج شدند.
بعد از خواندن همین سه بیت کاملاً متوجه می شویم که حسان از لغاتی بسیار ساده و روان استفاده کرده است لغاتی بدون پیچیدگی که برای درک معنای آن نیازی به تعمق و سرزدن به فرهنگ لغت نیست.این سادگی را هم می توان به سریع و فوری گفتن این شعر نسبت داد،هم این که خود حسان از بکار بردن الفاظ نامانوس و نا آشنا دوری می‌کند و هم می توان گفت که ماهیت توصیفی تاریخی بودن شعر اینگونه ایجاب می‌کرد که شاعر از الفاظی استفاده کند که معنا و مفهوم را زودتر به مخاطب منتقل کند.
ترجمه:جبرییل به فرمان پروردگار بر او نازل شده و گفته است تو معصومی پس(در اجرای این فرمان الهی) سستی نکن و آنچه را
که پروردگارت بر تو نازل کرده است به مردم ابلاغ کن و هیچ هراسی از دشمنان به خود راه نده.
شرح:اولین شعری که درباره ی حادثه غدیرخم سروده شده است همین شعراست که اتفاقا در همان روز حادثه ودر همان مکان سروده وخوانده شد.داستان این غدیریه از آنجا آغاز میشود که درسال دهم هجرت پیامبر اکرم که میدانستند که به روزهای آخرعمر خود نزدیک می شوند فرمان دادندکه بین همه ی مردم وقبایل اعلام کنند که رسول خدا در این سال حج می گذارد.پس روز شنبه ۲۵ذیقعده الحرام به قصد حج پیاده از مدینه خارج شدند و همه زنان خود را در کجاوه ها با خود برده اهل بیتش و عموم مهاجر وانصار.هر کس از قبیله های عرب و توده ی مردم که تمایل داشتند نیز با ایشان آمدند.(ابن سعد: ۱۴۰۵ه.ق ۲/۱۷۵)
بعد از ده روز طی مسافت در روز سه شنبه ۵ذی الحجه اولین کاروان حج اسلام با جلال و عظمتی بی نظیر وارد شهر مکه شد.(امینی:۱۳۹۷ه.ق،۱/۱۰)
با فرا رسیدن ایام حج پیامبر در روز ۹ذی الحجهبه موقف عرفات وسپس به مشعر ومنی رفتند.بعد از آن اعمال حج را یکی پس از دیگری انجام دادند و در هر مورد واجبات ومستحبات آن را برای مردم بیان فرمودند.بدین سان تا پایان روز ۱۲ذی الحجهاعمال سه روزه ی حج پایان یافت.(انصاری:۱۳۸۷ه.ش،۱۵)
بعد از انجام مراسم حج ابراهیمی پیامبر با جمعیت عظیمی از مردم قصد بازگشت به مدینه نمودند.همین که نزدیک جحفه ـجایی که آن جا را غدیرخم می گویندـ رسیدندامین وحی خدابر پیامبر نازل شدواین پیام را از جانب خداوندبر ایشان نازل کرد(علوی عاملی:۱۳۹۶ه.ق،۳۶۹)«یا أیُّها الرسول بلِّغ ما أُنزِل إلیک مِن ربِّک و إن لَم تَفعل فما بلَّغتَ رسالَتُه و الله یَعصِمُک مِن النّاس»(مائده،۶۷)«ای رسول آنچه را که بر تو نازل شدابلاغ کن واگر چنین نکنی رسالت خود را نرساندی وخداوند تو را ازمردم حفظ می کند.»
بدین ترتیب با نزول این آیه از طرف خداوند آن حضرت مأمور شدندتاعلی (ع)را به مردم معرفی نمایدوموضوع ولایت او را به مردم ابلاغ کند.از این رو فرمان داد کسانی که جلو رفته ـ اندبرگردندوحاضران نیز در همان جا به انتظار آنان که هنوز نیامده اند بنشینند.بعد از اینکه نماز ظهر را با مردم ادا فرمود روی پالان های شترانی که در آنجا نهاده بودند در وسط مردم ایستادند وبا صدای رسا که به گوش همگان می رسید خطبه ی خود را ایراد فرمودند.
بعد از تمام شدن خطبه،حسان با کسب اجازه از رسول اکرم شعر خود را که دربارۀ این حادثه بود خواند.
رسول اکرم در خطبه ی خود پس از اینکه خداوند را حمد وسپاس می گویدبه مردم اعلام می کند که از طرف خداوند به او فرمان مهمی داده شده است که اگر آنچه را که در حق علی بر او نازل شده ابلاغ نکند رسالت خویش را تمام نکرده در حالیکه خداوند حفاظت او را از شر مردم ضمانت کرده است.
حسان نیز شعر خود را با همین ماجرای وحی شروع می کند که جبرئیل امین بر پیامبر نازل شد وفرمان خداوند را به او رساند که در این راه از خود سستی وضعف نشان ندهد واز کسی نترسد که خداوند پشتیبان اوست.
۴- فقام به إذ ذاک رافَع کفُّه بکفِّ علیٍّ مُعلنَ الصَّوتِ عالیا
نکات صرفی:مُعلِن:اسم فاعل از ثلاثی مزید باب افعال از«عَلَنَ» آشکار کننده،اعلان کننده،عالی:اسم فاعل از علا،بلند،مرتفع،ذاک:اسم اشاره برای فاصله متوسط،آن که جمع آن اولئک و مثنای آن ذانک در رفع ذینک و در نصب و جر با ها تنبیه هذاک می شود.إذ ذاک:آن گاه،در آن هنگام.
اعراب:ف:عطف،غیر عامل.
قام:فعل ماضی و لازم که فاعلش ضمیر مستتر هو است،به :ب:حرف جر و عامل،ه : محلاً مجرور به حرف جر.
إذ:ظرف زمان گذشته،ذاک:اسم اشاره و إذ ذاک با هم می شود مفعول فیه و محلاً منصوب.
رافع:فعل ماضی متعدی از باب مفاعله،کفُّه:کفُّ:فاعل رافع از نوع اسم ظاهر و لفظاً مرفوع،ه: محلاً مجرور بنا بر اضافه،بکفِّ:ب:حرف جر و عامل،کفِّ: مجرور به حرف جر لفظاً: علیٍّ:لفظاً مجرور بنابر اضافه.
بکفّ علیٍّ با هم می شود مفعول به محلاً منصوب،مُعلِن:حال و لفظاً منصوب،الصوت:ال زائده غیر لازم ،صوت:لفظاً مجرور بنابر اضافه،عالیا:صفت جانشین مفعول مطلق یعنی در اصل معلن الصوت إعلانا عالیا بوده ومنصوب.
ترجمه:پس پیامبر اکرم(ص) فرمان پروردگار را اجرا نمود آن گاه که با دست خویش،دست علی را بالا برد و با صدایی بسیار رسا اعلام کرد.
شرح:این بیت به معرفی و بلند کردن امیرالمؤمنین (ع)اشاره دارد.رسول اکرم بعد از این که در خطبه اش به حمد وثنای الهی می پردازد ومردم را از فرمانی که بر او نازل شده آگاه می کند و ولایت و امامت دوازده امام را اعلان رسمی می کندحضرت علی (ع)را با دستانش بلند می کند وهر دو دست را به سوی آسمان باز می کند ودر چنین حالتی خطبه ی خود را ادامه می دهد.
۵- فقالَ:فمن مولاکم و ولیُّکم فقالوا و لم یبدوا هناکَ تَعامیا
نکات صرفی:من:اسم استفهام به معنی چه کسی.
مَن اسم مبنی غیر متصرفی است که برای صاحب عقل فرض شده است وبر چهار نوع است:
ـاسم شرط که جازم دو فعل شرط وجزا می باشد مانند:«مَن یَعمَل سُوءً یُجزیه»
ـمن استفهامیه که برای عاقل بکار می رود مثل:«مَن بَعَثَنا مِن مَرقَدِنا»
ـمن موصوله که برای عاقل بکار می رود که این نیز مانند «ما»موصوله قطعیت ندارد ودر مواردی برای غیر عاقل هم به کار می رودمثل جایی که غیر عاقل به منزله عاقل باشد:«یدعومِن دونِ اللهِ مَن لا یَستَجیبُ لهُ»