نورالجدایه^[۷۲] (۲۰۱۰) تحقیقی تحت عنوان ” تأثیر فناوری اطلاعات روی فرایند تصمیم گیری در بخش دولتی ” انجام داده است. این مقاله به تعیین تأثیر فناوری اطلاعات بر فرایند تصمیم گیری در بخش دولتی می‌پردازد. مهمترین یافته ها عبارت بودند از : ۱٫ بخش دولتی در حال جمع‌ آوری اطلاعات پیچیده از طریق استفاده از نرم افزارها و تجهیزات فناوری است. ۲٫ سازمان‌های بخش دولتی خودشان می‌توانند سیستم‌های اطلاعاتی را بسازند. ۳٫ فناوری اطلاعاتی کمک قابل توجهی به تصمیم گیری می‌کنند و باعث مبادله اطلاعات با دیگر دولت ها می‌شود.

ماش^[۷۳] (۲۰۰۸) در رساله دکتری خود با عنوان “فناوری، پیش‌بینی و ابهام: مطالعه تصمیم گیری دانشگاه در طول ساخت کتابخانه‌های دانشگاهی قرن بیست و یکم” فرایند تصمیم گیری آموزش عالی در طی ساخت کتابخانه‌های دانشگاهی جدید در دانشگاه‌های آمریکا را با توجه ویژه به تأثیر فناوری مورد بررسی قرار داد. مدل تصمیم گیری “هرج و مرج سازمان یافته” به عنوان چارچوب نظری برای تجزیه و تحلیل داده های این پژوهش، به کار رفته است. چهار سوال اصلی این پژوهش عبارت بود از: اول، در دوره ۱۹۹۰-۲۰۰۷ پیش‌بینی‌های منتشر شده مرتبط با فناوری در کتابخانه‌های دانشگاهی که بیشترین تکرار را داشته، چه بوده است؟ دوم، مدیران کتابخانه و دیگر شرکای کلیدی در امر تصمیم گیری، تصمیم گیری در طول ساخت کتابخانه‌های دانشگاهی جدید را چگونه توصیف می‌کنند؟ سوم، مدیران کتابخانه و دیگر شرکای کلیدی در امر تصمیم گیری ، کاربرد پیش‌بینی‌های فناوری در طول ساخت کتابخانه‌های دانشگاهی جدید را چگونه توصیف می‌کنند؟ چهارم، چه عناصر داخلی و خارجی دیگری بر تصمیم گیری در طول ساخت کتابخانه‌های دانشگاهی جدید تأثیر دارند؟ یافته ها، دقت توصیفی مدل را تأیید می‌کند. رویدادهای جانبی مرتبط با مدل و ضرورت توجه ‌به این مطالعه تعریف شده اند. به علاوه، روش شناسی به کار رفته در این پژوهش، مدل ساده ای برای کاربرد تحلیل فراسوی کتابخانه، و یا دانشگاه را فراهم می‌کند.

ظهیرالدین^[۷۴] (۲۰۰۳) در پژوهشی به بررسی تأثیر فناوری اطلاعات بر مقتضیات و شرایط شغلی فهرست نویسان پرداخته است. نتایج نشان داد فناوری اطلاعات که نظام‌های یکپارچه کتابخانه ای^[۷۵]، سخت افزار و نرم افزار رایانه، دیسک فشرده، اینترنت، و دیگر حوزه ها از جمله قالب‌های مارک ۲۱ ، سی او آرسی ^[۷۶] استانداردهای ابرداده هسته دوبلین، تی ئی آی، ایکس ام ال، آر دی اف را دربر می‌گیرد، تغییرات وسیعی در عملکرد شغلی فهرست نویسان به وجود آورده است. پیشرفت در فناوری اطلاعات بر همه چیز، از عناوین شغلی تا مهارت‌های فهرست نویسان اثرگذار بوده است. در زمینه مهارت ها، تغییرات گسترده ای در حال وقوع می‌باشند.

آلن^[۷۷] (۲۰۰۲) در رساله دکتری خود تحت عنوان ” رابطه بین کاربرد اینترنت و تصمیم گیری: مطالعه موردی مدیران فناوری اطلاعات در چین” به کشف رابطه بین کاربرد اینترنت به عنوان یکی از ابزارهای فناوری اطلاعات و اثر آن بر تصمیم گیری مدیران فناوری اطلاعات در چین پرداخته است. او تحقیق خود را در بین ۱۲۳ مدیر از هشت شرکت فناوری اطلاعات چند ملیتی انجام داد. برای جمع‌ آوری اطلاعات از پرسشنامه استفاده شده، همچنین مصاحبه خصوصی با مدیران اجرایی این شرکت ها انجام داده است. برای تحلیل رابطه بین کاربرد اینترنت و اثرگذاری آن بر روی تصمیم گیری از آمار توصیفی، رگرسیون چند متغیره، تحلیل عاملی، همبستگی، و تکنیک کرونباخ استفاده شده است. نتایج نشان داد که اینترنت ابزار مؤثر در تسهیل تصمیم گیری مدیران فناوری اطلاعات در چین است، و میزان پذیرش اینترنت در بین مدیران فناوری اطلاعات در حال افزایش می‌باشد.

ویت^[۷۸] (۲۰۰۰) در مقاله خود تحت عنوان ” نقش مشارکت در تصمیم گیری در سیاست‌های سازمان و روابط رضایت شغلی” در بین ۱۲۵۱ کارمند بخش دولتی مطالعه کرد. فرضیه عبارت بود از این که ادراک سیاست‌های سازمانی باعث کاهش رضایت شغلی می‌شود و آن نیز باعث سست شدن مشارکت کارمندان در تصمیم گیری با مدیران می‌شود. نتایج نشان داد تأثیر تصمیم گیری مشارکتی بر رضایت شغلی در سطوح بالای سیاست‌های ادراکی مشخص و واضح بود.

ایگباریا، زیناتلی، و کاوایی ^[۷۹] (۱۹۹۸) در پژوهشی به واکاوی موفقیت فناوری اطلاعات در سازمان‌های کوچک در کشور زلاندِ نو پرداختند. هدف آنان در این پژوهش، بررسی میزان استفاده از رایانه در سازمان‌های کوچک و مطالعه رابطه میان عوامل سازمانی و تعیین‌کننده های موفقیت این فناوری در این سازمان ها بود. بر اساس یافته های این پژوهش، تجربه کار با رایانه، پشتیبانی فنی، ادراک از آسانی استفاده، پاداش‌های درونی، ادراک از مفید بودن، و حمایت مدیریت، عواملی هستند که بر موفقیت فناوری اطلاعات تأثیر دارند.

ادوارد جان اوهارا ^[۸۰] (۱۹۹۵) در پایان‌نامه خود تحت عنوان “تأثیر کامپیوتر و فناوری بر ساختار سازمانی کتابخانه‌های دانشگاهی،” که با روش پیمایشی و آزمایشی (آزمون) انجام داد، بیان کردکه فناوری نوین چگونه بر ساختار سازمانی معمولی کتابخانه‌ها و همچنین ساختار پویای کتابخانه‌ها تاثیر می‌گذارد و چگونه وظایف کارکنان را تحت تاثیر قرار داده و متحول می‌سازد. تحقیق وی بیشتر در بخش‌های فهرست‌نویسی کامپیوتری، فهرست‌نویسی پیوسته، بخش امانت بین کتابخانه‌ای، بخش پایگاه‌های اطلاعاتی و بخش بازیابی اطلاعات بود. وی بعد از جمع‌ آوری داده ها و یافته ها ‌به این نتایج دست یافت که تغییراتی کلی در کتابخانه‌ها رخ داده است. بیشتر تغییرات در مسئولیت‌های اصلی، جایگاهای خاص افراد، تغییرات در تخصص افراد و به دست آوردن مهارت نیروی کار کتابخانه و همچنین تغییرات در تشکیل بخش‌های جدید و ویژه با وظایف خاص خود، بوضوح دیده شده و همچنین نتیجه گرفت که فناوری در سطوح مدیریت با توجه به وسعت کتابخانه و طرح ها و ساختارهای سازمانی، تعداد افراد و نوع وظایف و ماهیت و چگونگی اداره کتابخانه‌ تأثیر گذاشته است.

1. 1. حمل‌ونقلی که شامل اشکال دیگر حمل در کنار حمل‌ونقل ریلی آن طور که در مادۀ (۳) ۱ و (۴) کنوانسیون حمل ریلی مقرر شده است می‌باشد.

1. 1. حمل‌ونقلی که مشتمل بر حمل‌ونقل در آب‌های داخلی در همراهی با بخش کوتاه‌تری از حمل‌ونقل دریایی است که برای آن بارنامه «دریایی» آن گونه که در مادۀ (۲) ۲ کنوانسیون بوداپست آمده، صادر نشده باشد.

   

تصمیم دادگاه هامبورگ در می ۲۰۰۲ مربوط به خسارت غیرمتمرکز بود که در طول حمل‌ونقلی که شامل مرحلۀ حمل‌ونقل جاده‌‌ای داخلی و یک مرحله حمل‌ونقل ریلی بین‌المللی وارد آمده بود.^[۱۰۰] این یک مثال از اوضاع‌ و احوالی است که معمولاً در دستۀ سوم طبقه‌بندی بالا قرار می‌گیرد. طبق کنوانسیون حمل ریلی، کل حمل‌ونقل به‌واسطۀ مادۀ (۳) ۱ کنوانسیون حمل ریلی تحت پوشش رژیم حمل‌ونقل آرام قرار دارد. از آنجایی که حمل‌ونقل در سال‌های ۱۹۹۹ و ۲۰۰۰ انجام شد، دادگاه باید بر نسخه ۱۹۸۰ کنوانسیون حمل ریلی و پروتکل آن (COTIF-CIM) توجه نماید. این نسخه شامل مقرره‌ای مثل مادۀ (۳) ۱ کنوانسیون مونترال نشده و ‌بنابرین‏ ضرر جزئی واردشده به محمولۀ سیگار که ازطریق جاده‌ای از محل اشتغال ارسال‌کننده در لانگن هاگن^[۱۰۱] به ایستگاه راه‌آهن در هانوفر حمل می‌شد، از همان جا که ازطریق ریلی به بیشک در قرقیزستان حمل شده بود، تحت پوشش رژیم ریلی بین‌المللی قرار نمی‌گرفت. در قرقیزستان کشف شد که کانتینری که محموله در آن سوار بود، دارای یک فضای توخالی در مرکزش بود و مکان و زمان پر‌کردن این فضا توسط سیگارها مشخص نبود. از آنجایی که ضرر غیرمتمرکز بود، CIM 1980 اعمال نمی‌گردید. به‌علاوه، نسخه قدیمی‌تر CIM مقرر می‌داشت که حمل ریلی بای به طور کامل ازطریق ریل انجام گیرد و از آنجایی که حمل‌ونقل ریلی به طور کاملاً انجام نشد، کنوانسیون حمل ریلی ۱۹۸۰ اعمال نمی‌گردید؛ حتی اگر ثابت می‌شد خسارت در طی مرحلۀ ریلی وارد شده است.

در مواردی که ضرر یا خسارت غیرمتمرکز بودند کنوانسیون‌های حمل‌ونقل اعمال نمی‌گردد. در چنین وضعیت‌هایی با وجود اینکه حمل‌ونقل مطروحه در اصل بین‌المللی بوده، کنوانسیون‌های حمل‌ونقل این چنین مواردی را تحت پوشش قرار نمی‌دهند. در چنین مواردی حقوق و تعهدات طرف‌های معاهده بر پایۀ قواعد حقوقی ملی قرار دارد که در خصوص قرارداد، اعمال گشته و بیشترین نزدیکی را به قرارداد دارد. برای توضیح بیشتر تصمیم دادگاه عالی فدرال آلمان در ۲۰۰۶ در اینجا شرح داده می‌شود.^[۱۰۲] این پرونده مشتمل بر ۱۳ حادثۀ مختلف بود که خسارت در طی اجرای قراردادهای حمل‌ونقل مرکّب وارد شده بود. زمانی که کالاها -غالباً تجهیزات کامپیوتر- ازطریق جاده‌ای از انبار متصدی در آلمان به فرودگاه در بروکسل حمل گردید و از آنجا از راه هوایی به بریتانیا و سایر مقاصد ماورای دریا حمل گردید. خسارت در هیچ یک از این حوادث متمرکز نیست. آن گونه که به حمل‌ونقل جاده‌ای مربوط بود، این فاصله‌ای بین‌المللی است؛ اما ویژگی‌های مادۀ ۱۸ کنوانسیون ورشو و مونترال را ندارد. حمل‌ونقل جاده‌ای به بارگیری، تحویل یا عملیات انتقال محموله از وسیله‌ای به‌وسیلۀ دیگر مربوط نبوده و ‌بنابرین‏ در این‌خصوص، کنوانسیون‌های حمل‌ونقل هوایی در خصوص خسارت غیرمتمرکز اعمال نمی‌گردد.^[۱۰۳] دادگاه آلمانی همه ۱۳ دعوا را بر مبنای حقوق آلمان رسیدگی و حل نمود؛ زیرا که هیچ رژیم حمل‌ونقلی در این‌خصوص قابل اعمال نبود. مهم‌ترین دلیل دادگاه این بود که محل اصلی اشتغال متصدی در آلمان قرار داشت. مادۀ (۴) ۴ کنوانسیون رم مقرر می‌دارد که چنانچه محل اصلی اشتغال متصدی و ارسال‌کننده هر دو در آلمان باشد، قانون آلمان اعمال می‌شود.^[۱۰۴]

۳-۱-۲- قانون حاکم برای تکمیل خلأهای قراردادی و استثناسازی‌ها

به‌طورکلی دادگاه بیان داشت با توجه‌به شخصیت مستقل این کنوانسیون و هدفش برای واحدساختن حمل‌ونقل جاده‌ای بین‌المللی، مفاهیم کنوانسیون حمل جاده‌ای کالا باید مستقلاً تفسیر گردد که بدین وسیله نظر به اهمیت اعمال واحد، رویۀ دادگاه‌ها و دکترین حقوقی سایر دولت‌ها عضو کنوانسیون حمل جاده‌ای کالا را باید در نظر گرفت. تنها زمانی که کنوانسیون حمل جاده‌ای کالا به موضوع خاصی نمی‌پردازد و جای خالی را نمی‌توان به کمک قواعد تفسیر کنوانسیون وین در خصوص حقوق معاهدات حل نمود، می‌توان حقوق ملی را ‌بر اساس قواعد حقوق بین‌المللی خصوصی اعمال نمود.^[۱۰۵]

با توجه‌به اینکه نظر در رأی راجع به محمولۀ دزدیدۀ نوت‌بوک از تایپۀ تایوان به دورتموند آلمان ازطریق فرودگاه ماستریخت هاف دن بوش نشان می‌دهد شخصیت واحد کنوانسیون‌های واحد حمل‌ونقل نسبت به دهه های گذشته اهمیت بیشتری یافته است. این نظرها در خصوص این مسئله که آیا محل بارگیری، آن طور که مقصود مادۀ ۳۱ کنوانسیون حمل جاده‌ای کالا بوده در ابتدای مرحلۀ جاده‌ای یک حمل‌ونقل مرکّب قرار گرفته بود یا نه، به روشنی بیانگر این مطلب است که توسل به قانون ملی تنها در صورتی باید صورت گیرد که پر‌کردن جای خالی با یک تفسیر مستقل ممکن نباشد.^[۱۰۶] آخرین راه‌حل مطرح‌شده این است که نواقص حقوق واحد را با مفاهیم داخلی پر کنیم.^[۱۰۷]

۳-۱-۲-۱- انگلیس

در گذشته استدلال نویسندگان انگلیسی این بود که از تفسیر حقوق واحد حمل‌ونقل برای پر‌کردن خلأها نباید مورد استفاده قرار گیرد.^[۱۰۸] این «پیدا‌کردن قانون حاکم» خود یک نظریۀ کاملاً طبیعی در اروپای قاره‌ای بوده؛ اما تا حدودی در انگلستان با مقاومت روبه‌رو گردید. به طور مثال در استیناف پرونده Buchanan v. Babco سالمون ال جی در واکنش به دیدگاه‌های مطرح‌شده از سوی دنینیگ ال جی در مثال اول اعتراض خود را ‌به این رویه کاملاً روشن ساخت.^[۱۰۹]

به‌علاوه، ریکس ال جی در پرونده Merzario v. Leitner خاطرنشان ساخته که دادگاه بین‌المللی وجود ندارد که تضمین دهد رویکرد واحدی از سوی دولت‌های متعاهد در خصوص کنوانسیون‌های حمل‌ونقل اعمال خواهد شد؛ ‌بنابرین‏ تفسیر مستقل این رژیم‌های واحد وضعیت بی‌ثباتی را در پی خواهد داشت.^[۱۱۰] از طرف دیگر هاف استدلال می‌کند که دقیقاً در فقدان چنین دادگاه‌های بین‌المللی باید دادگاه‌های ملی را وادار به پذیرش مسئولیت بین‌المللی هماهنگ با حقوق بین‌الملل کرد. به عقیدۀ وی به جای جست‌وجوی راه‌حل در حقوق ملی، رویکرد مستقل، بیانگر امکان تطابق حقوق واحد رو به توسعه با ماهیت و طبیعتش است.^[۱۱۱] افراد دیگری هم در انگلیس هستند که از تفسیر جداگانه دفاع می‌کنند. در واقع، به نظر می‌رسد تفسیر مستقل در انگلیس مورد استقبال واقع شده است. طبق نظر کلارک، دادگاه‌های انگلیسی که در گذشته از تفسیر کامن‌لو، به‌ خصوص در تصمیمات پیرامون قواعد ژنو، طرفداری می‌کردند، اکنون دنبال ترویج هدف اصلی کنوانسیون‌های حمل‌ونقل که وحدت حقوق هست، می‌باشند.^[۱۱۲]

۳-۱-۲-۲- آلمان

در آلمان مفهوم خلأهای موجود در حقوق واحد حمل‌ونقل را می‌توان با قیاس از سیستم حقوق بین‌الملل که چنین جای خالی دارد، تکمیل نمود.^[۱۱۳] اینکه آیا مادۀ ۲۹ کنوانسیون ورشو چنین خلأیی داشته و باید با قانون ملی راجع به مرور زمان پر شود، مورد تردید و سؤال واقع شده است.^[۱۱۴] کروفولر استدلال می‌کند که از آنجایی که بین تفسیر و ایجاد قاعدۀ جدید تمایز است، تکمیل جاهای خالی در حقوق واحد چیزی بیشتر از توسعۀ روند تفسیر تحت نام دیگری نیست.^[۱۱۵]

در نهایت در خصوص یافته‎های حاصل در مرحله اعتباریابی مقیاس‌آموزش‌ها مشاهده شد که ابزار اولیه طراحی شده توسط محقق از نظر مطابقت محتوای آن با متون علمی و معتبر مورد تأیید تمام اعضای پانل متخصصان بود. پس از محاسبه نسبت روایی محتوایی و شاخص روایی محتوایی در نهایت تعداد کل آیتم‎های پذیرفته شده، ۱۱۰ آیتم بود که به ترتیب قرار گرفتن در هر سازه عبارت بودند از: سازۀ حساسیت درک شده ۸ آیتم، سازۀ شدت درک شده۱۰ آیتم، سازۀ منافع درک شده ۸ آیتم، سازۀ موانع درک شده ۱۰ آیتم، راهنمای عمل۹ آیتم، سازۀ خودکارآمدی درک شده۱۲ آیتم وآگاهی ۲۹ آیتم و عملکرد نیز ۲۴ آیتم.

۳-۶-۲-۲) تعیین پایایی پرسشنامه

منظور از پایایی یا سازگاری درونی این است که ابزار اندازه گیری در شرایط یکسان تا چه اندازه نتایج یکسانی به دست می‌دهد یعنی اگر ابزار اندازه گیری (پرسشنامه) را در یک فاصله زمانی کوتاه چندین بار به یک گروه واحدی از افراد ارائه شود نتایج حاصل تا چه حد به هم نزدیک می‌باشند. برای اندازه گیری پایایی شاخصی به نام ضریب پایایی استفاده می‌شود دامنه این ضریب از صفر تا مثبت یک است. ضریب صفر معرف عدم پایایی و ضریب یک معرف پایایی کامل است (۵۹،۵۸،۵۷).

پایایی این پرسشنامه از طریق روش کودرریچاردسون وضریب آلفای کرونباخ بر روی۴۰ نفر از مادران مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر اراک سنجیده شد با توجه به نتایج آزمون آلفای کرونباخ بیشترین پایایی در بخش‌های عملکرد و شدت درک شده و کمترین پایایی در بخش حساسیت درک شده مشاهده گردید و مقدار این ضریب برای کل پرسشنامه ۹۶/۰ به دست آمد که نشان دهنده این است که این پرسشنامه دارای سازگاری درونی قویی است. پایایی سوالات بخش آگاهی طبق فرمول کودرریچاردسون ۷۴/۰ به دست آمد. جهت پردازش آماری از نرم افزار آماری spss 19 استفاده گردید (جدول شماره۵).

جدول شماره۵:نتایج جهت پایایی پرسشنامه

حیطه سوالات پرسشنامه

تعداد سوالات

ضریب آلفای کرونباخ

کل

۱۱۰

۹۶/۰

حساسیت درک شده

۸

۵۲/۰

شدت درک شده

۱۰

۹۳/۰

منافع درک شده

۸

۹/۰

موانع درک شده

۱۰

۷۹/۰

راهنماهای عمل

۹

۵۶/۰

خودکارآمدی

۱۲

۶۵/۰

عملکرد در خصوص نشانه های خطر

۶

۹۹/۰

عملکرد در زمینه عفونت های تنفسی

۶

۹۹/۰

عملکرد در زمینه اسهال

۶

۱

عملکرد در زمینه تب و تشنج

۶

۹۹/۰

کودر ریچاردسون

آگاهی

۲۹

۷۴/۰

و در نهایت پس از انجام اصلاحات کلی پرسشنامه نهایی طراحی شد و با روایی۸۲/۰ و پایایی ۹۶/۰ مورد تأیید قرار گرفت.

۳-۶-۳) معرفی ابزار مورد استفاده

بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی و با نظر اساتید مجرب و در نظر گرفتن معیارهای طراحی پرسشنامه، ابزار مورد نظر طراحی و پس از تأیید روایی و پایایی آن، پرسشنامه نهایی در شش بخش تنظیم شد:

بخش اول شامل:

مشخصات دموگرافیک مادر از قبیل سن، شغل، سطح تحصیلات، وضعیت اقتصادی خانواده(از نظر درآمد سرانه: کمتر از پانصد هزار تومان سطح پایین، بین پانصد تا یک میلیون و پانصد هزار تومان سطح متوسط و بیشتر از یک میلیون پانصد هزار تومان سطح بالا).

مشخصات دموگرافیک کودک از قبیل سن، جنس، رتبه تولد، سابقه بیماری خاص و غیره.

بخش دوم شامل:

سوالات آگاهی، ابزار سنجش آگاهی مادران در خصوص نشانه های خطر شامل ۲۹ سوال به صورت بله، خیر و نمی دانم طراحی شد، که برای پاسخ صحیح امتیاز یک و پاسخ غلط و نمی دانم امتیاز صفر تعیین شد.

بخش سوم شامل:

سوالات حساسیت، شدت، منافع و موانع درک شده مادران در خصوص نشانه های خطر در کودک،

– ابزار سنجش حساسیت درک شده در خصوص نشانه های خطر شامل۸ سوال بود که از مقیاس پنج گزینه‌ای لیکرت با موارد کاملا مخالفم، مخالفم، نظری ندارم، موافقم و کاملا موافقم استفاده شد که طیف نمره گذاری به ترتیب از ۱ تا ۵ تعیین شد.

– ابزار سنجش شدت درک شده در خصوص نشانه های خطر شامل۱۰ سوال بود که از مقیاس پنج گزینه‌ای لیکرت با موارد کاملا مخالفم، مخالفم، نظری ندارم، موافقم و کاملا موافقم استفاده شد که طیف نمره گذاری به ترتیب از ۱ تا ۵ تعیین شد.

– ابزار سنجش منافع درک شده در خصوص نشانه های خطر شامل ۸ سوال بود که از مقیاس پنج گزینه‌ای لیکرت با موارد کاملا مخالفم، مخالفم، نظری ندارم، موافقم و کاملا موافقم استفاده شد که طیف نمره گذاری به ترتیب از ۱ تا ۵ تعیین شد.

– ابزار سنجش موانع درک شده در خصوص نشانه های خطر شامل ۱۰ سوال بود که از مقیاس پنج گزینه‌ای لیکرت با موارد کاملا مخالفم، مخالفم، نظری ندارم، موافقم و کاملا موافقم استفاده شد که طیف نمره گذاری به ترتیب از ۱ تا ۵ تعیین شد.

بخش چهارم شامل:

سوالات راهنماهای عمل، ابزار سنجش راهنماهای عمل در خصوص نشانه های خطر شامل ۹ سوال بود که از مقیاس پنج گزینه ای با موارد اصلا، خیلی کم، کم، زیاد وخیلی زیاد استفاده شد که طیف نمره گذاری به ترتیب از ۱ تا ۵ تعیین شد

بخش پنجم شامل:

سوالات خودکارآمدی که ‌در مورد توانایی مادران در خصوص مراقبت از کودکان دارای نشانه های خطر می‌باشد،

ابزار سنجش خودکارآمدی در خصوص نشانه های خطر شامل۱۲ سوال بود که از مقیاس پنج گزینه‌ای با موارد اصلا، خیلی کم، کم، زیاد و خیلی زیاد استفاده شد که طیف نمره گذاری به ترتیب از ۱ تا ۵ تعیین شد.

بخش ششم شامل:

سوالاتی است که عملکرد مادر را در خصوص نشانه های خطر، عفونت‌های تنفسی، اسهال و تب و تشنج در کودکان می‌سنجد، ابزار سنجش عملکرد مادران در خصوص نشانه های خطر شامل ۶ سوال در خصوص نشانه های خطر و۶ سوال در زمینه عفونت‌های تنفسی، ۶ سوال در زمینه اسهال و ۶ سوال در زمینه تب و تشنج به صورت پنج گزینه هیچگاه، بندرت، گاهی اوقات، بیشتر اوقات و همیشه بود که طیف نمره گذاری به ترتیب از ۰ تا ۴ تعیین شد.

۳-۶-۴) امتیاز گذاری پرسشنامه

امتیاز گذاری این پرسشنامه بدین صورت می‌باشد که:

در قسمت آگاهی به جواب صحیح امتیاز ۱ و به جواب غلط و نمی دانم امتیاز ۰ تعلق می‌گیرد در پایان امتیاز هر فرد بر اساس ۱۰۰ نمره محاسبه می‌گردد بدین صورت که تعداد جواب‌های صحیح فرد تقسیم بر تعداد کل سوالات ضرب‌در ۱۰۰ می شود.

در رویکردهای عقلانی که تدوین اهداف دقیق آموزشی مورد تأکید قرار می‌گیرد این نوع اهداف معقول به نظر می‌رسند اما از منظر روان شناختی لزوماًً کارآمدترین راه برای ادامه نیست. معلم می‌تواند در کلاس درس فعالیت‌های منحصر به فردی انجام دهد که مفید و غنی باشند. نکته بعدی اینکه اهداف آموزشی لازم نیست قبل از انتخاب و سازماندهی محتوا تعیین شوند تولیداتی که از طریق برنامه های درسی بدیع می‌توانند ایجاد شوند همانند وسایلی که از طریق ابداعات هنری و علمی ایجاد می‌شوند دارای هدف باز^[۲۱] می‌باشند. نظریه برنامه درسی لازم است به فرایندهای متنوع در ساخت برنامه درسی اجازه فعالیت بدهد.

موضوع بعدی در خصوص اهداف برنامه درسی از منظر زیباشناختی همان‌ طور که در درسهای هنر به تعلیم و تربیت ازنظر آیزنر اشاره شده است توجه به تخیل می‌باشد در عالم هنر تخیل و خیال ورزی موجب تشویق و تقویت قرار می‌گیرد زیرا هنرمند در قالب تخیل موفق به بیان واقعیت هایی می شود که از عهده عالِم بر نمی آید. تخیل معرف ظرفیت فاصله گرفتن از واقعیت یا قابلیت دیدن حقایق و معانی فراتر از واقعیت های محسوس و ملموس است نه عدم توان تمیز میان امر واقعی و غیر واقعی که در این صورت یک بیماری و ناتوانی شناخته می شود(مهرمحمدی،۱۳۸۵). و همچنین تخیل، عمل یا قدرت خلق ایده ها و تصورات جدید از طریق ترکیب یا بازسازماندهی تجربه های قبلی است(افلند^[۲۲]،۲۰۰۵،ص۷۵۷). به عبارت دیگر با تخیل می توان به خلاقیت و ابداع ایده های نو رسیدکه آلبرت انیشتین (به نقل از همان منبع) بیان می‌کند تخیل مهم تر از دانش است و منبع مهم تربیتی می‌باشد. یکی از توصیه های دیوئی به مدیران مدارس این است که شرایطی فراهم آورند تا تخیل کودکان در یادگیری و تدریس بکارگرفته شود(سیمپسون^[۲۳] و دیگران،۲۰۰۵،ص۲۱۴).

مطلب بعدی اشکال و قالب های مختلف بازنمایی پیام می‌باشد. همان‌ طور که قبلاً ذکر شد زبان ادبی و کمی تنها اشکال بازنمایی پیام ها نیستند. آیزنر(۲۰۰۵،ص۱۷۴) می‌گوید:« برای دریافت معنا و مفهوم یک اثر هنری باید سواد رسانه و ابزار مورد استفاده را دارا بود. همه اشکال بازنمایی داده ها و اطلاعات در شکل دادن و افزایش درک افراد مؤثرند خواه شما از داستان استفاده کنید، فیلم بسازید یا از شکل و نمودار بهره بگیرید همه آن ها به دنبال تبیین و واضح سازی یک پیام به جای مبهم ساختن آن هستند».

‌بر اساس آن چه که در بالا گفته شد پرورش تخیل و ایجاد سواد رسانه ای را می توان به عنوان اهداف تربیتی از منظر زیبایی شناسی و هنر توجیه پذیر دانست و آن ها را در زمره مؤلفه های هنر و زیبایی شناسی قلمداد نمود.

محتوا

تحقق اهداف مستلزم ابزار و وسایلی است که موجبات این تحقق را فراهم می‌سازند. در علم مطالعات برنامه درسی آنچه موجب این امر می شود محتوا نام دارد به عبارت دیگر هر چیزی که فرصتی برای تحقق هدف می آفریند محتوا است. نیکلس می‌گوید چیزی را به کسی باید یاد داد آن شخص دانش آموز و آن چیز محتوا است(ملکی،۱۳۸۳). محتوا عبارت است از مجموعه مفاهیم،مهارت‌ها و گرایش هایی که از سوی برنامه ریزان انتخاب و سازماندهی می شود در عین حال محتوا آثار حاصل از فعالیت های یاددهی یادگیری معلم و شاگرد را در بر می‌گیرد(همان منبع،ص ۶۴).

آن چه که برای برنامه ریزان درسی در حوزه محتوا به عنوان مسئله مطرح می‌باشد انتخاب آن می‌باشد زیرا دو عامل انفجار اطلاعات و محدودیت ظرفیت یادگیری آدمی برنامه ریزان درسی را مجبور به انتخاب محتوای مناسب از بین مطالب و محتواهای بی شمار می‌کند. بدیهی است در انتخاب یک چیز از بین چیزهای متعدد از همان نوع، داشتن ملاک و معیاز نیاز مبرم انتخابگر می‌باشد. برای انتخاب محتوا نیز در مطالعات برنامه درسی ملاک ها و معیارهای متعددی از سوی برنامه ریزان درسی ارائه گردیده است این ملاک ها و معیارها برخاسته از مبانی برنامه درسی است که برنامه ریزان درسی آن ها را در فرایند برنامه‌ریزی درسی مدنظر قرار می‌دهند. برای مثال وقتی جامعه به عنوان یکی از مبانی مدنظر برنامه ریزان باشد ملاک هایی از قبیل تناسب محتوا با ارزش‌های اساسی اجتماعی، در انتخاب محتوا اعمال می‌گردد.موضوع ملاک های انتخاب محتوا از حوصله بحث خارج است و ما در اینجا به برخی نکات از دیدگاه زیبایی شناسی و هنر در خصوص ماهیت محتوا و نحوه ارائه آن اشاره می نماییم.

یکی از وظایف برنامه ریزان درسی در خصوص محتوای برنامه درسی ارائه محتوا می‌باشد یعنی پس از اینکه محتوا یعنی مجموعه مفاهیم، اطلاعات، و موضوعات اعم از شناختی، عاطفی ومهارتی تعیین شدند در چه فرم ها و قالب هایی بهتر است ارائه گردند. فرم ها یا اشکال بازنمایی اطلاعات قالبهایی هستند که انسان‌ها برای بیان مقاصد خویش از آن ها بهره جسته و می جویند. بدیهی است این اشکال بازنمایی باید حواس دریافتی انسان را مورد هدف قرار دهند و قالبها و فرم ها بتوانند یکی یا تعداد بیشتری از حواس ‌پنج‌گانه را به خود جلب نمایند. اشکال بازنمایی اطلاعات که تا به حال به طور عمده مطرح شده اند شامل موارد زیر است البته هر چند ممکن است انسان به واسطه قدرت خلاقیت خویش و ‌بر اساس پیشرفتها بر تعداد آن ها بیفزاید.

1. 1. فرم نوشتاری یاد ادبی

1. 1. فرم عددی یا کمی

1. 1. فرم شنیداری

1. 1. فرم بصری

1. ترکیبی از آن ها

از دیدگاه آیزنر(۲۰۰۵) آنچه در انتخاب یک شکل بازنمایی مهم است پاسخ ‌به این سوال است که آیا شکل بازنمایی انتخاب شده معادل و مناسب مفهوم مورد نظر می‌باشد؟ یعنی وقتی فرد داده های حسی را از جهان بیرون دریافت می‌کند از طریق توانایی‌های ذهنی خویش آن ها را پردازش و دست کاری می‌کند و سپس مفهوم های معادل آن ها را برای خود می‌سازد برای انتقال آن ها به دیگران نیاز به اشکال بازنمایی دارد این اشکال باید طوری باشند که بتوانند آن مفاهیم مورد نظر را منتقل سازند. فرایند بازنمایی، ایده ها و تصورات را پایدار می‌کند این فرایند، ویرایش را ممکن می‌سازد اشکال بازنمایی به اشتراک گذاشتن معنی را فراهم می‌کند و آگاهی هایی برای اکتشاف ایجاد می‌کند.

در عالم هنر اشکال بازنمایی اطلاعات، متعدد و متنوع می‌باشند و تنها محدود به گزاره های ادبی و عددی نیستند. هنرها با فعالیت های خلاق و نمادهایی از اطلاعات سروکار دارند و نتایج خلاقانه و آثار منحصر به فردی به لحاظ زیباشناختی تولید می‌کنند(ویلر^[۲۴]،۱۹۷۱،ص۳۳۸) . آیزنر (۲۰۰۵) می‌گوید هنرها به سمت تلویح، مجاز و کنایه گرایش دارند ۳۰ دانش آموز به شرطی که درست کار بکنند در موسیقی یا هنرهای بصری ۳۰ راه حل مختلف ایجاد می‌کنند اما در درس ریاضی اگر معلم به خوبی تدریس کرده باشد ۳۰ دانش آموز به یک راه حل خاصی می‌رسند. وی ادامه می‌دهد بحث هنر و اشکال بازنمایی کاربردهای زیر را برای نظریه تربیتی دارد:

1. 1. شناخت حاصل فعالیت ذهنی است که صرفاً از اشکال حسی زندگی ریشه نمی گیرد بلکه شناخت در ذهن ایجاد شده و ساختنی می‌باشد.

اولاً ‌بر اساس منع فقهی و همچنین نص صریح قانون مدنی، نمی‌توان با پیش‌بینی حق فسخ نکاح برای زوجه و یا حتی زوج ‌به این هدف نایل شد ( ماده ۱۰۶۹ ق . م .) دلیل آن این است که عقد نکاح قبل از اینکه یک قرارداد صرف مالی باشد یک تأسيس اخلاقی است و قواعد عمومی مربوط به قراردادهای معوض در آن با همان خشکی قابل اعمال نیست اصولا در نکاح اقاله راه ندارد و هر عقدی که قابل اقاله نباشد قابلیت درج شرط فسخ را در آن نیز ندارد.

ثانیاًً: حق طلاق به دست مرد بودن یک حکم شرعی یا یک قاعده امری است نه یک نوع حق قابل گذشت و یک قاعده و یک قاعده تفسیری ‌بنابرین‏ مرد نمی تواند از این حق خود بگذرد یا آن را به دیگری ( که از آن جمله زوجه خود می‌باشد) واگذار و منتقل نماید ‌بنابرین‏ در ضمن عقد نمی توان به صورت شرط حق طلاق را برای زن پیش‌بینی نمود.

۲-۲-۱۳-۲-۵- شروط مورد اختلاف ضمن عقد ازدواج

۲-۲-۱۳-۲-۵-۱- شرط عدم پرداخت نفقه

مذاهب بر وجوب نفقه تحت شرایطی اتفاق نظر دارند و در زوجه ناشزه یعنی زنی که مطیع شوهر نباشد و ناسازگاری و بدرفتاری کند متفق اند که نفقه ندارد اما در تحدید و تعریف و نشوزی که نفقه را ساقط می کن اختلاف دارند دلیل وجوب نفقه در عقد نکاح رفع نیازمندی‌های زوجه است. از این رو است که مقدار آن به قدر احتیاج زوجه و نیز وفق شئون او تعیین می‌گردد هر چند در این راستا نباید اندازه توانایی زوج را نادیده انگاشت.

ممکن است زنی برای رفع هزینه های خود به نفقه ای که شوهر می پردازد نیازی نداشته باشد و یا اینکه خود در صدد رفع نیازمندی‌های شوهر برآید و هزینه ها و مخارج زندگی او را تامین کند و می‌دانیم که مورد اخیر در جامعه چندان هم کم نیست در این صورت آیا باز هم بر وجوب نفقه حسب مورد اصرار می شود؟ یا اینکه وجوب نفقه به مواردی تعلق می‌گیرد که با غرض اصلی از تحقق آن سازگار باشد.؟ بدین ترتیب که یا اطلاق عقد آن را مقتضی بوده و یا نیاز زوجه بر آن مسلم و قطعی باشد و هر دو در صورتی است که زوجه خود به اختیار از آن صرف نظر نکند و حقی را که به موجب عقد نکاح برای او شناخته می شود خود در ضمن آن ساقط ننماید. به عبارت دیگر همان گونه که زن حق دارد با مرد شرط کند که اگر به او نفقه ندهد و یا چنانچه غایب شود و نفقه زن را به او نرساند زن وکیل شود در گرفتن طلاق از حاکم شرع بعد از اثبات ادعای خودش و یا اینکه زوج، زوجه خود را در طلاق گرفتن وکیل نماید یا اینکه از او برای طلاق وکالت در توکیل بگیرد ‌به این معنی که بتواند کس دیگری را برای گرفتن طلاق خود وکیل نماید. همان طور که می‌تواند حق خود را نسبت به دریافت نفقه ساقط کند یا به تعبیر دیگر می‌تواند عدم پرداخت نفقه از جانب شوهر به زن را در عقد نکاح شرط کند؛

بر اساس آنچه بیان شد، جواز اشتراط بر عدم پرداخت نفقه به چند دلیل معلوم می شود؛ اولا یکی از اسباب ثبوت نفقه زوجیت است و شرط وجوب نفقه آن است که زوجیت به عقد دایم باشد ‌بنابرین‏ شرط بقا نفق دوام زوجیت است در این صورت در عقد ‌منقطع نفقه ثابت نیست مگر آنکه بر آن شرط شود پس در عقد دائم نیز چنانچه بر عدم آن شرط شود چنین شرطی صحیح است. ثانیاً وجوب نفقه از موارد اطلاق عقد نکاح است یعنی تحقق عقد بدون نفقه نیز ممکن است برای اینکه نفقه از اموری است که شارع آن را بر عقد مترتب ‌کرده‌است و حقی قابل اسقاط است مثل خیار مجلس و خیار حیوان در بیع که قابل اسقاط و اشتراط خلاف است. (انصاری، ۱۴۱۰ق،ص۶۹)

مقتضیات اطلاق عقد در صورتی ظاهر می شود که عقد به طور اطلاق واقع شده باشد ‌بنابرین‏ اگر در ضمن عقد شرطی بر خلاف چنین مقتضیاتی مندرج گردد و طرفین بر عدم آثار بعضی از مقتضیات اطلاق عقد توافق نمایند آن اثر مشروط از بین می رود؛ به عبارت دیگر مقتضیات اطلاق عقد اموری هستند که چنانچه متعاقدین در ضمن عقد بر خلاف آن توافق ننمایند عقد آن ها را مقتضی است. ثالثاً درست است که قانون‌گذار در عقد دایم نفقه زن را بر عهده شوهر می‌داند اما این امر ناظر به موقعی است که در ضمن عقد نکاح طرفین بر خلاف آن توافق نکرده باشند مضافاً اینکه تکلیف مرد به پرداخت نفقه منصرف از وقتی است که زوجه مطالبه نفقه ننموده یا با طیب خاطر از آن بگذرد یا چنانچه گفتیم آن را به زوج خویش ببخشد یا ضمن عقد نکاح از آن بگذرد. قوانین موجود هم تاب بیشتری از آنچه که بیان شد را ندارد ‌بنابرین‏ بطلان چنین شرطی قابل پذیرش نیست زیرا اشتراط بر عدم پرداخت نفقه نه حلالی را حرام می‌کند و نه موجب تحلیل حرامی است تا آن را مخالف مشروع بدانیم و چنانچه بیان شد با قوانین امری هم مخالفتی ندارد. رابعاً فلسفه انفاق مرد به همسر خود در این است که اکثر زنان اموال و درآمد کافی برای تامین مخارج خود و شرکت در پرداخت هزنیه خانواده را ندارند.

۲-۲-۱۳-۲-۵-۲- شرط عدم دخول

مادام که امری حرام نیست، اشتراط آن جایز بوده و منعی در اندراج آن در ضمن عقد نکاح نخواهد بود. زیرا عقد نکاح قابلیت آن را دارد که هر شرط صحیحی را متضمن باشد. از شروطی که صحت آن مورد تردید واقع شده است شرط عدم دخول در عقد نکاح می‌باشد. (سرخوش، ۱۳۷۱، ص۹۷) این شرط در نکاح ‌منقطع نیز اختلافاتی به وجود آورده است به طوری که بعضی آن را جائز و منصوص برشمرده اند و برخی مخالف آن هستند. مخالفین بطلان شرط عدم نزدیکی در نکاح دائم یعنی کسانی که آن را درست پنداشته اند در پاسخ به آنچه تاکنون در بطلان شرط عدم دخول اشاره شده است و در رفع تردید از پذیرش چنین اشتراطی دلایلی را ذکر کرده‌اند که عبارت است از؛ اولاً نکاح دارای اهداف گوناگون است و نزدیکی تنها هدف آن نیست که با اشتراط خلاف مقصود اصلی عقد نکاح محقق نگردد. (تاج آبادی ،۱۳۹۰،ص ۴۰)

ثانیاً این شرط با مقتضای ذات نکاح منافاتی ندارد برای آنکه می‌دانیم مقتضای ذات نکاح رابطه جنسی نیست بلکه به موجب این عقد چنین رابطه ای حلیت می‌یابد ‌بنابرین‏ با توجه به اینکه شرط مخالف مقتضای ذات عقد شرطی است که با آن چه ذات و چه طبیعت عقد اقتضاء می‌کند منافات داشته باشد چنانچه در عقد نکاح شرط شود که شوهر یا زن وظایف زوجیت را انجام نداده یا رابطه زوجیت میان آنان پدید نیاید چنین شرطی از نظر مبانی با ذات عقد فاسد است و عقد متضمن آن نیز باطل می شود. اما عدم نزدیکی را نمی توان به منزله عدم ایجاد رابطه زوجیت بر شمرد و باالمال اگر زن و شوهر در عقد نکاح شرط کنند که با هم رابطه جنسی نداشته باشند چنین شرطی فاسد و عقد متضمن آن نیز باطل پنداشته می شود. ثالثا گفته شده است استمتاع در نکاح از مقتضیات عقد است که شرع آن را جعل نموده است حتی اگر عرف به چنین امری حکم ننماید.

۲-۲-۱۲-۲-۵-۳- شرط عدم تزوج

در فقه اسلامی تعدد زوجات برای شوهر پذیرفته شده است که این امر در حقـوق موضوعه ایران نیز به پیروی از فقه مورد پذیرش قانون گذار قرار گرفته است ۹۴۲ یمـاده (. ). یقانون مدن از این رو، ممکن است زوجه در هنگام ازدواج در ضمن عقد شـرط کنـد کـه شوهر ازدواج مجدد نکند . فقیهان در خصوص صحت یا عدم صحت چنین شرطی اخـتلاف نظر دارند و آن را باطل و مبطل عقد می دانند.