کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

تیر 1404
شن یک دو سه چهار پنج جم
 << <   > >>
  1 2 3 4 5 6
7 8 9 10 11 12 13
14 15 16 17 18 19 20
21 22 23 24 25 26 27
28 29 30 31      


 

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کاملکلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

لطفا صفحه را ببندید کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

لطفا صفحه را ببندید

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

لطفا صفحه را ببندید

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

لطفا صفحه را ببندید

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

لطفا صفحه را ببندید

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

لطفا صفحه را ببندید

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

لطفا صفحه را ببندید

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

 

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کاملکلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

لطفا صفحه را ببندید کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

لطفا صفحه را ببندید

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

لطفا صفحه را ببندید

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

لطفا صفحه را ببندید

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

لطفا صفحه را ببندید

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

لطفا صفحه را ببندید

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

لطفا صفحه را ببندید

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل



آخرین مطالب


جستجو


 



و پیچیدگی و پویائی جوامع و سازمان ها، بدون مشارکت در تصمیم گیری ها بدون استفاده از فکرهای نو و متنوع نمی توان تصمیمات مهم را اتخاذ نمود و اگر هم بتوان، نمی توان از اجرای صحیح آن مطمئن بود(پایبان، ۱۳۸۹). به دلایل مذکور سازمان ها سعی می نمایند با بهره گرفتن از نظام مدیریتی از ایده ها، نظرات و ابتکارات کارکنان در اداره امور خود استفاده نمایند و برای اجرای نظام نظام مدیریتی از روش متفاوتی استفاده می شود که از میان آن ها، سیستم پیشنهادات مهمترین روش اجرای نظام مدیریتی و ایجاد تحولات اداری است(موسوی، ۱۳۹۳). به عبارتی دیگر با توجه به اینکه جلوه ای از نظام مدیریتی در درون هر سازمان منسجم دیده شود، یکی از بهترین سیستم ها برای تحقق این امور، سیستم پیشنهادات است (تسلیمی، ۱۳۹۰). براساس این سیستم که با انگیزه اعتلای روحیه تعاون و همکاری و احساس مسئولیت در سرنوشت سازمان است، کلیه افراد می توانند پیشنهادات، نظرات و ایده های خود را برای رفع مشکلات و نارسائی ها ارائه دهند این سیستم: اولاً صاحبان اندیشه های سازنده را به طور یکسان و بدون توجه به موقعیت سازمانی آنها، در تشکیلات خود پذیرا می باشد. ثانیاً : اختیارات و قدرت تصمیم گیری و مسئولیت مدیریت را به هیچ وجه تضعیف و یا مخدوش نمی کند و امکانات لازم برای تشویق مادی و معنوی افراد در قبال عرضه کردن اندیشه های سازنده را در دسترس می گذارد تا از خلاقیت انسان ها در جهت ساختن دنیای بهتر استفاده مطلوب به عمل آید و اداره امور به جای یک فرد به ماتریس خرد و اندیشه ، سپرده شود(جباری، ۱۳۹۲). این سیستم تکنیکی است که از طریق آن می توان به یافته های ذهنی و اندیشه های سازمان انسان در حل مسائل و ایجاد سئوالات جدید و راه حل های بهینه در راستای فرهنگ تغییر و بهسازی مستمر سازمان دست یافت. بنابراین سیستم پیشنهادات دو ویژگی مهم را در سازمان نهادینه می سازد: ارتقاء بلوغ سازمانی و حذف ترس از محیط کار و دوم، زدودن تفکر استبداد به رای (بزازجزایری، ۱۳۹۰).

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

در هر سازمانی با توجه به متغییر ها و پارامترهای درون و برون سازمانی الگویی متناسب، پاسخگو خواهد بود تا این ویژگی ها به نحو مطلوب تأمین گردد و تحقیقات متعددی در خصوص ارائه الگوی متناسب به انجام رسیده است. از این رو هدف پژوهش حاضر پاسخ گویی به این سئوال است که نقش نظام پیشنهادها در پیشبرد نظام مدیریتی چگونه است؟

۱-۳اهمیت و ضرورت پژوهش

مسیر رشد و تعالی سازمان‌ها از طریق مشارکت نظام‌مند کارکنان و احساس تعلق قوی سازمانی مقدور می‌گردد. سازمان‌های پیشرو، سازمان‌هایی هستند که با ایجاد محیط خلاق، ترس و دلهره کارکنان را نسبت به ارائه ایده‌های تحول آفرین از بین می‌برند و ایشان را در این راه ترغیب می‌نمایند(بل[۴]، ۲۰۱۳). یکی از عوامل مهم رشد و توسعه کشورها، اهمیت دادن به فکر و اندیشه نیروی انسانی و استفاده صحیح از آن است و یکی از بهترین راه های استفاده از فکر بشر و این سرمایه بزرگ خلقت، اجرای نظام پیشنهادهاست. امروزه در اغلب کشورهای پیشرفته و توسعه یافته در بیشتر سازمانها، شرکتها و موسسات مختلف، این سیستم اجرا شده و همه مردم از خرد و کلان در حال فکر کردن و پیشنهاد دادن هستند و علاوه بر اینکه مشخصاً از نتایج پیشنهادهای خود بهره می‌برند، پاداش می‌گیرند و عزت و احترام به نفس را تجربه می‌کنند، کشور و بقیه مردم نیز به طور قابل توجهی از آن بهره‌مند می‌شوند (کرانیوال[۵]، ۲۰۱۲، ۲۸). حدود ۴۲ سال است که در مراکز مهم صنعتی و تولیدی دنیا درباره ی مسئله ای بنام نظام مدیریتی و سیستم پیشنهادات بحث می شود . امروزه صاحب نظران و اندیشمندان معروف و معتبر جهان به صورت قاطع و تردید ناپذیر بر این عقیده هستند که نظام مدیریتی تنها روش مدیریت نوین ، مطلوب و کارساز و نجات بخش در مؤسسات و سازمان های گوناگون می باشد (دال[۶]، ۲۰۱۳، ۹۹).
همان طور که هر سیستمی به واسطه این نظام، از محسنات آن مانند، بهبود تصمیم گیری مدیران، بهبود گردش اطلاعات رضایت شغلی افراد و … بهره مند می شوند، شرکت ملی نفت نیز از این امر مستثنی نیستند و می توانند با شناسایی و بکارگیری این نظام ، قدرت عظیمی در جهت نیل به اهداف خود بردارند . باید به این موضوع نیز توجه کرد که اجرای این نظام بدون بسترسازی و ایجاد زمینه های فکری صحیح در مدیریت و کارکنان و بدون دقت کافی هنگام اجرای مشارکت باعث هرج و مرج و ایجاد نگرش منفی نسبت به نظام خواهد شد. و همین عدم اجرای این نظام نیز باعث ایجاد احساس عدم تعلق و وابستگی افراد و فقدان انگیزش و ایجاد ساختارهای دیوان سالاری و … خواهد شد. لذا با شناخت درست از الگوهای مختلف و به کارگیری الگوی مناسب می توان این نظام را بهره ورتر نمود. از طرفی با توجه به جایگاهی صنعت نفت ایران ، پیشرفت و ارتقاء آن از اهمیت بسیاری بر خوردار است و به همین منظور برای آن اهداف گوناگونی در نظر گرفته شده است . حفظ جایگاه ظرفیت دومین تولید کننده نفت خام در اوپک که مستلزم حفظ فاصله مناسب از نظر ایجاد تولید با سایر رقبای این جایگاه است و دست یابی به جایگاه دوم جهانی در ظرفیت تولید گاز طبیعی با توجه به ضرورت مخازن مشترک و کاهش شدت انرژی به کمتر از ۳/۰، از جمله مواردی است که در چشم انداز صنعت نفت مورد توجه قرار گرفته است. بنابرای صنعت نفت وگاز غرب در راستای تحقق خط مشی و اهداف کلان خود و دست یابی به برنامه های تکلیفی و ماموریت های سازمانی نیازمند به کارگیری و پیاده سازی سیستم های نظام پیشنهادت در سازمان خود می باشد.
در جدول ۱-۱ با مقایسه سه پژوهش انجام شده در زمینه موضوع پژوهش، ضرورت و اهمیت پژوهش بیشتر نشان داده می شود:

جدول ۱-۱ مقایسه نظریات مطرح شده در حوزه موضوع پژوهش

ردیف

متغیرها

تحقیق[۷]

تحقیق [۸]

تحقیق[۹]

جمع بندی

۱

نظام پیشنهادها

به نتایج این پژوهش های بیانگر این بودند که در نظام مشارکت سازمانی، مدیران و کارکنان به تبادل نظر با یکدیگر می پردازند و همین امر منجر به ایجاد محیطی دوستانه و توام با اعتماد اطمینان متقابل در سازمان می و شود.کارکنان با مشارکت در کارها، خود را در سود و زیان سازمان سهیم می سازند و همچنین نتایج نشان داد که برای نیل به پیشرفت، از جنبه های مدیریت و نیروهای انسانی ، افزایش کارآیی و کاهش ضایعات، پیروزی در میدان رقابت و مواردی از این گونه مشارکت صحیح و موفقیت آمیز کارکنان در تصمیم گیریها و امور سازمان امری ضروری به نظر می رسد. بنابراین نتایج نشان داد، نظام پذیرش و بررسی پیشنهادها یکی از ساز و کارهای قدرتمند و اساسی شیوه مدیریت مشارکت جو است.

۲

نظام مدیریتی

نتایج این پژوهش ها بیانگر این بود که در سازمان های امروزی نیاز بیشتری به مشارکت کارکنان در مدیریت سازمان می باشد. در حقیقت تغییر سبک مدیریت از حالت مدیریت سنتی به سمت نظام مدیریتی منجر به موفقیت هر چه بیشتر سازمان می گردد. سبک رهبری که منجر به مشارکت گروهی کارکنان و تشکیل گروه های کاری گردد، موجب انجام اثربخش، کارآمد، منظم و هماهنگ کارها می گردد. علاوه بر این به کارگیری سبک رهبری حمایتی و مشارکت منجر به افزایش لذت انجام کار در کارکنان می گردد.

بنابراین با مطالب بیان شده، اهمیت پژوهش حاضر احساس می شود چرا که:
۱٫امروزه بهره گیری از منزلت انسان ها در اداره امور، از جدیدترین شیوه های مدیریت منابع انسانی است. افراد بسیاری رمز موفقیت کشور ژاپن را ، توجه این کشور به منابع انسانی و بهره گیری وسیع از مشارکت عمومی کارکنان می دانند. شیوه های نظام مدیریتی خصوصاً نظام پیشنهادات در ژاپن برای بسیار از کشورهای جهان آثار ارزنده ای در پی داشته است، و حتی عامل مهمی در توسعه اقتصادی کشورهای مزبور بوده است . قدر و ارزش این شیوه در کشور ما آن گونه که شایسته است، شناخته نشده، لذا تحقیقات در این زمینه ، ارائه الگوی مناسب نظام پیشنهادات به طور اعم و برای شرکت ملی نفت منطقه کرمانشاه را به طور اخص ضروری و با اهمیت می نماید.
۲٫تا کنون این سیستم در شرکت ملی نفت کشور مورد توجه قرار نگرفته و یا به دلیل بکارگیری ضعیف آن، به سرعت متوقف گردیده است. کمک به برطرف کردن این ضعف می تواند شرکت ملی نفت را در جهت فراهم کردن زمینه مشارکت افراد و مدیریت سازمان یاری رساند .
۳٫استقبال روز افزون از نظام پیشنهادات اکثر کشورهای جهان ، تحقیق درباره این نظام را برای کاربرد آن در سطح کشور ، ضروری می نماید. کاربرد این نظام در صنایع ، شرکت ملی نفت و … باعث پیشرفت و ارتقاء در سطح جهانی می گردد .
۴٫به کارگیری نظام پیشنهادات باعث دستیابی به یافته های ذهنی و اندیشه های سرمایه انسانی در حل مسائل و ایجاد سوالات جدید و راه حل های بهینه در راستای فرهنگ تغییر و بهسازی مستمر سازمان می گردد و این اهمیت استفاده از این نظام را برای شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی منطقه کرمانشاه به طور اخص مشخص می کند.

۱-۴ اهدف پژوهش

۱-۴-۱ هدف اصلی

تعیین تاثیر مثبت و معنادار نظام پیشنهادات در پیشبرد نظام مدیریت شرکت ملی پخش فرآوره های نفتی منطقه کرمانشاه

۱-۴-۲اهداف ویژه

تعیین تاثیر مثبت و معنادار سیستم بازخورد مناسب در پیشبرد نظام مدیریت
تعیین تاثیر مثبت و معنادار نیروی انسانی خبره در پیشبرد نظام مدیریت
تعیین تاثیر مثبت و معنادار امکانات و تکنولوژی مناسب در پیشبرد نظام مدیریت
تعیین تاثیر مثبت و معنادار نبود آموزش کارکنان در پیشبرد نظام مدیریت

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت
[دوشنبه 1401-04-13] [ 07:25:00 ب.ظ ]




۶۹/۱۲۳۸

۲-۱۹-۹-۱٫ رطوبت نسبی
رطوبت نسبی از دیگر عناصر اقلیمی است که عمومأ در ارتباط مستقیم با نوسانات درجه حرارت وبارش قرار دارد ودر فصول مختلف سال وساعات مختلف روز با تفاوت همراه است بر اساس داده های موجود ایستگاه های مورد نظر که از میزان رطوبت نسبی بندرت از ۷۰درصد پائین تر می آید ودر بسیاری موارد حتی به ۹۰ درصد نیز بالغ می گردد وجود دریای خزر وجریانهای محلی که از طرف دریای به خشکی جاری است موجب تراکم رطوبت در این نقاط می شود تا جائیکه میزان رطوبت در نزدیکی صبح( ۶صبح) به بیش از ۹۰درصد می رسد ودربسیاری موارد به اشباح نزدیک می گردد. دراین مناطق همچنین رطوبت نسبی در پائین ترین حد خود از ۶۰درصد پائین تر نمی آید این حد عمدتأ به فصل تابستان مربوط است بدین ترتیب نوسانات نم نسبی در طول سال در این نقاط هماهنگی خاصی را نشان می دهد وحدود تغییرات آن به ۱۰تا ۱۵درصد می رسد. وقوع چنین تغییراتی با درجه حرارت، بارش وجریانهای محلی بستگی مستقیم دارد. میزان رطوبت نسبی در فصل زمستان، بهار، پاییز، در بالاترین حد خود قرار دارد وبندرت از ۸۰درصد پایین تر می آید ودامنه تغییرات آن از ۱۰درصد تجاوز نمی کند.
جدول شماره ۲-۲۰٫ میزان رطوبت نسبی در ایستگاه مورد مطالعه واحد درصد

ماه
ایستگاه

فروردین

اردیبهشت

خرداد

تیر

مرداد

شهریور

مهر

آبان

آذر

دی

بهمن

اسفند

میانگین سالانه

رشت

۷۹

۸۱

۷۷

۷۸

۷۷

۸۱

۸۳

۸۴

۸۳

۸۳

۸۴

۸۱

۹۴

این جدول نشان می دهد که در منطقه مورد مطالعه بیشترین درصد رطوبت درماههای مهر، آبان، آذر، دی، بهمن، واسفند کمترین درصد رطوبت مربوط به ماه های خرداد و تیر ومرداد است.
۲-۱۹-۱۰٫ طبقه بندی اقلیمی
برای طبقه بندی اقلیمی ایستگاه های موجود در محدوده مورد مطالعه از دو روش طبقه بندی اقلیمی دمارتن، آمپرژه استفاده شده که نتایج آن در جدول مربوطه ارائه شده است. حوزه مورده مطالعه که شدیدأ تحت تأثیر شرایط اقلیمی خزری قراردارد وبه رابطه نزدیکی به دریا، ارتفاع ناچیز از سطح دریا و وجود جریانهای مختلف محلی وفرامنطقه ای از ویژگیهای منحصر به فرد برخوردار است. این حوزه در برگیرنده نواحی ساحلی، جلگه ای ودامنه هایی شمالی البرز است که براساس طبقه بندی دمارتن جزء اقلیم خیلی مرطوب با ضریب رطوبتی ۵۴/۴۶ می باشد. وبراساس روش آمبرژه رشت در حوزه اقلیمی خیلی مرطوب ومعتدل قرار دارد.

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت
 [ 07:25:00 ب.ظ ]




هبنو [۲۲۱]و میلز[۲۲۲] (۱۹۹۴ ) نیز در پژوهشی سطوح فرسودگی و ارتباط بین فرسودگی و خصایص شخصیتی منتخب و انتظارات نقش را در نمونه ای از روانشناسان که برای مشاهده در مواردی بکار گرفته شده بودند آزمودند . نتایج نشان داد که متغیر شخصیت با فرسودگی در ارتباط با متغیرهای جمعیت شناختی شغلی به طور معنی داری مرتبط است . سطوح بالاتر فرسودگی با تمایلات رقابت جویانه و خود محوری و ضعف وظیفه شناسی و برونگرایی مرتبط بوده حرفه هایی که سطوح بالاتری از فرسودگی را گزارش کردند نشان دادند که عدم رضایت بیشتری با نقش حرفه ای نشان دارند .

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

مور [۲۲۳]و همکاران ( ۱۹۹۷ ) طی مطالعه ای بر روی ادراکات فشار روانی مرتبط با کار ، عزت نفس ، تعلق اجتماعی و رضایت شغلی همبستگی مثبت مشاهده شد . گالا [۲۲۴]و همکاران ( ۱۹۹۳ ) دریافتند که سبب شناسی سندرم فرسودگی شغلی شامل عوامل فردی ، سازمانی و اجتماعی – فرهنگی است .
همچنین دو کویت[۲۲۵] و همکاران ( ۱۹۹۴ ) نشان دادند که سه عامل سازمانی ، شخصی و تحمل مصائب با تحلیل رفتگی ارتباط دارد . در این پژوهش مشخص گردید که همبستگی بالایی بین تحلیل رفتگی و ابهام در شرح وظایف ، بالا حجم کار ، سن ، سختی کار ، فعالیت زیاد و حمایت اجتماعی وجود دارد .
دیاز و هیداگو [۲۲۶]( ۱۹۹۴ ) در پژوهشی نتیجه گیری کردند که شرایط شغلی بر روی تحلیل رفتگی موثر بوده و این تاثیر بر روی کسانی که مسولیت بیشتری دارند زیادتر است .
وایتلی[۲۲۷] و همکاران ( ۱۹۹۱ ) مشخص نمودند که زنان به طور معنی داری بیش از مردان فشار روانی کاری را گزارش کرده اند .
اما تحقیقات انجام شده توسط پرتی ، مک کارتی و کاتانو ، بر یکسان بودن سطوح فرسودگی شغلی در میان مردان و زنان اشاره دارد . در حالیکه واتکینز [۲۲۸]و مرید لوسابیچ[۲۲۹] ( ۱۹۹۵ ) گزارش کرده اند . مردان در مقایسه با زنان ، سطوح بالاتری از فشار روانی و تحلیل رفتگی را تجربه کرده اند .
جاین[۲۳۰] و همکاران ( ۱۹۹۶ ) در پژوهشی به بررسی اثرات امکان کنترل فشار روانی شغلی و درماندگی روانشناختی بر رضایت شغلی پرداختند و پی بردند که فشار روانی مرتبط با شغل و درماندگی روان شناختی ، به طور معنی داری بر رضایت همبستگی منفی دارند ، همچنین منبع کنترل بیرونی با رضایت شغلی به طور معنی داری همبستگی منفی بود .
بروان[۲۳۱] ( ۱۹۹۷ ) تحقیقی را به منظور بررسی و مقایسه منابع استرس شغلی که بیشترین نقش را در ایجاد فرسودگی مدیران مدارس دارد انجام داد . در این مطالعه تعداد ۲۶۰ نفر مدیران آموزشگاه های ابتدائی ، راهنمایی و متوسطه مورد پژوهش قرار گرفتند . نتایج تحقیق نشان داد که بین استرس کلی ادراک شده آنان یک همبستگی مثبت متوسط تا زیاد وجود دارد و مدیران هرسه مقطع تحصیلی ، سطوح بالایی از فرسودگی را تجربه کرده اند . همچنین در این پژوهش آشکار گردید که استرسهای شغلی مدیران مراکز آموزشی ، استرسورهای مربوط به وظیفه و حجم کار بیشترین نقش را در ایجاد استرس و فرسودگی مدیران دارند .
کام اولکی[۲۳۲] ( ۲۰۰۱ ) نشان داد خستگی و فرسودگی شغلی از جمله عواملی است که موجب عدم رضایت شغلی در کارکنان می شود . مشخص شده است که فرسودگی روانی و تنش می تواند باعث ترک شادی کارکنان شود و آنان را به سوی شغلی دیگر سوق دهد لذا گفته می شود فرسودگی روانی کارایی و انگیزش کارمند را کاهش می دهد . یک سازمان می تواند با بهبود رضایت شغلی ، رضایت از وضع کار و کاهش فشارهای شغلی به سوی کاهش فرسودگی روانی حرکت کند .
۲-۱۵-۲- تحقیقات داخلی :
دموری [۲۳۳]( ۱۳۷۳ ) در تحقیقی با عنوان (( عنوان تعیین کننده رابطه میان فشارهای شغلی با رضایت شغلی و فرسودگی شغلی در مدیران وزارت راه و ترابری )) . به این نتیجه دست یافت که بین فشارهای شغلی ، رضایت شغلی و فرسودگی شغلی و نقش ویژگی های شخصیتی به عنوان تعدیل کننده این روابط ارتباط معنی دار وجود دارد .
بدری گرگوری[۲۳۴] ( ۱۳۷۴ ) سندرم روانشناختی فرسودگی شغلی معلمین و مکانیزم های مقابله ای را مورد بررسی قرار داده است . در این پژوهش تعداد یکصد و نود چهار نفر دبیر علوم پایه ( یکصد و شش دبیر مرد و هشتاد و هشت دبیر زن ) که در سال تحصیلی ۱۳۷۳ – ۱۳۷۴ در دبیرستانهای شهر تبریز مشغول به تدریس بوده شرکت داشتند . نمونه مورد پژوهش از طریق نمونه گیری خوشه ای انتخاب بودند و ابزار گردآوری اطلاعات در پژوهش پرسشنامه بوده است که شامل دو مقیاس چک لیست روش های مقابله ای لازاروس و مقیاس فرسودگی شغلی مازلاک بوده است . یافته های پژوهش نشان داده است که میزان فرسودگی شغلی مدیران در ابعاد مختلف به صورت زیر است : در دبیران مرد ، تحلیل بالا ( ۷/۵ درصد ) و تحلیل عاطفی متوسط ( ۱۴/۲۵ درصد ) مسخ شخصیت بالا ( ۱۱/۳۲ درصد ) و متوسط ( ۱۳/۲ درصد ) و فقدان موفقیت فردی بالا ( ۴۸/۱۶ درصد ) و متوسط ( ۳/۱۸ درصد ) و در مورد دبیران زن تحلیل عاطفی بالا ( ۳/۴ درصد ) و متوسط ( ۷ / ۳۵ درصد ) مسخ شخصیت بالا ( ۳ /۴۰ درصد ) و متوسط ( ۱۲ / ۵ درصد ) و فقدان موفقیت فردی بالا ( ۳۲/۳۵ درصد ) و متوسط ( ۳/۱۹ درصد ) بوده است . همچنین یافته های پژوهشی در مورد تایید روش های مقابله ای مساله محور ( حل مساله ارزیابی مجدد مثبت و جستجوی حمایت ) و دبیران با مکانیسم های هیجان محور استفاده می کنند تفاوت وجود دارد و همچنین در بعد فقدان موفقیت فردی برای دبیران مرد ، با مکانیسم های هیجان محور ، مساله محور تفاوت معنی دار مشاهده شد . اما در مورد دبیران زن تفاوت معنی دار وجود ندارد .
بیات ( ۱۳۷۶ ) در پژوهشی با عنوان (( نقش شیوه های مدیریت آموزشی و تاثیر آن در رضایتمندی کارمندان به ماندن در آموزشگاه )) اظهار می دارد که ضریب تعیین روابط انسانی نسبت به ضریب مدیریت های دیگر از سطح بالایی یعنی حدود ( ۶۷ درصد ) برخوردار است و بهترین شیوه مدیریت هم برای ماندن کارکنان و هم رضایتمندی کارکنان شیوه مدیریتی روابط انسانی است .
سلیم ( ۱۳۷۷ ) در تحقیقی با عنوان (( بررسی رابطه بین ویژگی های شخصیتی و میزان رضایت شغلی مربیان امور تربیتی )) به نتایج زیر دست یافت .
۱ – بین خوشرویی ، علاقه مندی به دیگران ، خونگرمی و اجتماعی بودن و میزان رضایت شغلی رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد .
۲ – بین مجموعه ای از عوامل شخصیتی از قبیل : هوش ، دقت عمل ، واقع بینی و پختگی عاطفی ، مصمم بودن با وجدان بودن ، احساس مسولیت کردن و پایبندی به اصول اخلاقی و رضایت شغلی رابطه معنی داری وجود دارد .
کیمیایی ( ۱۳۷۸ ) در پژوهشی تاثیر تحلیل رفتگی بر عملکرد فردی نیروی انسانی را مورد بررسی قرار داده است در این تحقیق به بررسی تاثیر تحلیل رفتگی بر عملکرد نیروی انسانی پرداخته شده است و رابطه بین مولفه های مختلف تحلیل رفتگی با عملکزد فردی مورد مطالعه قرار گرفته است در بخشی از این تحقیق تعاریف خستگی ، تحلیل رفتگی و فشار روانی ارائه شده است و در بررسی رابطه بین فشار روانی و عملکرد مشخص شده که با افزایش فشار روانی مطلوب و مثبت ، عملکرد فردی افزایش می یابد و با افزایش فشار روانی منفی عملکرد فرد ی کاهش خواهد یافت .
همچنین به مفهوم عملکرد فردی نیروی انسانی و شیوه های ارزیابی عملکرد و عوامل کلیدی و تاثیر گذار بر عملکرد فردی پرداخته شده و رابطه بین تحلیل رفتگی و فشار روانی و عملکرد فردی مورد مطالعه قرار گرفته و مشخص شده است که با افزایش فشار روانی عملکرد ، تا یک سطح خاص افزایش می یابد و از آن پس افزایش فشار روانی موجب تحلیل رفتگی و افت عملکرد می گردد و در پایان مشخص شده که بین تحلیل رفتگی با عملکرد فردی نیروی انسانی رابطه معنی دار وجود دارد .
بهنیا ( ۱۳۷۹ ) در پژوهشی (( رابطه فرسودگی شغلی با رضایت شغلی و سلامت روانی با توجه به متغیر تعدیل کننده سرسختی در دبیران و در دروس ریاضیات ، علوم اجتماعی ، فیزیک و ادبیات نظام متوسطه جدید استان خوزستان در سال تحصیلی ۷۸ – ۷۷ )) را مورد بررسی قرار می دهد .
در این تحقیق فرسودگی شغلی به عنوان متغیر تعدیل کننده برگزیده شده اند . نمونه تحقیق ، ۴۸ دبیر مرد شاغل در آموزش و پرورش استان خوزستان که دارای مدرک حداقل : مدرک لیسانس ، ۱۰ سال سابقه آموزشی و ۳۶ساعت تدریس در هفته می باشد . روش تحلیل داده ها همبستگی است که ضرایب همبستگی ساده و چند گانه بین متغیر مستقل و متغی های وابسته محاسبه شده است . در این تحقیق از پرسشنامه فرسودگی شغلی مزلچ برای سنجش scl – o – r فرسودگی شغلی از پرسشنامه شاخص توصیف شغل برای سنجش رضایت شغلی از پرسشنامه برای سنجش سلامت روانی و از پرسشنامه ۴۵ ماده ای سرسختی پول کی و همکاران برای سنجش ویژگی های سرسختی استفاده شده است .
نتایج حاکی از این بود که بین تحلیل عاطفی و رضایت کلی برای کل افراد همبستگی منفی وجود دارد . همچنین بین تحلیل عاطفی و هر یک از ابعاد پنج گانه رضایت شغلی ( ماهیت کار ، سرپرستان ، حقوق مزایا ، فرصتهای ارتقاء و همکاران ) همبستگی منفی وجود دارد و نمره بالا در فرد و مقیاس تحلیل عاطفی باعث کاهش رضایت شغلی می گردد .
بین مسخ شخصیت و خشنودی شغلی کلی همبستگی منفی وجود دارد .
ولی این فرضیه را که بین فقدان موفقیت فردی باخشنودی کلی و ابعاد و پنجگانه آن همبستگی منفی وجود دارد تایید نشد . نتایج این پژوهش بیانگر آن است که بین تحلیل عاطفی و مسخ شخصیت با اختلالات روانی به طور کلی همبستگی مثبت وجود دارد .
پژوهشگر گزارش می کند به علت وجود یک رابطه علی بین فرسودگی شغلی و سلامت روانی ، تحلیل عاطفی موجب کاهش قدرت سازگاری فرد در برابر عوامل فشار زا شده و این امر موجب بروز نشانه های رفتاری و جسمی می گردد که سلامت افراد را به خطر می اندازد . اما در این پژوهش همبستگی مثبت بین فقدان فردی و اختلالات روانی بطور کلی و ابعاد آن تایید شده است . نتیجه دیگر تحقیق این بود که همبستگی چند متغیری تحلیل عاطفی مسخ شخصیت وفقدان موفقیت فردی با رضایت کلی و سلامت روانی از همبستگی ساده این متغیر ها بیشتر بوده است . از بیشترین میزان پیش بینی مربوط به خرده مقیاس تحلیل عاطفی گزارش شده است .
همچنین بابلی ( ۱۳۷۸ ) در پژوهشی تحت عنوان (( بررسی میزان فرسودگی شغلی مدیران دبیرستانهای متوسطه شهر تهران و رابطه آن با روش های مقابله ای )) روی ۹۶ نفر از مدیران دبیرستانهای پسرانه دولتی شهر تهران با بهره گرفتن از پرسشنامه فرسودگی شغلی ماسلاچ و جکسون پرسشنامه روش های مقابله ای لازاروی و فولکمان به نتایج زیر دست یافته است :
میان سابقه مدیریت و میزان فرسودگی شغلی مدیران رابطه معناداری وجود ندارد .
میان سن مدیران و میزان فرسودگی شغلی مدیران رابطه معنادار وجود ندارد .
میان میزان استفاده مدیران از روش های مقابله ای هیجان محور و مساله محور تفاوت معنی دار وجود دارد .
میان فرسودگی شغلی مدیران و روش مقابله ای مورد استفاده به وسیله آنان رابطه معنادار وجود دارد .
مدیران دارای فرسودگی شغلی بودند و فرسودگی در بعد فقدانا موفقیت فردی بیشتر بود .
محبی ( ۱۳۷۸ ) در پژوهشی با عنوان (( بررسی عوامل موثر بر رضایت شغلی و مدیران واحدهای آموزشی مقطع متوسطه شهرستان قم )) نتیجه گرفت که ۷۸ درصد مدیران آموزش از ماهیت کار خود راضی هستند .
۷۸ درصد از ویژگی های سرپرستان ، احساس رضایت می کنند ( ۹۴ درصد ) از روابط همکاران احساس رضایت دارند ( ۶۷ درصد ) از میزان ارتقاء خود راضی هستند و تنها ( ۳۴ درصد ) آزمودنیها از میزان پرداخت راضی هستند . پیری ۱۳۷۹ در پژوهشی به بررسی و مقایسه میزان فرسودگی شغلی مشاوران شاغل در مدارس متوسطه شهر یزد از نظر دموکراتیک آنان پرداخته است و با بهره گرفتن از پرسشنامه فرسودگی شغلی به منظور سنجش میزان فرسودگی شغلی آزمودنیها به نتایج زیر دست یافت . mbi مسلش
۱ – بین میزان فرسودگی شغلی مشاوران مرد و زن در بعد فرسودگی عاطفی تفاوت معنی داری وجود دارد و مشاوران مرد به طور معنی دار ی فرسودگی عاطفی بیشتری را تجربه کردند .
۲ – بین میزان فرسودگی شغلی مشاوران مرد و زن در ابعاد مسخ شخصیت احساس موفقیت فردی تفاوت معنادار وجود ندارد .
۳ – بین میزان فرسودگی شغلی مشاوران متاهل و مجرد در هیچ یک از ابعاد فرسودگی تفاوت معناداری وجود ندارد . لیکن مشاوران مجرد نسبت به مشاوران متاهل فرسودگی بیشتری را تجربه می کننذ .
۴ – مشاوران با رشته های تحصیلی علوم تربیتی و سایر ( مشاوران در رشته های مدیریت ) در مقایسه با مشاوران با رشته های تحصیلی مشاوره و روانشناسی از فرسودگی بیشتری رنج می برند و این تفاوت به لحاظ آماری معنادار است .
۵ – بین میزان فرسودگی شغلی مشاوران با سوابق کاری مختلف تفاوت معنادار وجود دارد و مشاوران با سابقه کاری کمتر فرسودگی شغلی بیشتری را تجربه می کنند . در مجموع اطلاعات به دست آمده حاکی از آن بود که ( ۴۳ /۱۳ درصد ) آزمودنیهای مورد مطالعه از فرسودگی عاطفی متوسط رنج می برند ( ۵/۱ درصد ) آنها از مسخ شخصیت بالا ( ۴۲ / ۲۶ درصد ) از مسخ شخصیت متوسط رنج می برند ( ۳۴ /۳۱ درصد ) آزمودنیها از احساس کاهش موفقیت فردی متوسط رنج می برند بهمئی ( ۱۳۸۱ ) در پژوهشی با عنوان (( نقش حمایتهای اجتماعی در فرسودگی شغلی مدیران مدارس شهرستان رامهرز )) بیان می کند هر چه حمایتهای اجتماعی افزایش یابد ، فرسودگی شغلی نیز کاهش پیدا می کند .
وی میانگین فرسودگی شغلی مدیران را با ۶۵/۲۳ درصد متوسط و میانگین حمایتهای اجتماعی با ۲۵/۴۲ درصد را در حد خوبی گزارش می کند و نشان می دهد که هر چه سیستم های حمایتی فعالتر و بهتر عمل کنند و زمینه های کیفیت کاری بهتری را برای افراد فراهم کنند به همان اندازه از زمینه های بروز و شدت فرسودگی جلوگیری خواهند کرد . وی همچنین نتیجه می گیرد که هرچه حمایتهای سازمان از کارکنان بیشتر باشد میزان رضایت از کار بیشتر و استرس ناشی از کار کمتر می شود و با افزایش حمایتهای سرپرستان فرسودگی شغلی مدیران کاهش می یابد و با افزایش حمایتهای همکاران و افزایش حمایتهای خانواده میزان فرسودگی شغلی مدیران کاهش می یابد .
فصل سوم :
روش پژوهش
۳– ۱- مقدمه
در این فصل به تشریح روش اجرایی پژوهش پرداخته شده و مطالبی شامل روش پژوهش ، جامعه آماری ، نمونه و روش نمونه گیری ، ابزار گرد آوری اطلاعات ، روایی و پایایی مورد نیاز وروش های آماری مورد استفاده در پژوهش به تفصیل مورد بررسی قرار گرفته است .
۳– ۲- روش پژوهش :
دراین تحقیق جهت اندازه گیری متغیرهای تحقیق ازپرسشنامه رضایت شغلی اسمیت،کندال وهاپلین وپرسشنامه خودکارآمدی چیپسون ودمبو استفاده می شود.
روش این تحقیق توصیفی ازنوع علی مقایسه ای می باشد.تحقیق توصیفی شامل جمع آوری اطلاعات برای آزمون فرضیه یاپاسخ به سوالات مربوط به وضعیت فعلی موضوع مطالعه می شود.یک مطالعه توصیفی چگونگی وضع راتعیین وگزارش می کند.یک نمونه متعارف تحقیق توصیفی شامل ارزیابی نگرش هایاعقاید نسبت به افراد سازمان هارویدادها یارویه هامی گردد.(خاکی۱۳۸۲ص ۱۲۵)
تحقیق توصیفی آنچه راکه هست توصیف وتفسیرمی کندوبه شرایط یاروابط موجودعقاید متداول فرایندهای جاری آثار مشهود یاروندهای درحال گسترش توجه دارد.(خاکی به نقل ازجان بست۱۲۵:۱۳۷۱)
درتحقیقات علی مقایسه ای کشف علتها یاعوامل بروز یک رویدادیاحادثه یاپدیده موردنظراست؛بنابراین پس ازآنکه واقعه ای روی داد،تحقیق درباره آن شروع می شود.دراینجا محقق درمتغیرها دخل وتصرفی نداشته ،اساسا حضورندارد وآنهارانمی شناسدبلکه تحقیق علی راانجام می دهدتااین متغیرهاوعواملی راکه باعث بروز واقعه شده است ،شناسایی کند.(حافظ نیا،۸۲:۱۳۸۹)
در تحقیقات توصیفی محقق به دنبال چیستی و چگونه بودن موضوع است و می خواهد بداند ماهیت پدیده ، متغیر ، شی ء یا مطلب چیست و چگونه است . به عبارت دیگر تحقیق توصیفی وضع موجود را بررسی می کند و به توصیف منظم و نظام دار و ضعیت فعلی آن می پردازد و و یژگیها وصفات ، ماهیت ، فرایندها و روندهای آن را مطالعه و در صورت لزوم ارتباط بین متغیرها را بررسی می نماید . ( حافظ نیا ، ۱۳۸۹ )
۳– ۳- جامعه آماری : جامعه آماری عبارت است از گروهی از افراد ، اشیا ء و حوادث که حداقل دارای یک صفت یا ویژگی مشترک هستند . در پژوهش مفهوم جامعه به کلیه افرادی اطلاق می شود که عمل تعمیم پذیری در مورد آنها صورت می گیرد . ( دلاور – ۱۳۸۲)
جامعه آماری شامل کلیه معلمان دبیرستان دخترانه که تعداد آتها ۴۰ نفر بودند از این ۴۰ نفر با بررسی های به عمل آمده و با توجه به تعریف عملیاتی ۱۰ نفر از آنها در گروه معلمان پژوهنده قرار گرفتند و ۳۰ نفر آنها به عنوان معلمان غیر پژوهنده .
به دلیل کم بودن حجم جامعه آماری نیاز به نمونه گیری نبوده است .
۳- ۴ – ابزار گرد آوری ا طلاعات :
ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش پرسشنامه بوده است که از پرسشنامه استاندارد شده خودکارآمدی شرر و رضایت شغلی اسمیت ، کندال و هیولین استفاده شده است .
برای سنجش خودکارآمدی از مقیاس خودکارآمدی شرر ( GsEs ) استفاده می شود . این مقیاس تحت عنوان یک پرسشنامه توسط شرر و همکاران ارائه شد که شامل ۱۷ سوال به صورت کاملا موافق تا کاملا مخالف می باشد روایی و پایایی پرسشنامه در پژوهش براتی بختیاری به میزان ۷۹ ۰/۰ و همچنین در پژوهش ملک شاهی و همکاران ۷۳ ۰/۰ اثبات شده است لذا این مقیاس از نظر آماری قابل توجیه می باشد . این مقیاس سه جنبه از رفتار شامل میل به آغاز گری رفتار – میل به گسترس تلاش برای کامل کردن تکلیف و متفاوت در رویارویی با موانع اندازه گیری می کند .

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت
 [ 07:25:00 ب.ظ ]




دوم؛ «مجلس شورا»، از مهم ترین نهادهای موجود در ساختار تشکیلاتی داعش است و با وجود تغییرات زیادی که از زمان ابومصعب الزرقاوی در ۱۹۹۹ در این گروه ایجاد شد، همچنان باقی مانده است. وظیفه شورا تصمیم گیری های گروهی درباره فعالیت های داعش است و به خلیفه مشورت می دهد.
سوم؛ «شورای حل و فصل»، نام و ایده این شورا از فقه اسلامی گرفته شده و تعداد زیادی از اعضای داعش و چهره های سرشناس این گروه در مناطق تحت کنترل آن در این شورا که به شکل منطقه ای عمل می کند، حضور دارند. وظیفه شورای حل و فصل برطرف کردن مشکلات اجرایی، اختلافات داخلی و مشکلات ساکنان مناطق تحت تصرف داعش به شکل منطقه ای است.
چهارم؛ «هیأت شرعی»، این بخش وظیفه وضع قوانین و نیز صدور احکام را بر عهده دارد. این هیأت به صدور فتواهای دینی و احکام به اصطلاح اسلامی اقدام می کند که بریدن سر اسرا و آتش زدن خلبان اردنی از این دست فتواهاست.
پنجم؛ «کمیته رسانه ای»، این کمیته ابزار بسیار مهمی در معرفی و تبلیغ برای داعش است. شبکه گسترده ای از کارشناسان فضای مجازی و رسانه ای در این کمیته فعالند که امور مربوط به تبلیغات جنگ و جنگ روانی را به شکل حرفه ای پیش می برند.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

ششمین و آخرین رکن خلافت داعش «شورای بیت المال» است که نقش خزانه داری و وزارت دارایی این گروه را بازی می کند. داعش که اکنون ثروتمندترین گروه شبه نظامی در جهان محسوب می شود، با بهره گرفتن از این نهاد مسائل مالی مناطق تحت کنترل خود و نیز پرداخت حقوق اعضایش را اداره می کند.
در کنار این شش بخش، هیأتی ۱۰ نفره که عمدتاً افسران ارتش سابق عراق هستند، بغدادی را احاطه کرده اند که مهم ترین تصمیم گیری ها و استراتژی های کلی داعش توسط این هیأت و با نظارت بغدادی اتخاذ می شود. (سرویس بین الملل خبرگزاری ایسنا، فروردین ۹۴).
۳-۲- وضعیت جنگ داخلی عراق در ارتباط با جنگجویان خارجی
آشفتگی اوضاع سیاسی و نظامی عراق، افزایش اختلافات طایفه ای و قومیتی در این کشور باعث تسریع روند تحرکات داعش و اشغال شهرهای بزرگ عراق از جمله موصل گردید که در ذیل به موضوع تصرف و اشغال شهرهای این کشور توسط این گروه از جنگجویان خارجی می پردازیم.
۳-۲-۱- روند تحرکات داعش در عراق
عجیب ترین و بزرگ ترین شگفتی عملیات نظامی گروه تروریستی داعش در تاریخ، در بیستم خرداد ۹۳ در عراق رخ داد و این گروه تروریستی توانست با حدود ۱۳۰۰ شبه نظامی ظرف چند ساعت، شهر موصل مرکز استان نینوا، با جمعیت نزدیک به دومیلیون نفر و ۳۰ هزار نیروی نظامی و امنیتی مستقر در اطراف این شهر را تصرف، نیم میلیون از ساکنان موصل را آواره و بسیاری از پادگان ها، مقرهای دولتی و نظامی عراق در استان نینوا را به کنترل خود درآورد.
متعاقباً یک روز پس از سقوط موصل، شهر تکریت زادگاه صدام و مرکز استان صلاح الدین را تصرف نمود و ظرف مدت دو ماه از تاریخ یادشده، توانست بخش های وسیعی از استان های نینوا، صلاح الدین، الانبار، کرکوک و دیالی را به کنترل خود درآورد و حتی به دروازه های بغداد برسد.
طبق گفته ها، اشغال موصل و تکریت با برخی هماهنگی ها میان رهبران داعش، مسئولان محلی، بعثی ها، فرماندهان نظامی ارتش عراق و طرف های خارجی و مشارکت شبه نظامیان دیگری محقق شد.
داعش در عملیات پیشروی های خود، کنسولگری ترکیه در موصل را نیز به همراه نزدیک به ۴۰ نفر پرسنل و نیروی نظامی ترک مستقر در آن را به تصرف درآورد که بعدها آنکارا توانست با دادن امتیازاتی به داعش این افراد را آزاد کند.
با شوکه شدن نیروهای دولتی و حتی سیاستمداران عراقی، داعش شهرهای دهلاویه و یثرب، پالایشگاه بیجی بزرگترین پالایشگاه نفت عراق، پایگاه اسپایکر، مهم ترین مقر ارتش عراق در شمال، سد موصل، سد حدیثه را به کنترل خود درآورد، این پیشروی ها در عراق همزمان با موفقیت های این گروه در سوریه نیز بود.
در ادامه پیشروی ها، داعش با گسترش قلمرو خود به سوی شمال غرب به مرز مناطق تحت کنترل پیشمرگ های کرد رسید، جبهه جدید جنگ گشایش و جنگ به پیشمرگ های کرد آغاز شد که این گروه با تصرف چند شهر در استان دیالی و سقوط شهر جلولا به ۴۰ کیلومتری مرزهای ایران رسید.
در چنین شرایطی آمریکا غیرمستقیم به جنگ با داعش وارد شد و با بمباران مواضع آنان، تلاش نمود تا مانع از سقوط اربیل مرکز اقلیم کردستان شود.
آشفتگی اوضاع سیاسی و نظامی عراق افزایش اختلافات طایفه ای و قومیتی در این کشور، عدم تشکیل پارلمان جدید عراق، و به تعویق افتادن کار تعیین نخست وزیر جدید عراق موجب گردید، برخی چهره های مذهبی سنی عراق و مسئولان عشایر این کشور حمایت خود را از داعش اعلام، و از جوانان سنی خواستند تا از ارتش خارج و به خانه های خود بازگردند. در همین هنگام، رهبر داعش با صدور دستور آزادی زندانیان مجرم سابقه دار و پیوستن آنها به داعش، توان نظامی و روحی نیروهای خود را افزایش داد، و در ادامه گذرگاه قائم در مرز عراق و سوریه، و در جبهه کرکوک، شهرهای طوزخرماتو و آمرلی نیز به تصرف این گروه تروریستی درآمد.
در اواخر تیرماه ۹۳، داعش با برگزاری یک رژه نظامی در شهر رقه سوریه، جهان را در شوک عملیات خود در عراق فرو برد و با غنایمی که از ارتش عراق به چنگ آورده بود، نشان داد که چه خسارت جبران ناپذیری به نیروهای نظامی این کشور وارد کرده است.
۳-۲-۲- اولین اقدام نظامی آمریکا علیه داعش
تصرف سد موصل و رسیدن داعش به ۱۵ کیلومتری اربیل باعث شد که آمریکا در ۱۷ مرداد ۹۳ دو فروند جنگنده خود را راهی شمال عراق کند تا مواضع داعش را در این منطقه هدف بگیرد. این دو جنگنده از ناو هواپیمابر آمریکا در خلیج فارس به پرواز درآمدند و در همان شب بار دیگر مواضع داعش توسط جنگنده های آمریکا مورد هدف قرار گرفت. با ورود آمریکا به نبرد داعش و نیز کمک های کارآمد و به موقعی که ایران برای اقلیم کردستان عراق فرستاد، پیشمرگه ها توانستند آرام آرام ساختار نیروهای نظامی خود را بازسازی و از پیشرفت بیش تر داعش جلوگیری نمایند.
۳-۲-۳- تشکیل ائتلاف بین المللی علیه داعش
در عرصه بین الملل نیز جهان نیز که با پیشروی های بی وفقه داعش غافلگیر شده بود تلاش های خود را برای یافتن راهکاری جهت رویارویی با این گروه تشدید نمود و در ۲۴ شهریور ۱۳۹۳ ائتلافی متشکل از ۴۰ کشور جهان از جمله چندین کشور عربی و اسلامی برای رویارویی با داعش شکل گرفت، این ائتلاف بعدها به ۶۰ کشور گسترش یافت و عملیات نظامی ائتلاف علیه داعش آغاز گردید.
۳-۳- داعش و نقض حقوق بشر در عراق
گروه داعش یکی از بدنام ترین گروه های شبه نظامی در تاریخ محسوب می شود که با تکنیک ها و روش های هدفمند و حساب شده اقدام به پیاده کردن نقشه های ضد انسانی خود می کند.
این گروه، با بهره گرفتن از تکنیک های هنری و فیلم سازی، بسیاری از فعالیت های ضد انسانی خود را به تصویر می کشد و با انتشار آنها تلاش دارد به اهداف تبلیغاتی و جنگ روانی خود دست یابد.
هم زمان با تشدید عملیات نظامی داعش در عراق، این گروه بر شدت قساوت اقدامات مغایر با حقوق بشر خود نیز افزوده است. از زمان مطرح شدن داعش به عنوان یک تشکل قدرتمند مالک سرزمین در عراق و سوریه، این گروه به انواع اعدام های خشن از جمله بریدن سر، پرتاب کردن از بلندی، تیرباران دسته جمعی، اعدام و مصلوب کردن و قطع اعضای بدن مبادرت ورزیده است که این شیوه در سال ۹۳ شدت بیشتری گرفت؛ در این سال بود که سربریدن های دسته جمعی داعش به تصویر کشیده شد و نوع جدیدی از اعدام که همان زنده سوزی بود، در قاموس این گروه گنجانده شد که همگی آنها از مصادیق بارز نقض حقوق بشر محسوب می شود.
یکی از سیاه ترین پرونده های حقوق بشری داعش، تراژدی اسپایکر بود که در خرداد ماه ۹۳ اتفاق افتاد. این گروه تروریستی با اسارت گرفتن نزدیک به سه هزار نیروی نظامی در استان صلاح الدین و نینوا که بعدها ۱۷۰۰ تن از دانشجویان شیعه دانشکده هوایی عراق را یکجا اعدام نمود.
در مهر ماه ۹۳ ، داعش به حمله شیمیایی با بهره گرفتن از گاز کلر در ضلوعیه و شمال عراق و سپس علیه عشایر بنی سعد در جنوب استان صلاح الدین دست زد. این حمله ها منجر به خفگی و مسمومیت ده ها تن شد.
۳-۳-۱- بازگشت بربریت و بردگی جنسی[۵۱] زنان ایزدی
پس از تراژدی اسپایکر، دومین جنایت داعش، در ۱۲ مرداد سال ۹۳ رقم خورد. در این تاریخ، نیروهای داعش به سمت دو شهرستان زمار و سنجار که بیشتر ساکنان آن را ایزدی ها و اقلیت های مذهبی عراق از جمله، مسیحیان و علویان تشکیل می دادند حرکت کرده و نزدیک به پنج هزار تن از مردان ایزدی این منطقه را به صرف باورهای اعتقادی آنها اعدام کرد و نزدیک به هفت هزار زن و دختر ایزدی را به عنوان برده جنسی به کار گرفت و برده داری به سبک قدیم را باردیگر در سبز فایل به نمایش گذاشت. این اقدام به شدت از سوی مجامع بین المللی محکوم شد. متعاقباً این گروه در نشریه خود اعلام کرد زنان و کودکان ایزدی که به دست این گروه افتادند میان اعضایی که در عملیات سنجارحضور داشتند تقسیم شدند و آن ها نیز پس از مدتی این دختران را در بازارهای سوریه به فروش گذاشتند.
۳-۳-۲- قتل عام و نقض حقوق کودکان
بنا به گزارش دیده بان حقوق بشر[۵۲] داعش در درگیریهای نظامی خود از کودکان و نوجوانان نیز در سطح وسیع استفاده کرده. این گزارش بر پایه اطلاعات داده شده توسط ۲۵ نهاد حقوق بشری تنظیم شده است که این اقدام را نقض آشکار حقوق کودکان به حساب آورده اند.
نیروهای داعش در عملیات خود در مناطقی که ساکنان آن را از اقلیت های مذهبی و قومی تشکیل می دهند به راحتی دست به قتل عام می زند و فرقی میان پیر و جوان قائل نیست. در مواردی از این نوع عملیات می توان به حمله داعش به چند روستای ترکمن نشین عراق اشاره کرده که ۵۵ تن از ساکنان این روستا قتل عام شدند.
۳-۴- جنایت داعش علیه تاریخ و تمدن بشری
داعش جنایات بی شماری را علیه تاریخ و تمدن بشری و به خصوص در حق مردم عراق مرتکب شده که این قبیل اقدامات با عکس العمل های جامعه جهانی روبرو گردیده. سازمان جهانی یونسکو وابسته به سازمان ملل متحد برگزاری جلسه فوق العاده شورای امنیت را خواستار گردیده است. اهم جنایات داعش علیه تاریخ و تمدن بشری در عراق که به شرح ذیل است، مورد بررسی قرار می گیرد.
۳-۴-۱- تخریب بناهای تاریخی
گروه داعش با تخریب آثار باستانی و بناهای مذهبی و دینی جنایتی دیگر در دفتر خود به ثبت رساند. این گروه اماکن مقدس به ویژه مساجد و آرامگاههای مقدس در نزد شیعیان را در موصل و دیگر مناطق تخریب کرد، ده ها آرامگاه مقدس در نزد اعراب سنی و صوفی نیز توسط بولدزرهای داعش با خاک یکسان شد. در ادامه شش مسجد شیعی به وسیله انفجار تخریب گردید.
۳-۴-۲- کتاب سوزی در موصل
نیروهای داعش در اواخر سال ۹۳ ده ها هزار جلد کتاب را از کتابخانه مرکزی موصل و کتابخانه های استان الانبار خارج کردند و به جز متون اسلامی، کتاب های دیگر درباره فلسفه ، فرهنگ، علوم و موضوعات دیگر و حتی کتاب های کودکان به آتش کشیده شد . بسیاری از این کتاب ها نسخه های خطی و تاریخی بود که از جمله آن آرشیو روزنامه های عراقی بود که تاریخ انتشار آنها به حدود یک قرن پیش برمی گشت و نیز ده ها نقشه و کتاب که از دوران عثمانی وجود داشت.
۳-۴-۳- ویران کردن آثار تاریخی موزه موصل
اعضای داعش در ۷ اسفند ۹۳ جنایت دیگری را رقم زدند، آن هم نه تنها در حق مردم عراق بلکه علیه تمام بشریت. در این روز گروه داعش تصاویر جدیدی را منتشر کرد که در آن اعضای این گروه، آثار باستانی موزه موصل را که قدمت برخی از آنها به ۸۰۰ سال پیش از میلاد برمی گشت، تخریب کردند. این اقدام با واکنش جهانی مواجه شده و یونسکو برگزاری نشست فوق العاده شورای امنیت را خواستار شده است. باستان شناسان موزه موصل را از مهم ترین موزه های جهان می دانند که هزاران اثر ارزشمند را در خود جای داده بود.
۳-۴-۴- ویران کردن شهرهای باستانی، الحضر، نمرود، هترا
شهر الحضر در شمال عراق و در استان نینوا واقع و تاریخ بنای آن به بیش از ۲۰۰۰ سال پیش باز می گردد. این شهر، در منطقه ای کاملاً‌حفاظت شده قرار داشت و یکی از چهار آثار باستانی عراق بود که درلیست میراث جهانی سازمان علمی، فرهنگی و تربیتی سازمان ملل متحد یونسکو ثبت شده است.
داعش در ۱۵ اسفند ۹۳ جنایت دیگری علیه تاریخ و تمدن بشری انجام داد. آثار باستانی شهر تاریخی نمرود متعلق به امپراطوری آشور در شمال عراق را تخریب کرد.
باستان شناسان و کارشناسان میراث فرهنگی، این اقدام را فاجعه خوانده و آن را با منفجر کردن تندیس های بودا توسط گروه طالبان در استان بامیان افغانستان قابل مقایسه دانستند. یونسکو تخریب این شهر را جنایت جنگی خواند.
داعش در ۱۶ اسفند ۹۳ نیز به شهر باستانی هترا متعلق به دوران اشکانیان یورش برد و بخش های زیادی از آن را ویران کرد. ویران کردن آثار باستانی عراق آخرین جنایت داعش نبود و پس از آن نیز ده ها مورد اعدام، بریدن سر، حملات انتحاری و گلوله باران مناطق مسکونی از سوی داعش در عراق انجام شد و این روند نیز در حال حاضر ادامه دارد. (قابل رویت در خبرگزاری ایسنا، ۴ فروردین ۹۴)
۳-۵- علل داخلی و خارجی جنگ داخلی و بحران اخیر عراق

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت
 [ 07:25:00 ب.ظ ]




۳ -تعبیر به آنستم منهم رشدا اشاره به این است که رشد آنها کاملا مسلم شود زیرا آنستم از ماده ایناس به معنى مشاهده و رؤیت مى‏باشد، و این ماده از ماده انسان که یکى از معانى آن مردمک چشم است گرفته شده ( در حقیقت هنگام رؤیت و مشاهده از انسان یعنى مردمک چشم مدد گرفته مى‏شود و به همین جهت از مشاهده کردن تعبیر به ایناس شده است ) .
و لا تاکلوها اسرافا و بدارا ان یکبروا – سپس بار دیگر به سرپرستان تاکید مى‏کند که به هیچ عنوانى اموال یتیمان را حیف و میل نکنند، و پیش از آنکه بزرگ شوند سرمایه آنها را از بین نبرند.
و من کان غنیا فلیستعفف و من کان فقیرا فلیاکل بالمعروف: یعنى سرپرستان ایتام اگر متمکن و ثروتمندند نباید به هیچ عنوانى از اموال ایتام استفاده کنند و اگر فقیر و نادار باشند تنها مى‏توانند در برابر زحماتى که بخاطر حفظ اموال یتیم متحمل مى‏شوند با رعایت عدالت و انصاف ، حق الزحمه خود را از اموال آنها بردارند .
در این زمینه روایاتى نیز وارد شده و مضمون آیه را چنان که گفته شد توضیح داده است ، از جمله در روایتى از امام صادق (علیه‏السلام‏) مى‏خوانیم: فذلک رجل یحبس نفسه عن المعیشه فلا باس ان یاکل بالمعروف اذا کان یصلح لهم فان کان المال قلیلا فلا یاکل منه شیئا : منظور کسى است که سرپرستى مال یتیم، او را ازرسیدگى به زندگى خویش باز داشته ، در این صورت مى‏تواند به اندازه مناسب و شایسته از مال یتیم استفاده کند، و این در صورتى است که به صلاح یتیم باشد ، اما اگر ثروت یتیم کم باشد ( و طبعاً سرپرستى آن، نیزوقت زیادى را اشغال نمى‏کند)دراین صورت چیزى ازمال یتیم برندارد.فاذا دفعتم الیهم اموالهم فاشهدوا علیهم: این آخرین حکمى است که در باره اولیاء ایتام در این آیه بیان شده و آن اینکه هنگامى که مى‏خواهید اموال آنها را به دست آنها بسپارید گواه بگیرید تا جاى اتهام و نزاع و گفتگو باقى نماند.
و کفى بالله حسیبا : اما بدانید که حساب کننده واقعى خدا است و مهم‏تر از هر چیز این است که حساب شما نزد او روشن باشد ، او است که اگر خیانتى از شما سرزند و بر گواهان مخفى ماند به حساب آن رسیدگى خواهد کرد
مبحث دوم : روایات
گفتار اول: روایت عمربن شعیب از رسول اکرم (ص)
روایاتی راجع به ولایت پدر وجد پدری از جمله :
عمروبن شعیب از حضرت محمد (ص) نقل کرده که ایشان برای فصل خصومت میان پدر وپسری فرمودند:

انت ومالک لابیک. تو واموالت از آنِ پدرت هستی.
در این حدیث تصریح شده که فرزند واموالش به پدر تعلق دارد. [۷۴]
گفتار دوم: روایت ازموسی بن جعفر (ع)
درروایتی از موسی ابن جعفر (ع) نقل شده:درصورتی که پدر دختر تمایل به ازدواج با خواستگاری را داشته وجد دختر به خواستگار دیگری متمایل باشد خواستگاری که جد برگزیده اولی است، زیرا لانها واباها للجد دختر وپدرش به جد تعلق دارند.
بدین جهت برخی فقها گفته‏اند این قبیل احادیث یا بیانگر حکم اخلاقی است، بدین معنا که فرزند احترام پدر را داشته وجانب اورا درنظر بگیرد یا اینکه نظر، به صورت نیازمندی پدر دارد که فرزند باید نفقه اورا بپردازد. [۷۵]
روایاتی که دررابطه با ولایت قهری جدّ پدری وارد گردیده تنها مخصوص باب نکاح است. فقها به قیاس اولویت ولایت جد پدری را از نکاح به امور مالی تسری داده اند.
روایت دیگر ازحضرت موسی ابن جعفر(ع) درمورد مردی که برای دختر او درخواستگار آمده بود. وجدّ دختر یکی را انتخاب کرده و پدر دختر دیگری را، پرسیدم: کدام یک نسبت به نکاح تقدم دارند؟
حضرت فرمودند: مردیکه جد انتخاب نموده برای جاریه سزاوارتر است؛ زیرا جاریه وپدرش متعلق به جدّ هستند.[۷۶] ابواب عقد نکاح واولیاء العقد، باب۱۱، حدیث ۸« عن علی ابن جعفر عن اخیه موسی ابن جعفر(ع) قال سألته عن رجل اتاه رجلان یخطبان ابنته فهوی ان زوج احدهما وهوی ابوه الاخر ایهما احق ان ینکح؟ قال: الذی هو الجد احق بالجاریه لانها واباها للجد.»
گفتار سوم: روایت فضل بن عبدالملک
روایت فضل ابن عبدالملک از امام جعفر صادق (ع) نقل شده که فرمودند: جد، هرگاه دخترپسرش را تزویج نماید درحالی که پسرش (پدر دختر) زنده باشد وجد هم مرضی باشد جایز است، گفتیم: اگر پدر یکی را انتخاب کرد وجد دیگری را وهم جدّ پدری در عدالت ومرضی بودن یکسان بودند تکلیف چیست؟ حضرت فرمودند: دوست دارم که دختر به قول جدش رضایت دهد. [۷۷]
حدیث ۴، «عن حمید ابن زیاد، عن الحسن بن محمد، عن جعفر ابن سماعه عن ابان عن الفضل بن عبدالملک، عن ابی عبدالله (ع) قال ان الجد اذا زوج ابنه وکان ابوها حیا وکان الجد مرضیا جاز، قلنا، فان هوی ابوالحاریه هوی وهوی الجد هوی، وهما سواء فی العدل والرضا قال: احب الی ان ترضی بقول الجد.»
روایت دیگر ازموسی بن جعفر: هرگاه مردی دختر پسرش را تزویج نمود تزویج بر پسرش جایز است و پسرش نیز می تواند دخترش را تزویج نماید. گفتیم: اگر پدر دختر، مردی را انتخاب کرد و جد دختر، مردی دیگر را، تکلیف چیست؟ حضرت موسی ابن جعفر (ع) فرمودند: تزویج جد، اولی تر و شایسته تر است. [۷۸]
حدیث ۶، محمد ابن یعقوب ، عن محمد ابن یحیی، عن احمد ابن محمد، عن علی ابن الحکم، عن علاء بن رزین عن محمد ابن مسلم عن احدهما علیهماالسلام قال: اذا زوج الرجل ابنه ابنه فهو جایز علی ابنه ولابنه ایضا ان یزوجها، فقلت فان هوی ابوها رجلا وجدها ورجلا فقال الجد اولی بنکاحها.»
روایاتی که اشاره شد بر ولایت جدّ پدری تمام است.اما این روایات مخصوص باب نکاح است وحتی در برخی ازروایات به اقوی بودن ولایتجد بر پدر نیز اشاره شده است. برخی ازفقهای امامیه معتقدند که درباب نکاح ولایت برای پدر وجد هر دو «وضع وجعل» شده واز آنجایی که نکاح از اموال
مهم‏تر است لذا به طریق اولی ولایت جد در اموال ثابت است. [۷۹]
مبحث سوم : دلیل عقلی
یکی ازکهن ترین ودرعین حال بحث انگیزترین سئوالات زندگی بشر، عقل وشرع و رابطه بین آن دو بوده است. شمار بسیاری از علمای مسلمان که عموما از اهل سنت هستند درمباحث علمی رابطه بین این دو را ندیده و به شدت با استنباط احکام شرعی از طریق عقل مجرد ابراز مخالفت می‏کنند. [۸۰]درمقابل، فقیهان امامیه از دیرباز بر ارزش بی‏مانند این گوهر ناب( عقل) پافشاری داشته واز آن به عنوان یکی از منابع فقه یاد کرده‏اند.
آنان معتقدند:« حجیت عقل، ذاتی است و تفکیک این دو از یکدیگر، ناممکن است، آیا اصل شریعت به چیزی جز عقل ثابت می‏شود؟ آیا توحید ونبوت جز به حکم خرد ثابت می‏شود؟
اگر حکم عقل را معتبر ندانیم چگونه رسالت را تصدیق کنیم وبه شریعت ایمان آوریم؟ بلکه بدون استمداد از عقل، حتی آیا می‏توانیم به خودو اعتقاداتمان اذعان کنیم. واقعیت این است که تشکیک در اعتبار حکم عقل سفسطه ای است که بالاتر از آن سفسطه ای وجود ندارد. آری می‏توان در مصداق های حکم عقل شک کرد. اما دراصل آن هرگز.» [۸۱]
از نظر طرفداران اعتبار عقل درمسائل گوناگون فقهی وحقوقی آن است که «منظور از عقل – درکنار کتاب وسنت- هرحکم عقلی است که موجب یقین به حکم شرعی شود»[۸۲] این تعریف در حقیقت موضع معتدلانه ای است که فقهای شیعه در برابر انکار یا اقبال افراطی به دریافت های عقلی اتخاذ کرده‏اند. [۸۳]
احکام عقلی دریک تقسیم بندی کلی دوگونه‏اند: دربرخی احکام، عقل به طور مستقل و بدون کمک گرفتن ازشرع عمل می‏کند مانندحکم به نیکی وزشتی ظلم، دربرخی دیگر پس از استمداد از یک حکم شرعی. [۸۴]
همان گونه که اشاره کردیم قبول «عقل» به عنوان منبع استنباط دستورات دینی، بی قید وشرط نیست ونکات فراوان وبسیار دقیقی دراین باره وجود دارد که به لحاظ خارج بودن از بحث در این نوشتار نمی‏آوریم.
آنچه یادآوری آن ضرورت دارد ناکارآمد بودن عقل درحوزه عبادات، به ویژه در خصوص اندازه وچگونگی آنهاست. [۸۵] نکته دیگر کارکرد اصلی عقل، «درک» است نه «حکم». حکم وفرمان فقط در صلاحیت شرع است وعقل راهی است برای درک آن است. بنابراین تعبیر به «حکم عقلی» خالی از تسامح ومجاز نیست. [۸۶]
اهمیت عقل : انسان گرچه همانند سایر موجودات از رشد نباتی وحیات حیوانی برخوردار است، اما علاوه بر این ها خصوصیاتی به وی اعطاء شده که به واسطه آن، نسبت به سایر آفریده ها از مزیت
وی‍ژه ای برخوردار است، که یکی از آن مختصات، عقل است، به کمک عقل این امکان به وجود می آید که خوب و بد وزشت وزیبای هر عملی را قبل از انجام آن تفکیک کرده، آن گاه ثابت قدم درمسیر صحیح گام نهد واز غبن وپشیمانی و سرزنش دیگران محفوظ بماند.
ابن رشد نه تنها برای عقل و استدلال برهانی، اهمیت فراوانی قائل است بلکه پیوسته در مقام دفاع و اثبات موقعیت بنیادی آن نیز سخن می گوید واو از جمله نخستین کسانی است که آشکارا دست به قلم برد و از فلسفه در جهان اسلام دفاع کرد و تألیفات ارزشمندی چون تهافه التهافه و فصل المقال را درمقام تایید تعقل به نگارش در آورد.[۸۷] به طوری که می اندیشید نقل عقل در وجود انسان و جهان بیش از آن چیزی است که درظاهر به آن می اندیشیم زیرا بدون وجود عقل، نه تنها از آزادی واختیار انسان نمی توان سخن به میان آورد، بلکه حتی اطلاق عنوان شخص نیز بر هریک از افراد آدمی بی معنی و بدون وجه خواهد بود. نکته درخور تأمل این است که عقل با همه اهمیت و احاطه ای که دارد وبا نقش بزرگی که در زندگی انسان ایفا می کند کمتر می تواند به هویت آن دست یابد وجایگاه آن را درمقایسه با سایر موجودات معین سازد.
عقل انسان ضمن اینکه در برخی موارد مرتکب خطا و اشتباه می شود، همواره از این توانایی برخوردار است که نسبت به خطا واشتباه خود آگاه گردد. وآن جا که عقل به خطای خود آگاهی پیدا می کند بی درنگ آن را می پذیرد ودر صدد رفع آن اشتباه برمی آید. اما آنجا که عقل حاکم نباشد، کمتر کسی می تواند نسبت به خطای خود آگاهی پیدا کند ودر جایی که آگاهی به خطا تحقق نپذیرد، رفع آن خطا امکان پذیر نخواهد بود. ابن رشد به اهمیت این مسأله توجه داشت و معتقد بود که وقوع خطا و مرتکب شدن اشتباه برای انسان عاقل وآگاه می تواند آموزنده باشد و باب تعالی وتکامل را به روی او بگشاید.[۸۸]
گفتار اول : اهمیت عقل درروایات
در روایات اسلامی بیش از آنچه تصور شود به گوهر عقل وخرد بها داده شده است. و به عنوان اساس دین، رهوارترین مرکب، بهترین دوست و بالاخره معیار ومیزان برای تقرب الی الله وکسب پاداش معرفی گردیده است. [۸۹]
روایاتی که در باره سند بودن واعتبار عقل و ارزش وجایگاه آن است بیش تر در مجموعه روایات شیعه واز طریق عالمان ومحدثان شیعی نقل شده است. این گونه حدیث ها را محدثان اهل سنت کمتر یاد کرده اند. به همین سبب تفکر عقلی در جریان شیعی، رشد وبالندگی بیشتری داشته وامامان شیعه نیز در این امر نقش بزرگی داشته اند.
متفکر بزرگ شیعی،استاد شهید مرتضی مطهری، پیروزی نص گرایی اشاعره به عقل گرایی معتزلی درمیان اهل سنت را، ضربه ای بزرگ بر حیات تفکر عقلی می شمارد. همچنین اخباری گری کم عمر وبی حاصل در میان شیعیان را مسلکی خطا وقرائتی نادرست از متون اسلامی می داند. [۹۰]
سر لوحه عقل، پس از ایمان به خدا، مداراکردنبامردم بدون فاصله گرفتن از حق می باشد. [۹۱]
عقل منشأ تمام خوبی هاست.
و پیامبر اکرم (ص) فرمود:« انما یدرک الخیر کله بالعقل» همانا هر چیزی با عقل درک می شود. ونیز فرمود: «الحیا حیاءان حیاء عقل وحیاء حمق فحیا العقل العلم وحیاء الحمق الجهل» حیا دو گونه است: حیاء خردمندانه و حیا احمقانه. پس حیاء خردمندانه نشانه دانش است و حیاء احمقانه از سَرِنادانی است.
در بحار الانوار آمده که فرمود:« استرشدوا العقل ترشدوا ولاتعصوه فتندموا» از عقل ارشاد بخواهید که هدایت تان می کند و از فرمان عقل، سرپیچی نکنید که پشیمان می شوید.
امیر مؤمنان علی (ع) فرمود:« لاغنی کالعقل ولافقرکالجهل» هیچ بی نیازی همچون عقل وهیچ فقری همچون جهل نیست.[۹۲]
در روایتی آمده ست: جمعی در محضر پیامبر اکرم (ص) مدح وستایش از مسلمانی کردند. رسول خدا (ص) فرمود: کیف عقل الرجل؟!
« عقل او چگونه است»؟
عرض کردند: ای رسول خدا ما از تلاش وکوشش او درعبادت و انواع کارهای خیر سئوال می کنیم، شما از عقلش سئوال می فرمایید؟
پیامبر فرمود: ان الاحمق یصیب بحمقه اعظم من فجور الفاجر وانما یرتفع العباد غداً فی الدرجات، وینالون الزلفی من ربهم علی قدر عقولهم!:
« مصیبتی که از ناحیه حماقت احمق، حاصل می شود، بدتر است از فجور فاجران وگناه بدکاران، خداوند، فردای قیامت، مقام بندگان را به مقدار عقل وخرد آنها بالا می برد وبر این اساس به قرب نائل می گردند». [۹۳]
«سحق» ( بر وزن قفل) دراصل، به معنی سائیدن ونرم کردن است وبه لباس کهنه نیز گفته می شود. ولی در اینجا به معنی دوری از رحمت خدا است. بنابراین «فسحقاً لاصحاب السعیر» مفهومش این است
که :دوزخیان از رحمت خدا دورباشند واز آنجا که نفرین خداوند توام با تحقق خارجی است. این جمله دلیل بر این است که : این گروه به کلی از رحمت خدا دورند.
گفتار دوم : «عقل» ملاک حساب انسان ها درقیامت

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت
 [ 07:25:00 ب.ظ ]