۱- توسعه آگاهی و درک همکاری‌‌ها و کمکهای شایان گردشگری به محیط زیست
۲- ترویج برابری و توسعه
۳- بهبود کیفیت زندگی جامعه میزبان
۴- ارائه تجربه ناب به دیدارکنندگان
۵- حفظ و نگهداری کیفیت محیط زیست
۲-۱۹-۲ ابعاد گردشگری پایدار
اسوار بروک معتقد است: ابعاد سه گانه گردشگری پایدار عبارتند از:
– محیط زیست (طبیعی و دست ساخت)
– حیات اقتصادی جوامع میزبان و شرکتهای گردشگری
– جنبه های اجتماعی گردشگری (اثرات آن بر فرهنگ میزبان و گردشگران)
اگرچه در آغاز علایق محیط زیست بیشترین توجه مشتاقان پایداری را جلب کرده بود؛ اما امروزه این سه بعد از ارزش یکسانی برخوردارند. مدیریت گردشگری پایدار در صورتی که ارتباط بین این سه بعد، به خوبی شناسایی شود، میتواند موفقیت آمیز باشد به هر حال، هدف گردشگری پایدار حداکثر نمودن اثرات مثبت و حداقل نمودن اثرات منفی دراین سه بعد می‌‌باشد. (swarbrooke, 1998, 83)
۲-۱۹-۳ شاخص های پایداری گردشگری
امروزه جدیدترین ابزارهای پایداری، شاخص های پایداری هستند. امروزه به طور معمول این موضوع پذیرفته شده که شاخص های مرسوم بهزیستی (مانند تولید ناخالص های) دیدگاهی محدود، جزیی و یک طرفه نسبت به توسعه دارند. در راستای تلاش برای شاخصهایی که پیوند بین موضوعات اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی و روابط متقابل قدرت را نشان دهند در شاخصهای پایداری مطرح شد. بنابراین چنین شاخصهایی بیشتر به عنوان ابزاری هستند که در سطح مدیریت محلی کار برد دارند.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

بدون شک تلاش اساسی و مداوم برای بهبود مشارکت به عنوان بخشی از توسعه ی شاخص های پایداری وجود دارد. شاخصهای پایداری مجموعه‌ای از سنجه مختلف است که به تصمیم گیران و برنامه ریزان برای اصلاح فعالیتها و فرآیندهای توسعه ی گردشگری کمک می‌‌کند و میتواند به عنوان ابزاری برای مدیریت برنامه های موجود و چارچوبی برای طراحی فعالیتهای آینده عمل کند. (رضوانی، ۱۴۶،۱۳۸۷)گردشگری پایدار سعی در تنظیم روابط بین جامعه میزبان، مکان گردشگری و گردشگران دارد چرا که این روابطه می‌‌تواند پویا و سازنده باشد و به دنبال تعدیل فشار و بحران بین این عناصر است تا آسیب های محیطی و فرهنگی را به حداقل رسانده، رضایت بازدیدکنندگان را فراهم آورده و به رشد اقتصادی ناحیه کمک کند. ( محسنی، ۱۵۲،۱۳۸۸)
۲-۲۰ تعاریف و مفاهیم مربوط به مناطق نمونه گردشگری
۲-۲۰-۱ سرمایه گذاری در مناطق مستعد گردشگری
امروزه اقتصاددانان براساس نظریه رشد متوازن^[۱] در مناطق مختلف، ضرورت برنامه‌ریزی منطقه‌ای صحیح ر ا برای رسیدن به توسعه متوازن مطرح می‌‌کنند و معتقدند توسعه متعادل منطقه‌ای بر آن است که بهترین شرایط و امکانات را برای توسعه جامع همه مناطق فراهم آورد تا تفاوت های کیفی زندگی بین منطقه‌ای و درو ن منطقه‌ای را به حداقل برساند و نهایتا از بین ببرد (فلاحتی و احمدیان، ۱۳۹۰ ، ۱۰۵-۱۰۳). یکی از را ه های توسعه منطقه‌ای سرمایه گذاری در مناطق مستعد گردشگری می‌‌باشد بعبارتی سرمایه گذار هر شخص حقیقی یا حقوقی غیر دولتی که مسئولیت تهیه طرح های اجرایی و تأمین سرمایه لا زم را برای ایجا د زیرساخت های مورد نیاز از قبیل آب، برق، راه، گاز و مخابرات در داخل منطقه را پذیرفته و کلیه حقوق ناشی از سرمایه گذاری را در اختیار دارد. (احمدی، ۵،۱۳۸۹) در یک عبارت ساده می‌‌توان گفت که سرمایه ذاران می‌‌خواهند از پول خود سودی را کسب نمایند. معمولا در اقتصاد و به خصوص در سرمایه گذاری فرض بر این است که سرمایه گذاران منطقی عمل می‌‌کنند بنابراین سرمایه گذاران منطق اطمینان را به عدم اطمینان ترجیح می‌‌دهند و طبیعی است که در این حالت می‌‌توان گفت سرمایه گذاران به ریسک علاقه‌ای ندارند، به عبارت دقیق تر باید گفت که سرمایه گذاران ریسک گریزند، یک سرمایه گذار ریسک گریز کسی است که در ازای قبول ریسک، انتظار دریافت بازده بیشتری را دارد. (صفاه خواه ،۴۷،۱۳۸۹) بنابراین هر کشور متناسب با شرایط و نیازهایش باید شرایط سرمایه گذاری (خصوصی – دولتی) را در مناطق مستعد برای توسعه منطقه‌ای فراهم آورد. در این میان گردشگری به عنوان یک صنعت پویا که دارای نوعی ساختارشکنی است که این ساختار شکنی های جدید به شکل امواج سریع در آمده اند و اینجاست که زمان و دقایق برای فضاهای توانمند گردشگری هر روز ارزشمندتر می‌‌شود.(بدری و یاری ،۶۱،۱۳۸۸)
۲-۲۰-۲ تعاریف مناطق نمونه گردشگری
مناطق نمونه ی گردشگری منطقه یا مناطقی هستند که در جوار جاذبه‌های تاریخی، فرهنگی، مذهبی، طبیعی و گردشگری قرار دارند که به منظور ارائه ی خدمات به گردشگران توسط بخش غیردولتی تأسیس و اداره می‌شوند.(محمودی نژاد و بمانیان، ۱۳۸۸، ۳۶۷)
۲-۲۰-۳ طبقه بندی مناطق نمونه گردشگری
براساس نتایج مطالعات پایه، مناطق نمونه گردشگری به عنوان یک فرصت سرمایه گذاری قابل عرضه برای سرمایه گذاران داخلی و خارجی خواهند بود که این مناطق نمونه به چهار سطح زیر تقسیم می‌‌شوند:
الف) مناطق نمونه گردشگری بین المللی: منطقه‌ای است که با هدف جذب گردشگران خارجی طراحی و تجهیز می‌‌شود و حداقل مساحت آن ۳۰۰ هکتار خواهد بود.
ب) مناطق نمونه گردشگری ملی: منطقه‌ای است که با هدف جذب گردشگران ایرانی از سراسر کشور طراحی و تجهیز می‌‌شود و حداقل مساحت آن ۱۰۰ هکتار خواهد بود.
ج) مناطق نمونه گردشگری استانی: منطقه‌ای است که با هدف جذب گردشگران استانی طراحی و تجهیز می‌‌شود و حداقل مساحت آن ۵۰ هکتار خواهد بود.
د) مناطق نمونه گردشگری محلی: منطقه‌ای است که با هدف جذب گردشگران یک یا چند شهرستان طراحی و تجهیز می‌‌شود و حداقل مساحت آن ۳۰ هکتار خواهد بود.(افتخاری و همکاران،۲۸،۱۳۹۰)
۲-۲۰-۴ قانون شکل گیری مناطق نمونه گردشگری
در سال ۱۹۵۱ به دنبال انتشار گزارشی مبنی بر توسعه گردشگری در زمینه های مختلف، حمایت و توجه کشورها نسبت به مناطق گردشگری جلب شد که این امر خود موجبات تأسیس مناطق نمونه گردشگری در کشورهای نظیرآذربایجان، بنگلادش، تایلند، چین، کره، اتریش، کنیا، ایسلند، دانمارک، رومانی و روسیه را فراهم آورد. سیاست فرهنگی برخی از کشورها ایجاب می‌کرد تا با یک روند پژوهشی دامنه‌دار برای جهت نیل به هویت ملی و فرهنگی به استراتژی‌های مالی چندین ساله برای فعالیت‌های مختلف دست یابند.با توجه به تجربه مثبت در کشورهای دیگر قانون شکل گیری این مناطق به منظور فراهم کردن زمینه توسعه پایدار میراث فرهنگی و گردشگری، جلب سرمایه گذاری داخلی و خارجی و ارائه خدمات مناسب به جهانگردان در تاریخ ۱۹/۱۲/۱۳۸۰ توسط دولت مصوب شده است. (دفتر مناطق نمونه گردشگری ،۴،۱۳۸۹)سرمایه گذاری جهت توسعه این مناطق مستعد می‌‌تواند تاثیرات مهمی در ابعاد مختلف گردشگری در کشور داشته باشد، در ایران بیش از ۱۰۰۰ منطقه نمونه گردشگری شناسایی شده است. (نوری و تقی زاده، ۷۵،۱۳۹۲)
جدول ۲-۱ فرایند تصویب مناطق نمونه گردشگری

ارائه درخواست اشخاص حقیقی یا حقوقی به معاونت سرمایه گذاریو طرحهای استان مربوطه و یا مرکز
تصویب در کارگروه گردشگری استان با توجه به مطالعات امکان سنجی
ارسال صورتجلسه کارگروه گردشگری استان و مدارک طرح به دفتر مناطق نمونه
ارسال صورتجلسه به انضمام پیشنهاد تقدیمی به هیئت محترم دولت با امضای ریاست محترم سازمان میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری
تصویب منطقه توسط هیئت محترم وزیران

منبع :دفتر مناطق نمونه گردشگری، ۱۳۸۹