در پی آغاز فعالیت این دفتر، مراکز و مدارس متعددی در نقاط مختلف کشور برای تعلیم و تربیت کودکان استثنایی شروع به کار کردند. مطابق گزارش‌های رسمی وزارت آموزش و پرورش، ۱۰ سال پس از تأسيس این دفتر، یعنی در سال ۱۳۵۷ حدود ۸۰۰۰ دانش‌آموز استثنایی تحت پوشش دفتر مذبور مشغول تحصیل بودند. با توجه به پیشرفت‌های روزافزون فناوری آموزشی، بالا رفتن آگاهی اغلب اولیای کودکان استثنایی و ایجاد نگرش مثبت در آنان برای تعلیم و تربیت فرزندان خود، تاثیر قابل توجه مدارس استثنایی در تعلیم و تربیت کودکان استثنایی، بویژه ورود تنی چند از دانش‌آموزان نابینا و ناشنوا به مؤسسات آموزش عالی، همچنین تلاش روزافزون و متعهدانه دلسوزان کودکان استثنایی در پرتوی انقلاب اسلامی و با تصویب مجلس شورای اسلامی، سازمان آموزش و پرورش استثنایی با هدف‌های جامع و فراگیر در سال ۱۳۷۰ تأسيس شد و کار خود را آغاز کرد. با تأسيس سازمان آموزش و پرورش استثنایی، تحول چشمگیری در شناسایی هرچه سریع‌تر و آموزش و توانبخشی کودکان و نوجوانان استثنایی در سطح کشور به وجود آمد و امید می‌رود این سازمان بتواند دست‌کم مطابق وظایف و مسئولیت‌هایی که مجلس محترم برای آنان پیش‌بینی ‌کرده‌است، توفیقات چشمگیری داشته باشد(کاکاوند و شرفی، ۱۳۹۲).

نگاهی به تحولات آموزش و پرورش استثنایی در ایران

سال ۱۲۹۹: آغاز آموزش نابینایان در تبریز با تأسيس آموزشگاه کریستوفل

سال ۱۳۰۳: آغاز آموزش ناشنوایان در تبریز توسط جبار باغچه بان و شروع کار تحقیقی و آزمایشی با ناشنوایان توسط ذبیح بهروز

سال ۱۳۳۹: تأسيس نخستین مرکز آموزشی کودکان کم توان ذهنی در تبریز

سال ۱۳۴۴: آغاز شیوه تکلم در آموزش ناشنوایان توسط محمود پاکزاد

سال ۱۳۴۷: شروع به کار آموزش کودکان معلول جسمی ـ حرکتی با ۱۳ دانش آموز در تهران و تأسيس دفتر آموزش کودکان استثنایی

۱۳۵۵: راه اندازی نخستین کلاس خاص دانش آموزان ناسازگار با ۷ دانش آموز در تهران

۱۳۶۴: شناسایی و پذیرش ۷۵ کودک چند معلولیتی در مجموعه ناشنوایان باغچه بان در تهران

سال ۱۳۷۰: تأسيس سازمان آموزش و پرورش استثنایی

سال ۱۳۷۱: راه اندازی گروه آموزشی دانش آموزان با اختلالات یادگیری و تأسيس ادارات آموزش و پرورش استثنایی استان ها

سال ۱۳۷۵: تصویب اجرای طرح سنجش کودکان بدو ورود به دبستان توسط سازمان برای شناسایی کودکان استثنایی

سال ۱۳۸۶: آغاز اجرای آزمایشی طرح آموزش فر اگیر در ۷ استان

سال ۱۳۹۰: اجرای قطعی آئین نامه آموزش و پرورش تلفیقی ـ فراگیر کودکان و دانش آموزان استثنایی(سایت رسمی سازمان آموزش و پرورش استثنایی[۱]).

آموزش و پرورش کودکان استثنایی

آموزش وپرورش استثنایی برنامه ها ‌و تکالیفی است که شامل مدارس، کلاس های خاص وبرنامه ها وخدمات طراحی شده برای رشد ظرفیت آموزشی کودکان ودانش اموزان استثنایی می شود.

این آموزش که به منظور یکسان سازی منابع قابل تغییر و انعطاف پذیر و خدماتی که بتواند کودکان ناتوان را مورد حمایت قرار دهد، بر مبنای برنامه های مجزا ‌و موازی یک مدرسه طراحی شده تا کودکان ودانش آموزان استنایی نیز بتوانند به برنامۀ درسی عمومی دست پیدا کنند.

آموزش وپرورش استثنایی محدود به جایگزینی دانش آموزان در مدارس ‌و کلاس های خاص بر حسب توانمندی ها، تفاوت ها ونیازهای آن ها نمی شود. این آموزش با درگیر ساختن آموزش عادی خدمات و آموزش های ویژه را در مدارس و سایر مکان ها فراهم می آورد.

دانش آموز استثنایی

دانش آموزان استثنایی افرادی هستند که با چالش ها و ناتوانی هایی در زمینه‌های یادگیری،ارتباط و رفتار سازشی و هیجانی، رشد جسمی، نیازهای مراقبت و سلامت روبرو هستند. مشکلات آموزشی و رشدی ناشی از ناتوانی این دانش آموزان، که به وسیله ارزیابی تعیین شده، در حدی است که یک برنامه طراحی شده برای دانش آموزان عادی نمی‌تواند پاسخگوی نیازهای آن ها باشد

مشکلات مانع یادگیری شده یا روی عملکرد آموزشی کودک اثر نامطلوب می¬گذارد. این دانش آموزان برای این که بتوانند از آموزش بهره ببرند، نیازمند تغییراتی در محیط و منابع و برنامه های آموزشی وارایه خدمات درمانی و توان بخشی هستند.

درصد شیوع

تعیین میزان شیوع هر ناتوانی با مشکلاتی نظیر تنوع معیارها وفنون ،ابزارها ی مورد استفاده برای شناسایی همراه است. برآوردها نشان می دهدیک نفر از هر شش دانش آموز حاضر در مدارس دارای مشکل هستند این میزان ۲/۱۵ درصد سنین ۶-۱۸ را شامل می شود، اما فقط سه درصد این دانش آموزان نیاز به آموزش خاص دارند و یک درصد نمی توانند در ارزیابی های طراحی شده برای دانش آموزان عادی شرکت کنند.

طبقه بندی

تـوصیف دقیق ویژگی های تمام افراد با این ناتوانی ها دشوار است. کودکان ودانش آموزان دامنه وسیعی از ویژگی ها را برحسب نوع و شدت ناتوانی و سن ، نشان می‌دهند. در حقیقت، تفاوت میان افراد با ناتوانی بیش از شباهت های آن ها است .از این رو طبقه بندهای متفاوتی ‌از دانش آموزان استثنایی شده است مشهور ترین طبقه بندی ، از ‌گروه‌های زیر تشکیل شده است:

– اتیسم

– عقب ماندگی ذهنی خفیف

– آسیب گفتار یا زبان

– ناتوانی یادگیری ویژه

– آسیب شنوایی

– ‌آسیب‌های ارتوپدی

– آسیب سلامت

– آسیب بینایی

– آشفتگی هیجانی ناتوانی های هیجانی

– چند معلولیتی یا ناتوانی های چند گانه

شایان ‌ذکر است در کشورما با ادغام گروه ها ، هفت گروه خدمات دریافت می‌کنند.

این گروه ها عبارتند از :

– دانش آموزان کم توان ذهنی

– دانش آموزان آسیب دیده شنوایی

– دانش آموزان آسیب دیده بینایی

– دانش آموزان دارای مشکلات ویژه یادگیری

– دانش آموزان دارای مشکلات رفتاری و هیجانی

– دانش آموزان معلول جسمی – حرکتی

– دانش آموزان چند معلولیتی

از آنجایی که موضوع تحقیق حاضر پیرامون آموزش کودکان استثنایی با معلولیت جسمی و حرکتی می‌باشد در ادامه ویژگی های این کودکان به تفصیل ببیشتر مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت (سیف نراقی و نادری، ۱۳۹۲).

اهداف آموزش وپرورش استثنایی

اهداف آموزش وپرورش استثنایی همان اهداف آموزش وپرورش عادی است، اما هدف اصلی آن به شکل خاص فراهم ساختن گستره‌ای از حمایت‌ها و خدمات انفرادی برای کمک به آموزش وپرورش دانش آموزان استثنایی به طریقی است که تفاوت ها ونیازهای آن ها مد نظر قرار گیرد به گونه ای که بتوانند از برنامه درسی عمومی استفاده کنند. زمانی این هدف محقق می‌گردد که کودکان و دانش آموزان :

۱- روابط مثبت ‌برقرار کنند.

۲- دانش ها و مهارت ها را یاد بگیرند و به کار ببرند.

۳- اقدام مناسبی را برای برآورد نیازهای خود انجام دهند.

۴-برای اانتقال به مراحل بعدی زندگی و یا بزر گسالی آماده باشند.

برنامه آموزشی

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...