شکل ‏۴‑۹ ساختار کلی الگوریتم ژنتیک ۷۰
شکل ‏۴‑۱۰ انتخاب مسابقه‌ای دودویی ۷۱
شکل ‏۴‑۱۱ روش تقاطع تک نقطه‌ای ۷۲
شکل ‏۵‑۱ مدل کاربرد وسیله‌ی نقلیه‌ی خودمختار ۸۰
شکل ‏۵‑۲ همگرایی جواب‌ها با نرخ تقاطع ۵/۰ و نرخ جهش ۰۱/۰ بدون استفاده از توابع امکان‌پذیری و میزان بهره‌وری در شبکه بر تراشه ۴×۴ ۸۹
شکل ‏۵‑۳ همگرایی جواب‌ها با نرخ تقاطع ۵/۰ و نرخ جهش ۰۱/۰ برای کاربرد وسیله‌ی نقلیه خودمختار در روش [۵۰] ۹۰

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

شکل ‏۵‑۴ همگرایی جواب‌ها با نرخ تقاطع ۵/۰ و نرخ جهش ۰۱/۰ با به کار بردن توابع امکان‌پذیری و میزان بهره‌وری در شبکه بر تراشه ۴×۴ ۹۱
شکل ‏۵‑۵ همگرایی جواب‌ها با نرخ تقاطع ۵/۰ و نرخ جهش ۰۱/۰ بدون استفاده از توابع امکان‌پذیری و میزان بهره‌وری در شبکه بر تراشه ۵×۵ ۹۳
شکل ‏۵‑۶ همگرایی جواب‌ها با نرخ تقاطع ۵/۰ و نرخ جهش ۰۱/۰ با به کاربردن توابع امکان‌پذیری و میزان بهره‌وری در شبکه بر تراشه ۵×۵ ۹۴
شکل ‏۵‑۷ همگرایی جواب‌ها با نرخ تقاطع ۵/۰ و نرخ جهش ۰۱/۰ بدون استفاده از توابع امکان‌پذیری و میزان بهره‌وری در شبکه بر تراشه ۳×۳ ۹۵
شکل ‏۵‑۸ همگرایی جواب‌ها با نرخ تقاطع ۵/۰ و نرخ جهش ۰۱/۰ با به کاربردن توابع امکان‌پذیری و میزان بهره‌وری در شبکه بر تراشه ۳×۳ ۹۵
شکل ‏۵‑۹ همگرایی جواب‌ها با نرخ تقاطع ۵/۰ و نرخ جهش ۰۱/۰ با به کار بردن توابع امکان‌پذیری و میزان بهره‌وری در شبکه بر تراشه ۴×۴ با دو برابر کردن وظایف ۹۶
شکل ‏۵‑۱۰ همگرایی جواب‌ها با نرخ تقاطع ۵/۰ و نرخ جهش ۰۱/۰ بدون استفاده از توابع امکان‌پذیری و میزان بهره‌وری در شبکه بر تراشه ۴×۴ با دو برابر کردن وظایف ۹۷
شکل ‏۵‑۱۱ همگرایی جواب‌ها با نرخ تقاطع ۸/۰ و نرخ جهش ۰۱/۰ با به کار بردن توابع امکان‌پذیری و میزان بهره‌وری در شبکه بر تراشه ۴×۴ ۹۷
شکل ‏۵‑۱۲ همگرایی جواب‌ها با نرخ تقاطع ۵/۰ ، نرخ جهش ۰۱/۰ و انتخاب مسابقه‌ای با اندازه‌ی ۳ با به کار بردن توابع امکان‌پذیری و میزان بهره‌وری در شبکه بر تراشه ۴×۴ ۹۸
شکل ‏۵‑۱۳ همگرایی جواب‌ها با نرخ تقاطع ۵/۰ و نرخ جهش ۰۱/۰ با فرض همگن بودن شبکه بر تراشه ۹۸
فهرست جدول­ها
عنوان صفحه
جدول ‏۵‑۱ وظایف تشکیل دهنده‌ی کاربرد ۸۱
جدول ‏۵‑۲ جریان‌های ترافیکی بین وظایف کاربرد ۸۲
جدول ‏۵‑۳ مشخصات وظایف کاربرد ۸۵
جدول ‏۵‑۴ بدترین زمان اجرا و توان مصرفی هر یک از وظایف بر روی هسته‌های پردازشی ۸۶
جدول ‏۵‑۵ معیارهای استفاده شده در الگوریتم ژنتیک چندهدفه‌ی NSGA-II 88
جدول ‏۵‑۶ مقادیر توابع هدف در جبهه‌ی نامغلوب نهایی ۹۲
جدول ‏۵‑۷ خلاصه‌ای از نتایج ارائه شده بر روی شبکه‌های با ابعاد مختلف با نرخ جهش ۰۱/۰ و نرخ تقاطع ۵/۰ ۹۹
جدول ‏۵‑۸ خلاصه‌ای از نتایج الگوریتم پیشنهادی در برخی حالات خاص در شبکه بر تراشه ۴×۴ ۹۹
چکیده
امروزه با پیشرفت فن­آوری نیمه­هادی­ها، تعداد مولفه­های پردازشی در یک سیستم روی تراشه (SOC) افزایش یافته است. معماری ارتباطی در این قبیل سیستم­ها مبتنی بر گذرگاه می­باشد. از این رو، با افزایش تعداد مولفه­های پردازشی و با توجه به عدم کارایی و توسعه­پذیری گذرگاه­، مفهوم شبکه روی تراشه یا NOC به عنوان یک طرح ارتباطی درون تراشه­ای کارآمد و مقیاس­پذیر، جهت غلبه بر مشکلات گذرگاه­ها مطرح شده است. یکی از چالش­های مهم در تحقیقات مربوط به NOCها، مسئله نگاشت وظایف یک برنامه کاربردی بر روی هسته­های پردازشی متصل به مسیریاب­های شبکه است که این هسته­ها می­توانند به صورت همگن یا ناهمگن باشند. از طرف دیگر، یکی از پرکاربردترین برنامه ­های کاربردی، برنامه ­های کاربردی تعبیه شده با نیازمندی­های زمانی بی­درنگ می­باشند. در بسیاری از کارهای انجام شده، به مسئله نگاشت بر روی هسته­های پردازشی همگن پرداخته شده است و سعی در ارائه راه حل کارآمد کرده ­اند. اما تقریبا در اکثر طرح­های پیشنهاد شده، ویژگی ناهمگن بودن هسته­ها علی­رغم آن­که به واقعیت نزدیک­تر است، نادیده گرفته شده است. هم­چنین ویژگی بی­درنگ بودن کاربردها، مورد توجه عمده کارهای پژوهشی انجام گرفته، نیز نبوده است. یکی از چالش­های دیگر در شبکه روی تراشه، میزان توان مصرفی در NOC می­باشد. در این پایان نامه، به مسئله نگاشت وظایف یک برنامه کاربردی بی­درنگ سخت بر روی هسته­های پردازشی NOC با فرض ناهمگن بودن، پرداخته شده است به­ طوری­که علاوه بر این­که محدودیت­های زمانی وظایف رعایت شود، اتلاف توان در شبکه روی تراشه نیز کمینه گردد. با توجه به این که حل بهینه مسئله نگاشت یک مسئله NP-hard است، در طرح پیشنهادی از یک الگوریتم ژنتیک چند هدفه استفاده می­ شود. برای همگرایی سریع­تر الگوریتم، معتبر بودن هر راه حل بدست آماده اعتبارسنجی می­گردد تا هزینه اجرای الگوریتم ژنتیک کاهش یابد. اگر چه طرح پیشنهادی برای شبکه ­های روی تراشه ناهمگن ارائه شده است اما مقایسه نتایج آن با طرح­های روی تراشه­های همگن نشان دهنده سربار ناچیز طرح پیشنهادی است.
کلمات کلیدی: ۱- شبکه روی تراشه ۲-نگاشت ۳-برنامه کاربردی بی‌درنگ سخت ۴-الگوریتم ژنتیک چندهدفه
فصل اول
فصل اول: مقدمه
مقدمه
با توسعه فن‌آوری نیمه هادی­ها امکان تجمیع تعداد زیادی المان پردازشی^[۱] و حافظه­ای مختلف شامل پردازنده­های سیگنال^[۲]، سخت­افزارهای خاص منظوره^[۳]، مدارهای منطقی برنامه­پذیر^[۴]، پردازنده­های همه منظوره^[۵] و انواع حافظه و مدارات جانبی در داخل یک تراشه فراهم شده است که این مفهوم به سیستم روی تراشه^[۶] شناخته شده است[۱]. در این قبیل سیستم­ها ارتباطات بین مولفه­های گوناگون که یک چالش مهم محسوب می‌شود، همان‌طور که در شکل ۱-۱ نشان داده شده است به صورت نقطه به نقطه^[۷] یا از طریق گذرگاه­ها^[۸] برقرار می‌شود[۲]. در اتصالات نقطه به نقطه بین هر دو هسته­ی پردازشیِ نیازمند به ارتباط، یک اتصال اختصاصی ایجاد می­ شود. از آن­جا که این روش تنها از سیم­ها (و بدون استفاده از سخت­افزار اضافه) برای انتقال داده ­ها استفاده می­ کند، بهترین کارایی و توان مصرفی را برای برقراری ارتباط بین تعداد کم هسته­ها ارائه می­ کند. اما این روش دارای مشکلات زیادی از جمله عدم مقیاس­پذیری^[۹]، پیچیدگی زیاد طراحی و مسیریابی اتصالات در سطح مدار و هزینه­ پیاده­سازی بالا است. ایرادهای فوق باعث می­ شود که استفاده از اتصالات نقطه به نقطه فقط در سیستم­های کوچک مقرون به صرفه باشد. با بزرگ شدن اندازه­ سیستم، استفاده از اتصالات نقطه به نقطه به علت زیاد شدن سیم­های مورد نیاز و مشکلات طراحی، امکان­ پذیر نیست[۲]. روش دیگر، یعنی معماری ارتباطی مبتنی بر گذرگاه، هسته­های پردازشی را با بهره گرفتن از یک کانال مشترک به یکدیگر ارتباط می­دهد. در مقایسه با اتصالات نقطه به نقطه، گذرگاه مشترک پیچیدگی طراحی سطح مدار کم­تری دارد و چون از کانال­های کم­تری استفاده می­ کند، هزینه­ پیاده­سازی آن نیز پایین­تر می­باشد. اما گذرگاه مشترک دارای مشکل اساسی عدم مقیاس­پذیری توان و کارآیی می‌باشد. با زیاد شدن تعداد دستگاه­های متصل به گذرگاه، طول آن و نیز مدارات ارسال و دریافت داده­ی متصل به آن افزایش یافته و باعث ایجاد یک بار خازنی زیاد می­گردند. تمام این بار خازنی در جریان یک انتقال داده شارژ و دشارژ می­ شود. این امر، تأخیر و توان مصرفی گذرگاه مشترک را به طرز چشم­گیری افزایش می­دهد. افزون بر این، تمام عناصر متصل به گذرگاه از یک مسیر واحد استفاده می­نمایند و لذا در هر لحظه فقط دو گره با هم ارتباط دارند و سایر گره­ها باید منتظر آزاد شدن کانال بمانند. این امر موجب کاهش شدید کارآیی سیستم به ویژه هنگامی­که عناصر متقاضی ارتباط زیاد باشند، می‌شود [۴]. با توجه به این مشکلات، روش گذرگاه نمی­تواند پاسخگوی نیازهای ارتباطی تراشه­های آینده باشد. بنابراین نیاز به یک ساختار ارتباطی برای تجمیع تعداد زیادی هسته­های پردازشی در کنار یکدیگر می­باشد به طوری که این ساختار ارتباطی مقیاس­پذیر بوده و کارایی بالا داشته باشد[۴].
با افزایش قدرت پردازشی تراشه­ها پیچیدگی و قابلیت برنامه ­های کاربردی نیز افزایش یافته است و این افزایش پیچیدگی سخت­افزار و نرم­افزار در سیستم­های روی تراشه و پردازنده­های چند هسته­ای، به نوبه­ی خود افزایش حجم و پیچیدگی ترافیک ارتباطی داخل تراشه را موجب می­ شود. از سوی دیگر، کاهش اندازه­ مشخصه­ی^[۱۰] ترانزیستورها مشکلات و چالش­های دیگری را در سطح مدار به ویژه برای ساختارهای ارتباطی درون تراشه، به همراه دارد. مواجهه با این پیچیدگی ارتباطات و هم­چنین مسائل موجود در فن‌آوری­های جدید VLSI نیاز به بازنگری روش­های سنتی ارتباطی درون تراشه را ایجاد کرد و شبکه روی تراشه به عنوان یک طرح ارتباطی درون تراشه­ای نوین برای رفع و کاهش این مشکلات مورد توجه قرار گرفت[۵].
شبکه ­های ارتباطی روی تراشه که Network-on-Chip (NoC) نامیده می­شوند یک راه­حل ممکن برای ارتباطات روی تراشه‌ی پلتفرم­های SOC جهت غلبه بر محدودیت­های گذرگاه­ها می­باشند. شبکه بر تراشه شامل واحدهای عملیاتی است که از طریق شبکه­ ای از مسیریاب‌ها با هم در ارتباط می­باشند. در این‌جا به جای استفاده از سیم­های اختصاصی^[۱۱] از شبکه برای ارتباط بین مولفه­ها استفاده می­ شود که موجب تاخیر کمتر، اتلاف توان کمتر و به طور کلی کارایی بالاتری می­ شود[۵]. شبکه روی تراشه مزایای زیادی از جمله پودمانی بودن^[۱۲] و مقیاس­پذیری را دارا می­باشد [۲]. هم­چنین NOC مباحث مربوط به محاسبات و ارتباطات را به طور مجزا انجام می­دهد[۱].
(۱)
(۲)
شکل ‏۱‑۱- نمایی کلی از سیستم بر تراشه با دو ساختار ارتباطی (۱) گذرگاه (۲) نقطه به نقطه [۲]
چالش اساسی در این گونه ساختارها وجود قابلیتی در تراشه طراحی شده می­باشد که بتواند با برقراری تعادل بین معیارهای مختلف که حائز اهمیت می­باشند، کیفیت سرویس مورد نظر را فراهم آورد.
معرفی شبکه روی تراشه
کاهش ترانزیستورها به کمتر از ۵۰ نانومتر، منجر به افزایش تعداد ترانزیستورها به بیش از چندین میلیارد در یک تراشه می­گردد. بنابراین باید روش­های جدیدی برای مدیریت حجم انبوهی از ترانزیستورها بر روی یک تراشه اعمال شود[۵]. سیستم بر تراشه و شبکه بر تراشه دو روش پیاده­سازی برای این مشکلات هستند. سیستم بر تراشه شامل تعداد زیادی هسته­های عملیاتی با قابلیت به­ کارگیری مجدد می­باشد و برای ارتباط این هسته­ها نیاز به معماری­های ارتباطی مقیاس­پذیر و با قابلیت گسترش و کارایی بالا می­باشد. سیستم‌های روی سیلیکون متفاوت از سایر سیستم‌ها، باید به­گونه ­ای صحیح طراحی شوند که نیازی به تغییر یا تعمیر در آن­ها نباشد، زیرا این کار برای آن­ها عملا غیرممکن می­باشد. سیستم روی تراشه نیاز به شیوه ­های طراحی دارد که با دیگر انواع طراحی در سیستم­های با مقیاس بزرگ عمومیت دارد[۱]. نگاه به روش­های طراحی اتصالات روی تراشه و مقایسه­ این اتصالات با اتصالات گسترده روی شبکه­ اینترنت می ­تواند مفید باشد. شبکه­ اینترنت قادر به کنترل پیچیدگی سیستم و ایجاد سرویس مطمئن، با وجود مشکلات و خطاهای محلی است. به همین دلیل، فن‌آوری شبکه قادر است که کیفیت سرویس را، حتی با وجود تفاوت در گره­های اینترنتی و پیوند­ها، برای ما تضمین کند. واضح است که فن‌آوری شبکه ابزار مناسبی برای بهبود فن‌آوری طراحی سیستم در مدارهای بسیار مجتمع است. از طرف دیگر، تلاش بر این است که به کمک خصوصیات شبکه، به ارتباط قابل اطمینان و پر سرعت بر روی تراشه دست یافت. بعضی بر این باورند که شبکه بر روی تراشه به این معناست که پروتکل­های شبکه مانند TCP/IP بر روی برد سیلیکونی آورده شود. چنین کاری به خاطر تاخیر بالا و پیچیدگی آن امکان پذیر نیست[۶]. ارتباطات بر روی تراشه باید پر سرعت باشد. به همین دلیل روش­های ایجاد شبکه بر روی تراشه باید ساده و موثر باشند و معیارهایی از قبیل پهنای باند، تاخیر، مصرف توان باید بهینه شوند. مدارهای بسیار مجتمع دارای لایه­ های مختلف سیم هستند که می­توانند برای انتقال داده و اطلاعات کنترلی مورد استفاده قرار گیرند. گذرگاه­های داده برای انتقال موازی اطلاعات استفاده می­شوند. وجود واحدهای محاسباتی و ذخیره­کننده بر روی تراشه، سرعت انتقال را بسیار بالا می­برد. با این حال، استفاده از گذرگاه در سیستم­ها، محیط را تبدیل به محیطی رقابتی می­ کند. به عبارتی معماری ارتباطی کنونی سیستم بر تراشه­ها گذرگاه­های مشترک و گذرگاه­های سلسله مراتبی هستند که مقیاس­پذیری و توسعه­پذیری کمی دارند. بنابراین رشد تعداد هسته­ها در تراشه باعث ایجاد گلوگاه در گذرگاه­های ارتباطی سیستم بر تراشه می­گردد[۴]. هم­چنین با کوچک شدن اندازه­ ترانزیستورها و سرعت بالای واحدهای محاسباتی، سهم تاخیر سیم­ها و ارتباط­ها در تعیین کارآیی و توان مصرفی پررنگ­تر شده است. اگر چه تاخیر دروازه­ها^[۱۳] با روند تکنولوژی کاهش می­یابد اما تاخیر سیم­ها ثابت می­ماند و در حقیقت نسبت به دروازه­ها بیشتر می­ شود. برای کاهش اثر این تاخیرها، باید معماری­هایی جایگزین معماری­های رایج شوند که با کاهش طول اتصالات و حذف سیم­های بلند مشکلات ناشی از این تاخیرها را در بلوک­های عملیاتی کاهش دهد. در واقع هدف اصلی جداسازی بخش­های ارتباطی از بخش­های محاسباتی و ذخیره­سازی می­باشد. این رویکرد باعث ارائه و توسعه معماری­های جدیدی شد که تحت عنوان شبکه بر تراشه از آن­ها یاد می­ شود[۵]. شبکه بر تراشه ساختار ارتباطی با قابلیت استفاده مجدد فراهم می­ کند که این ویژگی برای طراحان تراشه اهمیت بسیار زیادی دارد؛ زیرا منجر به کاهش زمان مابین طراحی محصول و ارائه آن به بازار می­ شود. به طور خلاصه، مهمترین هدف برای استفاده از شبکه بر روی تراشه، دستیابی به کارایی بالا است[۲].
به طور خلاصه می‌توان گفت شبکه بر تراشه شامل واحدهای عملیاتی است که از طریق شبکه­ ای از مسیریاب‌ها با هم در ارتباط می­باشند. چالش اساسی در این گونه ساختارها وجود قابلیتی در تراشه طراحی شده می­باشد که بتواند با برقراری تعادل بین معیارهای مختلف که حائز اهمیت می­باشند، کیفیت سرویس مورد نظر را فراهم آورد[۱].
از مهم­ترین مزایای شبکه روی تراشه، می­توان به موارد زیر اشاره کرد:
مقیاس­پذیری: از آن­جایی که ارتباط بین گره­های مختلف از طریق مسیریابی بسته­ها انجام می­ شود، تعداد زیادی گره را می­توان بدون استفاده از سیم­های سراسری طولانی به یکدیگر متصل کرد. هم­چنین با افزایش تعداد گره­ها در شبکه، پهنای باند نیز افزایش می­یابد. [۳]
قابلیت استفاده­ی مجدد^[۱۴]: استفاده­ی مجدد به عنوان یکی از مؤثرترین روش­ها، جهت افزایش بهره­وری طراحی شناخته شده است. وجود تشابه در مسیریاب­های شبکه روی تراشه و هم­چنین برخی از هسته­های پردازشی مانند ریزپردازنده­ها، موجب سهولت در امر طراحی شده است. مسیریاب­ها، کانال­های ارتباطی و پروتکل­های ارتباطی سطوح پایین را می­توان یک بار طراحی کرده و مشکلات سطح مدار آن­ها مانند هم‌شنوایی^[۱۵] ، مسیریابی اتصالات، و نویز را رفع نمود. سپس می­توان مراحل بهینه­سازی^[۱۶] و آزمون^[۱۷] را روی آن انجام داد و پس از آن، به دفعات زیاد در طرح­های دیگر استفاده کرد. در ضمن بسیاری از هسته­هایی که قبلاً برای معماری خاصی مانند گذرگاه مشترک طراحی شده بودند را می­توان با بهره گرفتن از رابط شبکه­ مناسب، مجدداً در شبکه روی تراشه مورد استفاده قرار داد[۳].
پیش ­بینی پذیری^[۱۸]: نظم موجود در شبکه ­های روی تراشه موجب تسهیل درکنترل و بهبود معیارهای الکتریکی و پیش ­بینی دقیق­تر زمانبندی مدار می­ شود. این عوامل موجب کاهش قابل توجه در زمان طراحی می­گردد[۲].
قابلیت بهینه­سازی توان و تاخیر: هر چند مدارات مورد نیاز شبکه روی تراشه یک منبع مهم مصرف توان و ایجاد تاخیر در ارتباطات درون تراشه­ای است، اما شبکه ­های روی تراشه این قابلیت بالقوه را دارند که با بهینه­سازی و سفارشی­سازی^[۱۹] معیارها و نگاشت مناسب وظایف، توان و تاخیر بهتری از روش­های ارتباطی معادل ارائه دهند[۳].
تنوع و تعداد بیشتر اتصالات: در شبکه ­های روی تراشه یکی از محدودیت­های بزرگ شبکه ­های میان ارتباطی خارج تراشه، یعنی محدودیت تعداد پایه­ های تراشه­ها (به عنوان گره­های شبکه) و در نتیجه پهنای بیتی اتصالات، تا حد زیادی از بین رفته است. به علاوه، در این شبکه­ ها می­توان از تنوع در توان مصرفی و سرعت سیم­ها برای بهینه­سازی ارتباطات درون تراشه­ای استفاده کرد[۲].
مسئله نگاشت در شبکه روی تراشه
یکی از چالش­ها در طراحی شبکه روی تراشه، مسئله نگاشت^[۲۰] می­باشد. به طور کلی در پژوهش­های انجام شده در این زمینه، مسئله نگاشت به دو دسته تقسیم می­ شود[۷]:
نگاشت هسته­های پردازشی بر روی گره­های یک شبکه روی تراشه: نگاشت هسته­های پردازشی مورد نیاز یک کاربرد بر روی گره­های یک شبکه روی تراشه یکی از موثرترین راه­های بهینه­سازی شبکه ­های روی تراشه به ازای یک کابرد خاص است. در این حالت ابتدا در ورودی مسئله مشخص شده است که هر یک از وظایف^[۲۱] کاربرد بر روی کدام هسته پردازشی اجرا می­ شود و سپس مسئله به نگاشت این هسته­ها بر روی گره­های شبکه می ­پردازد (شکل ۱-۲). هدف بیشتر الگوریتم­های نگاشت، کنار هم قرار دادن هسته­های پردازشی است که حجم ارتباطی زیادی با یکدیگر دارند. از یک دیدگاه، می­توان این نگاشت را به دو دسته­ی کلی تقسیم کرد. در دسته­ی اول، نگاشت بر روی گره­های یک شبکه با همبندی^[۲۲] معلوم (اغلب توری) انجام می­گیرد، در حالی که در دسته­ی دوم، ابتدا یک همبندی خاص منظوره طبق نیازمندی­های ترافیکی کاربرد ساخته شده و سپس عملیات نگاشت بر اساس این همبندی و یا هم‌زمان با ساخت آن انجام می­پذیرد[۸].
نگاشت وظایف یک برنامه کاربردی بر روی هسته­های پردازشی: در برخی از شبکه روی تراشه­ها هسته­های پردازشی به مسیریاب‌ها متصل شده ­اند[۹] و در این حالت فرض می­ شود که مکان هسته­های پردازشی بر روی گره­های یک شبکه روی تراشه از قبل و در زمان طراحی مشخص شده است و در مسئله نگاشت به تخصیص وظایف یک کاربرد بر روی هسته­های پردازشی پرداخته می­ شود که به آن نگاشت وظیفه گفته می­ شود . با توجه به شکل ۱-۳ این­گونه مسائل در برخی تحقیقات با مسئله زمانبندی وظایف نیز همراه بوده است به گونه ­ای که مشخص می­ شود وظایف نگاشت شده بر روی یک هسته پردازشی هر کدام در چه زمانی توسط هسته مورد نظر پردازش شوند.
شکل ‏۱‑۲- مسئله نگاشت هسته­های پردازشی به گره­های شبکه روی تراشه[۸]

چکیده:
امروزه اهمیت فناوری اطلاعات و ارتباطات در توسعه ارتباط الکترونیکی با مشتری (ECRM) به روشنی مشخص شده است این پژوهش در پنج فصل مختلف ارائه شده است،فصل اول به کلیات تحقیق اختصاص یافته است .فصل دوم از دو بخش شامل مباحث نظری و ادبیات تحقیق و هم چنین سابقه علمی و پژوهشهای انجام شده در رابطه با تحقیق تشکیل شده است.فصل سوم به روش تحقیق می پردازد، با توجه به موضوع مورد پژوهش و اهداف مورد نظر روش تحقیق مورد استفاده در این مطالعه توصیفی از نوع تحقیقات پیمایشی می باشد .که جامعه آماری این پژوهش را کلیه مشتریان در بانک تجارت تشکیل می دهند. ابزارگردآوری اطلاعات و داده های مورد نیاز در این پژوهش پرسشنامه می باشد که شامل ۳۰ سؤال بوده و توسط محقق تنظیم گردیده است و بر اساس ضریب آلفای کرونباخ ، اعتبار آن ۹۴/. برآورد گردیده است که بیانگر اعتبار بالای ابزار اندازه گیری است.فصل چهارم به تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش پرداخته است،تجزیه و تحلیل داد های این تحقیق در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی صورت گرفته است.
به منظور سنجش پنج فرضیه پژوهش از آزمون t (تک متغیره) و به منظور مقایسه نظرات پاسخ دهندگان با توجه به سن ومدرک تحصیلی… از آزمون تحلیل واریانس استفاده شده است.فصل پنجم به نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات اختصاص یافته است.تجزیه وتحلیل یافته های مربوط به سؤال اصلی تحقیق نشان داد که آموزش به کارکنان و مدیران در زمینه به کارگیری فناوری اطلاعات موجب توسعه ارتباط الکترونیکی با مشتری (ECRM) می شود.
فصل اول : کلیات تحقیق
مقدمه
بیان مسأله
اهمیت و ضرورت تحقیق
اهداف تحقیق
سوالات تحقیق
فرضیه ­های تحقیق
قلمرو تحقیق
تعریف نظری و عملیاتی متغیرها
۱-۱- مقدمه
امروزه بشر پا به دورانی نهاده است که از آن به عنوان عصر اطلاعات یاد می شود. عصری که از تعامل حوزه های مختلف زندگی بشری متاثر بوده و بر اساس شرایط جدید زندگی بشری تعریف شده است. با رشد و توسعه تکنولوژی که خود از نیازهای بشری و در پاسخ به آن ها به وجود آمده، شرایط تازه ای در زندگی انسان ها رقم خورده و فن آوری اطلاعات شرایط جدیدی را برای زندگی بشری به وجود آورده است. بر اثر رشد و توسعه فن آوری اطلاعات، بخش مهمی از زندگی بشری نیز دستخوش تغییر شده، به گونه ای که مبحث توسعه بدون توجه به رشد و گسترش این فن آوری قابل بحث نیست.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

گرچه نمی توان تنها عامل تغییرات در زندگی بشر امروزی را رشد تکنولوژی اطلاعات و رایانه و شبکه های مربوطه دانست، بلکه باید به عوامل اجتماعی، اقتصادی و سیاسی آن نیز توجه نمود، با این حال نمی توان منکر شد که این تکنولوژی ها باعث شده اند تا بشر به الزامات زندگی جدید تن دهد و سعی نماید برای رشد خود از این امکانات بهره بگیرد. به عبارت بهتر، علیرغم آن که تکنولوژی خود زاییده تفکر بشر و متاثر از نیازهای آن است، گاه خود را به حوزه های مختلف زندگی وی نیز تحمیل می کند. رابطه دیالکتیک و تعاملی بین نیازهای بشری و رشد اجتماعی با فن آوری در این خصوص نیز همچنان صادق است.
همان گونه که تجربه تاریخ بشری در عرصه های گوناگون نشان داده است، به دلایل مختلف اقتصادی و اجتماعی، تکنولوژی ها هیچ گاه به طور یکسان در جوامع مختلف رشد نکرده و معمولا به همین دلیل فضای طبقاتی را گسترش داده و شکاف بین داراها و ندارها را افزایش می دهند. به عبارت دیگر، بیشتر فن آوری ها، به طور معمول در خدمت صاحبان قدرت و ثروت بوده و یا حداقل توسط آنان به کار گرفته شده و بقا و رشد متقابل همدیگر را تضمین کرده اند. با این حال یکی از وجوه تمایز تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات، فراگیری آن بوده و به دلیل ماهیت فن آورانه آن و اشکال مختلف استفاده از آن، می توان آن را در زمره تکنولوژی هایی قرار داد که نمی توان به قطعیت رای پیشین در خصوص کل فن آوری ها را برای آن صادر نمود (گرچه این موضوع همواره از نگرانی هایی عمومی اندیشمندان علوم اجتماعی و اقتصادی بوده و هشدارهایی به ویژه در خصوص گسترش شکاف های طبقاتی و افزایش فاصله داراها و ندارهای این فن آوری داده شده است). این موضوع در بحث این تحقیق از آن جهت حایز اهمیت است که فضای گسترده فراگیری این فن آوری و همچنین فرصت های مهمی را که در عرصه های اجتماعی، فرهنگی، مدیریتی، اقتصادی و سیاسی به همراه دارد، به ما یاد آور می شود. این فراگیری در عین خلق فرصت های مهم، همواره می تواند منشا تاثیراتی باشد که با نگرش های موجود در جامعه سازگار نباشد. از همین رو در بسیاری از موارد، شاهد مقاومت های مختلف از سوی صاحبان اندیشه و یا قدرت هستیم که به دلایل مختلف نگرانی هایی از رشد و توسعه فن آوری های جدید دارند. این نوع مقاومت ها گاه در قالب تفکرات سازمان یافته اداری و سیاسی، گاه در قالب نگرش های اقتصادی و گاه در قالب نقد های آکادمیک مطرح می شود. در مواقع زیادی نیز این مقاومت ها به شکل فردی و بر اثر آموزه ها و انگیزه های فرهنگی زمینه بروز می یابند.
در کشور ما هم به فراخور حال و با توجه به تلاش دولتمردان، استفاده از فن آوری اطلاعات به سرعت رشد می یابد. توسعه سریع پایگاه های اینترنتی سازمان ها و نهادهای عمومی و دولتی و استفاده از این ابزارها برای واگذاری بخشی از امور به حوزه مجازی و حرکت به سوی ایجاد دولت الکترونیک، و افزایش سریع ضریب نفوذ اینترنت و سایر فن آوری ها مرتبط (مانند تلفن همراه) گویای حرکت سریع (گرچه ممکن است در مقایسه با برخی کشورها آنقدرها هم سریع نباشد) به این سمت است. سازمان ها و نهادهای دولتی و ملی به همراه بسیاری از نهادهای خصوصی به سرعت در پی ایجاد وفق دادن خود با شرایط جدید هستند و تلاش می کنند تا فاصله خود را با کشورهای توسعه یافته در این زمینه کمتر نمایند.
۲-۱- مساله تحقیق
در آغازین سالهای هزاره سوم، پیشرفت سازمانها بیشتر از هر زمان دیگر در گرو همگام شدن با نیازهای مشتریان و موفقیت در جلب رضایت و نظر آنهاست. سیاست های دولتی،فناوری های مرتبط با ارائه خدمات و ساز وکارهای حاکم بر اقتصاد جهانی در حال دگرگونی هستند و در این شرایط تنها با داشتن یک تحلیل درست از رفتارهای اقتصادی مشتریان می توان در مسیر سود آوری بلند مدت حرکت نمود. در رویکرد مدیریت دولتی نوین، محورهای اصلی چون محور مشتری مداری به جای نیازهای بوروکراسی، محور جامعه مداری و توانمندسازی مردم و مشتریان به جای خدمات رسانی و… مورد توجه قرار می­گیرد.در این رویکرد نقش و سهم تعیین کننده­ مشتری در سمت تقاضا، به قدری اهمیت یافته است که بقا در صحنه رقابت و تداوم حیات سازمانها در عمل منوط به شناخت کامل و علمی از مشتریان در بخش های مختلف بازار، شناسایی نیازهای بالفعل و بالقوه مشتریان و در گامی جلوتر، حتی تعریف و ایجاد نیازهای جدید برای مشتریان می باشد. با توجه به پیشرفت روز به روز فناوری اطلاعات و ظهور ابزارهای جدید ارتباطی ،بستری جدید و رو به تحول و تکاملی پیش روی سازمانها قرار گرفته است که عدم استفاده از آنها باعث شکست در محیط پر تلاطم و ناآرام امروزی می­ شود. CRM که معلول پیشرفتهای اخیر فناوری اطلاعات است، با جمع­آوری و سازماندهی داده ­های مشتریان در پایگاههایی در صدد پاسخگویی بهتر و سریعتر به خواسته هاو نیازهای آنان و در نتیجه تثبیت ارتباط با مشتری و بقا و حفظ سازمان است .) رشیدی ،۱۳۸۰ ( مدیریت ارتباط با مشتری نیز ضمن مزایا و ویژگیهای خود، باید به طریق صحیح در یک سازمان پیاده سازی و اجرا شود؛ در غیر این صورت باعث شکست این نوع مدیریت می­ شود. باید توجه کرد که مدیریت ارتباط با مشتری یکی از راه ها و برنامه های ارتباط با مشتری می باشد و سازمانها می­توانند از دیگر برنامه های موجود در این زمینه استفاده نمایند.
به رغم اهمیت بالای این موضوع متاسفانه تا کنون این مسئله در بانک تجارت چندان مورد بررسی کارشناسان و پژوهشگران قرار نگرفته تا با شناخت تاثیر فن آوری اطلاعات و ارتباطات در توسعه ارتباط با مشتری در بانک تجارت ، بتوان کمک شایانی به حفظ مشتریان نمود.
بر این مبنا، ضروری است که تاثیر فن آوری اطلاعات و ارتباطات در توسعه ارتباط با مشتری در بانک تجارت مورد تدقیق قرار گیرد. بنابراین محقق در این تحقیق در پی پاسخگویی به این سئوال اساسی است که تا چه میزان امکان پیاده سازی ارتباط الکترونیکی با مشتری (ECRM) در بانک تجارت وجود دارد؟و چگونه می توان ارتباط الکترونیکی با مشتری (ECRM) در بانک تجارت راتوسعه داد؟
۳-۱- اهمیت و ضرورت تحقیق
در حال حاضر ،شرکتها و موسسات برای بهبود روابطشان با مشتریان و مصرف کنندگان، انواع و اقسام مختلف ابزار و وسایل الکترونیکی، پایگاه های جدید وگران­قیمت نظیر: نرم افزارهای تصاویر متحرک و شبکه ­های رایانه­ای داخلی و اینترنت و …. را به خدمت گرفته اند چراکه مشتری کانون توجه استراتژیک سازمانها است و تمامی اقدامات و فعالیتهای سازمانی باید بر اساس خواست و نظر مشتری تعریف و انجام شود. تقریباًتمامی شرکتها ،جذب مشتری جدید و حفظ مشتریان قدیمی را کاری بسیار دشوار و سخت می دانند . این امر تعجبی ندارد چراکه طی چند سال اخیر ، شاهد ظهور انواع و اقسام رقابتها بوده ایم . تا زمانیکه شرکتها سر تعظیم بر آستان مصرف کنندگان و مشتریان خود فرود آورند، مشتریان محتاط­تر و متوقع­تر شده و در نتیجه، رقابت شدت بیشتری خواهد گرفت . شرکتهایی که به این مطلب حساسیت نشان نداده و به آن کم توجهی کنند، عاقبت متوجه می شوند که وفاداری و اعتماد مشتریان به آنها، با سرعت رو به کاهش می گذارد. به همین دلیل است که مشتری در یک سازمان به مثابه قلب سازمان به شمار می ­آید و چنانچه ارتباط سایر اعضا با قلب سازمان قطع شود،سازمان رو به نابودی و زوال کشیده خواهد شد؛ پس سازمانها باید با بهره گرفتن از سیستمی، ارتباط خود را با قلب سازمان، مدیریت نمایند و امروزه این سیستمها، با نام مدیریت ارتباط با مشتری (CRM) و امثال آنها در میان شرکتها و سازمانها رواج یافته است و از طریق آن، روابط موجود میان مشتریان خود را با سایر اجزا سازمان تحت نظارت دقیق قرار می­ دهند . CRM برمبنای دو تغییر اساسی در دیدگاه ها و نیازها ،تو سعه یافته است :
۱-تغییر نگرش شرکتها از محصول محوری، به مشتری محوری به خاطر رقابتی شدن جهانی و پیچیده­تر شدن مقایسه کالاها و خدمات
۲- توجه به توانمندی فناوری اطلاعات به یکپارچه کردن تمام اطلاعات مشتری در هر سطح سازمانی که موجب ایجاد فرصتهای جدید و نیازهای مهمی در عرصه تماس با مشتری شد .
با توجه به اهمیت مشتری بعنوان یکی از ارکان حیات سازمان و تأکید چون بهبود خدمات،رضایت مشتری،کاهش هزینه ها وارتباط فرد به فرد (حتی با میلیون­ها مشتری ) بعنوان ضرورتهای استفاده از مدیریت ارتباط با مشتری در یک سازمان مطرح می­گردد. بنا بر احساس ضرورت تحقیق در مورد آثار و پیامدهای فناوریهای نوین در توسعه ارتباط با مشتری ، این مسئله به عنوان موضوع پایان نامه ارشد انتخاب گردید.
۴-۱- اهداف تحقیق
هدف اصلی:
شناخت نقش فن آوری اطلاعات و ارتباطات در توسعه ارتباط الکترونیکی با مشتری (ECRM) در بانک تجارت
اهداف فرعی:
۱- شناخت نقش فن آوری اطلاعات و ارتباطات در شناسائی و بخش بندی مشتریان در بانک تجارت
۲- شناخت نقش فن آوری اطلاعات و ارتباطات در تعامل با مشتری در بانک تجارت
۳- شناخت نقش فن آوری اطلاعات و ارتباطات درتجزیه و تحلیل و پالایش داده های مشتریان دربانک
۴- شناخت نقش فن آوری اطلاعات و ارتباطات در برنامه ریزی بازار در بانک تجارت
۵-۱- سوالات تحقیق
سؤال اصلی:
فن آوری اطلاعات و ارتباطات چه تاثیری درتوسعه ارتباط الکترونیکی با مشتری در بانک تجارت دارد؟
سؤال های فرعی:
۱- فن آوری اطلاعات و ارتباطات چه تاثیری در شناسائی و بخش بندی مشتریان وتوسعه ارتباط الکترونیکی با مشتری در بانک تجارت دارد؟
۲- فن آوری اطلاعات و ارتباطات چه تاثیری در تعامل با مشتری وتوسعه ارتباط الکترونیکی با مشتری در بانک تجارت دارد؟
۳- فن آوری اطلاعات و ارتباطات چه تاثیری در تجزیه و تحلیل و پالایش داده های مشتریان وتوسعه ارتباط الکترونیکی با مشتری در بانک تجارت دارد؟
۴- فن آوری اطلاعات و ارتباطات چه تاثیری در برنامه ریزی بازار وتوسعه ارتباط الکترونیکی با مشتری در بانک تجارت دارد؟
۶-۱- فرضیه های تحقیق
فرضیه اصلی:
بین نقش فن آوری اطلاعات و ارتباطات وتوسعه ارتباط الکترونیکی با مشتری در بانک تجارت رابطه معنی داری وجود دارد.
فرضیه های فرعی:
۱- بین نقش فن آوری اطلاعات و ارتباطات در شناسائی و بخش بندی مشتریان وتوسعه ارتباط الکترونیکی با مشتری در بانک تجارت رابطه معنی داری وجود دارد.
۲- بین نقش فن آوری اطلاعات و ارتباطات در تعامل با مشتری وتوسعه ارتباط الکترونیکی با مشتری در بانک تجارت رابطه معنی داری وجود دارد.
۳- بین نقش فن آوری اطلاعات و ارتباطات در تجزیه و تحلیل و پالایش داده های مشتریان وتوسعه ارتباط الکترونیکی با مشتری در بانک تجارت رابطه معنی داری وجود دارد.
۴- بین نقش فن آوری اطلاعات و ارتباطات در برنامه ریزی بازار وتوسعه ارتباط الکترونیکی با مشتری در بانک تجارت رابطه معنی داری وجود دارد.
۷-۱- روش تحقیق
اصولاً با توجه به ماهیت تحقیق و متناسب با موضوع مورد بررسی ، روش های مختلفی وجود دارد . استفاده از هر یک از روش های تحقیق به ماهیت و زمینه تحقیق ، فعالیت های لازم به نتیجه گیری و میزان مسئولیت محقق در مقابل نتایج و اهداف تحقیق بستگی دارد . با توجه به مسائل مطروحه و مطالعه اسناد و مدارک و همچنین مطالعات تحلیلی در خصوص ادبیات تحقیق،پژوهش حاضراز نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه های اجراء همبستگی می باشد.
۸-۱-جامعه آماری و نمونه
جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه مشتریان در بانک تجارت می باشد. در این تحقیق با توجه به این که تعداد جامعه نامحدود می باشند لذا جامعه نمونه از طریق جدول مورگان معین شده است.
۹-۱- روش جمع آوری اطلاعات
روش گردآوری اطلاعات در این تحقیق ، روش میدانی وکتابخانه ای می باشد و از ابزارهای زیر در جمع آوری اطلاعات به شرح زیر استفاده شده است:
۱- جستجو در اینترنت
۲- جستجو در کتاب ها و مجلات

۳-۱۲ بررسی مناظرات ۸۰
۳-۱۲-۱ تعداد سوالها و طراح آنها ۸۰
۳-۱۲-۲ محتوای سوالهای مطرح شده ۸۰
۳-۱۲-۳ تأییدها و تشویقهای رکن الدوله ۸۱
۳-۱۲-۴- هدف از مناظرات ۸۲
نتیجه ۸۴
منابع و مأخذ ۸۶
مقدمه
یکی از عمده ترین مسائلی که محققان تاریخ اسلام به آن می‌پردازند توجه به تفاوتهای مذهبی در ایران بعد ازاسلام می‌باشد.رواج واندیشه ی مذهبی تشیع،یکی از مهم ترین نمود وتجلی این تفاوتهای مذهبی است.این مساله به نوبه خود ناشی از عوامل مختلفی می‌تواند باشد.یکی از این عوامل تلاش وجهدی است که عالمان مختلف از خاندانهای گوناگون شیعی در این را ه انجام می‌دادند. نوشتن کتب مختلف شیعی وجانبداری از اهل بیت،وجود خاندانهای شیعی نظیر آل نوبخت وآل ترکه در این سرزمین همواره مورد توجه محققین بوده است.
یکی از معروفترین خاندانهای شیعی درایران، خاندان آل بابویه است که درقم، مهد گسترش تشیع مستقر بودند.این خاندان بزرگ که بیشتر از دیگر خاندانهای ایرانی علمای نامور پرورش داده است و یکی از بزرگترین دانشمندان شیعی بنام شیخ صدوق نیز ازاین خاندان برخاست، در درجه بالایی از اهمیت برخوردار است. حضور شیخ صدوق بعنوان رهبر علمی‌مذهبی شیعیان در ری وهمچنین پدرش علی بن بابویه قمی‌از علمای مشهور شیعی، اهمیت این خاندان را در متمایل کردن ایران به سمت تشیع بیشتر و بهتر جلوه گر می‌سازد.این تحقیق برآن است تا به نقش وخدماتی که علمای این خاندان برای رشد و گسترش تشیع در قم،مرکز ایران بعنوان یکی از مهم ترین پایگاه های نشر وتوسعه تشیع انجام دادند بپردازد.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

درارتباط با خاندانهای بزرگ شیعه در ایران تا کنون تحقیقات مفصلی صورت گرفته است،که در این میان خاندان آل بابویه نیز به عنوان یکی از بزرگترین آنها بی نصیب نمانده است.اما بیشترین این آثار،درواقع تاکید اصلی خود را بر شیخ صدوق،بعنوان شخصیتی شناخته شده درمیان این خاندان قرار داده اند. درمورد پیشینه تحقیق از جمله کتابهایی که که در ارتباط با شخصیت شیخ صدوق نوشته شده است، می‌توان به کتاب” فقیه ری”، نوشته حسن موسوی خراسانی می‌توان اشاره نمود،که درقسمت معرفی منابع تحقیقاتی به آن اشاره شده است. درواقع تاکید اصلی نگارنده در جهت نمایاندن وظیفه شیخ صدوق بعنوان رهبر شیعی ری بوده است، نه تمام اعضای خاندان بابویه. همچنین مقالات متعددی در این زمینه به رشته تحریر درآمده است، که ازجمله آنها می‌توان به” شرح حال سه تن از معارف بزرگ شیعه: شیخ صدوق، کلینی وطبرسی” تالیف حبیب الله مظلومی‌ اشاره نمود که هدف آن فقط شناسایی و معرفی شیخ صدوق و دوتن دیگر از علمای شیعی می‌باشد.از مزایای این مقاله آن است که شخصیت و آثار شیخ صدوق نسبتاً خوب به خواننده معرفی شده است،اما نویسنده به شخصیت علمی‌پدر ودیگر اعضای خاندان شیخ صدوق توجهی ننموده است.
اما درارتباط با کلیه اعضای این خاندان کتاب فهرست آل بابویه و علماءالبحرین تالیف سلیمان ماخوذی منتشر شده است. این کتب اگرچه ازدسته معدود کتابهایی هستندکه به معرفی نسبی تک تک اشخاص علمی‌خاندان آل بابویه پرداخته است،اما صرف نظر ازعربی بودن کتاب وترجمه نشدن آن،این نقص را هم دارد که ازاشاره کردن به وظیفه ونقش این علما درارتباط باگسترش وپیشبرد تشیع درایران غافل مانده ودربسیاری موارد فقط وفقط ازاین علما نام برده،بدون اینکه حتی نامی‌ازآثارشان برده باشد.
” دائره المعارف تشیع “، “دانشنامه جهان اسلام” و”دائره المعارف بزرگ اسلامی”،نیز هرکدام تقریباً جسته گریخته به معرفی خاندان آل بابویه،وتوضیح درمورد تعدادی چند از علمای این خاندان پرداخته است،اما همانطور که می‌دانیم این ازویژگیها و خصوصیات دائره المعارفهاست که به تجزیه و تحلیل مسائل نمی‌پردازدو صرفا ََشمه ای کلی ازاطلاعات را دراختیار خوانندگان قرار می‌دهد.
در این میان جای بررسی نقش کلی این خاندان به خصوص نقش شیخ صدوق در پیشرفت تشیع در ایران،خالی به نظر می‌رسد.اگرچه همانطور که گفته شد در ارتباط با شخصیت و آثارواقدامات شیخ صدوق نکات خوب وارزنده ای ارائه شده است، اما نباید از تلاش واقدامات سایر اعضای این خانواده که در مرکز ایران انجام داده اند و تا حد زیادی از آن غفلت شده است بی توجه گذر کرد.دراین پژوهش تلاش گردیده است که تاحد مقدور این نقص برطرف گردد.
لازم است ابتداهداف وسپس فرضیاتی وسوالاتی که در این راستا دغدغه این تحقیق بوده است مطرح گردد:
اهدافی که این تحقیق دنبال می‌کند عبارتند از:
۱- تبیین حوادث مرتبط با مسائل مربوط به شیعیان در قرن چهارم

1. 1. معرفی برجسته ترین افراد خاندان بابویه.

1. 1. بررسی روابط میان افراد این خاندان با برخی از افراد صاحب نام معاصر.

۴.تبیین نقش شیخ صدوق درمباحث کلامی‌دوره آل بویه هجری.
به پرسش های زیر نیز سعی شده پاسخ داده شود :
۱.عوامل فرهنگی تا چه میزان بر گسترش تشیع در ایران تاثیر گذار بوده است؟
۲.در خاندان بابویه به جز شیخ صدوق و پدرش چه کسانی شخصیت های علمی‌وفرهنگی داشته اند؟

1. 1. اقدامات کلامی‌شیخ صدوق تا چه میزان درگسترش تشیع درایران نقش داشته است؟

1. 1. را بطه ی شیخ صدوق با دیگر علما ودانشمندان هم عصر خود چگونه بوده است؟

فرضیاتی که درجهت اثبات آنها تلاش گردید عبارتند از:

1. 1. خاندان بابویه یکی از ارکان مهم در گسترش تشیع در ایران تلقی می‌گردد.

1. 1. در میان اعضای این خاندان، فقط شیخ صدوق دارای بالاترین مرتبه ی علمی‌است.

معرفی منابع
اگرچه منابع اصلی در پیشبرد این تحقیق بسیار کمک نمود اما ترجمه نشدن بسیاری از کتب و عربی بودن صرف آنها از جمله مشکلات این دسته از منابع بود. عمده منابع استفاده شده یا از کتب رجال بوده یا از کتب فهرست. همچنین از کتاب مجالس المومنین و ریاض العلماء و حیاض الفضلاء نیز به وفور استفاده شد. این دو کتاب اخیر اگرچه جزء منابع دست اول محسوب نمی‌گردد، اما قدرت انتقال مطالب آنها را می‌توان هم ردیف کتب اصلی انگاشت.
منابع اصلی
ریاض العلما و حیاض الفضلاء
نویسنده کتاب ریاض العلماء و حیاض الفضلاء میرزا عبدالله افندی است از مولفان قرن دوازدهم ومتوفی ۱۱۳۰ق است. مولف به جمع آوری آثار مولفان شیعه و سنی و سپس به معرفی آثار آنان پرداخته است. ریاض العلماء بهترین و سودمندترین اثر قرن دوازدهم هجرى است که در حالات و بیوگرافى دانشمندان و علما از سری کتب رجال و تراجم نگارش یافته.اگرچه که کتاب فصل بندی منظم وخاصی ندارد،اما ارزش کتاب ریاض العلماء دراین است که مولف آن پایه کار را روى تحقیق و تتبع گذشته و تنها به نقل گفته هاى بیوگرافی نویسان اکتفا نمى کند.کتاب ریاض العلماء دردو بخش تالیف شده: بخش اول در حالات علماى خاصه که شیعه باشند. و بخش دوم در حالات علماى عامه که اهل تسنن باشند.این کتاب در شش مجلد و به ترتیب حروف از حرف الف تا یاء مى باشد. یکی از معایب این کتاب اینست که مطالب مولف گاهى بقدرى درهم است که حتى خواندن آنها بسیار مشکل است. شاید این موضوع بخاطر شدت احتیاط وحتی وسوسه نویسنده باشد و پیداست که روى هر کلمه حساب دقیق مى کرده و نمى توانسته تنها نقل مطالب خود را قانع سازد. در حاشیه بسیارى ازنامها و نقلها نوشته است: باید ملاحظه شود و در بیشتر جاها لفظ[ اقول] را نوشته تا هنگام ترتیب کتاب دراین موارد دقت مجددى بعمل آورد و تجدید نظر نماید.متاسفانه کتاب بصورت پیش نویس باقى ماند و مولف نتوانست آن را پاک نویس کند و تا پس از ۱۱۳۰ که مولف در گذشته تتبع و وسوسه در تحقیق فرصت تنظیم نهائى را بوى نداد. دراین رساله از مجلدات گوناگون این کتاب بهره برده شد.
مجالس المومنین
کتاب دیگر کتاب مجالس المومنین است. این کتاب اثر قاضی نورالله شوشتری (م۱۰۱۹)است مولف سعی نموده در این کتاب به معنای واقعی کلمه یک دائره المعارف از تشیع و به خصوص تاریخ آن با تقسیم بندی فصلی راترتیب دهد.این کتاب با آنکه اسلوب نگارش آن کمی‌کهنه وقدیمی‌بود،اما اثری پرمطلب و سودمند می‌باشد. او علاقه شدیدی به گسترش و نفوذ مذهب تشیّع داشت. وی این کتاب را، که مشتمل بر دوجلددر دوازده مجلس است، درباره علما، خلفا، شعرا، ادبا و نویسندگان شیعه و شهرها و کشورهای شیعه نشین به رشته تحریر درآورد تا گوشهای از عظمت و گسترش مذهب را به نمایش بگذارد; زیرا وی مشاهده میکرد که مخالفان شیعه به آنان طعنه میزنند و میگویند: مذهب تشیّع در ابتدای ظهور دولت صفویه به وجود آمده است. مجالس المؤمنین بر همین اساس تألیف شد، هرچند به عقیده برخی، همچون عالم فاضل، میرزا عبداللّه افندی اصفهانی، صاحب ریاض العلما، مرحوم قاضی نوراللّه شوشتری در این کار راه افراط و تفریط پیموده.اما این اظهار نظر از اعتبار و ارزش کتاب چیزی کم نمی‌کند.استفاده از این کتاب در رساله حاضر بیشتر از جلد اول کتاب و بخصوص مجلس پنجم آن در ذکر علما ومفسرین و متکلمان و محدثان بوده.در فصل آخر این رساله ودر قسمت مربوط به مناظرات شیخ صدوق در مورد احقاق حق حضرت علی(ع)ودیگر ائمه از این مجلس به وفور استفاده شد.
از دیگر کتب استفاده شده در این رساله کتب رجال هستند که به معرفی رجال وعلمای مشهور ونامی‌پرداخته اند.نمونه بارز این سری کتب،کتاب رجال شیخ طوسی و همچنین رجال النجاشی می‌باشد.
الرجال
کتاب الأبواب معروف به رجال شیخ طوسی اثری از شیخ طوسی، از عالمان شیعه در قرن ۵ هجری می‌باشد. رجال شیخ طوسی نزد دانشمندان شیعه دارای اعتبار ویژه‏ای است. این کتاب از اصول پنج گانه اولیه علم رجال است. تاریخ تألیف این کتاب در اواخر عمر شیخ طوسی بوده و شیخ مطالب این کتاب را از منابع متعدد و اصول فراوانی که در اختیار داشته جمع آوری نموده‌است. پس از او منابع مذکور از بین رفته و تنها راه دستیابی به مطالب منابع اولیه همین اصول رجال است.در این کتاب ابتدا نام و کنیه و لقب و نسبت افراد آمده و در بعضی موارد رابطه او با معصوم نیز ذکر شده‌است. طبقه راویان و برخی تاریخ‌ها و توثیقات و تصنیفات نیز به مناسبت ذکر شده. در این کتاب کمتر توجهی به مذهب یا جرح و تعدیل افراد شده و در اکثر موارد تنها نام افراد ذکر شده و هیچ توضیح اضافه‏ای برای آنها نیامده‌است. البته از امام کاظم به بعد این سری نکات بیشتر ذکر شده‌است.درجای جای این رساله از مطالب کتاب مذکور مخصوصا از عالمان معاصر با شیخ صدوق یا دیگر اعضای خاندان بابویه به نحو مقتضی استفاده گردیده است.
رجال النجاشی
مولف کتاب رجال النجاشی ابوالحسن احمد بن علی بن احمد بن عباس بن محمد بن عبدالله بن ابراهیم بن محمد بن عبدالله بن نجاشی (م۴۵۰ق). این کتاب حاوی اسامی‌مصنفات شیعه امامیه است. مؤلف در این اثر، به ذکر مصنفات و بحثی اجمالی راجع به کنیه، القاب، انساب محل سکونت و مقام آنان می‌پردازد. به علاوه، آنچه را از مدح و ذم در باره آنان گفته شده است، مطرح می‌کند.
رجال النجاشی از گرانبهاترین آثار شیعی در فن علم رجال است که در بین چهار کتاب اصلی علم رجال درخشندگی خاصی نظیر درخشندگی کتاب کافی در بین کتب حدیثی دارد. کتاب نامبرده حاوی نام ۱۲۷۰تن از محدثان و علمای شیعی است و در بیشتر موارد سلسله سند از نجاشی تا راوی و شخصیتی که به معرفی وی و آثار او پرداخته ذکر شده است. نجاشی این کتاب را در دو جزء تهیه و تنظیم کرده و به همان ترتیبی که خود صورت داده است بارها منتشر شده است.این کتاب در زمینه نام بسیاری از اساتید و شاگردان شیخ صدوق و پدرش علی بن بابویه به رساله بسیار کمک نمود.
کتاب الغیبه
یکی دیگر از کتب بسیار استفاده شده درجای جای این تحقیق کتاب الغیبه شیخ طوسی است. کتاب « الغیبَه » تألیف « شیخ الطّائفه ابی محمّد بن الحسن طوسی » (متوفّی ۴۶۰ هجری قمری) است. « شیخ طوسی » در این کتاب معتبرترین استدلالات، هم از نظر روایتی و هم از لحاظ کلامی‌را در توجیه غیبت کبری امام دوازدهم به کار می‌برد و با بهره گرفتن از احادیث واستدلال عقلی ثابت می‌کند که امام دوازدهم حضرت مهدی است که باید در پرده غیبت به سر برد. «شیخ طوسی» اطّلاعات تاریخی موثّقی را در مورد فعّالیتهای مخفی چهار نائب خاصّ امام دوازدهم به نقل از کتاب مفقود شده‌ای تحت عنوان «الاخبار الوکلاء الاربعه» نوشته «احمد بن نوح بصری» ارائه می‌دهد.استنادات بسیاری از روایات در متن این رساله از کتاب مذکور نقل شده.
الفهرست ابن ندیم
تاریخ تألیف الفهرست ابن ندیم چنانکه در موارد متعدد بدان تصریح شده سال ۳۷۷ق است گرچه پیش از تألیف الفهرست ابن ندیم، آثاری معدود و مختصر باعنوان فهرست تألیف شده بوده، ولی شیوۀ تدوین آن آثار با روش ابن ندیم بسیار متفاوت است، به طوری که می‌توان الفهرست را یگانه کتاب شناسی عمومی‌۴ سدۀ نخستین اسلامی‌و حتی مدتها بعد از آن به شمار آورد. الفهرست شامل ده مقاله وهر مقاله شامل چندین فن است: ۱. کتب مقدس مسلمانان، یهودیان و مسیحیان، البته با عنایت بیشتری به علوم قرآنی، همراه مقدمه ای در باب خط و زبانهای ملل مختلف؛ ۲. نحو و لغت؛ ۳. تاریخ، انساب و موضوعات وابستۀ به آن؛ ۴. شعر و شاعران؛ ۵. علم کلام و متکلمان؛ ۶. فقه، حدیث، فقها و محدثان؛ ۷. فلسفه و علوم قدیم؛ ۸. افسانه، سحر و جادو و…؛ ۹. مذاهب و ادیان غیرالهی؛ ۱۰. کیمیا.

توضیحات: این منزل قمر، خانه هفتم ماه و برابرنهاده آن در عربی «ذراع» و در هندی Púnarvasu است. هنینگ (۱۹۴۲: ۲۴۵) و بهار (۱۳۷۵: ۵۸-۵۹) این منزل را معادل با دو ستارۀ (Castor) رأس التوأم الموخر و (Pollux) راس التوام المقدم (β و α جوزا) که در عربی نام کامل آن «ذراع مبسوط» است، می‌گیرند.

rōšn [lwšn’ | Paz. rōš(a)n | Av. raoxšna- | M rwšn | N rōšan]
(نجوم)
* (اسم) روشن: روز؛ (صفت) روشن: درخشان
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
توضیحات: واژه rōšn به عنوان صفت معنای «روشن و درخشان» می‌دهد؛ به عنوان اسم در حالت مفرد معنی «قسمت روشن شبانه روز = روز» و در حالت جمع rōšnān معنی «روشنان = کواکب» می‌دهد. (برای توضیحات بیشتر رک. rōšnān)

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

ریشه شناسی: ایرانی آغازین: *rauxšna- از ریشه *rauxšn- «درخشیدن» (چئونگ، ۲۰۰۷: ۳۲۱)؛ سانسکریت: : rocaná- «روشن» (مونیرویلیامز، ۱۹۶۰: ۸۸۹؛ مایرهوفر، ۱۹۹۶: ۴۶۳)؛ اوستایی: raoxšna- «روشن، نور» (نیبرگ، ۱۹۷۴: ۱۷۱؛ رایشلت، ۱۹۱۱: ۲۶۴)؛ فارسی میانه: rōšn [lwšn] (مکنزی، ۱۳۷۳: ۱۳۱؛ بهار، ۱۳۴۵: ۲۶۳؛ دورکین-مایسترارنست، ۲۰۰۴: ۳۰۳)؛ فارسی میانه اشکانی ترفانی: rwšn (نیبرگ، ۱۹۷۴: ۱۷۱)؛ فارسی میانه اشکانی: (+*u̬i-)، wrwšn- «درخشیدن» (گیلن، ۱۹۶۶: ۹۰؛ چئونگ، ۲۰۰۷: ۳۲۱)؛ پازند: rōš(a)n (نیبرگ، ۱۹۷۴: ۱۷۱)؛ فارسی نو: روشن؛ روشنان فلک (فلکی)؛ [کنایه از] ستارگان (برهان قاطع)؛ معادل انگلیسی: luminary ؛ معادل عربی: کواکب. از طرفی لفظ «نَیِّر» به معنی «روشن» در حالت مفرد مترادف با «کوکب» است؛ اما، در حالت جمع و تثنیه (نیران، نیرین) به طور خاص، تنها به خورشید (نیر اعظم، نیر اکبر) و ماه (نیر اصغر) اطلاق می‌شود. (دهخدا).
ترکیبات:
rōšnān «روشنان: کواکب»
rōšnīh «روشنی»
asar-rōšnīh «روشنی ازلی: پایه هفتم آسمان، گاه هرمزد»
rōšn-wēnāgīh «روشن بینی»
anagr ī rōšn «انغر روشن، انغران، پایه پنجم آسمان، گرزمان، خورشید پایه».

rōšnān [lwšnˀn]
(نجوم)
* روشنان: ستارگان، کواکب، اجرام آسمانی درخشان
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
توضیحات۱: توضیح اینکه واژه «روشنان» در مباحث نجومی بندهشن دارای همان بار معنایی است که واژه «ستارگان» یا «کواکب» در آثار بیرونی دارا می‌باشد. بنا بر نوشته‌های بیرونی کواکب یا ستارگان، از دیدگاه نجوم مدرن، شامل خورشید، ماه، ستارگان و سیارات است. او هر گاه بخواهد به طور خاص از ستارگان سخن بگوید از اصطلاح «ثوابت، کواکب ثابته یا ستارگان ثابت» استفاده می‌کند. در بندهشن (۲: ۱) نیز همین توضیح آمده است: «هرمزد در میان آسمان و زمین روشنان را آفرید: ستارگان اختری [=ثوابت]، و نیز نااختری [=سیارات] را؛ سپس، ماه و سپس، خورشید را» (بهار، ۱۳۷۸: ۴۳). از آنجا که خورشید و ماه، از دید ناظر زمینی، بزرگترین اجرام آسمانی هستند، این دو جرم آسمانی، در بندهشن، با عنوان «شهریار روشنان» معرفی شده‌اند. اما، اصطلاح «روشنان» در برابر «تاریکان» به ترتیب اشاره به جنبه مینوی کواکب و جنبه مادی آنها دارد و مطابق بندهشن (۵الف: ۱۰)، «این روشنی که از ایشان پیداست همان روشنی هرمزدی است؛ روشنی در چشم خرفستران چونان کهتران است که جامۀ دیبا پوشند» (بهار،۱۳۷۸: ۵۹). (رک. abāxtar).
توضیحات۲: واژه rōšnān حالت جمع rōšn است که هم اسم و هم صفت است. در حالت صفتی معنای «روشن و درخشان» داشته و در حالت اسم به معنی «نیّر» (=جرم روشن آسمانی) است که به صورت مفرد در نجوم سنتی به آن «کوکب» یا «ستاره» می‌گویند (رک. star).^[44]
ریشه شناسی: این واژه صورت جمع از rōšn است (رک. rōšn).
ترکیبات:
wimand ī dīdār ī rōšnān «مرز دیدار روشنان، محدودۀ رؤیت کواکب».

rōšnān šahryār [lwšnˀn štr’dˀl]
(تنجیم)
* شهریار روشنان: خورشید و ماه اختری.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
توضیحات: واژه «شهریار روشنان» مرتبه ای است که در بندهشن (۵الف: ۳؛ و جاهای دیگر)، به خورشید و ماه اختری داده شده است. مرتبه این دو از مرتبه سپاهبدی که به ثوابت داده شده است، بالاتر است و کواکب دیگر همگی بند به این دو کوکب هستند. کار آنها در دوران آمیزش، نبرد با دشمنان خود یعنی مهر و ماهِ تاریک یا اباختری است که مرتبه شهریاری تاریکان را به عهده دارند.
ریشه شناسی: ترکیب فوق از دو واژه rošnān و šahryār تشکیل شده است. (رک. rōšn و šahryār)

rōz
(گاه‌شماری)
* ۱) روز: شبانه روز، که ۲۴ ساعت است.
* ۲) روز: نیمه روشن هر شبانه روز، که اندازه آن با تغییر فصول تغییر می‌کند.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
توضیحات: بنابر بندهشن (۵ب: ۲۰)، هر روزی ۲۴ ساعت است که نیمی از آن تاریک و نیمی روشن است و هر شبانه روزی دارای پنچ گاه است (نک. Asnyanąm و Ayaranąm). نیمه تاریک به طور خاص شب (šab) و نیمه روشن به طور خاص (rōz) نامیده می‌شود. به استناد بیرونی (۱۳۲۱: ۶-۷)، منجمان ایرانی و رومی شبانه روز را از طلوع آفتاب در شرق تا طلوع آفتاب در روز بعد گرفته اند. این مدت زمان به طور کلی برابر است با ۲۴ ساعت.^[۴۵] در بندهشن (۲۵: ۲) نیز، یک شبانه روز از طلوع آفتاب آغاز و در طلوع آفتاب روز بعد پایان می‌یابد و تقدم به روز است. در بندهشن آمده است: «همی نخست روز بشود، پس شب آن روز را گیرد و در آید»^[۴۶] (بهار، ۱۳۷۸: ۱۰۵). توضیح اینکه، بر خلاف اعراب و اقوام سامی که ظلمت را بر نور مقدم می‌شمردند و روز تقویمی شان با غروب آفتاب در شامگاه روز قبل شروع می‌شد، ایرانیان به دلیل اعتقاد به تقدم روشنایی بر تاریکی، روز را از طلوع آفتاب در صبح همان روز آغاز می‌کردند (بیرونی، ۱۳۲۱: ۵-۸).
در بندهشن (۲۵: ۴-۵)، آمده است: «بلندترین روز تابستانی دو برابر کوتاه ترین (روز) زمستانی است. بلندترین شب زمستانی دو برابر کوتاه ترین (شب) تابستانی است. (بلندترین) روز تابستانی دوازده هاسر و شب شش هاسر. (بلندترین) شب زمستانی دوازده هاسر و روز شش هاسر است. هاسری (هست که واحد) زمانی است و نیز هاسری (هست) بر زمین»^[۴۷] (بهار، ۱۳۷۸: ۱۰۵).
طبق اطلاعات فوق، اندازه یک شبانه روز ۱۸ هاسر است. در نتیجه، ۱۸ هاسر برابر است با ۲۴ ساعت. از اینرو، یک هاسر برابر است با ۸۰ دقیقه (یا یک ساعت و ۲۰ دقیقه).
ریشه شناسی: این واژه از ریشه rōz- [rwc-] «درخشیدن» (دورکین-مایسترارنست، ۲۰۰۴: ۲۹۸): سانسکریت: rócas- «روز» (مونیرویلیامز، ۱۹۶۰: ۸۸۸؛ کنت، ۱۹۵۳: ۲۰۵)؛ roc- «درخشیدن» (مایرهوفر، ۱۹۹۶: ۴۶۳)؛ اوستایی: raočah- (مایرهوفر، ۱۹۹۶: ۴۶۴)؛ فارسی باستان: raucah- (کنت، ۱۹۵۳: ۲۰۵)؛ فارسی میانه: rōc [ lwc] (نیبرگ، ۱۹۷۴: ۱۷۰)؛ rōz (مکنزی، ۱۳۷۳: ۱۳۱؛ بهار، ۱۳۴۵: ۳۹۴)؛ فارسی میانه ترفانی: rōz, rōž (بویس، ۱۹۷۷: ۷۹)؛ فارسی میانه اشکانی ترفانی: rōž [rwc, rwž] (دورکین-مایسترارنست، ۲۰۰۴: ۲۹۷)؛ فارسی نو: روز؛ انگلیسی: light «روشن»؛ معادل عربی: یوم (دوبلوا، ۲۰۰۶: ۸۸).