کامل

^a ۵۰/۴۹

^a ۷۵/۱۰۷

^a ۷۵/۸۶

^a25/76

زمان کاشت و گل­دهی

^b ۲۵/۳۹

^b ۷۵/۹۲

^c ۷۵/۶۶

^b75/55

زمان کاشت

^b ۷۵/۳۷

^c ۰۰/۷۸

^d ۵۰/۴۶

^c25/46

شرایط دیم

^b ۰۰/۳۴

^d ۲۵/۷۰

^b ۰۰/۷۴

^c25/44

میانگین­های دارای حروف مشترک در هر ستون اختلاف آماری معنی­داری باهم ندارند

با توجه به نتایج به­دست آمده می­توان اظهار نمود که تنش خشکی شدید (تاریخ کاشت ۲۵ آذر تحت شرایط دیم) و بروز بیماری و اختلال در فعالیت­های فتوسنتزی گیاه در اثر شرایط نامطلوب دمایی و رطوبتی (تاریخ کاشت ۱۰ آبان تحت شرایط دیم) باعث کاهش تعداد شاخه­فرعی در گیاه می­ شود. با تأخیر در کاشت طول فصل رشد گیاه کاهش پیدا می­ کند، در نتیجه شرایط برای رشد و نمو گیاه نامساعد شده و اکثر جنبه­ های مرفولوژیکی گیاه را از جمله شاخه­ های فرعی تحت تأثیر قرار گرفته و کاهش پیدا می­ کند. از آن­جایی­ که قسمت عمده­ای از عملکرد گیاه از شاخه­ های فرعی به­دست می ­آید، با کاهش شاخه­ های فرعی ممکن است عملکرد کاهش یابد (طاووسی و سپهوند، ۱۳۹۳). وینکل و همکاران (۲۰۰۹) نیز در واکنش گیاه کینوا به تنش سرما بیان نمودند که تنش سرما در مرحله آغازین رویشی (پنج برگی) سبب اختلال در فعالیتهای فتوسنتزی گیاه کینوا به علت از دست دادن آب از محیط داخل سلولی و آسیب­های فیزیکی توسط بلورهای یخ می­ شود.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۴-۲-۲ ارتفاع بوته
نتایج تجزیه واریانس حاکی از اثر معنی­دار تیمار تاریخ کاشت، آبیاری و اثر متقابل آن­ها بر ارتفاع بوته در سطح احتمال خطای یک درصد بود (جدول۴-۴). برش­دهی اثر متقابل نشان می­دهد که سطوح آبیاری در تاریخ کاشت دوم، سوم و چهارم در سطح یک درصد معنی­دار بودند (جدول۴-۷). نتایج مقایسه میانگین تیمارها (جدول۴-۸) نشان داد که بیشترین ارتفاع بوته از تاریخ کاشت دوم و آبیاری کامل با میانگین ۱۷۴ سانتی­متر و کمترین ارتفاع بوته از تاریخ کاشت اول و در شرایط دیم با میانگین ۲۵/۸۶ به­دست آمد. در تاریخ­های کاشت­ دوم، سوم و چهارم نیز بیشترین ارتفاع بوته مربوط به سطح آبیاری کامل بود و در همه تاریخ­های کاشت کمترین ارتفاع بوته تحت شرایط دیم به­دست آمد.

جدول۴-۷ برش­دهی اثر متقابل تاریخ کاشت و آبیاری بر ارتفاع بوته

تاریخ کاشت

درجه آزادی

مجموع مربعات

۱۰ آبان

۳

^۳۰۵۴/۰ ۱۸/۱۴۹

بزه دیدگان را می توان از نظر نوع( شامل اشخاص حقیقی؛ فرد یا گروهی از افراد و اشخاص حقوقی؛ خصوصی؛ شرکت ها و سازمان ها و.. یا دولتی یا عمومی؛ سازمانها، نهادها و شرکت ها و …) سطح دانش(کم بهره یا بی بهره از دانش فنی و مهندسی خصوصاً علوم رایانه ای یا بهره مند از دانش مزبور، سطح امکانات (کم بهره از امکانات فنی و تجهیزاتی مناسب و کارآمد در تأمین امنیت)، تعاملات اجتماعی( افرادی که زود باور و طبیعتاً ساده اندیش می باشند و به سادگی بر اساس یک روش کارای اجتماعی مغلوب می گردند یا افراد سهل انگار یا بی احتیاط)، جامعه شناختی یا جرم شناختی( فرد یا گروه های منحرف اولیه یا ثانویه؛ مانند بزه کاران اتفاقی یا به عادت که خود بزه دیده واقع می شوند یا فرد یا گروه های ناکرده بزه یا کاملاً سازگار)
بند دوم: دلایل بزه دیدگی
شامل دلایل روانی( شامل درونی، غرور، هیجان، کنجکاوی و .. بیرونی شامل تحریک منفی مانند تمسخر ، توهین و .. یا مثبت مانند تبلیغات یا بیانات کاذب و..) اجتماعی ( شامل تشکیل گروه های محرک و جاذب، نقش یا پایگاه اجتماعی جذاب یا محرم و .. ) اقتصادی ( شامل فقر و عدم امکانات مالی مناسب؛ عدم قدرت تجهیز به امکانات مناسب فنی به دلایل مختلف مالی …) سیاسی( رقابت بدون مطالعه با رقیب سیاسی، مبارزه طلبی نهادهای دولتی، تبلیغات یا فعالیت های مختلف علیه نظام حاکم و…) علمی – آموزشی( شامل کمی یا فقر علمی در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، عدم تخصص یا مطالعه علمی در دانش فنی و مهندسی و با کارکرد سیستم ها و شبکه ها، عدم رعایت نکات ایمنی و امنیتی در سیستم ها یا بی توجهی با بی احتیاطی در این خصوص و…)
بند سوم: آثار جرم بر بزه دیدگان
این آثار که شامل آثار منفی و مثبت و نسبت به اشخاص اعم از حقیقی و حقوقی می باشد. شامل آثار روانی( به شکل منفی درونی شامل عصبانیت، هیجان و اضطراب و دلهره، آشفتگی های حافظه و تمرکز حواس، سرخوردگی و بیرونی شامل: انتقام،تمسخر، توهین و افترا و سایر رفتارهای انحرافی با شکل اولیه یا ثانویه) اقتصادی ( به شکل منفی شامل تحمیل هزینه های پیش بینی نشده مالی در قالب هزینه های پیشگیری از جرم و کنترل وضعی ، کاهش بازده و سود مالی شغلی مانند شرکت ها و به شکل مثبت شامل: ایجاد امنیت شغلی مرتبط با فناوری ارتباطات و اطلاعات و کسب درآمد بیشتر در دراز مدت به دلیل هزینه های کنترل وضعی و..) اجتماعی( به شکل منفی شامل تشکیل خرده فرهنگ منحرف، ناهنجاری، تعارض یا اختلال در نقش های اجتماعی، اختلال در سازگاری اجتماعی و.. به شکل مثبت شامل تشکیل گروه های حامی و مددرسان و..) جرم شناختی ( شامل اثر منفی به شکل بزه کاری موقت و به عادت) سیاسی ( به شکل منفی در قالب مبارزه متقابل سیاسی، اقدام علیه نهادهای متولی فناوری اطلاعات و ارتباطات دولتی به شکل انتقام به اشکال مختلف و.. ) آموزشی – علمی ( به شکل منفی شامل مجهز شدن به برنامه های مخرب، یادگیری برخی از جرایم رایانه ای، انجام رقابت ناسالم با بزه کاران به جهت ارضا روانی، تشکیل کلاس های آموزشی جرایم رایانه ای، تشکیل گروه های ناسالم و منحرف در حوزه های فناوری اطلاعات ارتباطات و… و به شکل مثبت شامل تجهیز شدن به دانش امنیت سیستم ها و با مطالعه تخصصی در علوم رایانه ای، تجهیز به ابزارهای نرم افزاری و سخت افزاری دفاعی و کنترل وضعی، تشکیل کلاس های امنیت سیستم ها و روش های مقابله با حملات رایانه ای، تشکیل گروه های دفاعی و همکاری و همیاری در حوزه های فناوری اطلاعات و ارتباطات ….)^[۱۹۲]
گفتار پنجم: محدودیت ها و چالشهای فراسوی پیشگیری اجتماعی و وضعی
پس از آشنایی با انواع راهکارهای پیشگیرانه اجتماعی و پیشگیری وضعی در ادامه محدودیت های حاکم بر اجرای موفق آنها بررسی می شود. بی تردید بررسی این محدودیت ها می تواند در اتخاذ تصمیمات واقع گرایانه راهگشا باشد.
بند اول: پیشگیرانه اجتماعی
در اینجا ذکر این نکته ضروری به نظر می رسد.درباره تدابیر پیشگیرانه اجتماعی سه محدودیت مورد توجه قرار می گیرد. اولین محدودیت ناشی از ماهیت تدابیر پیشگیرانه اجتماعی است. دومین محدودیت از فضای سایبر ناشی می شود و سومین محدودیت از شکاف نسلی است.
الف: محدودیت ناشی از ماهیت تدابیر پیشگیرانه اجتماعی
یکی از نکات مهم درباره تدابیر پیشگیرانه اجتماعی این است که از نظر ماهیت زیربنایی و اساسی آن نمی توان انتظار داشت که همانند تدابیر پیشگیرانه وضعی یا ضمانت اجراهای کیفری و غیر کیفری در کوتاه مدت نتایج محسوس و قابل مشاهده ای به دست آید. البته این مسئله هیچ گاه از دیدگاه جرم شناسان و متخصصان پیشگیری یک نقطه ضعف محسوب نمی شود؛ زیرا این تدابیر زیربنای فکری و شخصیتی بزهکاران و بزه دیدگان بالقوه را هدف قرار می دهد که در صورت توفیق با رعایت هنجارها و ارزش های پذیرفته شده جامعه ای سالم و متعهد به وجود خواهد آمد.
با وجود این بیشتر مسئولان اجرایی چنین دیدگاهی را ندارند. آنها می خواهند در کوتاه مدت آثار مقابله با جرایم را مشاهده کنند و آن را در بیلان کاری شان به ثبت برساند. بنابراین حاضرند برای انواع تدابیر پیشگیرانه وضعی و ضمانت اجراهای کیفری و غیر کیفری هزینه های بیشتری متحمل شوند؛ اما در کوتاه مدت نتایج مقطعی به دست آورند. از این رو چندان به سیاست های پیشگیرانه اجتماعی بها نداده و درباره میزان درصد افرادی که انگیزه مجرمانه شان از بین رفته و به طور ارادی از ارتکاب جرائم خودداری کرده اند، آماری تهیه نمی شود. اما درباره نتیجه بخش بودن تدابیر پیشگیرانه وضعی با ضمانت اجراهای کیفری و غیر کیفری که به کاهش ارتکاب جرائم و انحرافات در جامعه می انجامد؛ به کرات آمارهایی منتشر شده که بدیهی است ذهن افراد را به سمت آنها معطوف می شود.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

ب: محدودیت ناشی از فضای سایبر
گفتیم که وظیفه اصلی تدابیر پیشگیرانه اجتماعی از میان بردن انگیزه مجرمانه در درون افراد است.. اما این تدابیر زمانی مفید خواهد بود که اوضاع حاکم بر جامعه مناسب باشد. به بیان دیگر نمی توان در حالی که بسترهای تقویت کننده انگیزه های مجرمانه هنوز در محیط های مختلف جامعه وجود دارد؛ انتظار داشت این تدابیر بتواند از طریق آموزش و تربیت افراد زمینه های انگیزشی مجرمانه را برطرف کنند.
یکی از مهم ترین ویژگی های فضای سایبر امکان پذیر بودن انجام تمام فعالیت های رایانه ای به ویژه شبکه ای در خلوت است. خلوت از آن جهت برای تدابیر پیشگیرانه اجتماعی مانع ایجاد می کند که باعث می شود شخص بدون مشاهده کسی یا حتی بهتر از آن بی آنکه کسی اجازه تعرض به حریمش را داشته باشد؛ بر اساس میلش عمل کند. بدیهی است وظیفه یا رسالت اصلی تدابیر اجتماعی، نهادینه کردن عدم توجه به انگیزه های مجرمانه و منحرفانه درونی است؛ اما نباید از یاد برد که محیط نیز بر غلیان یا فروکش کردن این انگیزه ها تأثیر قابل توجهی دارد. در دنیای فیزیکی، بسیاری از افراد حتی در جایی که تدابیر پیشگیرانه وضعی وجود ندارد که فرصت و ابزار ارتکاب جرم را از آنان سلب کنند، به دلیل اینکه در یک محیط بیگانه به سر می برند و انواع احتمالات از ذهنشان عبور می کند، انگیزه های درونی شان کمتر بیدار می شود. در حالی که در فضای سایبر این امکان وجود دارد که در خصوصی ترین و ایمن ترین مکان، شدیدترین ناهنجاری ها ارتکاب یابد.
از مسائل دیگری که در فضای سایبر – به طور خاص- برای تدابیر پیشگیرانه اجتماعی به وجود آورده؛ ایجاد یک دنیای دیگر با شرایط و مقتضیات مخصوص خود است. پدیدآورندگان فضای سایبر از همان ابتدا معتقد بودند که این فضا ماهیت مجازی دارد و در واقع آن را در برابر دنیای فیزیکی- که از آن به عنوان دنیای واقعی نام می برند- قرار می دهند. این امر باعث شده که کاربران با تلقی مجازی بودن فضای سایبر سعی در اجرای رویاهای خود در این فضا داشته باشند. در حالی که یکی از قابلیت های این فضا مجازی سازی است و نباید آن را با مجازی بودن اشتباه گرفت.^[۱۹۳]
ج: محدودیت های ناشی از شکاف نسلی
امروزه استفاده از سیستم های رایانه ای همانند گذشته در انحصار قشر خاصی نیست و به دلیل فراگیری آن و امکانات بی شماری که فضای سایبر برای کاربری هر چه آسان تر آن فراهم آورده گروه های جوان و نوجوان، بیشتر از دیگران جلب شده اند این در حالی است که تدوین کنندگان تدابیر پیشگیرانه اجتماعی با فضای سایبر رابطه عمیقی ندارند یا نمی تواند به اندازه جوانان و نوجوانان به فعالیت های شبکه ای بپردازند. این شکاف دیجیتال میان متولیان پیشگیری و بزهکاران و بزه دیدگان باید برطرف شود؛ زیرا در این صورت، نمی توان به تأثیر گذار بودن آنها امیدوار بود. چرا که درک متقابل وجود ندارد.
بند دوم: پیشگیری وضعی
آنچه که در اینجا در خصوص چالش ها یا محدودیت های پیشگیری وضعی بیان خواهد شد رابطه این نوع پیشگیری با موازین حقوق بشر در فضای سایبر است. منظور از موازین حقوق بشر اصول و هنجارهایی است که در اعلامیه حقوق بشر_۱۹۴۸) و میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی _۱۹۶۶) منعکس شده است. سه اصل از اصول این اسناد به طور قابل توجهی تحت تأثیر فضای سایبر قرار گرفته است :
الف: تأثیر فضای سایبر بر آزادی بیان و عقیده^[۱۹۴] :
آزادی بیان و عقیده از اصول مهمی است که در اعلامیه حقوق بشر و شهروند فرانسه مصوب اوت ۱۷۹۶ مورد تأیید تدوین کنندگان آن قرار گرفت.
در این زمینه ماده ۱۹ اعلامیه اشعار می دارد: هر کس حق آزادی عقیده و بیان دارد و این حق مستلزم آن است که از داشتن عقیده بیم نداشته باشد و دریافت و انتشار اطلاعات و افکار به تمام وسایل ممکن، بدون ملاحظه مرزی، آزاد باشد.
این ماده چنان صراحت و جامعیتی دارد که به نظر می رسد نیازی به تفسیر و روزآمد کردن آن نیست و به حتم در هر زمان و در تمامی شرایط و اوضاع و احوال صادق است.
در اول اکتبر ۱۹۹۵ گروهی از متخصصان حقوق بین الملل، امنیت ملی و حقوق بشر، بیانیه زوهانسبورگ را درباره نح.ه تعامل امنیت ملی با آزادی و بیان و دسترس به اطلاعات منتشر کردند. این بیانیه که مشتمل بر ۲۵ اصل است، تلاش کرده حدود و ثغور اصول حقوق بشر راجع به آزادی بیان و دسترس به اطلاعات را در تقابل با ضرورت حفظ امنیت و مصلحت ملی مشخص کند. اصل اول این بیانیه همانند اصول پیش بینی شده در اعلامیه حقوق بشر و میثاق، آزادی عقیده، بیان و اطلاعات را به رسمیت می شناسد، اما در همان جا اشاره می کند که ممکن است تحت شرایط خاصی، مانند حفظ امنیت ملی، محدودیت هایی وضع شود، ولی در ادامه می کوشد این محدودیت ها در قالب زیراظهار ۱-۱،۲-۲،۱-۳ تشریح نماید و از ابهام خارج کند.
ب: تأثیر فضای سایبر بر جریان آزاد اطلاعات:^[۱۹۵]
یکی از اصولی که همواره در سند بین المللی حقوق بشر در کنار هم و هم ارز آزادی عقیده و بیان به آن تأکید شده، جریان آزاد اطلاعات است. بی تردید آزادی عقیده و بیان در معنای واقعی خود تحقق خواهد یافت که بتوان اطلاعات را بی هیچ محدودیتی در جامعه منتشر کرد.
در اعلامیه جهانی حقوق بشر به صراحت به این اصل اشاره نشده، اما از مفاد مربوط به آزادی بیان و دیگر موارد پیش بینی شده، کاملاً لزوم رعایت چنین قاعده ای استنباط می شود. به عنوان مثال در ماده ۱۹ به اشخاص حق داده شده در دریافت و انتشار اطلاعات و افکار به تمام وسائل ممکن و بدون ملاحظات مرزی آزاد باشند. بی تردید تا زمانی که اطلاعات که مظهر تجلی عقاید و افکار در جامعه است، آزادانه جریان نداشته باشد، نمی توان تحقق اهداف آزادی بیان و عقیده را انتظار داشت.
اما در جای دیگر به عنوان مثال ،ماده ۱۱ بیانیه ژوهانسبورگ اشعار می دارد:
هر کس حق کسب اطلاعات از مقامات دولتی را داراست، اما اگر چه به امنیت ملی باشد….
اما همان گونه که درباره آزادی بیان نیز اشاره شد، بهره برداری از این حقوق مطلق نیست و در هر صورت باید خط قرمزهایی رعایت شود. اما برای روشن بودن این حدود و ثغور، همان ماده در ادامه مقرر می دارد:
….مگر آنکه دولت بتواند اثبات کند اعمال محدودیت به موجب قانون بوده و برای حفظ مصلحت مشروع امنیت ملی در یک جامعه مردم سالار ضروری است.
اما از نظر فضای سایبر، باید گفت از آنجا که ابزار خوبی برای ابراز عقیده و بیان محسوب می شود، بالطبع نقطه عطفی را در جریان آزاد اطلاعات فراهم آورده است. این فضا با قابلیت های شگفت آور خود آنچه را یک جامعه اطلاعاتی تمام عیار برای به جریان انداختن آزاد اطلاعات نیاز دارد در اختیارش گذاشته است.
ج: تأثیر فضای سایبر بر حریم خصوصی:
یکی دیگر از اصول اساسی حقوق بشر که زمینه های توجه به آن به قبل از اعلامیه جهانی حقوق بشر بر می گردد، رعایت حریم خصوصی افراد است.حدود صد سال پس از تصویب قانون اساسی ایالات متحده به سال ۱۸۹۰ یکی از مسائلی که شهروندان ایالات متحده را به شدت نگران کرد، سوء استفاده مأموران و مجریان قانون از اختیارشان برای مداخله در امور خصوصی مردم بود.
ماده ۱۲ اعلامیه حقوق بشر اشعار می دارد:
زندگی خصوصی، امور خانوادگی، اقامتگاه یا مکاتبات افراد نباید مورد مداخله خودسرانه قرار گیرد یا به شرافت، آبرو یا اعتبار آنها تعرض شود. این افراد حق دارند در برابر چنین تعرضاتی از حمایت قانون برخوردارباشند.
بند دوم: تقابل پیشگیری وضعی با موازین حقوق بشر
همان گونه که اشاره شد، ماهیت آزادی بیان به گونه ای است که باید دیدگاه ها و عقاید افراد بدون محدودیت در اختیار همگان قرار گیرد. این مبنا کاملاً با آنچه فضای سایبر فراهم می آورد منطبق است و حتی زمینه های شکوفایی آن به مراتب فراتر از آنچه تصور می رفت به وجود آمده است. از سوی دیگر تدابیر محدودکننده یا سلب کننده دسترس به ویژه فیلترینگ مانع بزرگی در تحقق این اصل محسوب می شوند، زیرا جریان آزاد اطلاعات جلوگیری می کنند دلایل مختلفی باعث ایجاد محدودیت از سوی این ابزارها می شود؛ از جمله:
الف: مراجع تدوین کننده فهرست ها:
معمولاً کسانی مبادرت به تدوین فهرست فیلتر ها می کنند که درباره برخی موضوعات مانند مسایل مذهبی، اخلاقی یا سیاسی تعصب دارند و می کوشند از دسترس دیگران به سایتهایی که مغایر با اعتقادادشان است جلوگیری کنند. آما آنچه بیشتر به گستره اعمال این محدودیت ها دامن می زند، گنجاندن طیف وسیعی از موضوعات مشکوک یا به اصطلاح خاکستری در فهرست های سیاه است. مراجع مذکور این کار را برای تحقق هر چه بیشتر اهدافشان انجام می دهند، فارغ از اینکه این اقدام تا چه حد می تواند از دسترس افراد به مطالب معتبر و مجاز جلوگیری نماید.
ب: کارکرد انطباقی:
دومین مانع بزرگ کارکرد انطباقی و نه هوشمندانه این ابزارهاست همان طور که می دانیم اصطلاحات یا تصاویر مندرج در فهرست های سیاه، تنها در متون یا محتواهای غیر مجاز به کار نمی روند و بسیار اتفاق می افتد که به لحاظ کاربرد آنها در محتواهای مجاز، از دسترس جلوگیری می شود.
امروزه در بسیاری از کشورها حفظ امنیت ملی، نظم، سلامت یا اخلاق عمومی و احترام به حقوق یا آزادی های اساسی دیگران، جزء مؤلفه هایی است که به رسمیت شناخته شده و دولتها تلاش می کنند از آنها به بهترین وجه پاسداری کنند. از سوی دیگر فضای سایبر جلوه دیگر به این مفاهیم بخشیده و باید مطابق با ویژگی های خاص آن برنامه ریزی کرد.
در اینجا ذکر این نکته نیز لازم به نظر می رسد و آن این است که در عمل سه عامل مانع تحقق اهداف پیشگیری وضعی از این جرایم می شوند که عبارت است از: ۱- مجرمان طیف خاصی از اشخاص را تشکیل می دهند. گروهی از آنها که از لحاظ تخصص و مهارت در سطح بالایی قرار دارند، واقعاً خطرناک هستند و متأسفانه تدابیر پیشگیرانه در برابر آنها یارای مقاومت ندارد. بنابراین تنها انتظاری که می توان داشت این است که تلاش شود از ارتکاب جرم افراد نیمه حرفه ای یا آماتور جلوگیری گردد یا زمینه بزه دیدگی افراد کاهش یابد. ۲- متأسفانه فضای سایبر با ویژگی های منحصر به فرد خود، فی نفسه مانع تحقق اهداف پیشگیرانه وضعی است در این فضا انواع ابزارهای ارتکاب جرائم سایبر در اختیار همگان قرار دارد و هر کس می تواند به فراخور تخصص و مهارت خود از آنها استفاده نماید. انتقال سریع و بسیار ساده اطلاعات و تجربیات حاصل از ارتکاب جرائم سایبر نیز می توان مزید بر علت محسوب شود. ۳- از آنجا که این تدابیر صیغه فنی دارند چندان قابل اتکا نیستند. زیرا چندی نمی گذرد که ضعفها و نحوه دور زدن آنها در فضای سایبر منتشر می شود؛ کما اینکه در کشورمان آنان که قصد خنثی کردن فیلترهای شبکه ای دارند، در عمل با مشکلی مواجه نیستند.^[۱۹۶]
گفتار ششم: نقش پلیس در پیشگیری از جرایم سایبر
از زمانی که بشر پا به عرصه وجود گذاشت، احساس امنیت همواره از نیازهای اولیه او بوده است. امروزه می توان امنیت را بالاترین ارزش دانست و ان را مهم ترین کارکرد حکومت ها یا نظامهای سیاسی تلقی کرد. امنیت اجتماعی یا عمومی، یکی از انواع امنیت و زیر مجموعه یکی از انواع امنیت ملی هر کشور به شمار می آید. سازمان پلیس ، یکی نهادهای مؤثری است که در سبز فایل، به منظور برقراری و حفظ نظم و امنیت و نیز پیشگیری از بروزجرایم در جامعه از سوی نظام سیاسی ایجاد می شود و بر اساس این رسالت به طور عمده و مستقیم با اجتماع و مردم تعامل دارد. فناوری اطلاعات با سرعت شگفت انگیزی تمامی ارکان حیات بشری از جمله مقوله نظم و امنیت و آرامش عمومی را دستخوش تحولات و دگرگونی اساسی قرار داده است.
همزمان با ظهور رایانه و اینترنت و فرایند جهانی شدن در عصر حاضر ، فناوری اطلاعات و ارتباطات امکان ظهور جامعه شبکه ای را فراهم آورده است که تعاریف جدیدی از هویت ها و جوامع انسانی عرضه می کند و بافت اصلی آن را، اطلاعات و نظام ارتباطات الکترونیک تشکیل می دهد. در نتیجه پیدایش این جامعه شبکه ای، مراودات اجتماعی از شکل سنتی خود به صورت جوامع مجازی معاشرت های دیجیتالی از طریق متون الکترونیک و سیستم های چند رسانه ای تغییر ماهیت داده اند که این امر باعث پیدایش نوعی ناامنی اجتماعی و ظهور جرایم و بزهکاری نوین در فضای مجازی شده است و فرایند فاصله رو به رشد این نوع جرایم را می توان عامل ایجاد آسیب به امنیت اجتماعی و تحت الشعاع قرار دادن امنیت اخلاقی دانست.
در اینجاست که نقش پلیس و اهمیت آن به عنوان نهاد برقرار کننده نظم و امنیت اجتماعی و مسئول پیشگیری و کشف جرایم در جامعه مطرح می شود.
بند اول: پلیس ایران وپلیس بین الملل
سال های متمادی است که پلیس بین الملل، فعالیت خود را در مبارزه با جرایم سایبری آغاز کرده است. این سازمان با بهره گیری از متخصصان و کارشناسان کشورهای عضوچند گروه کاری را در این زمینه تشکیل داده و رؤسای واحد های مبارزه با جرایم سایبری کشورهای با تجربه عضو سازمان را گرد هم آورده است. گروه های کاری منطقه ای در اروپا، آسیا، آمریکا و آفریقا، زیر نظر کمیته راهبردی جرایم فناوری اطلاعات، مستقر در دبیرخانه کل پلیس بین الملل فعالیت می کنند. گروه کاری اروپایی پلیس بین المللی با حضور کارشناسایی از هلند، اسپانیا، آلمان، فرانسه، فنلاند، انگلیس، سوئد و ایتالیا در سال ۱۹۹۰ میلادی تشکیل شد و از آن به بعد، سه مرتبه در سال تشکیل حلسه می دهد.
بسیاری از کشورهای خارجی سالهای طولانی است که فناوری اطلاعات را به روش های گوناگون به خدمت گرفته و با آثار و تبعات مثبت و منفی آن، پیش از ما آشنا شده اند و در صدد تقویت جنبه های مثبت و مبارزه با آثار و پیامد های منفی ناشی از آن که در قالب جرایم سایبری ظاهر شده برآمده اند. از جمله این کشورها می توان به فرانسه، المان، ایتالیا، اسپانیا، روسیه، ایالات متحده، انگلیس، چین و ژاپن اشاره کرد.
پلیس جمهوری اسلامی ایران تلاش می کند تا با بهره گیری از آخرین دستاوردهای فناوری اطلاعات و ارتباطات سیستم های پیشرفته انتظامی – امنیتی کشور، امنیت اجتماعی را بهبود بخشیده و محیطی امن توأم با آسایش عمومی را برای کلیه شهروندان در پرتو ارزش های اسلامی فراهم کند. معاونت آگاهی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران اواخر سال ۱۳۷۸ به انحای گوناگون شروع به جمع آوری اطلاعاتی پیرامون جرایم سایبری کرد و در همین راستا تحقیقی تحت عنوان شناخت جرایم سایبری توسط جهاد دانشگاهی دانشگاه علم و صنعت صورت گرفت . همچنین با بهره گیری از نظریات کارشناسان و متخصصان شورای عالی انفورماتیک و تشکیل جلسات متعدد با صاحبنظران حقوقی و انفورماتیک به این نتیجه دست یافت که تشکیل واحدهای مبارزه با جرایم سایبری ضروری است.

افراد خودکارآمد به‌وسیله پنج ویژگی مهم، از سایرین متمایز می­شوند:

1. 1. 1. آن‌ ها اهدافی بلند­مرتبه و وظایفی دشوار را برای خود برمی­گزینند.

      (( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

1. 1. به استقبال چالش‌ها می­روند و بر آن‌ ها چیره می­شوند.

1. 1. آن‌ ها به‌شدت خودانگیخته هستند.

1. 1. برای دستیابی به هدف‌های خود، از هیچ تلاشی مضایقه نمی­کنند.

1. 1. هنگامی­که با موانع روبرو می­شوند، استقامت به خرج می­ دهند.

این پنج ویژگی اشخاص با خودکارآمدی بالا را قادر می‌کند که حتی با کمبود منابع ورودی خارجی، برای مدت‌زمان طولانی مستقلاً رشد نموده و به‌طور مؤثر، ایفای نقش کنند. اشخاص با خودکارآمدی بالا منتظر نمی­مانند تا اهدافشان به چالش کشیده شود تا برای آن چاره­ای بیندیشند، بلکه پیوسته خودشان را با تعیین اهداف متعالی‌تر و جستجو و انتخابِ داوطلبانه کارهای دشوار به چالش می‌کشند. عدم اعتمادبه‌نفس، شک و تردید، بازخورد منفی، انتقاد اجتماعی، موانع و تنزّل­ها و حتی شکست‌های مکرر که می‌تواند اثرات ویرانگری بر اشخاص با کارآمدی پایین داشته باشد، تأثیر کمی بر اشخاص با کارآمدی بالا دارد (Luthans, Youssef et all, 2007).
پنج نکته زیر را می‌توان در رابطه با خودکارآمدی یا خودباوری بیان نمود:

1. 1. خودکارآمدی در هر زمینه‌ای مختص همان قلمرو فعالیت است و به‌سادگی نمی‌توان آن را به دیگر عرصه‌های زندگی فرد، تعمیم داد.

1. 1. کسب خودکارآمدی در هر فعالیتی مبتنی بر تمرین و کسب تسلط در آن رشته فعالیت است.

1. 1. در هر فعالیتی، هرچند فرد دارای خودکارآمدی باشد، همیشه امکان ارتقای خودکارآمدی وجود دارد.

1. 1. خودکارآمدی فرد تحت تأثیر باور دیگران به توانایی­های فرد است.

1. 1. خودکارآمدی فرد تحت تأثیر عواملی مانند دانش و مهارت‌های فرد، سلامتی جسمی و روانی او و نیز شرایط بیرونی دربرگیرنده فرد است (Luthans, Youssef et all, 2007، به نقل از سیماراصل و فیاضی، 1387، ص 46).

2-3-3-2-2) فرایند و تأثیر خودکارآمدی
فرایند خودکارآمدی نه­تنها به­ طور مستقیم بر عملکرد انسان تأثیر دارد، بلکه به­ طور غیرمستقیم نیز بر دیگر عوامل تأثیرگذار است. از بُعد تأثیرگذاری مستقیم، فرایند خودکارآمدی قبل از این­که افراد گزینه­ های موردنظر خود را انتخاب و فعالیت خود را آغاز نمایند، شروع به کار می­ کند. در ابتدا، مردم گرایش به وزن­دهی، ارزیابی و یکپارچه­سازی اطلاعات خود پیرامون قابلیت ­های ادراکی­شان دارند. نکته مهم این‌که این مرحله آغازین فرایند خودکارآمدی برای عمل نمودن به‌وسیله منابع یا توانایی­های افراد به­ صورت خود به خودی، کفایت نمی­کند، بلکه ترجیحاً چگونگی ادراک یا باور آن‌ ها درباره امکان استفاده از این توانایی‌ها و منابع برای انجام‌وظیفه محوله در این زمینه خاص، حائز اهمیت است. سپس، این فرایند ارزیابی/ ادراکی به انتظارات کارآمدی شخصی منجر می­ شود که به‌نوبه‌ی خود، تعیین می­ کند:

1. 1. تصمیم به انجام‌وظیفه خاص در این زمینه.

1. 1. میزان تلاشی که برای انجام‌وظیفه صرف خواهد شد.

1. 1. سطح پایداری که باوجود مشکلات، ناراحتی­ها و مصیبت­ها آینده باید دارا باشد.

به‌عبارت‌دیگر، شواهد حاکی از آن است که خودکارآمدی می‌تواند به‌طور مستقیم بر موارد زیر تأثیر گذارد:

1. 1. گزینش رفتارها (مثلاً، تصمیمات بر پایه احساس اثربخشی فرد در انتخاب‌ها، گفتار، تخصیص کار یا حتی یک حوزه شغلی اتخاذ می‌شوند).

1. 1. تقلای انگیزشی (مثلاً، مردم در انجام وظایفی که در آن خودکارآمدی بالاتری دارند نسبت به وظایفی که خودکارآمدی کمتری دارند، سعی و تلاش بیشتری می‌کنند).

1. 1. پشتکار (مثلاً، آن‌هایی که خودکارآمدی بالایی دارند، هنگام مواجهه با مشکلات یا حتی شکست خوردن، دوباره شروع خواهند کرد و شکیبا هستند، درحالی‌که افراد با خودکارآمدی پایین هنگام ظهور موانع تمایل به تسلیم شدن، دارند).

همچنین، مدارک و شواهدی وجود دارد که خودکارآمدی می‌تواند مستقیماً بر این مواد تأثیر گذارد:

1. 1. الگوهای فکری تسهیلگر (مثلاً، قضاوت­های کارآیی در نجوای با خود، تأثیرگذار است. افرادی با خودکارآمدی بالا، ممکن است به خود بگویند “من می‌دانم که می‌توانم، نحوه­ حلِ این مشکل را کشف کنم”، درحالی‌که افراد با خودکارآمدی پایین ممکن است به خود بگویند “من می‌دانم که نمی‌توانم این را انجام دهم، من این نوع توانایی را ندارم”).

1. 1. آسیب‌پذیری در برابر تنش و فشار مثلاً، افراد با خودکارآمدی پایین برای این‌که انتظار شکست دارند، گرایش به تجربه تنش و فرسودگی شغلی دارند، درحالی‌که افراد با خودکارآمدی بالا در موقعیت‌های استرس‌زای بالقوه، با اعتمادبه‌نفس و اطمینان واردشده و بنابراین قادر به مقاومت در برابر واکنش‌های استرس‌زا هستند (Luthans, 2011).

2-3-3-3) خوش­بینی
خوش­بینی، سازه­ی اصلی روان­شناسی مثبت­گرا می­باشد و از دیرباز به‌وسیله روان­شناسان و عامه­ی مردم به رسمیت شناخته شده است (Luthans, 2011). خوش‌بینی یکی از نقاط قوّت روان‌شناختی است که درباره آن بسیار صحبت شده، امّا کمتر در آن مداقّه شده است (Luthans, Youssef et all, 2007). برای تعریف خوش‌بینی، روان­شناسان مثبت­گرای معاصر از مثل قدیمی “قدرت تفکر مثبت” که در چندین سال قبل به‌وسیله نویسندگانی مطرح، نظیر نورمن وینسنت پیل^[63] و دال کارنگی^[64] و اخیراً تونی رابینز^[65] و استیون کاوی^[66] و رهبران سیاسی نظیر فرانکلین روزولت^[67] و رونالد ریگان^[68] و باراک اوباما^[69] شهرت یافته بود، فراتر رفته­اند. روان­شناسان، خوش‌بینی را به‌عنوان یک ویژگی شناختی، بر مبنای یک انتظار خروجی مثبت تعمیم‌یافته و یا استناد علّی مثبت به رویدادها، تلقی می‌کنند (Luthans, 2011). سلیگمن (1998)، خوش‌بینی را به­عنوان یک سبک تبیینی که اشخاص رویدادهای مثبت را به عوامل شخصی، دائمی و فراگیر و رویدادهای منفی را به عوامل خارجی، موقتی و موقعیت‌های خاص نسبت می‌دهند، تعریف می­ کند (Avey et all, 2009).
خوش­بینی، مهارتی مبتنی بر انتظارات مثبت است که متعهدانه از تصور ما درباره بهبودی بالقوه در آینده، محافظت می­ کند (Hughes, Patterson & Bradford Terrell, 2005)، اما خوش­بینی، به­عنوان یکی از ظرفیت­های اصلی سرمایه روان‌شناختی، معنا و مفهوم گسترده­تری ازآنچه به­ طور عام به خوش­بینی اطلاق می­ شود، دارد. خوش­بینی در سرمایه روان‌شناختی تنها پیش ­بینی و انتظار مثبت و مطلوب رویدادها در آینده نیست. مهم­تر این­که خوش­بینی به دلایل و مستنداتی که یک فرد در توضیح چرایی رخداد برخی رویدادهای خاص، اعم از مثبت یا منفی، گذشته، حال، یا آینده به کار می­برد، مربوط است. به‌عنوان‌مثال، شما ممکن است مقدار زیادی از وقت و انرژی را صرف تمرکز بر وقایع مثبت کنید، اما اگر آن وقایع را با بهره گرفتن از یک سبک تبیینی خوش‌بینانه تفسیر نکنید، ممکن است شما همچنان در سمت‌وسوی بدبین باشید (Luthans, Youssef et all, 2007). به‌ خصوص در رابطه با رفتار سازمانی مثبت­گرا، خوش­بینی واقع‌بینانه‌ی انعطاف­پذیر مدنظر است که می‌تواند از طریق رویکردهای شناخته شده‌ای مانند آسان­گیری برای گذشته، قدردانی برای زمان حاضر و جستجوی فرصت برای آینده، آموخته شود و توسعه داده شود. خوش­بینی می‌تواند به‌درستی و با اطمینان اندازه‌گیری شود و دارای یک تأثیر عملکرد شناخته شده در محیط کار است، بنابراین در شمول معیارهای رفتار سازمانی مثبت­گرا قرار دارد (Luthans et all, 2007a).
2-3-3-3-1) خوش­بینی در مقابل بدبینی
افراد خوش­بین بر این باورند که وقایع خوب، فراوان و ماندنی هستند و وقایع بد، محدود و گذرا می­باشند. حتی اگر راه­حل یک مسئله کشف نگردد، آن­ها مطمئن هستند که بالاخره راه­حل مزبور درجایی نهفته است و حداقل آن­ها می­توانند تا حدی به کنترل این مشکل همت کنند (Hughes et all, 2005). خوش­بین­ها، اشخاصی هستند که انتظار وقوعِ رویدادهای مثبت برای خود را دارند؛ بدبین­ها، اشخاصی­اند که منتظر وقوعِ رویدادهای بد هستند (Carver & Scheier, 2002). اشخاص خوش­بین تمایل دارند اسناد داخلی، پایدار و کلی را برای موفقیت­هایشان بیاورند و اسناد خارجی، ناپایدار و خاص را برای شکست­هایشان مطرح کنند (Avey et all, 2008, 54). از سوی دیگر، سبک تبیینی بدبینانه، رویدادهای مثبت را با ویژگی­های خارجی، موقتی و وضعیت خاص تفسیر می­ کند و رویدادهای منفی را با علل شخصی، دائمی و فراگیر توضیح می­دهد (Luthans, Youssef et all, 2007).
بدبینی به افسردگی، موفقیت پایین و بروز بیماری­های جسمی- روحی منجر می­ شود. در مقابل، خوش­بینی موجب شادمانی، موفقیت بالا و سلامت جسمی و روحی می­ شود. خوش­بینی عوامل استرس ­زا را خنثی می­ کند. افراد خوش­بین به وقایع استرس­زای ناگوار به­عنوان عوامل موقتی و محدود می­نگرند و امیدوارند که شرایط سخت و مصیبت­بار به­سرعت سپری شود و کامیابی­های زندگی جای آن­ها را بگیرد. افراد خوش­بین قادرند که تفکرات بدبینانه را از خود دور سازند. وقتی فرد در مورد عوامل استرس ­زا این­گونه بیندیشد، آن­ها آسیب چندانی به وی نخواهند زد (قلی­پور، آرین، 1392، ص 292). افراد خوش‌بین نسبت به افراد بدبين اجتماعي­ترند، از مهارت‌های بين فردي مطلوب‌تری برخوردارند، معاشرتي هستند و به‌راحتی مي­توانند يك شبكه اجتماعي حمایتگر در اطراف خود ايجاد نمايند. همچنين مشخص شده است كه افراد بدبين نسبت به افراد خوش­بين بيشتر افسرده مي­شوند و این‌که در زمینه­ شغل و ورزش كمتر از آنچه كه استعداد دارند پيشرفت می‌کنند (Mercola, 2002). تحقیقات نشان داده است که خوش­بینی در سازمان، موجب بهبود عملکرد فروش، رهبری و کارکنان می­ شود (Chemers, Watson & May, 2000; Luthans, et all, 2005).
شاید مهم­ترین جنبه از توسعه خوش­بینی، فراگیری این مطلب باشد که شما در انتخاب نگرش خودمختار هستید. بسیاری از مردم فکر می­ کنند، یا خوش­بین به دنیا می­آیند و یا بدبین و این­که آن­ها مجبورند با این خصوصیات زندگی کنند؛ اما اصلاً این­طور نیست! به‌عبارت‌دیگر خوش­بینی به­ صورت فطری و ذاتی در انسان­ها نهاده نشده، بلکه اکتسابی و آموختنی است. راهبردهای توسعه شناختی از قبیل یادگیری مباحثه در مورد اظهارات منفی، تفاوتی عظیم را موجب می­ شود. افزایش میزان خوش­بینی، می ­تواند موجب تغییراتی خیلی خوب، در هر بخش از زندگی شما شود (قلی­پور، 1392، ص 292؛ Hughes et all, 2005, 107-108).
2-3-3-3-2) خوش­بینی و تحمل فشار روانی^[70]
کیفیت زندگی هر فرد عمیقاً متأثر از توانایی او در تحمل فشار روانی است. اگر یک فرد قادر به تحمل فشار روانی نباشد، نمی­تواند خوب زندگی کند. به‌طور مداوم در معرض فشار روانی بودن، منجر به ایجاد آسیب­های جسمانی و روانی در فرد می­ شود و اثراتی منفی بر اثربخشی او خواهد داشت. افرادی که به‌طور مؤثر با افزایش فشار روانی مواجهه نمی­نمایند، اغلب از طریق خود-درمانی به مصرف ناصحیح دارو یا الکل، مصرف تنباکو، الگوهای ناصحیح در تغذیه یا شیوه ناسالم زندگی، متوسل می­شوند. ملاحظه و تیمارِ فشار روانی به سلامتی فرد کمک می­نماید و میزان اثربخشی او را افزایش می­دهد (Hughes, Marcia et all, 2005).
سليگمن (2002) بر اين باور است كه خوش­بيني نقش مهمي در سازگاري با رويدادهاي استرس‌زاي زندگي دارد. خوش­بینی موجب افسردگی کمتر، سلامت جسمانی بیشتر و موفقیت­های بالاتر می­ شود. هنگام روبرو شدن با يك چالش، افراد خوش‌بین حالت اطمينان و پايدار دارند (حتي اگر پيشرفت سخت يا كند باشد)؛ اما افراد بدبين مردد و ناپايدار هستند. اين تفاوت ممكن است در شرايط سخت بيشتر باشد. خوش‌بین‌ها بر اين باورند كه ناملايمات می‌توانند به شيوه موفقیت‌آمیز اداره شوند؛ اين تفاوت در نگرش نسبت به ناملايمات در شیوه‌های مقابله با استرس افراد تأثير دارد (Seligman & Csikszentmihaly, 2000; Hughes et all, 2005, 106). تأثیر مثبتِ خوش­بینی بر سلامتی روانی و جسمی و بر ویژگی­های همراهِ پشتکار، پیشرفت و هدایت انگیزشی به­سوی موفقیت علمی، ورزشی، سیاسی و شغلی به­خوبی ثبت شده است. در همین راستا، بدبینی بدین شکل شناخته شده است که منجر به انفعال، شکست، بیگانگی اجتماعی و درنهایت، افسردگی و مرگ می­ شود (Luthans, 2011). ساعتچی نیز تقویت خوش­بینی در خود و اجتناب از بدبینی را به­عنوان یکی از راه­کارهای فردی جهت فائق آمدن بر فشار روانی شغلی، پیشنهاد می­نماید (ساعتچی، 1389، صص 25-24).

صادرات نفتی

oilx

۰٫۱۳

۰٫۰۱۴

I(1)

سرمایه‌گذاری دولت

Ig

۰٫۷۸

۰٫۰۰

I(1)

سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در ماشین‌آلات

Ipm

۰٫۵۶

۰٫۰۰

I(1)

مأخذ: محاسبات تحقیق
با توجه به اینکه نتایج آزمون ریشه واحد نشان‌دهنده این است که برخی از متغیرها دارای ریشه واحد هستند، بنابراین آزمون ضرایب سری زمانی به روش OLS مقدور نمی‌باشد. در ادبیات مربوط به سری زمانی اگر تمامی متغیرها دارای ریشه واحد مشترک باشند، باید سعی شود با بهره گرفتن از روش OLS یک رابطه همجمعی بین ضرایب پیدا شود که در این صورت گفته می‌شود که ضرایب ابر سازگار^[۱۱۸] هستند، یعنی سریعتر از ضرایب OLS در شرایط پایا بودن ضرایب به سازگاری می‌رسند. اما چنانچه متغیرها از درجات مختلف ریشه واحد برخوردار باشند، چنین روشی فقط در صورتی امکان‌پذیر است که ترکیب خطی متغیرهای دارای درجات مختلف ریشه واحد، دارای همجمعی از درجه واحد باشند^[۱۱۹]. روش دیگری توسط هاشم پسران ارائه شده است که می‌تواند برای تخمین متغیرهای با درجات مختلف ریشه واحد به کار گرفته شود. این روش به نام روش خود رگرسیونی با وقفه‌های توزیعی^[۱۲۰] (ARDL) معروف است. هاشم پسران ^[۱۲۱] به مقایسه روش های مختلف بررسی رابطه همجمعی و ایجاد رابطه بلندمدت بین متغیرهای ناپایا و همچنین ترکیب متغیرهای پایا و ناپایا پرداخته است و بر اساس اثبات ریاضی و مطالعه مونت-کارلو به این نتیجه رسیده است که روش ARDL بهتر از سایر روشها قادر به ایجاد رابطه بلندمدت بین ضرایب است و همچنین با ترکیب متغیرهای I(0) و I(1) می ­تواند رابطه بلندمدت ایجاد کند و از این رو نتیجه می­گیرد که دیگر نیازی به بررسی آزمون ریشه واحد در این روش وجود ندارد. بنابراین روش ARDL دارای محاسن زیر است.

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

با درجات مختلف ریشه واحد رابطه همجمعی ایجاد می‌کند^[۱۲۲].
قابل تبدیل به مدل بلندمدت است که روابط بین ضرایب را در بلندمدت نشان می‌دهد.
قابل تبدیل به مدل ECM یا مدل تصحیح خطا است که روابط کوتاه مدت بین ضرایب را نشان می‌دهد.
کارایی نسبی در تخمین با سری‌های زمانی کوتاه‌ دارد^[۱۲۳].
۲-۲-۵-۶) معرفی مدل ARDL:
در این نوع روش تخمین،‌ متغیر وابسته با متغیر‌های وابسته با تأخیر و همچنین متغیرهای مستقل مدل با دوره‌های تأخیر مربوط به آنها وارد مدل می‌شود.
شکل کلی مدل Ardl به صورت زیر است:
­معادله ۱-۶
در معادله فوق X₁ متغیر وابسته است که در سمت راست معادله با وقفه L وارد شده است. L اپراتور وقفه است و (L) A_i نشان می‌دهد که متغیر ‌iام با چند دوره تأخیر وارد مدل می‌شود. سایر متغیرها مستقل نیز با وقفه‌های مناسب در مدل وارد می‌شوند که طول وقفه صفر یا بیشتر از آن است. مدل ardl باید (p+1)^k معادله برای بررسی طول وقفه مناسب تخمین زده شود که p نشان دهنده بزرگترین وقفه در مدل و ‌k نشان‌دهنده تعداد متغیرهای حاضر در مدل است.
در ادامه با یک تبدیل خطی مدل ARDL به مدل بلندمدت تبدیل می‌شود که رابطه بین ضرایب را در بلندمدت نشان می‌دهد. در این روش به علت اینکه وقفه در بلندمدت دارای معنی نیست، ضرایب با تأخیر جمع می‌شوند.
ویژگی دیگر این مدل در این است که می‌توان آن را به یک مدل تصحیح خطا تبدیل کرد که نشان دهنده روابط کوتاه‌مدت بین متغیرهاست.
در مدل ARDL مساله با اهمیت تعیین طول وقفه‌های متغیرها است و انتخاب وقفه بهینه در کارایی آن نقش مهمی دارد. از آنجایی که سری زمانی متغیرهای موجود محدود است و معیار شوراتز(SBC) صرفه‌جویی را در تعیین طول وقفه‌ها رعایت می‌کند، برای دستیابی به مدل مطلوب‌تر، وقفه‌های مدل با بهره گرفتن از ‌آماره شوارتز انتخاب شده است.

۳-۲-۵-۶) تخمین مدل سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در ایران:

با توجه به آنچه در قسمت قبل عنوان شد، در این بخش از روش ARDL برای تخمین مدل استفاده می‌شود. چنانچه بیان شد، نکته مهم در تخمین به این روش، انتخاب طول وقفه مناسب برای تک‌تک متغیرهاست که این کار با بهره گرفتن از آماره شواتز-بیزین (SBC) به علت داده‌های محدود انجام گرفته است.
معادله کلی زیر برای تخمین مدل‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.
معادله (۲-۶)
در معادله فوق (Ip) نشان دهنده سرمایه‌گذاری بخش خصوصی که به عنوان متغیر وابسته در سمت چپ معادله و همچنین به عنوان متغیر وابسته در سمت راست با تعداد وقفه (L) وارد می‌شود. نشان دهنده متغیرهای مختلف اقتصادی است که سرمایه‌گذاری را تحت تأثیر قرار می‌دهد. نیز نشان دهنده شاخص بی‌ثباتی و نااطمینانی مختلف سیاسی و اقتصادی است که با وقفه مناسب در مدل وارد می‌شود.

۴-۲-۵-۶) بررسی رابطه کیفیت سیاسی-اجتماعی دولت و نااطمینانی‌های اقتصادی بر سرمایه‌گذاری بخش خصوصی:

در ابتدا تأثیر کیفیت سیاسی-اجتماعی دولت ( شاخص تجمیعی کل) که با GOVPQ و همچنین نااطمینانی‌های اقتصادی (ecoun) بر سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در ایران مورد بررسی قرار می‌گیرد.

تاکید بر میونه­روی و دوری از زیاده روی و کوتاهی تا اون­جاست که طبق دینکرد زیاده روی و و کوتاهی رو عامل بر هم زننده جهان مینوی می شه.^[۳۶۲] در مقابل میونه­روی باعث زندگیه:
EN-?z EdoN kU az paymANigih fCoNICN, Ud az fCoNiCN , Ud az cIC xwEC NIgAh dACTaN bawaNdagih, Ud az bawaNdagiH rAdih, Ud az rAdih frAxwih, Ud az frAxwih ziNdagih bawEd.
این هم اینطوریه که از پیمان سازگاری و از سازگاری [چیز خود نگاه داشتن] و از چیز خود نگاه داشتن کمال و از کمال رادی و از رادی فراخی و از فراخی زندگی باشه.^[۳۶۳]

فصل چهارم

اخـلاق کاربـردی در اندرزنامه­های پهلوی

۱٫ چیستی و چگونگی اخلاق کاربردی

اخلاق کاربردی^[۳۶۴] یکی دیگه از شاخه­ های علم اخلاقه. این رشته از اخلاق به صورت نظام­مند الان اون، در قرن بیستم میلادی و در دهۀ هفتاد مورد توجه محققان قرار گرفت. با این حال از عهد باستان تا نیمۀ دوم قرن بیستم هم در میان عقاید فیلسوفان و حکماء به صورت جسته و فرار کرده می­توان اشاره هایی رو به اخلاق کاربردی پیدا کرد. وقوع جنگ­ها، خشونت­ها و بی عدالتی­های جورواجور در نیمۀ دوم قرن بیستم تا کنون باعث شد تا از اهمیت نگاه­های کلی و ذهنی به اخلاق کم شده و بیشتر بر کاربرد اخلاق در زندگی انسانی تمرکز شه. از این­رو محققان تعاریف مختلفی رو ­از اخلاق کاربردی ارائه دادن که بعضی از اون­ها عام و بعضی به صورت جزیی هستن. مثلا آمده که اخلاق کاربردی یعنی کاربست نظریه­ های اخلاقی کلی در موضوعات اخلاق که با بی­طرفی همراه شه. در تعریف کلی­تر هم گفته شده که اخلاق کاربردی یعنی هر گونه کاربست انتقادی روش­های فلسفی واسه امتحان تصمیمات عملی اخلاقی و روبرو شدن با مسائل، رفتارها و سیاست­های اخلاقی در حرفه­ها، تکنولوژی و حکومت و چیزای دیگه ای به جز اینا.^[۳۶۵] به دیگر بیان، رسالت اخلاق کاربردی، جا انداختن اخلاق در بستر جامعه س.
اخلاق کاربردی رابطه مستقیمی با اخلاق هنجاری داره؛ چون اخلاق هنجاری تلاش داره تا اصول اخلاقی و معیارهای خوب و بد، درست و نادرست و وظیفه رو به­ دست آورد که خود بستری واسه هنجارهای اخلاقی کاربردیه. از این­رو اگر تفکری براساس نتیجه یا وظیفه و یا فضیلت شکل گیرد، مطمئنا در تصمیم ­گیری اخلاقی می­تونه اثر گذار باشه. مثلا اگه میان دو کشوری که جنگ در گرفته صلح برقرار شه، غایت­گروان خواهند گفت که وقتی می­توان به این صلح معتقد بود، که این صلح واسه مردم خیر رو به همراه آورد و هروقت صلح خالی از این فایده شد، می­توان اون رو نقض کرد. در برابر قانون­گرایان خواهند گفت که وفای به عهد از اموریه که ذاتاً خوبه و از این­رو نباید مصلحت­اندیشی رو در این مورد وارد ساخت. یا این که مریضی به دکتر مراجعه کرده و دکتر می­فهمد که اون به زودی خواهد مرد. در این حال اگه واقعیت رو به اون بگه اون رنج میبره و اگر این حقیقت رو از اون مخفی کنه، به بی­صداقتی متهم می شه. یه سودگرا که معتقد به جفت و جور آوردن بیشترین سود و کم کردن درد و الم انسانیه، حکم به مخفی کردن این مریضی می­دهد و در مقابل یه وظیفه­نگر براین باور میشه که راست­گویی یه اصله، و باید راست گفت ولو اون­که افلاک به هم ریزد، پس در این مورد باید راست­گو بود و حقیقت ماجرا رو به مریض باید گفت. یه فضیلت­گرا هم میگه که باید به عامل نظر کرد. اگه عامل فضیلت­مند باشه، عمل هم فضیلتی میشه و اگه نه رذیلتی میشه.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

همون­گونه که اشاره داشته­ان، اخلاق کاربردی دارای چند ویژگیه که اون رو از دیگر رشته­ های اخلاق جدا می­سازه. یکی از این ویژگی­ها پرداختن به جزییات اعمال و زمینه ­های اون­هاست. یکی دیگه هم توجه مستقیم به موضوعات عملی و کاربردیه. اخلاق کاربردی هم اینکه تلاش داره تا راه حلی کاربردی رو در حل مسائل و کانون بحران­های اخلاقی پیدا کنه و از این رو به نقطه نظرهای جدید که بوجود آمدۀ از تکنولوژی هستن هم می پردازه. اخلاق کاربردی تلاش داره تا پاسخی نوین و عملی به اختلافات اجتماعی و بعضی مسائل چالشی دیرین دهد. و دست آخر اون که اخلاق کاربردی همتش نهادینه ساختن اخلاق در میان جوامع و گروه ­های خرد و کلانه.^[۳۶۶]
سنت اندرز، در ایران هم به خاطر همه­گیر کردن اخلاقیات صورت پذیرفته س و همون­گونه که قبل از این گفته شد، در اندرز قرار بر رشد آدمی از سطح معرفت به سطح آدم فضیلت­منده. از این رو در این اندرزها علاوه بر موضوعات اخلاق فردی و تربیتی از موضوعات بهداشتی، زیست محیطی، اخلاق شهریاری، آموزش و تربیت، شهروندی و چیزای دیگه ای به جز اینا هم سخن به میان آمده. اصرار بر این مسائل کاربردی با بوجود اومدن اسلام از بین نرفت و بعدا در بستر اسلام آثاری چون مرآۀ الامراء و نصیحه الملوک، نوادر الطبیّه و ابواب فقهی دور و بر حقوق الحیوان و حقوق الدابه، خلق گردید.
موضوع تاریخ و چگونگی شروع مشاغل و حرفه­ها از موضوعاتیه که پیدا کردن تاریخ دقیق و موثقی واسه اون سخت می­کنه؛ اما چیزی که مشخصه اینه که ایرانیان مثل دیگه آریاییان مردم رو به طبقه ­های اجتماعی تقسیم می­کردن. روحانیون اولین طبقه از این اجتماع بودن و در طبقه دوم پادشاهان قرار داشتن و طبقات بعدی شامل کشاورزان و صنعتگران بود یکی از راه حل­های اخلاقی جامعه، همون مسئله طبقه و کاست اجتماعی بود. به نظر می ­آید که پس از داریوش هخامنشیان کم­کم حرفه­ها در ایران رواج پیدا کردن و دین زرتشتی هم می­باید واسه اون­ها راه حلی اعتقادی و اخلاقی می­یافت. از این رو دو طبقۀ ارتشتاران و روحانیان که از اهمیت بیشتری بهره مند بودن، مورد دقت بیشتری واقع شدن و طبقات بعد هم در پایین واقع شدن. باحال اون که تصور دین- دولت با برافتادن ساسانیان از بین نرفت و پس از اسلام هم ما تماشاگر ظهور و بروز این اندیشه در میان آثار اخلاقی بعد از اسلام بوده­ایم. مثلا در متنی اخلاقی به نام «فرائد السلوک فی فضائل الملوک» که ً در ۶۱۰ هجری نوشتن پیدا کرده اومده:
آفریدگار با نگاهی از سر احسان، گروهی از آدمیان رو جدا از هم کرد، اونا رو به لطف خاص خود محاصره کرد و نور نبوت رو بهش ارزانی فرمود و قبای مأموریت روحانی رو بر قامتشون پوشوندین. آفریدگار هم اینکه از راه مشیت حکیمانۀ خود گروهی از بندگان خود رو انتخاب کرد و ایشون رو به افتخار عقل از بقیه جدا ساخت و به زیور فرّ الهی آراسته­شون کرد و پرتو فر شهریاری رو بر ایشون افکند و اونا رو در جبروت کبریایی جای داد.^[۳۶۷]
در ادامه نویسنده درباب توجیه اخلاقی اعمال پادشاهان اعلام می­داره که خدا به اونا شمشیر داده تا که با شمشیر بُرّان خشم، سر از تن هرکی که از اون راه منحرف شه و رهنمودهای پیامبر رو ندیده گیرد جدا کنن و با شمشیر داوری دُر و گوهر بستُرند.
با در نظر گرفتن اهمیت شهریاری بیشتر اندرزهای عملی به این طبقه اختصاص داره .اینو هم به این موضوع دقت لازم رو به عمل بیارین این که اندرزهای بسیاری وجود دارن که مخاطب اون­ها می­تونه گروه­هایی از مردم جور واجور باشه، اما چیزی که کار رو کمی سخت می­کنه اون هستش که در خیلی از موارد مخاطب اندرزها مشخص نگردیده س، پس دسترسی به اخلاق حرفه­ای این اندرزها رو با سختی مواجه می­سازه. از این رو باید به دنبال راه حل­هایی بود تا این اندرزها بیرون اومده و مشخص گردند. یکی از این راه­کارا توجه دقیق به کلمات اندرزیه که در هر اندرز به کار رفته. این بدون جهته که در تاریخ ساسانیان که همزمان با فارسی میانه س منصب­هایی چون، روحانیت، قضات، موبدان و هیربدان، معلمان، جنگاوران، کارکنان ادارات، پزشکان، شعرا، اختر شناسا، کاتبان و نویسندگان و مشاغل مربوط به طبقۀ کشاورزان و صنعت­گران وجود داشته که در بررسی اندرزها باید اون­ها رو در نظر داشت. نقطه نگاه دیگه رو باید در فضای عمومی حاکم بر هر شغل یافت. مثلا کتابت با گزارهای اخلاقی چون صداقت و رازداری در ارتباطه. پس هرجا که نامی از صداقت و یا راز داری به میان آمده باید دقت شه که در اندرز مواردی دیگه رو که به اخلاق حرفه ای در کتابت اشاره دارن می­توان یافت یا خیر؟
در ادامه تلاش می­شه تا چگونگی اخلاق کاربردی به کار رفته در این اندرزها رو بررسی کنیم؛ اما قبل از ورود به اینجور مطلبی می­بایست کمی دور و بر صفات و سجایای اخلاقی که اندرزنامه­ها بدون پرداخته­ان اشاره شه و بعد سرفصل­های اخلاق کاربردی این اندرزها مورد بررسی بیشتر قرار گیرند.
اندرزهای پهلوی به صورت گسترده در صدد بیان و تبیین صفات اخلاقی هستن. اصولی چون راست­گویی، میونه­روی، رادی، خوبی، کوشایی، کمال، عدالت، قناعت، سازش، سخاوت، بهدینی، دوستی، دلیری، شرم، خوشحالی و راضی بودن، مهر، دلسوزی، بخشش، شادی و خرمی، مشورت، پاکیزگی، محبت نسبت به همسر، آبادانی، شهادت درست، عهد و پیمان، دست­گیری، پادشاهی خوب، قیام واسه نابودی دشمنان، آزاد مردی و بزرگ مردی، دادستانی، مردم­داری، ­رادی، خواستاری فرهنگ و صفات بسیار دیگه، همه بر این اشاره دارن که آدمی واسه نجات باید راه اخلاق رو بپیماید. این وسط خیلی از این صفات باید زیر نظر بعضی اصول و مفاهیم کلی قرار گیرند.
در نظام اخلاق کاربردی اندرزنامه­ها چگونگی قرار گرفتن این اصول بیان نشده، با این حال اندرز دهنده در بعضی از موارد خود این اصول رو به روشنی ذکر کرده و در یه سری های دیگه هم به کمک قرائنی می­توان این اصول رو استخراج کرد. اما طرفۀ سخن در این اندرزها اون هستش که در اندرزها قراره آدم، در آخر روح خود رو بپروراند و از این ره ایزدان رو کمک کرده و خیر رو واسه گیتی و تموم موجودات خوب به ارمغان آورد. به دیگر بیان، در اندرزنامه­ها از یه جور صفات اخلاقی نام برده شده که اون­ها رو می­توان در زیر اصول کلی­تری مثل دین، خردورزی، میونه­روی، کوشایی، اختیار و اصول دیگری مثل این یافت. خود این اصول هم می­باید تو یه جهت به کار بسته شن و اون نجات روونه. چیزی که در ادامه میاد در واقع تلاشیه واسه نمایاندن این واقعیت که اخلاق، رکنی اساسی در فهم جامعه زرتشتی باستانه. رکنی که حتی واسه نوشتن تاریخ فرهنگ و تمدن و حتی سیاست این مرز و بوم هم نباید از اون غافل بود.

۲٫ اخلاق شهریاری

اندرزهای شهریاری یکی از مهم­ترین جلوه­های اخلاق شاهانه در ایران باستانه. در اندیشه مزدیسنی شهریاری با ایزد خشثره در هم تنیده شده. ایزدی که ما از اون به عنوان شهریور یاد می­کنیم، ایزد آسمون و فلزات هم هست که با جنگاوران رابطه تنگاتنگی داره. ً اون در شروع با جنگ در رابطه بوده ولی در بندهش اون به عنوان ایزد حامی فقرا و بیچارگانه.^[۳۶۸] اما به صورت کلی می­توان گفت که خشثره وظیفه­ اش دفاع از شهریاریه تا با کمک اون صلح رو نگه داشته و دین رو کمک دهد.^[۳۶۹] در سنت زرتشتی و از همون اول پیدایش این دین، گشتاسب دین زرتشت رو قبول می کنه و تلاش در پیشرفت اون داره. همین امر هم خشم ارجاسب رو برانگیخته و گشتاسب مجبور به جنگ با ارجاسب می­شه.
اندیشه توأمانی دین و دولت بخش اساسی حکمرانی در ایران به حساب می ­آید. این همراهی به روشنی در سخنان پادشاهان ایرونی ذکر گردیده. مثلا، داریوش هخامنشی پیروزی خود رو مدیون کمک اورمزد و مغان می­دونه.^[۳۷۰] در دوران ساسانی هم دین مظهر و تاج شاهان ساسانیه. اونا بازم که خود رو موظف به ایجاد نظم و عدالت می­کردن، خود رو هم پاسداران دین می­پنداشتند. اردشیر اول گوید:
بدون که دین و شاهی همراه یکدیگرند و یکی از دیگری بی نیاز نیس. دین پایه ملکه و ملک نگهبان دینه. هرچه رو پایه نباشه معدوم شه، هرچه نگهبان نداشته باشه پوچی گیرد.^[۳۷۱]
در سنت زرتشتی، دین تو یه نفر و شهریاری هم تو یه نفر گرد آمده. اگه پادشاهی از اونِ جم، گرشاسب و اردشیر بوده وظیفۀ دین هم بر دوش زرتشت و آذرباد مهراسپندان و تنسر و کرتیر قرار داشته. اما ً تو یه مورد می­توان نشانی یافت که دین و دولت تو یه شخص گرد آیند. طبق فرجام­شناسی زرتشتی تنها سوشیانسه که دین و دولت هر دو رو با همدیگه داره. با تموم این تفصیلات توأمانی دین و دولت موضوعیه که در کتاب­های پهلوی از اون غفلت نگردیده س. مثلا در گزیده­های زادسپرم^[۳۷۲] و دینکرد سوم^[۳۷۳] به ضرورت این تعامل اشاره گردیده. دینکرد سوم در توضیح این ماجرا می­گوید:
Abar xwadAyih Ud dEN NIgEz i w?h-dEN
hAd xwadAyih dEN Ud dEN xwadAyih ] ham-[ d?hAN asTih. Az w?h-dEN NIgEz.
aNdar hAN wAzag awECN-?z haNbasAN kEC padEC ham-dAd?sTANih pad hAN i-CaN xwadAyih abar dEN. dEN abar xwadAyih wINArdagih kEC, oh-?z w?hAN-dEN fragAN-bUN wAzag AsTawANih abar ohrmazd-baNdagih, m?hENICN i dEN EwAg az dId a-wIsANICN.
Er xwadAyih m?hNIdArih az dEN, ohrmazd baNdagih mazdEsNIh ] i[ dEN az xwadAyih. U-CAN abEr-Tar brAzICN sud ] i[ m?hEN o dAmAN. Pad hamih i xwadAyih Ud w?h-dEN, rAsT xwadAyih: Ud pad hamih] i[ w?h-dEN Ud rasT xwadAyih. w?h-dEN ]Ud xwadAyih[ ham-NAf.
c?oN xwadAyih dEN ] Ud[ dEN xwadAyih ]ham-[ d?hAN, aoN a-xwadAyih ag-dENih-?z U dag-dENih a-xwadAyih-?z.
درباره پادشاهی و دین از توضیح دین بهی.
پادشاهی دین و دین و پادشاهی هم میهنان یکدیگرند. از نگاه دین بهی.
دربارۀ این موضوع حتی کسایی که عقیدۀ متفاوت دارن با همدیگه هم­سخن­ان که پادشاهی بر شالودۀ دین ساخته شده و دین بر شالودۀ پادشاهی. پس آموزۀ مربوط به بنیاد دین بهی اون هستش که هیچ جدایی­ای میون این دو چیز وجود نداره: اعتراف به بندگی اورمزد و گستراندن دین.
دین­گستری ایرانیان از دینه؛ (که باعث می شه) مردم بندگان اورمزد باشن و مزدایی بودن دین از پادشاهی باشه. درخشش والای اون­ها سود فراوانیه که واسه آفریدگان دارن. فقط با آمیختن پادشاهی و دین بهی، پادشاهی برپاست. با آمیختن دین بهی و پادشاهی راست، دین بهی (و پادشاهی) خویشاوند شن.
هم اینکه چون پادشاهی دین و دین پادشاهی هم میهن یکدیگرند، پس نبود حکومت و بد دینی، و بد دینی و نبود حکومت هم (هم میهن همدیگه) هستن.^[۳۷۴]
اخلاق شهریاری به دنبال جواب به دو سؤال اساسیه؛ یکی این که کی باید حکومت کنه؟ و دیگه اون که چیجوری باید بر مردم حکم راند؟ این دو سوال، که سؤال­هایی هنجاری ان و چون در سیاست هم از اون­ها بحث می شه، به محلی واسه تلائم اخلاق و سیاست تبدیل شده.^[۳۷۵] در اندیشۀ مزدیسنی، شهریاری می­تونه خوب یا بد باشه. چون آدم امکان خوب و بد شدن رو داره. از این رو در سنت زرتشتی فرمانروایان خوب از موهبتی الهی به نام فرّ کیانی بهره مند بوده­ان. فرّ کیانی، توجه خاص اورمزد به یه فرمانروا رو می­رساند، پس شهریار وظیفه ­ای بس سنگین داره. همون­گونه که در میدون جهان کبیر اهوره­مزدا شهریاری رو داره،^[۳۷۶] در میدون جهان صغیر هم آدم موضوع اصلیه، پس باید واسه اداره جامعه هم زمام کار بدست شهریاری باشه. چون جامعۀ بدون شهریار، بی­نظم میشه که خود خلاف حکمت و خواست الهی و نظم اشهه.^[۳۷۷] پس حاکم از اونو که حافظ نظمه، باید مورد توجه خاص اورمزد باشه. به بیان دیگه پادشاهی خوب وظیفه داره تا از جهان اورمزدی دفاع کنه. وقتی که شهریاری به شاهی خوب رسد، نتیجه­اش رامش و آسایشیه که به برکت اون شاه ایجاد میشه. اینجور شاهی رستگاری و شکوه­مندی واسه همه رو به ارمغان میاره. در متنی پهلوی پادشاه، مسئول تن و روان آدم­ها دونسته شده؛ چون به دلیل نیکویی شهریار تن مردم پاییده می­شه و به دلیل خوب­­­کامی شهریار، روان مردم رستگار می­شه. برآیند اینجور پادشاهی راهبری درست جهان و آبادانی اون میشه. در نقطه مقابل، از بد نهادی شهریار، تن مردم تباه می­شه و از بد نهادی روان اون هم روان مردم به پوچی کشیده می شن و نتیجۀ اون چیزی جز پوچی جهان مادی نخواد بود.^[۳۷۸] این بدون دلیله که آیین ایزدی نگاه داشته نمیشه و ظلم و ستم ارزانی جامعه خواهد گردید. پس اینجور شهریاری به عروسک خیمه شب بازی می­موند که اداره­اش به دستان اهریمنانه. از همین جاست که اندرزهای پهلوی هم بر مسئلۀ شهریاری خوب بسیار تأکید دارن تا اونجا که اندرزبُدان رو به درون دربار شاهی وارد کرده و قرار رو بر اون گذاشته که شاهان همیشه از مواعظ اونا بهره جویند.
با جستجو در اندرزنامه­ها می بینیم که از اخلاق شهریاری در سه بخش سخن به میان آمده. یکی رابطه شهریار با خود و صفاتی که باید در درون شهریار موجود باشه و دیگری رابطه شهریار با رعایا و بخش سوم اخلاق جنگ و صلحه. که امروزه بیشترً این بخش جدای از بخش­های دیگه مورد بررسی قرار می­گیرد. در این نوشته ما هم سنت متأخر رو پذیرفته و اون رو جداگونه مطرح انجام میدی.

۱٫۲٫ اخلاق شخصی شهریار

یکی از ویژگی­هایی که یه شهریار باید دارای اون بوده و واسه اون تلاش کنه، خرده. در گا­هان، اورمزد با نام اهوره­مزدا شناخته شده که ترکیبی از دو واژه اهوره و مزدا به معنی سرور داناییه. از این رو لازمۀ شهریاری خوب هم، خردمندی و خردورزیه. چون شهریار در مقام ایزدیه و صلاح و فساد اون سرنوشت اقلیمی رو عوض انجام میده. اورمزد با خرد خود عالم رو خلق می­کنه، پس شهریار هم در تلاش­ های خود واسه آبادی جهان هم باید اسلحه خرد رو به دست گیرد. از پایهً حضور مشاوری خردمند در کنار یه پادشاه هم که چیزی اساسی می­کرده، بر همین موضوع تاکید داشته.
شهریاری از زاویۀ دید اندرزنامه­ها موهبتی الهیه که پیش شهریاران خوب به ودیعت گذارده شده. شهریاری چیزی گیتویه که با انجام کار خوب میشه روان رو نجات داد و مینو رو خرید. پس شاهنشاه همیشه باید در خاطر داشته باشه که هر کار اون در عالم اثر خواهد گذراد.
یکی دیگه یاد کردنِ همیشگیِ شهریاری نپایندهه؛ چون به دلیل یادآوردِ [همیشگی] شاهنشاه به نپایندگی شهریاریه که کشوربانان دانا [بی]بهره بودن شهریاری نپاینده رو در برابر از اونِ خود کردن روانِ پاینده هیچوقت فراموش نمی کنن(a-moCICNih) [از اونِ خود کردنی­ای که با] جفت و جور آوردن آبادانی فراخ، [یعنی] خوشحالی و راضی بودن همه­گیر و سترگ بر جهانیان [زیر فرمون] شاهنشاه (oy dahIB?d) شدنیه.^[۳۷۹]
در متنی دیگه گفته شده که:
این [است] که در پادشاهی و توانگری مست نباش چه همیشه خوب[ی] از این رو به اونو بشه و گزند و نیازمندی بیشتر به کسی رسد که در پادشاهی و توانگری مست شه.^[۳۸۰]
در مینوی خرد هم آمده: «به قدرت اعتماد مکن چه آخرسر بی­قدرت بایدت بودن».^[۳۸۱]
شهریاران باید از خاندان­های نجیب باشن تا بتونن مورد پسند جامعه شن. در شهریاری نژاد اصلی بسیار مهم محسوب شده که چیزی وراثتی و نه اکتسابیه.^[۳۸۲] در اندرزها گفته شده که اصالت جوهرۀ شهریاریه،^[۳۸۳] اما با این حال پادشاهی خوب از دین جدا نیس و پادشاه باید یکی از معتقدان به دین باشه. واسه نمونه در اندرزنامه­ها، فردی واسه پادشاهی مناسب دونسته شده که دشمنی با زرتشت نداشته باشه ^[۳۸۴]و دین­دار و دین­یار باشه.
بعضی صفات دیگه که اندرزها واسه پادشاهان بر شمرده­ان از این قرار می­باشه. پادشاه اصل مشورت رو فهمیده و خود رو مجبور به اون بدونه. خوب فرمانی اون موجب خوب بهره­ای­اشه^[۳۸۵] از نشونه­های اینجور شخصی اون هستش که خود رو مجبور به مصاحبت و هم­نشینی با نیکان می­دونه.^[۳۸۶] اون موقع گماردن مأموران باید ویژگی­های اخلاقی رو دید کنه. مثلا واسه پیغام رسانی باید راست­گویی دید شه.^[۳۸۷] یا واسه منصب رییس زندان، بزرگِ مردم و مردی حواس جمع رو انتخاب باید کرد و از انتخاب کردن آدم بی­رحم رو واسه زندانبانی دوری کنه.^[۳۸۸] پادشاه نباید عجول باشه، مخصوصاً در پادافره مجرمان.^[۳۸۹] شهریار شخصی مدیره پس اون رو تدبیر شاید.^[۳۹۰] از رذائل اخلاقی مثل کبر و غرور،^[۳۹۱] خشم،^[۳۹۲] بی رحمی و استبداد،^[۳۹۳] زیاده روی و کوتاهی،^[۳۹۴] آز، خشونت به دوره.^[۳۹۵]
عیب نظامیان ستم و آزار و پیمان­شکنی و نابخشایندگی و خشونت و تکبر و تحقیر دیگرونه.^[۳۹۶]
یا در جای دیگه آمده: