: بودجه برون سپاری در نظر گرفته شده برای تسهیل i

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

: بودجه برون سپاری در نظر گرفته شده برای تسهیل j
۳-۴٫ مدل ریاضی :
تابع هدف اول min
Subject to:

تابع هدف دوم : max
Subject to:
۳-۵٫شرح مدل :
تابع هدف اول
شامل هرینه های ثابت احداث تسهیلات، هزینه های انتقال از تولیدکنندگان به مراکز توزیع و از مراکز توزیع به مشتریان و هزینه های پشتیبانی در زمان اختلال است .( به مجموع بودجه ترمیم و بودجه برون سپاری ، هزینه پشتیبانی گفته میشود )
محدودیت اول
بیانگر این نکته است که مجموع مقادیر ارسالی از تولید کننده i به کلیه مراکز توزیع حداکثر باید کوچکتر یا مساوی ظرفیت عرضه تولید کننده i با در نظر گرفتن شرایط اختلال باشد .
محدودیت دوم
بینگر این است که مراکز توزیع تمام محصولاتی را که از تولیدکننگان دریافت میکنند را باید به نقاط مشتریان ارسال کنند .
محدودیت سوم
بیانگر این است که کلیه نیازهای مشتریان باید برآورده شود.
محدودیت چهارم
بیانگر این نکته است که مجموع مقادیر دریافتی مرکز توزیع j از کلیه تولیدکنندگان حداکثر باید کوچکتر یا مساوی ظرفیت توزیع تسهیل j با در نظر گرفتن شرایط اختلال باشد .
تابع هدف دوم
هدف این تابع هدف ماکسیمم کردن کاهش زمان ترمیم تسهیلاتی که دچار اختلال شده است تا زودتر به حالت نرمال برگردند .
محدودیت اول و دوم ,
بیانگر این است که بودجه ترمیم تسهیلات تولید و توزیع در صورتی که احداث شوند، باید برابر ماکسیمم بودجه در نظر گرفته برای آنها شود .
محدودیت سوم وچهارم ,
بیانگر این است که زمان ترمیم تسهیلات تولید و توزیع در صورت احداث، برابر با بودجه در نظر گرفته برای آن در نسبت بودجه مصرفی به کاهش زمان ریکاوری است.
محدودیت چهارم وپنجم ,
بیانگر مقدار بودجه مورد نیاز برای برون سپاری فعالیت های تولید و توزیع است .
محدودیت پنجم و ششم ,
بیانگر این است که مجموع بودجه پشتیبان ( شامل مجموع بودجه ترمیم و برون سپاری ) تسهیلات تولید و توزیع باید کوچکتر مساوی کل بودجه در نظر گرفته شده برای آنها باشد .
۳-۶٫روش های حل ارائه شده برای مساله :
۳-۶-۱٫ مقدمه :
در طی چند دهه گذشته دانش تحقیق در عملیات، نقش بسزایی در افزایش توان مدلسازی و حل مسایل پیچیده داشته و نحوه نگرش به مقولات تصمیم گیری و مدیریت را عوض نموده است . امروزه اغلب پژوهش ها و کاربردهای حوزه بهینه یابی با در نظر گرفتن شرایط پویای مسایل بهینه سازی دنیای واقعی در بر گیرنده بیش از یک هدف هستند که غالبا این اهداف با یکدیگر در تعارض هستند و بهبود در یک هدف باعث بدتر شدن هدف دیگر میشود. دو رویکرد کلی شامل رویکرد یکپارچه سازی^[۷۷] و رویکرد پارتو به منظور حل بهینه سازی چند هدفه مطرح هستند . که در این تحقیق از رویکرد پارتو استفاده شده است . البته یکی از محبوب ترین روش ها در حل ابعاد بزرگ مسایل بهینه یابی چند هدفه استفاده از روش های ابتکاری است.
در اکثر مواردی که قرار است یک مسأله بهینه سازی با یک روش فرا ابتکاری حل شود، باید یک شکل مناسب از نمایش برای جوابهای مسأله یافت. سپس لازم است که جوابهای حاصل از الگوریتم به صورت اولیه و قابل استفاده برای کاربران تبدیل شود )دیکدینگ کردن(.روش های فراابتکاری نظیر الگوریتمهای ژنتیکی ، روش شبیه سازی تبرید ، روش جستجوی ممنوع ، سیستمهای مورچگان ، بهینهیابی بر اساس اجتماع پرندگان و شبکه های عصبی که که بر اساس ایده جستجوی محلی کار میکنند با این تفاوت که امکان رهیدن از دام بهنیه های محلی برای آنها وجود دارد که این امکان درهر یک از این روشها به کمک ابزارها و تکنیکهای خاصی تعبیه شده است .
۳-۶-۲٫ روش محدودیت اپسیلون^[۷۸] :
یکی از روش های دقیق بدست آوردن حل های پارتوی بهینه استفاده از روش محدودیت اپسیلون است که اولین بار توسط آلجدان ارائه شده است. مزیت اصلی این روش نسبت به سایر روشها بهینه سازی چند هدفه کاربرد آن برای فضاهای حل غیر محدب است زیرا روشهایی از قبیل ترکیب وزنی اهداف در فضای نامحدب کارایی خود را از دست میدهند. زمان محاسباتی یک الگوریتم از ویژگیهای مهم هر الگوریتم جهت ارزیابی آن است از آنجایی که یکی از ضعفهای اساسی الگوریتمهای مبتنی بر جستجوی دقیق از جمله روش اپسیلون محدودیت بالا بودن زمان محاسباتی آنهاست، بدیهی است که بکارگیری الگوریتم فراابتکاری موجب کاهش شدید زمان محاسباتی خواهد شد .
در این روش همواره به بهینه سازی یکی از اهداف می پردازیم به شرطی که بالاترین حد قابل قبول را برای سایر اهداف در غالب محدودیتها تعریف کنیم که برای یک مساله دو هدفه نمایش ریاضی زیر را خواهیم داشت:

۱۷ -۳

Min
Subject to

با تغییر مقادیر سمت راست محدودیت های جدید ها، لبه پارتوی مسئله بدست خواهد آمد. یکی از مشکلات عمده روش اپسیلون- محدودیت حجم بالای محاسبات است، چرا که برای هرکدام از توابع هدف تبدیل شده به محدودیت (به تعداد ) باید چندین مقدار مختلف از مقادیر امتحان شود. یکی از مرسوم ترین رویکرد های اجرای روش اپسیلون- محدودیت این است که ابتدا ماکزیمم و می نیمم تک تک توابع هدف را بدون در نظر گرفتن سایر توابع هدف و در فضای بدست می آورند. سپس به کمک مقادیر بدست آمده از مرحله قبل بازه^[۷۹] مرتبط با هریک از توابع هدف را محاسبه می کنند. اگر مقادیر ماکزیمم و می نیمم توابع هدف را به ترتیب با و بنامیم، آنگاه بازه هریک از آنها به صورت زیر محاسبه می شود:

شکل ۳-۶ نشان می‌دهد که دقت رده‌بندی درخت تصمیم‌گیری (C4.5) با بهره گرفتن از مدل ارائه شده مبتنی بر MKTPKS 3-Termsets از مدل رده‌بندی مبتنی بر عبارات ساده کمتر است. با این حال دقت رده‌بندی‌های دیگر (نزدیک‌ترین همسایه، بیز ساده و ماشین پشتیبان بردار) با بهره گرفتن از متدولوژی ارائه شده نسبت به مدل رده‌بندی مبتنی بر عبارات ساده بهبود یافته است. از این رو می‌توان نتیجه گرفت اگر روش پیشنهادی را در رده‌بندی داده‌ها استفاده نماییم دقت رده‌بندی بهتری برای رده‌بندی داده‌ها به دو کلاس مختلف که شامل مستندات حاوی اطلاعات خوب و بد هستند به دست می‌آید. بهترین دانش کاری و کاربردی که در این مقاله ارائه شده است روش‌های رده‌بندی به وسیله یک روش ترکیبی است که با بهره گرفتن از MKTPKS 3-Termsets برای تکنیک‌های داده‌کاوی متنی مورد استفاده قرار می‌گیرند. پژوهش ارائه شده در این مقاله بر اساس رده‌بندی داده‌های متنی به دو کلاس مختلف جهت تعریف اسناد اطلاعات به دو گروه خوب و بد است. ادغام و یکپارچه‌سازی تکنیک‌های رده‌بندی داده‌های متنی باعث بهبود رده‌بندی توسط الگوریتم‌ها و تکنیک‌های رده‌بندی می‌گردد. در اغلب موارد رویکرد ارائه شده بهبود قابل‌توجهی را برای دقت رده‌بندی با بهره گرفتن از ارزیابی F-Measure از خود نشان داده است. با این حال با توجه به رده‌بندی مستندات به کلاس‌های مربوطه با بهره گرفتن از درخت تصمیم (الگوریتم C4.5 یا J48) دقت رده‌بندی را کاهش می‌دهد. دلیل کاهش دقت وابستگی شدید الگوریتم C4.5 به بسامد شرایط است. همچنین ماهیت داده‌های طبیعی ممکن است بر دقت و صحت طبقه‌بندی تأثیر بگذارد. نکات ذیل را از متدولوژی ارائه شده در این مقاله می‌توان به دست آورد: اول این که متد نمایش مبتنی بر شرایط واحد یکی از راه‌های مفید و کاربردی برای کشف دانش است اما این متدها بر دقت رده‌بندی داده‌های متنی تأثیر می‌گذارند. دوم آن است که کاربردهای ترکیبی تکنیک‌های داده‌کاوی متنی نتایج بهتری را در سناریو تحقیق جاری به ما ارائه می کند و هم چنین هرس اطلاعات و پالایش دانش ممکن است با بهره گرفتن از قوانین انجمنی APRIORI از تکنیک‌های داده‌کاوی انجام پذیرد. سومین نکته که از مقاله جاری استنتاج می‌گردد ساخت MKTPKS 3-TermSets و استفاده از آن جهت بهبود دقت رده‌بندی و نکته آخر آن‌که در برخی زمینه‌های کسب‌وکار اگر نرخ خطا کاهش یابد، تصمیم‌گیری‌های بهتری امکان‌پذیر می‌گردد.^[۱۵۸]

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۳-۸- قلمرو تحقیق

محقق در پژوهش جاری به دنبال ارائه مدلی مفهومی در حوزه مدیریت دانش زنجیره تأمین خدمات در تجارت الکترونیکی G2C می‌باشد بر همین اساس قلمرو موضوعی تحقیق به بخش‌های ذیل تقسیم‌بندی می‌شود:

• • مدیریت دانش

• • مدیریت زنجیره تأمین

• • مدیریت زنجیره خدمات

• • تجارت الکترونیکی G2C

۳-۹- بستر تحقیق

در پژوهش جاری سازمان ثبت‌احوال کشور به‌عنوان یکی از ارکان تحقق دولت الکترونیکی و هم‌چنین یکی از اصلی‌ترین سازمان‌های ارائه‌دهنده خدمات تجارت الکترونیکی G2C به‌عنوان موردمطالعه انتخاب گردیده است. جامعه‌ی آماری این پژوهش با توجه به قلمرو موضوعی آن شامل مدیران، معاونان و کارشناسان و خبرگان سازمان ثبت‌احوال استان اصفهان هستند که به روش ارجاع زنجیره‌ای انتخاب شده‌اند. روش نمونه‌گیری، گلوله برفی (ارجاع زنجیره‌ای) است. نمونه‌گیری گلوله برفی یک روش نمونه‌گیری است که واحدهای نمونه نه تنها اطلاعاتی در مورد خودشان بلکه در مورد واحدهای دیگر جامعه نیز ارائه می‌کنند [۶۵][۶۶]. در این روش، در یک مصاحبه ابتدایی اغلب با یک خبررسان کلیدی کار را آغاز کرده و سپس از آن شخص می‌خواهیم که دوستان، آشنایان و یا افرادی که ممکن است برای مصاحبه مناسب باشند را به ما معرفی کند.

۳-۹-۱- معرفی سازمان ثبت‌احوال کشور

سازمان ثبت‌احوال کشور با پشتوانه نزدیک به یک قرن سابقه اداری جزء اولین نهادهایی محسوب می‌گردد که بنا به‌ضرورت تشکیل دولت مدرن و نوسازی جامعه در سال ۱۲۹۷ هجری شمسی در ایران تأسیس شد و در اولین سال‌های تأسیس وظیفه ثبت وقایع چهارگانه (ولادت، ازدواج، طلاق و وفات) و شناسنامه‌دار کردن اتباع ایرانی داخل و خارج از کشور را به عهده گرفت. در سال ۱۳۱۹ وظیفه جمع‌ آوری و انتشار آمارهای انسانی به مجموعه وظایف آن افزوده شد و رفته‌رفته بر اثر دگرگونی‌های اجتماعی و ظهور تکنولوژیکی اطلاعات در سال ۱۳۷۶ با تصویب قانون الزام اختصاص شماره ملی و کد پستی ایفاگر نقش تأمین زیرساخت اطلاعاتی دولت الکترونیکی گردید. در این راستا سازمان ثبت‌احوال کشور با درک ضرورت نوسازی ساختار و فرایند اداری اقدام به تأسیس پایگاه اطلاعات جمعیت کشور نمود که به دلیل ویژگی‌های خاص علاوه بر آنکه امکان تحول درون‌سازمانی را فراهم آورده، موجب نوسازی ساختار اداری کشور نیز شده است. (روزرخ، مرجان. ۱۳۸۸) برخی از قابلیت‌های این پایگاه شامل موارد زیر است:

• • ارائه خدمات الکترونیکی هویتی با فراهم کردن اتصال بر خط با شناسنامه خاص به دولت و دستگاه‌های اجرائی

• • دسترسی سریع و مطمئن دستگاه‌ها به آمار و اطلاعات انسانی

• • افزایش ضریب امنیت اطلاعات انسانی و حفاظت از حریم خصوصی شهروندان

• • پاسخگویی بهتر و سریع‌تر دستگاه‌های دولتی نسبت به مطالعات اجتماعی و توزیع بهینه منابع و امکانات کشور

• • جلوگیری از دوباره‌کاری‌ها و اشتباهات اداری که در سیستم بوروکراتیک معمول مشاهده می‌گردد.

۳-۹-۱-۱- فعالیت‌های اصلی سازمان در حوزه تجارت الکترونیکی G2C

مهم‌ترین وظیفه مدیریت به‌ویژه در سطح استراتژیک، تصمیم‌گیری و کنترل بر مبنای اطلاعات است. سازمان ثبت‌احوال به‌عنوان سیستم اطلاعات مدیریت، اطلاعات لازم و در مواقعی کافی را جهت انجام وظایف مدیریت کشور فراهم می‌آورد. ثبت وقایع حیاتی (ولادت و وفات) که مهم‌ترین منبع آماری و جمعیتی کشوری است و برای محققین و سیاست‌گذاران اجتماعی و اقتصادی و برنامه ریزان کلان اهمیتی خاص دارد بلکه نیل به اهداف و آمارهای ملی و بین‌المللی بدون دسترسی جامع به اطلاعات آن میسر نمی‌گردد. در این برهه از زمان نیز جهت‌گیری اغلب کشورها در زمینه آمارهای انسانی به سمت آمارهای ثبتی است و علی رقم صرف هزینه‌های زیاد در انجام سرشماری‌های عمومی، نتایج آن اعتبار و استحکام آمارهای ثبتی را ندارد همچنین نتایج حاصله از سرشماری‌ها دارای عمرمحدود بوده و پس از مدت کوتاهی متولیان امر وادار به برآورد مجدد بر اساس حدس و گمان و محاسباتی می‌کند که چندان معتبر نیست. در نظام ثبت‌احوال به خاطر دقت آماری، به روز بودن داده‌ها و نیز تداوم سازمان در محدوده جغرافیایی سراسر کشور می‌توان از داده‌های این نهاد در راستای بررسی روندهای کوتاه‌مدت و بلندمدت استفاده نمود. بنابراین پایگاه اطلاعات جمعیت کشور که اکنون ثبت وقایع حیاتی از سراسر کشور به صورت برخط در آن انجام می‌پذیرد. قوی‌ترین مرجع برای دسترسی به آمار و اطلاعات صحیح ایرانیان می‌باشد. ثبت احوال نوین حاصل تغییرات اساسی و مناسبی در ارکان اصلی مدیریت دانش یعنی انسان، فرایند و فناوری می‌باشد. از آغاز این تحول تاکنون گام‌های مناسبی در جهت ایجاد سازمان‌های دانش‌محور شده است. فرهنگ، ساختار، معماری فناوری اطلاعات سازمانی همه در جهت شناسایی، تولید، تسهیم و توزیع و انتقال دانش تغییریافته و بیشتر فعالیت‌ها و پروژه‌ها با رویکرد دانشی انجام پذیرفته است. (روزرخ، مرجان. ۱۳۸۸) تنها عناوین برخی از آن‌ها در ذیل آورده شده است:

• • استخدام نیروی جوان و متعهد و متخصص

• • ایجاد مرکز آموزش در سراسر کشور

• • برگزاری دوره‌های آموزشی بلندمدت و کوتاه‌مدت

• • شناسایی استعدادها و توانائی‌های کارکنان

• • استفاده از نیروی داخلی پروژه‌ها با بهره گرفتن از آموزش و انتقال تجربیات

• • برگزاری همایش‌های غیررسمی تفریحی و مسابقات ورزشی

• • تغییر در ساختار سازمانی و تشکیلاتی

• • راه‌اندازی سیستم استعلام هویت انفرادی

• • راه‌اندازی سیستم مکانیزه استعلام دسته‌ای

• • مکانیزاسیون رویه‌های سجلی مانند: تنظیم سند ولادت و صدور شناسنامه، ثبت وفات و ثبت تغییرات سجلی

• • صدور مکانیزه کارت شناسایی ملی

• • راه‌اندازی سیستم دبیرخانه کارت شناسایی ملی

• • راه‌اندازی سیستم مکانیزاسیون اداری

• • تولید و انتشار آمارهای دقیق وقایع چهارگانه

• • تشکیل شورای عالی اطلاع‌رسانی

• • تشکیل نظام پیشنهاد‌ها

• • توسعه و تجهیز ادارات سراسر کشور در جهت به‌کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات

• • راه‌اندازی مرکز داده ثبت‌احوال با بهره گرفتن از تکنولوژی جدید

• • برگزاری جلسات منظم و متناوب بین کارشناسان حقوقی، سجلی و فناوری اطلاعات

• • ایجاد پایگاه‌های عکس و آدرس

• • استفاده از متخصصان و مشاوران برون‌سازمانی در برخی پروژه‌ها

• • توسعه و تجهیز مراکز آموزشی و استفاده از روش‌های نوین آموزشی

• مستندسازی فعالیت‌های حوزه آمار و انفورماتیک و مرکز آموزش

کلمات کلیدی برای محبوبیت صفحات وب می‌توانند برای رتبه‌بندی استفاده شود. این کلمات برای ارتباط صفحات وب در موتورهای جستجو برای بازیابی صفحات مرتبط با کلمات کلیدی خاص و دادن رتبه بالا به آن‌ها کمک می‌کند. فرض این است که اگر تعداد زیادی از افراد یک کلمه خاص را جستجو کنند و صفحات وب خاصی ترجیح داده شود، سپس این منابع برای افراد دیگر هم بازیابی شود.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

صفحات وب محبوب همین‌طور برای رتبه‌بندی می‌توانند استفاده شوند. باز هم ایده این است که در رتبه‌ی صفحات محبوب‌تر مکان بالاتری را به خود اختصاص دهند. از آنجا که صفحات محبوب‌تر رتبه‌ی بالاتری دارند، آن‌ها به احتمال زیاد انتخاب می‌شوند و بنابراین محبوب می‌شوند. یکی از راه‌های حل این مشکل معرفی فاکتورهای منفی است که رتبه را کاهش می‌دهد. Google برای مثال، حدود یک سوم (۳/۱) از این فاکتورها را به عنوان فاکتور منفی استفاده می‌کند.
شکل ۲-۵۶ : معماری سیستم[۴۳]
تست و آزمایش سیستم
در این بخش اجرای سیستم شرح داده می‌شود تا فاکتورهای محبوبیت پیشنهاد شده مورد آزمایش و بررسی قرار گیرد. به جای ساختن موتور جستجو کامل از ابتدا، یک موتور جستجوی موجود متن باز^[۸۰] به نام لاسنس^[۸۱](آپاچی ۲۰۰۸) برای تست تغییر داده می‌شود. برای ذخیره‌ی داده‌های بدست آمده، از یک پایگاه داده‌ شیء گرا به نام db40 استفاده می‌شود، که یک پایگاه داده‌ شیء‌گرای متن باز به سادگی و با سرعت توسط توسعه نرم افزار جاوا^[۸۲] و دات نت^[۸۳] طراحی می‌شود. و در آن از زبان جاوا استفاده می‌شود. صفحات وب برای اولین بار توسط نمایه‌ساز لاسنس نمایه‌سازی می‌شوند و در پایگاه داده ذخیره می‌شوند. پرس وجو‌های کاربر که کلمات کلیدی جستجو هستند در پایگاه داده ذخیره و به روز می‌شوند و از API جستجوی لاسنس عبور داده می‌شوند. نمرات عوامل محبوبیت محاسبه و با نمرات رتبه‌بندی از لاسنس ترکیب می‌شوند. سپس صفحات وب بازیابی شده بر طبق نمره رتبه ذخیره می‌شود و سپس برای کاربران به نمایش در می‌آیند. در این فرایند کاربر با سیستم تست درست مانند موتور جستجو در تعامل است. در طی تعاملات فاکتورهای محبوبیت به دست می‌آید و به روز می‌شود. نمرات از فاکتورهای محبوبیت با نمرات تولید شده توسط لاسنس ترکیب می‌شود. لاسنس نمره را بر اساس پرس‌وجوی q و سندd (score(q, d به شکل زیر به دست می‌آورد.
عوامل کلیدی در معادله عبارتند از: (tf(t in d ، که به عنوان تعداد دفعاتی که ترم t (ترم t یک کلمه کلیدی جستجو در یک پرس‌وجوی چندگانه کلمه کلیدی q است) در سندd ظاهر می‌شود، ( idf(tکه برای معکوس کردن فرکانس سند بکار می‌رود و به عنوان تعداد اسنادی که کلمه t در آن‌ها ظاهر می‌شود، تعریف می‌شود، و(coord(q,d که به عنوان عبارات مورد پرسش که یافته شده‌اند تعریف می‌شود.
سه عامل محبوبیت در این معادله شامل: (keyword Pop (t,d محبوبیت کلمه کلیدی از واژه t که قسمتی از پرس‌وجوی q و واژه t محتوای سندd، (keyword Web page Pop ( q,d کلمه کلیدی برای فاکتور محبوبیت صفحه وب، و(Web page Pop (d محبوبیت صفحه وب d هستند. هر فاکتور به وسیله فاکتورهای هنجار سازی مشابه خود نرمال سازی می‌شود و در کنار هم جمع می‌شوند تا فاکتور نهایی (pop (q,d را تشکیل دهند. نمره رتبه نهایی ترکیبی از score (q, d) و (pop (q, d است. هر کدام از این نمرات قبل از ترکیب شدن با هم نرمال سازی می‌شوند.
نتایج آزمایش نشان می‌دهد که هر عامل محبوبیت روی ایجاد صفحات محبوب با رتبه بالاتر تاثیر می‌گذارد. به همین صورت تمام فاکتورهای نرمال‌سازی برای تعیین این فاکتورها روی رتبه‌بندی تعریف شده است. برای تست سیستم، از دانشجویان خواسته شده که از موتور جستجوگر استفاده کنند. در طی تست، سیستم تاریخچه کاربردی را به دست‌‌آورد و آن را ثبت کرد، و سپس آن را به فاکتورهای محبوبیت ترکیب کرده است. این فاکتورهای محبوبیت در ترکیب با دیگر فاکتورهای رتبه‌بندی برای تولید نتایج رتبه‌بندی‌های جدید برای کاربران بعدی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نتایج رتبه‌بندی را با نتایج گوگل با درخواست از کاربران جدید برای وارد کردن کلمات کلیدی جستجو در این سیستم و همین‌طور وارد کردن همان کلمات در گوگل مقایسه شده است. و نشان می‌دهد که نتایج جستجو به عبارت خواسته شده مرتبط است.
۲-۶-۶ مدل مارکو از رفتار کاربر به عنوان یک پیش بینی گر در جهت یک جستجوی موفق
موتورهای جستجوی وب سنتی ارتباط صفحات وب برای پرس‌وجوها را ارزیابی می‌کنند. با این حال، ارتباطات صفحات وب تصویر کاملی را به ما نمی‌دهد، از آنجایی که یک پرس‌وجوی فردی ممکن است فقط بخشی از نیازهای اطلاعاتی کاربر را نشان دهد و کاربران ممکن است نیازهای اطلاعاتی متفاوتی در لابلای پرس جوهای همانند داشته باشند، مشکل پیش‌بینی جستجوی موفق کاربر(جستجویی که در آن کاربر نتایجی را دریافت کند که به خواسته‌اش نزدیک باشد.) با مدل کردن رفتار کاربر حل می‌شود. نشان داده شده که رفتار کاربر به تنهایی می‌تواند یک تصویر دقیق از جستجوی موفق کاربر وب بدون در نظر گرفتن ارتباط اسناد نمایش داده شده را بدهد. و بررسی‌ها نشان می‌دهند که مدل‌هایی که از رفتار کاربر استفاده می‌کنند، نسبت به آن‌هایی که از ارتباط اسناد استفاده می‌کنند موفق‌تر هستند. مدل زنجیره‌ای جدیدی با ترکیب کردن زمان توزیع ساخته شده‌اند و آزمایشات نشان می‌دهند که مدل‌های توزیع زمانی و زنجیره‌ای دقت بیشتری نسبت به مدل ایستا مبتنی بر رفتار کاربر یا پیش بینی ارتباط اسناد، دارند[۴۴].
کاربران پرس‌و‌جوهایشان را تغییر می‌دهند و اصلاح می‌کنند و می‌توانند نیازهای اطلاعاتی پیچیده داشته باشند، اما یک پرس‌وجوی شخصی ممکن است فقط یک بخش از نیازها و اهداف اطلاعاتی کاربر را نشان دهد. در این روش به راه‌هایی برای پیش بینی موفقیت یا عدم موفقیت در جستجوی کاربر می‌پردازد. و ویژگی‌هایی کلی از رفتار کاربر شامل، کلیک و مدت زمانی که کاربر در آن صفحه است و همین‌طور تعداد دفعات تغییر پرس‌وجو را در نظر می‌گیرید. و به طور اتوماتیک معیارهای استانداردهای را به موتور جستجو اضافه می‌کند.
جستجوی موفق کاربر
دنباله‌ای از جستجوی کاربر شامل یک یا چندین پرس‌و‌جو با اطلاعات تجزیه ناپذیر^[۸۴] در نظر گرفته می‌شود. هنگامی که تفاوت عملیات‌های انجام شده توسط کاربر در طول هدف تعیین می‌شود، می‌توان اهداف موفق و ناموفق را تشخیص داد. که نمونه‌ای از آن‌ها در جدول (۲-۳ ) و (۲-۴) نشان داده شده است.
جدول ۲- ۳ : نمونه‌ای از یک جستجوی موفق[۴۴]
جدول ۲- ۴ : نمونه‌ای از یک جستجوی ناموفق[۴۴]
داده
داده‌ها شامل یک نمونه تصادفی از ۱۰۰۰ جلسه کاربر از موتور جستجو Yahoo! در طی یک هفته در ماه آوریل ۲۰۰۷ گرفته شده است. هر جلسه کاربر ۳ روز طول می‌کشد و شامل همه پرس‌وجوها، برداشت‌ها از صفحات نتایج جستجو و صفحاتی که هر کاربر بر رویش کلیک کرده و زمانی که در آن صفحه بپری کرده است. مدت ۳ روز اختیاری است، که برای بدست آوردن الگوی جستجوی توسعه یافته برای کاربران کافی است. پرس‌‌وجوها لازم نیست به هم پیوسته باشند، اما ممکن است با پرس‌وجوهایی برای اهداف دیگر ترکیب شده باشند. هدف از هر پرس‌و‌جو شناسایی می‌شود و هر پرس‌و‌جو با شماره آن هدف برچسب زده می‌شود. داده‌ها شامل یک مجموعه از ۲۷۱۲ هدف مشخص روی ۵۰۰۰ پرس‌وجوی می‌باشد. موفقیت یک هدف از ۵ نظر تشخیص داده می‌شود: موفقیت قطعی، موفقیت احتمالی، نامطمئن، عدم موفقیت احتمالی و شکست قطعی. که از اطلاعات مربوط به محتوای صفحات باز شده، همین‌طور الگوهای کلیک روی نتایج جستجو و پیشنهاداتی از قبیل هجی کلمات و جستجوهای مرتبط استفاده می‌شود.
تعریف مسئله
فرض می‌شود سیلی از پرس‌وجوهای ارسال شده توسط کاربران به موتور جستجو را داریم. و در پاسخ هر پرس‌وجو، صفحه نتایج جستجو به کاربر نمایش داده می‌شود، و نتایج دیگر مانند پیشنهادات املایی و جستجوهای مرتبط را پشتیبانی می‌کند. کاربر ممکن است بر روی هیچ‌کدام از آن‌ها یا روی چندین نتیجه کلیک کند و آن جلسه را خاتمه دهد یا پرس‌وجوی دیگری را ارسال کند. و هر جلسه کاربر ممکن است شامل یک یا چندین هدف باشد. که هدف به عنوان یک نیاز اطلاعاتی تجزیه ناپذیر تعریف شد. حال با توجه به هدف جستجو، پیش‌بینی می‌شود که آیا هدف با موفقیت خاتمه یافته یا ناموفق بوده است. «موفقیت قطعی» و «موفقیت» احتمالی L را به عنوان دسته مثبت و اهداف دیگر را به عنوان دسته منفی در نظر می‌گیرد.
روش
در این بخش مدل توصیف می‌شود که با توجه به هدف جستجو، پیش‌بینی می‌کند که آیا آن جستجو موفق است یا خیر؟ برای این کار الگوهای توصیف رفتار کاربر برای هر هدف جستجو استخراج می‌شود. و سپس از آن الگوها برای ساخت دو مدل مارکو^[۸۵]، توصیف رفتار کاربر در صورت موفقیت و عدم موفقیت جستجوی اهداف استفاده می‌شود. با توجه به یک هدف جستجو جدید، الگوهای مشابه استخراج می‌شود و احتمال اینکه این الگو از این دو مدل ایجاد شده باشد تخمین زده می‌شود. و سپس هدف تحت دو مدل برای تصمیم‌گیری اینکه آن هدف موفق یا ناموفق است مقایسه می‌شود. در ابتدا این مدل زمان بین عملیات کاربر را در نظر نمی‌گیرد.
در زیر انواعی از عملیات‌هایی که می‌توانند در هدف اتفاق بیفتد نشان داده شده:
Start : کاربر یک هدف جدید را آغاز می‌کند.
پرس‌وجوی Q
انواعی از کلیک‌ها
کلیک الگوریتم جستجو (SR)
کلیک پشتیبانی جستجو (AD)
کلیک جستجوی مرتبط(RL)
کلیک پیشنهادات املایی(SP)
کلیک میانبر(SC)
کلیک‌های دیگر(OTH)، برای مثال کلیک روی یکی از زبانه‌ها
END : کاربر جستجوی هدف را خاتمه می‌دهد.
به طور مثال یک کاربر پرس‌وجوی “guess” را وارد می‌کند، ۴ ثانیه بعد او روی جستجوی مرتبط پیشنهاد شده “guess watches”کلیک می‌کند، بعد از یک ثانیه، کاربر اولین نتایج جستجو را کلیک می‌کند، و ۵۳ ثانیه بعد کاربر روی سومین نتیجه و ۱۱۸ ثانیه بعد، به هدف نهایی می‌رسد. این هدف کاربر به وسیله‌ی دنباله‌ای از عملیات نشان داده می‌شود Q _۴s RL _۱s SR _۵۳s SR _۱۱۸s END
ساخت مدل
هر دنباله از عملیات نشان دهنده یک زنجیره و یا یک مسیر در گراف است. دنباله‌ی عملیات از مثال قبلی می‌تواند به عنوان یک مسیر در گراف نمایش داده شود، شکل (۲-۶). در شکل(۲-۷) ما می‌توانیم دنباله‌های بیشتری از اهداف را نشان دهیم، و گراف می‌تواند تکامل یابد.
شکل ۲-۶ ۷: مدلی مفروض از نمونه آزمایشی[۴۴]
شکل ۲-۷ ۸: مدل تکاملی از نمونه آزمایشی[۴۴]
فضای حالت مدل مارکو مجموعه‌ای از عملیات و انتقالات احتمالی بین هر حالت S_i ,و S_jاست و با بهره گرفتن از حداکثر تخمین احتمال تخمین زده می‌شود:
که N_{si , sj} مدت زمان یک انتقال از حالت به حالت و جمع زمانی است، که ما در حالتدر داده های آزمایشی هستیم.
پیش‌بینی موفقیت هدف
داده‌های آزمایشی به دو قسمت تقسیم می‌شود، دسته اول شامل همه اهداف موفقیت و دسته دوم شامل همه اهداف ناموفق. با توجه به روش توصیف شده در بخش قبلی، دو مدل مارکو ساخته می‌شود. در مدل اول ویژگی‌های M_s رفتار کاربر در هدف موفق، و در مدل دوم ویژگی‌های M_fرفتار کاربر در اهداف ناموفق است. با توجه به هدف کاربر، می‌توان دو مدل تخمینی لگاریتم احتمال را استفاده کنیم که این دنباله عملیات از دو مدل تولید می‌شود. با توجه به مدلM و دنباله عملیات S = (S₁, S₂,…… , S_n) احتمالاً این دنباله عملیات از M تولید می‌شود:
که n تعداد عملیات در دنباله، و W احتمال تابع انتقال است. سپس احتمال لگاریتم تعریف می‌شود: و هدف موفق این‌گونه تعریف می‌شود:
که S دنباله‌ای از عملیات هدف،(S) LL_Ms احتمال لگاریتم از سیستم هدف به LL_Mf مدل شکست و T یک آستانه که معمولاً مقدار ۱ تنظیم می‌شود.
اضافه کردن زمان به مدل
تاکنون این مدل زمان انتقال را در نظر نگرفته بود. زمان بین عملیات فاکتور خیلی مهمی برای موفقیت است. همچنین نشان داده شده که زمان نخستین کلیک با جستجوی موفق مرتبط است. فرض می‌شود که یک توزیع‌شدگی مشخص وجود دارد که مربوط به مدت زمانی است که کاربر در هر انتقال صرف می‌کند. توزیع‌شدگی به این معناست که برای هر انتقال ، کاربر چه زمانی را صرف حالت می‌کند قبل از اینکه به حالت برود. توزیع شدگی در هر انتقال از دنباله داده تخمین زده می شود. و کل زمان انتقالات برای همه اهداف از مجموعه آزمایشی برای هر انتقال را جمع آوری می‌کنیم و آنها را برای زمان توزیع شدگی برای هر انتقال استفاده می‌کنیم مثل آنچه در شکل (۲-۸) نشان داده شده است. نخستین گام انتخاب پارامتری از زمان توزیع شدگی است. توزیع گاما دو پارامتر قوی^[۸۶] از توزیعهای پیوسته است. یک پارامتر مقیاس است، وk یک پارامتر قالب است. توزیع گاما اغلب به عنوان یک مدل احتمال برای زمان انتظار استفاده می شود. تابع چگالی احتمالی از توزیع گاما می تواند اینگونه بیان شود:

روش استفاده شده برای ساختن مدل ARIMA متشکل از مراحل زیر است]۱۲[ :

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

قدم ۰) فرمول­نویسی مدل فرض فرضیه ­های خاص^[۲۸]،
قدم ۱) تعریف عبارت­های مدل،
قدم ۲) تخمین پارامترهای مدل،
قدم ۳) صحت­سنجی مدل، و
قدم ۴) پیش ­بینی.
بعد از صحت­سنجی، مدل ARIMA آماده برای استفاده است. پیش ­بینی متغیر که با نشان داده می­ شود، از (۲-۱۱) به دست می ­آید:

(۲-۱۱)

مقدار با بهره گرفتن از دو قسمت به دست می ­آید: ۱) مقادیر متغیر در زمان­های قبل از ، و ۲) عبارات خطا در زمان­های مساوی و قبل از . توجه شود که و چندجمله­ای­های حاصل از جدا کردن متغیر از عبارت (۲-۷)، و و به ترتیب حداکثر تأخیر در نظر گرفته شده در عبارت­های auto-regressive و moving average می­باشند.
روش استفاده شده برای پیش ­بینی متغیر در زمان­های به این صورت است:
قدم۱) مقداردهی اولیه­ : با در نظر گرفتن به عنوان فرایند نویز سفید^[۲۹]، یعنی، ، در مقدار مورد انتظار صفر ثابت است.
قدم ۲) پیش ­بینی : عبارت (۲-۱۱) برای به دست آوردن مقدار پیش ­بینی شده متغیر در زمان ، ، ارزیابی می­ شود.
قدم ۳) مقداردهی اولیه .
قدم ۴) پیش ­بینی : با در نظر گرفتن اینکه برابر با است، عبارت (۲-۱۱) برای به دست آوردن مقدار پیش ­بینی شده متغیر در زمان ، ، ارزیابی می­ شود.
…
قدم ) پیش ­بینی : با در نظر گرفتن اینکه به ترتیب برابر است، عبارت (۲-۱۱) برای به دست آوردن ارزیابی می­ شود.
فرایند استفاده شده برای تولید مجموعه سناریوها و و مبتنی بر روش ارائه شده قبلی است. بر خلاف روش بالا، عبارت­های خطا در روش تولید سناریو، در مقادیر مورد انتظار خود ثابت نیستند و به صورت تصادفی از توزیع خود، ، انتخاب می­شوند. الگوریتم تولید سناریوی پیشنهاد شده با بهره گرفتن از مدل ARIMA در شکل (۲-۶) آمده است.

قدم ۱) مقداردهی اولیه به شمارنده­ی سناریو: .
قدم ۲) به­ روز رسانی شمارنده­ی سناریو و مقدار­دهی اولیه به شمارنده­ی زمان: .
قدم ۳) به روز رسانی شمارنده­ی زمان: .
قدم ۴) تولید تصادفی .
قدم ۵) ارزیابی عبارت (۲-۱۱) برای به دست آوردن .
قدم ۶) اگر ، بازگشت به قدم ۳، در غیر اینصورت رفتن به قدم ۷٫
قدم ۷) اگر ، بازگشت به قدم ۲، در غیر اینصورت فرایند تولید سناریو به پایان رسیده است.

شکل (۲-۶): الگوریتم تولید سناریو

کاهش سناریو

درخت سناریویی که عدم­قطعیت را در یک فرایند تصمیم ­گیری نشان می­دهد و از طریق یک فرایند تولید سناریوی تصادفی به دست می ­آید معمولا بزرگ است و منجر به یک مدل بهینه­سازی می­ شود که ممکن است غیر قابل پیش ­بینی باشد. برای این منظور، باید تعداد سناریوها را کاهش داد بطوریکه ویژگی­های ضروری درخت سناریو همچنان باقی بماند. به بیان دیگر، به دنبال یک درخت سناریو هستیم که منجر به یک راه حل بهینه شود و مقدار آن به حل مسئله اصلی نزدیک باشد.
تحقیقات گسترده­ای در این زمینه انجام شده است. برای مثال می­توان به ]۱۸[ اشاره کرد. در مسائل برنامه­ ریزی خطی تصادفی اگر اندازه ­گیری توسط توزیع احتمال صورت گیرد، کاهش درخت سناریو به یک درخت سناریوی ساده­تر که به درخت سناریوی اصلی نزدیک باشد امکان­ پذیر خواهد بود.
رایج­ترین توزیع احتمال استفاده شده در بهینه­سازی تصادفی توزیع Kantorovich، است که بین دو توزیع احتمال و در مسئله مشخص می­ شود:

(۲-۱۲)

کیلومتری خورشید واقع است و ۸ دقیقه و ۱۸ ثانیه طول می‌کشد تا نور خورشید به زمین برسد. بنابراین سهم زمین در دریافت انرژی از خورشید میزان کمی از کل انرژی تابشی آن می‌باشد. سرمنشاء تمام اشکال مختلف انرژیهای شناخته شده موجود در کره زمین شامل ( سوختهای فسیلی ذخیره شده درزمین، انرژیهای بادی، آبشارها، امواج دریاها و) از خورشید می‌باشد.

زمین به عنوان یک آهنربای دائمی است. میدان مغناطیس طبیعی کره زمین شامل دو ترکیب اصلی در گستره ۵۰ میلی تسلا (چگالی شار مغناطیسی)وچند ترکیب فرعی تاثیر گذار، از جمله فعالیت های خورشیدی در محدوده ۰.۰۳ میلی تسلا و رویدادهای جوی در محدوده ۰.۵ میلی تسلا است.
,۱۹۵۰). et al Bullard (
قدرت و جهت مغناطیس زمین (جاذبه زمین) در نقاط مختلف متفاوت است. در سطح زمین، جریان مغناطیس عمودی، بابیشترین قدرت درمحور قطب های زمین و بالغ بر حدود ۶۷ میلی تسلا بوده و در خط استوا (ناحیه عرضی ) صفر است. جریان مغناطیس افقی کره زمین با بیشترین مقداردرناحیه خط استوا ودر حدود ۳۳ میلی تسلا است، که در محور قطب ها ی کره زمین این مقدار صفر است.
همه گیاهان روی سطح زمین تحت تاثیر میدانهای الکتریکی و مغناطیسی هستند. دریک میدان الکتریکی که بین ابرها و زمین به دلیل پدیده رزونانس( تشدید ) شومان رخ می دهد فضای بین سطح زمین و یونوسفر به عنوان یک موج بر رسانا عمل می کند. درمحدوده ابعاد زمین این موج برها به عنوان یک حفره رزونانس امواج الکترومغناطیسی در فرکانس بسیار پایین عمل می کنند. این حفره اثر القای طبیعی انرژی توسط جریان رعد و برق است.., ۱۹۹۲) Williams (
نور مرئی یا طبیعی متعلق به خانواده ای از امواج الکترومغناطیسی به نام طیف الکترومغناطیس (EM) Electro Magnetic می باشد. نور طبیعی در رشد و بقای گونه ها در اکوسیستم ها ی گیاهی و جانوری دارای نقش های مهمی می باشد. هر یک از اعضای خانواده ) ( EM درفرکانس یا طول موج خاصی تعریف می شود. تعیین اینکه علاوه بر نور مرئی آیا دیگر اعضای خانواده EM ) (، بر گیاهان و دانه ها اثر گذار هستند مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است. با بهره گرفتن از یک میدان الکترومغناطیسی خارجی مطلوب ،فعال شدن رشد گیاه، به خصوص جوانه زنی بذر، می تواند تسریع یابد. با این حال، دستیابی به مکانیسم اثرات میدان های الکترومغناطیسی مفید بر روی گیاهان نیازمند انجام تحقیقات مختلف در شرایط کنترل شده آزمایشگاهی ومزرعه ای می باشد.) et al., ۱۹۸۸ ; Morar al ., ۱۹۸۸ et ( Xiyao
۱-۲– هدف
۱-۲-۱– هدف کلی
در این پژوهش اثرات امواج الکترومغناطیس از نوع مایکروویو(ریزموج) بر بذور شیرین بیان با هدف افزایش وبهبود پارامترهای جوانه زنی و رشد بررسی خواهد شد که به نوبه خود عملکرد وکیفیت مواد تولیدی گیاه را افزایش می دهد.
بطور خاص افزایش جوانه زنی بذور باتغییر در میزان قدرت ومدت زمان استفاده از امواج مایکروویو مورد انتظار است. بدین منظور امواج مایکروویو(ریزموج) برای تعیین بهترین زمان وقدرت موثر بر بذور شیرین بیان استفاده گردید .
فرض براین بوده است که پارامترهای جوانه زنی بذوربا استفاده از امواج مایکروویو تسریع وافزایش یابد.
۱-۲-۲– اهداف جزئی
سعی شده است که اهداف زیر به عنوان اهداف جزئی نیز مورد مطالعه وارزیابی قرار گیرد که نتایج بررسی در فصل بعد بطور کامل شرح داده شده است.
الف) استفاده از روش های فیزیکی برای تاثیر گذاری بر جوانه زنی بذور.
ب) رفع برخی موانع جوانه زنی از جمله خواب بذور .
ج) بررسی دامنه استفاده از روش تابش امواج مایکروویو بربذور سایر گیاهان.
د) بررسی میزان تاثیر این روش در بهبود افزایش جوانه زنی بذور غیر استاندارد .
ه ) ارزیابی عملی نتایج حاصل از تحقیق در تکثیر گیاهان زینتی به روش استفاده از بذر.
و) تولید پایه های بذری برای پیوند وتکثیر گیاهان.
ز) بررسی میزان کاهش هزینه های تکثیر باتوجه به افزایش جوانه زنی وکاهش تلفات بذور.
۱-۳ – بیان مسئله اصلی تحقیق
تکثیر رویشی (تقسیم ریزوم و ریشه) روشی محدود ،زمان بر وپر هزینه برای تکثیر شیرین بیان می باشد اما این گیاه را بوسیله ی بذر نیز می توان تکثیر نمود(امید بیگی، ۱۳۸۸).
پوسته ضخیم بذر شیرین بیان با ممانعت از نفوذ آب و هوا بداخل بذر، از انجام واکنشهای بیوشیمیایی و جوانه زنی بذر جلوگیری به عمل می آوردکه با بهره گرفتن از امواج مایکروویو مطلوب ، جوانه زنی بذرشیرین بیان و امکان تکثیر به موقع ودر سطح وسیع وتجاری می تواند فراهم گردد .
۱-۴– کلیات
۱-۴-۱– امواج الکترومغناطیس
امواج الکترومغناطیسی یا تابش الکترومغناطیسی بر اساس تئوری موجی، نوعی موج است که در فضا انتشار می‌یابد و از میدان‌های الکتریکی و مغناطیسی ساخته شده‌است. در امواج الکترومغناطیسی میدان‌های الکتریکی و مغناطیسی به طور عمود بر یکدیگر نوسان یافته و با سرعت نور انتشار می یابند.گاهی به تابش الکترومغناطیسی نور می‌گویند، ولی باید توجه داشت که نور مرئی فقط بخشی از گستره امواج الکترومغناطیسی است. امواج الکترومغناطیسی بر حسب بسامدشان انواع مختلفی دارند که به ترتیب افزایش فرکانس شامل: امواج رادیویی، ریزموج(میکروویو)، فروسرخ (مادون قرمز)، نور مرئی، فرابنفش، پرتو ایکس و پرتو گاما می باشند. امواج الکترو مغناطیسی از نوع امواج عرضی هستند .(KC Kupta.,1373 )
شکل) ۱( نمایش امواج الکترومغناطیس
امواج الکترومغناطیسی را نخستین بار ماکسول شناسایی کرد و سپس هاینریش هرتز آن را با آزمایش به اثبات رساند. ماکسول نشان داد که میدان‌های الکتریکی و مغناطیسی هم می‌توانند رفتاری موج‌گونه داشته باشند. سرعت انتشار امواج الکترومغناطیسی برابر با سرعت نور است، و ماکسول نتیجه گرفت که نور هم باید نوعی موج الکترومغناطیسی باشد.طبق معادلات ماکسول، میدان الکتریکی متغیر با زمان باعث ایجاد میدان مغناطیسی می‌شود و برعکس. بنابراین اگر یک میدان الکتریکی متغیر میدان مغناطیسی بسازد، میدان مغناطیسی نیز میدان الکتریکی متغیر می‌سازد و بدین گونه موج الکترومغناطیسی ساخته شده و پیش می‌رود.
طیف الکترومغناطیسی شامل گستره‌ی بسیار وسیعی از موجهای انرژی است که مانند هم حرکت می‌کنند. امواج الکترومغناطیسی طیف بسیار وسیعی از طول موجهای بسیار کوچک تا بسیار بزرگ را در بر‌ می‌گیرند. این امواج را با توجه به اندازه طول موج به هفت گروه مختلف تقسیم‌بندی می‌کنند که شامل امواج گاما با طول موجهایی کوچکتر از سانتیمتر تا امواج رادیویی با طول موج بزرگتر از ۱۰ سانتیمتر را شامل می‌شوند.( ( Hall., 1980
شکل) ۲( انواع طیف الکترومغناطیسی
در موج الکترومغناطیسی اندازه طول موج مشخص کننده رنگ موج است. با تعیین رنگ، انرژی و طول موج می‌توان یک موج را نسبت به دیگر موج‌ها سنجید. به عنوان مثال طول موج‌های کوتاه در طیف مرئی در ناحیه بین آبی و فوق بنفش قرار می‌گیرند، در حالیکه رنگ قرمز دارای طول موج‌های بلندتری می‌باشد. تابش الکترومغناطیسی طیف طولانی از طول موج‌های بلند رادیویی تا طول موج‌های کوتاه پرتو ایکس را شامل می‌شود.(KC Kupta.,1373 )
شکل) ۳( طیف الکترومغناطیسی
۱-۴-۲-طیف مرئی یا نور مرئی
طیف مرئی visible spectrum بخشی از طیف الکترومغناطیسی است که با چشم انسان قابل رویت و تشخیص است. طول موج طیف مرئی بین ۳۸۰ تا ۷۵۰ نانومتر و بسامد آنها بین ۴۰۰ تا ۷۰۰ نانومتر است. (KC Kupta.,1373 )
شکل) ۴( طیف نور مرئی
۱-۴-۳-ریزموج یا مایکروویو Microwaves
مایکروویو یا میکروویو ، از ترکیب دو واژه مایکرو یا میکرو(Micro)، به معنی کوچک و ویو (Wave)به معنی موج تشکیل شده است و به معنای امواج با طول موج کوتاه و تعداد نوسانات (فرکانس) بسیار بالا می باشد. مایکروویو یا ریز موج نوعی از امواج الکترومغناطیس و در واقع امواجی رادیویی با فرکانس بسیار بالا هستند. فرکانس چنین امواجی، بین۳۰۰ مگاهرتز تا چند گیگاهرتز در ثانیه می باشد. برد چنین امواجی کوتاه بوده و در حد چند متر است، ولی میزان نفوذ آنها نسبتاً بالا است. هر چه فرکانس بیشتر باشد، شدت نفوذ بیشتر ولی برد امواج، کوتاه تر می شود. امواج مایکروویو با طول موج هایی بین ۰۰۱/۰ تا ۱متر و فرکانسی حدود ۳۰۰-۳۰۰۰۰۰ مگاهرتز بخشی ازطیف الکترومغناطیس هستند که بین امواج دی الکتریک و مادون قرمز واقع شده اند. اتحادیه جهانی مخابرات (ITU) چند نوارفرکا نسی را برای کاربردهای صنعتی ،علمی و پزشکی اعلام کرده است که این نوارها از۱۳ مگاهرتز تا ۲۲۱۲۵ مگاهرتز تغییر می کنند. بیشتر دستگاه های میکروویو درفرکانس ۴۵۰/۲ مگاهرتز عمل می کنند. .(KC Kupta.,1373 )
۱-۴-۴– رفتار امواج در محیط
امواج در برخورد با یک ماده ، منعکس، منتشر یا جذب می شوند. مواد فلزی این امواج را کاملاً منعکس می‌کنند. اغلب مواد غیرفلزی مثل شیشه و پلاستیک امواج را از خود عبور می‌دهند و موادی که حاوی آب هستند مانند سلول های گیاهی، غذاها و حتی بدن انسان، انرژی این امواج را جذب می‌کنند. اگر سرعت جذب انرژی یک ماده بیش از سرعت از دست دادن آن باشد، دمای آن ماده افزایش می یابد . .(KC Kupta.,1373 )
امواج دارای طول موج کوتاه، هنگام برخورد به ماده، چنان موجب ارتعاش و تغییر قطب های منفی و مثبت موجود در آن می شوند که این جنبش بالای ملکول ها(انرژی جنبشی ) موجب به هم خوردن شدید آنها و ایجاد اصطحکاک در ملکول هاو در نهایت سبب گرم شدن آن ماده می شود. دو مکانیسم اصلی تولید گرما درامواج الکترو مغناطیس در محدوده ریز موج ها عبا رتند از: چرخش دو قطبی وپلاریزاسیون یونی. یکی از ویژگی های امواج الکترومغناطیس این است که جهت میدان مغناطیسی میلیون ها بار در ثانیه تغییر می کند. مولکول هایی که ماهیت قطبی دارند تحت تاثیرچنین نوسانی قرارمی گیرند و برای هماهنگ شدن با این نوسان، قطب های خود را تغییر وضعیت می دهند. این وضعیت دائمی سبب ایجاد اصطحکاک شده و درنتیجه حرارت تولید می گردد. مواد یونی مانند نمک با تغییرجهت میدان به سمت قطب مخالف حرکت می کنند درنتیجه بین آنها اصطحکاک ایجاد شده و دمای محصول بالا می رود.
(KC Kupta.,1373؛ Ponomarev.,1996)
۱-۴-۵-تاثیر امواج الکترومغناطیسی
۵-۴-۱– ۱– آثار بیولوژیک امواج
امواج الکترومغناطیس درمحیط زیست وجود داشته اما برای چشم انسان نامرئی هستند. چنین میدانهایی ممکن است در محل تجمع بارهای الکتریکی در جو همراه با رعد و برق تولید شوند. همچنین، از آنجایی که بارهای الکتریکی موجود در ابرها، یک میدان الکتریکی بین سطح زمین و ابرها ایجاد می کنند، فاصله بین سطح زمین و یونوسفر به عنوان یک موج بر رسانا عمل می کند. از سوی دیگر، زمین به عنوان یک آهنربای دائمی بوده و میدان مغناطیسی آن باعث می شود که عقربه قطب نما در جهت شمال به جنوب قرارگرفته و توسط پرندگان و ماهی ها برای ناوبری ازآن استفاده می شود. میدانهای الکتریکی و مغناطیسی در حال حاضر در سطح کره زمین بصورت دائمی وجود داشته واندازه میدان مغناطیسی طبیعی زمین در حدود۵۰ میلی تسلا است (تسلا ،واحد اندازه گیری چگالی شار مغناطیسی) .
Earle R. Williams .,1992) et al .,1950 ; ( E. C. Bullard
قرار گرفتن در معرض میدانهای الکترومغناطیسی یک پدیده جدید نیست. با این حال، در طول قرن بیستم، محیط زیست درمعرض انواع میدان های الکترومغناطیسی ساخته شده توسط انسان قرار گرفته است و به طور پیوسته تقاضا برای افزایش تولید برق به عنوان منبع اصلی درتولید امواج الکترومغناطیس رو به رشد می باشد.) Earle R. Williams .,1992)
۱-۴-۵-۱-۱ -اثربر انسان
انسان در معرض انواع امواج الکترومغناطیسی ناشی از منابع طبیعی و مصنوعی است. این امواج باعث ایجاد میدان الکتریکی در بدن و تاثیر بر حرکت یون ها، ایجاد گرما، تحریک عصبی و عضلانی و انواع آثار گوناگون می شوند. ظهور آثار صدمات حرارتی به چشم و مغز نیازمند قرار گرفتن طولانی مدت در معرض تشعشع با دانسیته بسیار می باشد. همچنین در افرادی که به طور مداوم و طولانی در معرض طول موج های گوناگون میکروویو قرار گرفته اند تغییرات عصبی و رفتاری ، کاهش یادگیری وحافظه مشاهده شده است. آثار بیولوژیکی این امواج به شدت، فرکانس، شکل موج، زاویه بین میدان های اعمالی و میدان مغناطیس زمین و همچنین به پیوسته یا متناوب بودن آنها بستگی دارد. امواج الکترومغناطیسی ناشی از وسایل معمولی در حد متعارف هستند و به نظر نمی رسد برای انسان خطری داشته باشند. اما نتایج تحقیقات انجام شده بر روی افراد خاص مانند پرسنل نظامی و یا افرادی که در نزدیکی ایستگاه های رادار، فرستنده های پر قدرت مخابراتی و رادیویی و پست های فشار قوی فعالیت و زندگی می کنند، نشان می دهد که این امواج در دراز مدت آثار زیانباری دارند و زندگی در نزدیکی آنها خالی از ریسک نیست. لذا محققین توصیه می کنند تا حد ممکن از چنین میدان هایی اجتناب شود.) ۲۰۱۲٫, ( Yalçın
در بدن انسان ریز جریان های الکتریکی ناشی از واکنش های شیمیایی که به عنوان بخشی از عملکردهای طبیعی بدن هستند، حتی در شرایط عدم وجود میدان الکتریکی خارجی نیز رخ می دهد. به عنوان مثال، فعالیت قلب که تحت یک جریان سیگنال الکتریکی فعال بوده، همچنین سیگنال های تقویت شده اعصاب بوسیله انتقال پالس های الکتریکی صورت می گیرد. میدان های الکتریکی با فرکانس کم به عنوان ذرات بارداربوده که بر بدن تاثیرگذارند. میدان الکتریکی بر توزیع بارهای الکتریکی در سطح مواد رسانا تاثیر می گذارد و باعث انتقال جریان از طریق بدن انسان به اطراف می شود. میدان مغناطیسی با فرکانس پایین، موجب گردش این میدان در درون بدن انسان می گردد و قدرت این جریان وابسته به شدت میدان مغناطیسی بیرونی است. اگر این جریان به اندازه کافی قوی باشد، می تواند باعث تحریک سیستم اعصاب و ماهیچه ها و یا تاثیربر دیگر فرآیندهای بیولوژیکی گردد. قرارگرفتن طولانی مدت در معرض تابش های قوی می تواند سبب جذب مقادیر قابل ملاحظه ای انرژی توسط بدن شود. از این خا صیت در درمان بیماری های ماهیچه ای ناشی از ورزش استفا ده می شود. مزاحمت منابع الکترونیکی مانند گوشی های تلفن همراه می تواند سبب اثر سوء بر عملکرد سیستم عصبی وگیرنده های آن و در نتیجه ارسال اطلاعات غیر صحیح به ماهیچه های قلب وایجاد ناراحتی واسترس شود.اثرات قرار گرفتن در معرض امواج الکترومغناطیسی در محیط کار و زندگی، از جمله صفحه نمایش کامپیوتر، پتوی برقی، ماشین آلات جوشکاری، فرکانس های رادیویی، تجهیزات پزشکی وغیره توسط سازمان بهداشت جهانی[ World Health Organization (WHO)] ارزیابی شده است. ارزیابی کلی از شواهد نشان می دهد که قرار گرفتن در معرض امواج ومیدان های الکترومغناطیسی خطر ابتلا به هر گونه عوارض جانبی از قبیل سقط های خود به خودی، ناهنجاری وزن کم نوزادان هنگام تولد، و بیماریهای مادرزادی را افزایش می دهد. البته این گزارشات بایستی توسط جوامع علمی بررسی شود تا در مورد اثرات منفی یاعوارض این پرتوها اظهار نظرات واقعی وحقیقی بعمل آید. ) et al .,1950 ; ; E. C. Bullard, 2012., ( Yalçın
۱-۴-۵-۲ -اثرات فیزیولوژیک امواج الکترومغناطیسی