۲-۸- قابلیت پیش‌بینی سود^[۳۰]

هدف از حسابداری جمع‌ آوری و تفسیر اطلاعات مالی است تا یک راهنمای صحیح عملیاتی را برای استفاده مدیریت، سرمایه گذاران و سایر ‌گروه‌های ذی نفع فراهم آورد. (خالقی مقدم ۱۳۷۴٫)

انجمن حسابداری آمریکا در بیانیه تئوری حسابداری چنین می نویسد: در تدوین استانداردها معیار جامع، مفید بودن اطلاعات است.^[۳۱] تقریبا” بدون استثناء ادبیاتی که در این زمینه وجود دارد موضوع مفید بودن را به تسهیل در تصمیم گیری مرتبط ساخته است. در اتخاذ تصمیم یکی از مهمترین نکات مورد توجه نتیجه تصمیم است که به دلیل ارتباط نتیجه تصمیم به آینده تعیین نتیجه و پیامد تصمیم از طریق پیش‌بینی صورت می‌گیرد. ‌بنابرین‏ اطلاعات حسابداری برای اینکه بتواند در راستای تسهیل تصمیم گیری به سرمایه گذاران کمک کند باید دارای توان پیش‌بینی باشد. البته باید توجه داشت که بین پیش‌بینی و تصمیم گیری فاصله است. ‌به این صورت که می توان بدون تصمیم گیری پیش‌بینی کرد ولی بدون پیش‌بینی نمی توان تصمیم گرفت و از آنجا که پیش‌بینی جزء لاینفک تصمیم گیری است آگاهی از سودمندی در پیش‌بینی ضروری است. (خالقی مقدم. ۱۳۷۴٫ ۴۴)

ارزیابی یا قضاوت ‌در مورد سودمندی در پیش‌بینی احیانا” مستلزم در نظر گرفتن زیانی است که به لحاظ خطای پیش‌بینی رخ می‌دهد که آن هم به نوبه خود مستلزم آگاهی از سایر متغیرهایی است که در الگوی تصمیم گیری وجود دارد.

طبق آنچه از بیانیه مفاهیم حسابداری مالی شماره ۱ بر می‌آید استفاده کنندگان از اطلاعات حسابداری سعی دارند خالص جریان های نقدی آینده شرکت را برآورد کنند. همچنین اغلب آن ها با توجه به اطلاعات مربوط به سود، توان سود آوری شرکت را مورد بررسی قرار می‌دهند و از این طریق رقم سودهای آینده شرکت را پیش‌بینی می‌کنند یا ریسک مربوط به سرمایه گذاری یا دادن اعتبار به شرکت را مورد ارزیابی قرار می‌دهند. سرمایه گذاران به امید کسب بازده در سهام یک شرکت سرمایه گذاری می‌کنند. بازده سهام در این تحقیق به عنوان بازده نقدی بعلاوه بازده قیمت تعریف می­ شود. بازده نقدی ناشی از سود نقدی توزیع شده توسط شرکت است و بازده قیمت ناشی از تغییرات قیمت بازار سهام است. اما از آنجا که هر کدام از اجزای فوق تحت تاثیر سود هر سهم هستند ‌بنابرین‏ سود هر سهم نقش تعیین کننده ای در بازده سرمایه گذاری برای سهام داران دارد. پس هر فرد سرمایه گذار قبل از هر چیز به دنبال اطلاعات مربوط به سود است تا بتواند از این طریق بازده مورد انتظار خود را برآورد نماید و اقدام به تصمیم گیری ‌در مورد تخصیص منابع خود کند. ارزش جاری سهام یک شرکت برای سرمایه گذاران از اهمیت زیادی برخوردار است اما باید توجه داشت که ارزش سهام به جریان سود آینده بستگی دارد. یک سهام دار فعلی بر اساس این انتظارات نسبت به نگهداری یا فروش سهام تصمیم می‌گیرد و سهام داران بالقوه نیز نسبت به خرید سهام یا انصراف از سرمایه گذاری اقدام می‌کنند. ‌بنابرین‏ برای سرمایه گذاران انتظارات مربوط به سود آینده از اهمیت ویژه ای برخوردار است و اطلاعات سود در صورتی می‌تواند برای تصمیم گیری سرمایه گذاران مفید باشد که دارای ویژگی قابلیت پیش‌بینی باشد.

توان پیش‌بینی را می توان به شرح زیر تعریف کرد:

توان ارائه کاربردهای عملی (مثل پیش‌بینی ها) و امکان­یابی پیش‌بینی­ها به وسیله مدارک تجربی که متعاقبا” به دست خواهد آمد. به بیانی دقیق تر پیش‌بینی رابطه بین X و Y وجود دارد که حاصل Y به X بستگی دارد (یعنی . البته باید توجه داشت که تنها پیش‌بینی به معنای صحت آن نیست بلکه باید به تحقیقات تجربی صحت آن را تعیین کنیم. یعنی باید با توجه به مقایسه پیش‌بینی و آنچه واقع شدهدقت و صحت آن را تعیین کنیم. یعنی باید با توجه به مقایسه پیش‌بینی و آنچه واقع شده، دقت و صحت پیش‌بینی را آزمون کرد. از این رو تعیین توان پیش‌بینی بالفطره یک بحث تجربی است (خالقی مقدم. ۱۳۷۴٫ ۳۹). قابلیت پیش‌بینی سود به عنوان یکی از ویژگی های کیفی سود با عبارت توانایی سود در پیش‌بینی خودش تعریف می شود.

در چهار چوب نظری هیات استانداردهای حسابداری مالی قابلیت پیش‌بینی به عنوان بخشی از ویژگی مربوط بودن مطرح شده و اینچنین تعریف شده است: کیفیت اطلاعات که به استفاده کنندگان کمک می‌کند تا احتمال پیش‌بینی صحیح نتایج گذشته یا حال را افزایش دهد.

اطلاعات سود نیز به عنوان بخشی از اطلاعات حسابداری باید توان پیش‌بینی استفاده کنندگان را افزایش دهد. به عبارت دیگر سود باید از ویژگی قابلیت پیش‌بینی برخوردار باشد.

اهمیت این ویژگی سود زمانی مشخص می شود که بدانیم بسیاری از سرمایه گذاران بالقوه انتظارات مربوط به سود آینده را به عنوان یک عامل مهم برای پیش‌بینی سود تقسیمی آینده مورد توجه قرار می‌دهند و برای تعیین ارزش جاری سهام یا ارزش کل یک شرکت سود تقسیمی مورد انتظار آینده به عنوان یک عامل مهم مورد توجه سرمایه گذاران است. حتی قابلیت پیش‌بینی سود آینده شرکت برای اعتبار دهندگان کوتاه مدت و بلند مدت نیز مورد توجه خاص است.

هر قدر پیش‌بینی سود آینده شرکت معتبرتر باشد، اعتبار دهندگان نیز از قابلیت وصول اصل و بهره وجوه خود مطمئن­تر خواهند بود.

‌بنابرین‏ انتظار از رقم سود، داشتن محتوای اطلاعاتی جهت کمک به پیش‌بینی سود آینده است. از آنجا که هزینه سرمایه سهام عادی به عنوان بازده مورد انتظار دارندگان سهام عادی تعریف شده است، لذا تاثیر ویژگی قابلیت پیش‌بینی سود بر هزینه سرمایه سهام عادی مورد بررسی قرار گرفته است.

۲-۹-ارتباط بین تضادنمایندگی جریان وجوه ­نقدآزادومحتوی اطلاعاتی­ارقام حسابداری

۳-۵-۳-۴-آزمون ریشه واحد در داده ­های پانل

در این قسمت، خواص آماری داده ­های پانل، به لحاظ مانایی یا وجود ریشه واحد مورد بررسی قرار می­ گیرند. ‌به این منظور، از آزمون ریشه واحد که یکی از معمولترین آزمون­ها برای تشخیص مانایی است استفاده می­ شود. مهم­ترین آزمون­های ریشه واحد ‌در مورد داده ­های پانل، شش روش زیر ‌می‌باشد:

• • آزمون لوین، لین و چو^[۴۲] (LLC)

• • آزمون ایم، پسران و شین^[۴۳] (IPS)

• • آزمون برتونگ^[۴۴]

• • آزمون­های فیشر-ADF و فیشر-PP که توسط مادالا و وو(۱۹۹۵) و چوی(۲۰۰۱) ارائه ‌شده‌اند.

• آزمون هدری^[۴۵]

برای تشریح روش­شناسی این آزمون­ها، الگوی AR(1) بین بخشی زیر در نظر گرفته می­ شود:

که در آن؛ متغیر مورد بررسی، i=1,2,…,N معرف کشورها، t=1,2,…, معرف تعداد مشاهدات سری زمانی در هر کشور، نماینده متغیرهای قطعی مانند عرض از مبدأ و روند، ضریب زاویه، ضریب خودهمبستگی و جمله اخلال ‌می‌باشد که فرض می­ شود در بین کشورهای مختلف، مستقل از هم هستند. حال اگر باشد، مانا و چنانچه باشد، دارای ریشه واحد بوده و نامانا تلقی می­ شود.

به منظور این آزمون، دو پیش­فرض ‌در مورد وجود دارد؛ اول اینکه فرض شود که عوامل مشترکی بین کشورهای مختلف وجود دارند، به­ طوری که برای همه کشورها یکسان است ( به ازای هر i یا برای تمام کشورها). آزمون­های LLC، برتونگ و هدری بر اساس این فرض پایه­ریزی ‌شده‌اند. از سوی دیگر، فرض دوم این است که بین کشورها یکسان درنظرگرفته نشود. آزمون IPS و آزمون­های نوع فیشر نیز بر اساس این فرض استوارند. به علاوه در آزمون هدری، فرضیه صفر، عدم وجود ریشه واحد است، در حالی که در سایر آزمون­ها، فرضیه صفر وجود یک ریشه واحد ‌می‌باشد (مهر آرا،۱۳۸۸ ،ص ۵۵).

۳-۵-۵- مرحله چهارم : تخمین و استنباط آماری

در فصل سوم متغیرهای مؤثر معرفی گردید و ارتباط متغیرهای توضیحی با متغیر وابسته به لحاظ تئوری‌های اقتصادی بیان شد. در این قسمت از مطالعه جهت تصریح مدل ابتدا رابطه متغیرهای مستقل از منظر آمار استنباطی بررسی می‌گردد و از بین متغیرهای توضیحی، متغیرهای مؤثر انتخاب شود.

۳-۵-۶-مرحله پنجم: نتیجه گیری

در مرحله پنجم بر اساس تخمین مدل ، نتیجه گیری می شود و در نهایت بر اساس نتایج پیشنهادات و راهکارها ارائه می شود.

۳-۶- خلاصه فصل

در این فصل ابتدا به توضیحاتی درباره ی روش پژوهش، جامعه و نمونه آماری، روش گردآوری اطلاعات و نحوه شکل گیری رگرسیون پرداخته و سپس توضیحاتی مفصل درمورد انواع داده ها، مزایای هرکدام و نحوه تصمیم گیری ‌در مورد آزمون فرضیه‌ها و نحوه بررسی فرضیه های تحقیق پرداخته شده است. در واقع اولین و مهم‌ترین مرحله در یک کار تجربی، مشخص کردن متغیر های وابسته و مستقل، شکل تابعی الگو و مقادیر و علائم مورد انتظار پارامترها است. این موضوع در قالب سه رگرسیون تبیین شد. مرحله بسیار مهم بعدی استخراج داده های مور نیاز و مناسب می‌باشد. داده های متغیرهای مدل از اطلاعات مالی ارائه شده توسط ادارات امور شعب ۵ استان کشور به دست آمد. پس از تبیین مدل، روش مناسب بررسی مسئله و همچنین روش مناسب تخمین مطرح گردید. در تحقیق حاضر با توجه به ماهیت داده ها از روش پانل دیتا که ترکیبی از داده های سری زمانی و مقطعی است، استفاده شده است. درباره روش مذکور، مزایا و معایب آن توضیحاتی ارائه شد.

فصـل چهارم

تجزیه و تحلیل داده ها

۴-۱- مقدمه

تجزیه و تحلیل داده های آماری یکی از گام‌های اساسی در تحقیقات می‌باشند ونتایج تحقیقات به آن بستگی دارد. در این فصل که جهت تجزیه و تحلیل داده های جمع‌ آوری شده طراحی گردیده است، داده ها از طریق نرم افزارEviews₆ و Excel تجزیه و تحلیل شده و در دو مرحله به اطلاعات مورد استفاده در این تحقیق، تبدیل شده اند. در مرحله اول که تجزیه و تحلیل توصیفی می‌باشد، داده های جمع‌ آوری شده به صورت جداول آمار توصیفی و نمودار خطی ارائه شده و در مرحله دوم که تجزیه و تحلیل استنباطی می‌باشد به کمک نرم افزار مذکور آزمون فرضیه های پژوهش مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتند.

۴-۲- آمار توصیفی

اولین قدم در هر تحلیل آماری وتجزیه و تحلیل داده ها، محاسبه ی شاخص های توصیفی می‌باشد. از اینرو ابتدا با بهره گرفتن از شاخص‌های آمار توصیفی به تبیین متغیر وابسته و متغیرهای مستقل پرداخته شده است.

۴-۳- متغیر

متغیر مفهومی است که بیش از دو یا چند ارزش یا عدد به آن اختصاص داده می‌شود. به عبارت دیگر متغیر، به ویژگی‌هایی اطلاق می‌شود که می توان آن‌ ها را مشاهده نمود. متغیر یک نماد بوده که می توان عدد یا ارزش را جایگزین آن ساخت. عملیاتی کردن متغیر یا تعریف عملیاتی یک مفهوم، ‌به این جهت است که آن متغیرقابل اندازه گیری شود و این از طریق دقت در ابعاد و خصوصیات رفتاری متعلق به آن مفهوم، طبقه بندی کردن به عناصر قابل مشاهده و قابل اندازه‌گیری است (سکاران، ۱۳۸۸، ص۱۹۵).

۴-۳-۱- متغیر وابسته

۴-۳-۱-۱- شاخص سهم بازار

سهم بازار که معمولا به ‌صورت نسبت فروش بنگاه به فروش صنعت تعریف می‌شود، یکی از متغیرهای ساختاری بازارها محسوب می‌شود و عوامل مؤثر بر سهم بازار بنگاه‌ها، موضوع مطالعات مهمی در حوزه اقتصاد و سازمان‌های صنعتی طی دهه های اخیر بوده است. در ادبیات اقتصاد صنعتی، مفاهیم ساختار، رفتار و عملکرد بازار تحت عنوان عناصر سه‌گانه بازار مطرح هستند که نحوه ارتباط این عناصر و چگونگی اثرگذاری متقابل آن‌ ها، مورد اختلاف‌نظر اقتصاددانان و مکاتب مختلف اقتصادی است (Barthwal, 2007).

در تحقیق حاضر، حجم سپرده های سرمایه گذاری به عنوان نماینده شاخص سهم بازار می‌باشد. متوسط حجم سپرده های بانکی ملی در استان های منتخب و به سال‌های مطالعه به شرح نمودار (۴-۱) می‌باشد، همان‌ طور که مشاهده می‌گردد، میزان حجم سپرده در شعب بانک‌ملی روند افزایشی داشته است. به طوری که در سال ۱۳۸۸ به طور متوسط ۷۰۱۷۴۰۰ میلیون ریال سپرده گذاری انجام شده است در حالی که این رقم به عدد ۱۹۵۳۳۴۰۰ میلیون ریال در سال ۱۳۹۳ افزایش یافته است.

نمودار ۴-۱- میانگین حجم سپرده‌گذاری در بانک ملی استان‌های منتخب طی سال‌های ۱۳۹۳-۱۳۸۸(میلیون ریال)

برای ورود به مرحله تجزیه و تحلیل اطلاعات، آماره توصیفی داده ها شامل شاخص های مرکزی، پراکندگی و انحراف از قرینگی و همچنین آزمون جارگ- برا (jB ) که توزیع نرمال پسماندها را بررسی شده و به شرح زیر می‌باشد. با توجه به احتمال برآورد شده برای آماره جارگ- برا، متغیر مذکور از توزیع نرمال پیروی نمی کند.

روش تجزیه و تحلیل اطلاعات

این پژوهش از نوع تحقیق همبستگی ست، همبستگی بین خشونت خانگی، سبک های اسناد، سبک های ابراز هیجان و کلیشه های جنسیتی است. ‌بنابرین‏ از مدل رگرسیون سلسله مراتبی چندگانه استفاده می شود. زیرا چند متغیر پیش بین و یک متغیر ملاک داریم و همچنین در تحقیق همبستگی به بررسی رابطه تک تک متغیرها پرداخته می شود ‌بنابرین‏ از مدل رگرسیون چندگانه استفاده می شود (سرمد، بازرگان، حجازی،۱۳۹۰).

در رگرسیون چندگانه سلسله مراتبی، محقق ترتیبی را که متغیرهای پیش‌بین در قالب دو مجموعه وارد مدل می‌شوند، مشخص می‌کند. لذا با بهره گرفتن از این رویه می‌توان کیفیت مدل و اثر متغیری یا گروهی از متغیرها را بعد از کنترل اثرمتغیر(های) مرتبه اول بررسی نمود. محقق برای این متغیر(ها)، متغیرهای مرتبه اول، مدل رگرسیونی چندگانه را اجرا می‌کند. از روی خروجی مربوطه برای این مدل، مدل مرتبه اول، می‌توان میزان تغییراتی که توسط آن تبیین شده است را به دست آورد (منظور بررسی ضریب تعیین می‌باشد). محقق مدل مرتبه دوم را با ترکیب متغیرهای اولیه به همراه مجموعه متغیرهای جدید اجرا می‌کند.

در ایران یک بررسی گسترده که در ۲۸ مرکز استان کشور انجام شد نشان داد در۶۶% خانواده های مورد بررسی زنان دست کم یک بار از ابتدای زندگی مشترک خشونت را تجربه کردند و در ۳۰% خانوارها خشونت فیزیکی حاد و جدی و در ۱۰% خانوارها خشونت های منجر به صدمات موقت یا دائم گزارش شده است (مرکز مشارکت زنان و معاونت اجتماعی وزارت بهداشت ۱۳۸۳).

در تحقیقی که ادهمی و روغنیان (۱۳۸۸) انجام داداند ‌به این نتیجه رسیدند که در شیوه های جامعه پذیری جنسیتی نگرش های تسلیم طلبانه، منفعل،آرام و… زمینه جامعه پذیری را بر اساس همین صفات برای دختران فراهم می آورد و آن ها را با این صفات سازگار می کند ‌بنابرین‏ نتایج این تحقیق تاییدی بر نظریه یادگیری احتماعی و نظریه برچسب زنی جنسیتی در تبیین نابرابری جنسیتی در خانواده می‌باشد.

در نظریه شناختی به سبک های اسناد منفی و رابطه آن با درماندگی آموخته شده و افسردگی تأکید شده است این نظریه بر جامعه پذیری نقش های جنسیتی و تاثیر آن بر افسردگی زنان اهمیت می‌دهد بر حسب این نظریه زنان بین پاسخ و بازده پاسخ شان در حیطه های مختلف زندگی، ناهماهنگی بیشتری را تجربه می‌کنند و آموزش و تربیت آن ها به گونه ایست که بیشتر با نقش های زنانه نافعالی و درماندگی همانند سازی می‌کنند ( فایرستون و همکاران، ۲۰۰۳). زنان سبک های شناختی منفی تری دارند و علت رویدادهای منفی زندگی را بیشتر به عوامل پایدار کلی و درونی خود نسبت می‌دهند این نوع اسنادهای منفی زنان را نسبت به احساس های درماندگی و نومیدی در مواجهه با رویدادهای ناخوشایند زندگی اسیب پذیرتر می‌سازد (آبرامسون، ۱۹۸۹). ولی تا به حال تحقیقی در زمینه بررسی سبک هاّی ابراز هیجان و پذیرش خشونت خانگی ثبت نشده است.

فصل دوم

مبانی نظری

و

پیشینه پژوهش

مقدمه

خشونت عبارت است از هر گونه فعل یا ترک فعلی که باعث آسیب جسمی، جنسی و یا روانی شود (کار،۱۳۸۱). خشونت را می توان عملی آسیب رسان دانست که فرد برای پیشبرد مقاصد خویش انجام می‌دهد و صرفا جنبه فیزیکی ( بدنی) ندارد بلکه ممکن است ابعاد روانی (فحاشی، تحقیر، منزوی کردن فرد، داد و فریاد)، جنسی و اقتصادی هم به خود بگیرد (درویش پور۱۳۸۷، به نقل از محمدی، میرزایی،۱۳۹۱؛کار۱۳۷۹) .

خشونت علیه زنان پدیده ای چند بعدی است که خشونت خانگی یکی از تظاهرات آن به شمار می رود. خشونت در هر جامعه شکل هایی به خود می‌گیرد که با ساختار قانونی، سنتی و دینی و سیاسی همان جامعه متناسب است. ‌بنابرین‏ اثار خشونت علیه زنان در ایران را باید در مجموعه ای به هم تنیده از انواع خشونت های خانگی، اجتماعی، سیاسی و تفاسیر خاصی از دین جستجو کرد. تأکید بر ارزش هایی مانند جداسازی افراد دو جنس در مراکز دانشگاهی، منع حضور زنان از تماشای مسابقات ورزشی مردان، جلوگیری از فعالیت زنان هنرمند در جایگاه خواننده و مانند این ها، شکل هایی از خشونت است که بر زنان ایران تحمیل شده است (کار، ۱۳۸۱). به هر نوع عمل و یا احتمال رفتاری که به آسیب جسمی، جنسی، روانی یا محرومیت و عذاب منجر شود خشونت علیه زنان گفته می شود این تعریف، تهدید به چنین اعمال و رفتاری، محرومیت از آزادی به اجبار یا به اختیار، اعم از اینکه در زندگی شخصی(خصوصی) یا جمعی رخ دهد را نیز در بر می‌گیرد (نهاوندی۱۳۸۶ به نقل از وردی نیا، ریاحی، اسفندیاری).

همان گونه که گفته شد چنانچه رفتار خشونت آمیز علیه زنان در چارچوب خانواده و میان زن و شوهر روی دهد از آن به خشونت خانگی تعبیر می شود (پور رضا و موسوی،۱۳۸۲؛ سازمان جهانی بهداشت،۱۳۸۰).

پسران این رفتار رسانه ها را به مثابه الگوی رفتاری یاد می گیرند و در مقابل دختران می آموزند که رفتار خشونت آمیز برای زنان امری غیر مرسوم است (اعزازی،۱۳۸۰). در ایران نیز زنان در اثر فشارهای سنتی هزاران ساله که دامنه ای وسیع دارد خو گرفته اند که بخش عمده ای از وضعیت خشونت بار زندگی خود را از دیگران بپوشانند (کار، ۱۳۸۱).

خشونت نسبت به گروه طبقه و یا ملیت فرق می‌کند چنانچه زنان طبقه پایین یا مهاجران شهری یا مناطق عشیره ای بیشتر تجربه خشونت جسمانی تا قتل های ناموسی را دارند گاهی همین زنان چنان جامعه پذیر می‌شوند که خشونت را بازتولید و استمرارش را تداوم می بخشند (محمدی اصل، ۱۳۸۸)، چرا که پنهان نگاه داشتن خشونت علیه زنان و پرهیز زنان از واکنش فعال نسبت به آن، یکی از مشخصات خشونت علیه زنان در تمام جوامع است به نظر می‌رسد چنین نگرشی به خشونت در هر جامعه دلایل خاص خود را دارد و با شرایط و زندگی فردی زنان هر جامعه متناسب است (وردی نیا و همکاران،۱۳۸۶).

وقتی زنان یاد گرفته اند مورد کمک واقع شوند انگیزش ها و شناخت ها و رفتارهایشان را با خشونت همساز می‌کنند در نتیجه ترس از مرد و عدم اعتماد به نفس زنان را فرا می‌گیرد و ‌به این ترتیب آنان ایفای نقش خشونت آمیز توسط مردان را با این روحیات تکمیل می‌کنند (همان منبع).

مردم شناسان بریتانیایی در چند قرن اخیر، خشونت خانگی را چنین تعریف کرده‌اند: تحمیل خواهش ها و دیدگاه های یک فرد خانواده بر عضو و یا سایر اعضای خانواده، از طریق اعمال زور، فشار، تهدید، تحقیر و جبر اقتصادی. این دانشمندان بر این باورند که خشونت خانوادگی مرز دینی، جغرافیایی، جنسی و نژادی نمی شناسد.

حقوق ‌دانان در مصر بر این باورند که خشونت خانوادگی منشا جنسی دارد و همیشه زنان خانواده قربانی آن هستند. آن ها می‌گویند: چون زنان در بسیاری از موارد از کمبود امنیت های فردی و شهروندی خویش رنج می‌برند ‌بنابرین‏ قربانی خشونت های خانگی می‌گردند (جلایی فرد، فکور راد، ۱۳۸۹).

خشونت خانگی علیه زنان

در برخی موارد خشونت های خانگی را خشونت های داخلی خوانده اند که به معنای حاکمیت غیر قابل تحمل فیزیکی و روانی یک فرد خانواده بر فرد یا افراد دیگر خانواده است. این حاکمیت غیرقابل تحمل به گونه های تحقیر، توهین، برخوردهای فیزیکی و محدود سازی آزادی ها برای قربانی تبارز می‌کند (زیبایی نژاد،۱۳۸۶).

۲-۲-۵-۳-۵-۱ استراتژی­ های رشد در بانک

با نگاهی به تجارب بانک­های کوچک و بزرگ به اسانی ‌می‌توان نتیجه گرفت که هر بنگاه اقتصادی مانند بانک، برای دستیابی به رشد در آینده، به طور لزوم باید از یکی از دو روش زیر استفاده کند:

توسعه و بهبود فعالیت­های کنونی بانک( راهبرد دفاع از وضعیت موجود)

متنوع نمودن فعالیت­ها و انجام فعالیت­های جدید( راهبرد مبتنی بر خلاقیت و نوآوری)

ماتریس زیر که بیانگر راهبردهای متفاوت رشد است، به شکلی ساده راهبردهای مختلف بانک را ‌بر اساس عناصر چهارگانه: بازار موجود، بازار جدید، خدمات موجود و خدمات جدید، معرفی می­ کند.

جدول (۲-۱ ) : ماتریس استراتژی­ های مختلف رشد در یک بانک

خدمات جدید
خدمات موجود
استراتژی بهبود و توسعه خدمات

• • بهبود خدمات

• • توسعه و بهبود خانواده یک خدمت

• ارائه خدمات جدید برای بازارهای موجود

استراتژی نفوذ در بازار

• • افزایش سهم بازار

• افزایش سهم از مشتری به وسیله:

افزایش دفعات استفاده از خدمات

افزایش مقدار استفاده از خدمات

• کاربردهای جدید خدمات

بازارهای موجود
استراتژی متنوع­سازی خدمات

• • تنوع همگن

• • تنوع ناهمگن

• • ادغام رو به بالا

• ادغام رو به پایین

استراتژی توسعه بازار

• • گسترش و توسعه بازار خدمات موجود

• • گسترش جغرافیایی

• ایجاد بازار هدف جدید

بازارهای جدید

Stiron (2002)

در ادامه ، هر یک از استراتژی­ های موجود در ماتریس فوق با رویکرد بانک­داری، مورد بحث و بررسی قرار ‌می‌گیرد.

استراتژی نفوذ در بازار: این استراتژی بر مبنای افزایش سهم بانک از بازار موجود شکل گرفته است. انجام این امر مستلزم اعمالی چون بهبود خدمات از جنبه­ های سخت­افزاری، نرم­افزاری و مغزافزاری، همچنین تمرکز تبلیغات بر بازارافزایی و مدیریت هزینه­هاست. در این استراتژی با تأکید بر وفادارسازی مشتریان موجود و افزایش دفعات مراوده با بانک، سهم بازار از هر مشتری افزایش یابد.

استراتژی بهبود و توسعه خدمات: در این استراتژی ابتدا فرصت­های بهبود و توسعه یک خدمت مورد تحلیل قرار گرفته و با تأکید بر قابلیت ­های خدمت، خدمات موجود بهبود یافته و یا خدمات تکمیلی به مشتریان ارائه می­گردد.

استراتژی توسعه بازار: این استراتژی از طراحی برنامه ­های جامع بازاریابی بانکی برای جذب بخش­های ناخریدار( مشتریان بالقوه) یا خریداراتفاقی(مشتری­گذری) از بانک نشأت ‌می‌گیرد. ورود به بازارهای جغرافیایی جدید و تمرکز در بازار هدف جدید، از طریق جذی مشتریان بالقوه و خریدار تصادفی منجر به تحقق استراتژی رشد در بانک­ها می­ شود.

استراتژی متنوع سازی خدمات: بانک­ها همچنین از طریق متنوع ساختن عملیات و فعالیت­های خود به دنبال رشد هستند. در این راهبرد بانک­ها ملزم هستند تا عملیات جدیدی را بیاموزند و اجرا کنند و با گروه ­های جدید از مشتریان کار کنند.

الف- تنوع همگن^[۳۵]: این راهبرد هنگامی رخ می­دهد که بانک در درون خود، شرکتی را که خدمات یا مشتریان مشابه خدمات فعلی ندارند، خریداری یا ایجاد می­ کند. این خدمات جدید از طریق سهیم شدن در دانش فنی، مهارت­ های بازاریابی، توزیع و هم­افزایی درونی منجر به تحقق استراتژی رشد در بانک­ها می­گردد.

ب- تنوع ناهمگن^[۳۶]: در این استراتژی که به طور اساسی مالی است تا عملیاتی، ادغام دو مؤسسه که هیچ­گونه وجه اشتراکی از حیث خدمات با یکدیگر ندارند، صورت می­پذیرد. فرایند متنوع سازی، زمانی رخ می­دهد که تعدادی از فعالیت­های کنونی یک بانک به دلیل کاهش تقاضا، افزایش رقابت یا کهنه شدن فن­آوری ارائه خدمات، دچار رکود می­شوند و بانک­ها باید مسیرها و روش­های جدیدی را برای رشد جست و جو کنند.

ادغام رو به بالا^[۳۷]: در این استراتژی، بانک­ها برای کاهش هزینه­ ها و بهبود ارائه خدمات به مشتریان خود، فرایند ارائه خدمات از طریق شعب را حذف نموده و به وسیله سایر کانال­ها ( بانک­داری تلفنی، بانک­داری اینترنتی) عرضه خدمات خود را به طور مستقیم به محل مشتری منتقل ‌می‌کنند.

ادغام رو به پایین^[۳۸]: بانک­ها معمولاً از طریق به­ کارگیری این راهبرد تمام فعالیت­های مربوط به تهیه تجهیزات، خرید مواد و تجهیزات لازم برای تولید را به فعالیت­های قبلی خود اضافه ‌می‌کنند. به عنوان مثال، برخی بانک­ها از طریق خرید تجهیزات تولید کارت­های اعتباری و بدهی هوشمند^[۳۹]، کنترل لازم بر تولید، بازاریابی و توزیع، خدمات و محصول خود را افزایش می­ دهند. به عنوان مثال، میدلند بانک و نت وست بانک^[۴۰] هنگام طراحی کارت اعتباری موندیکس^[۴۱] از چنین راهبردی استفاده کرده ­اند(رسول اف، ۱۳۸۴).

۲-۲-۵-۴ نقش فن­آوری در جذب منابع

بازارهای کنونی، محیط های رقابتی جدیدی را ایجاد ‌می‌کنند که هدف از آن ها گذار از نظام­های صنعتی به نظام فوق صنعتی- که به ‌پاسخ‌گویی‌ سریع به احتیاجات متنوع مشتریان و کیفیت بالای خدمات وابسته است می‌باشد. در محیط های فوق صنعتی، بالا بودن کیفیت و قابلیت اطمینان، سرعت در تحویل، بهبود ارائه خدمات به مشتریان، سرعت در معرفی محصولات جدید و استفاده از سیستم­های انعطاف پذیر، مهم­ترین مزایای رقابتی به­شمار می­آیند.

فناوری عبارت است از همه دانش­ها، محصولات، فرآیندها، ابزارها، رو شها و سیستم­هایی که در خلق کالاها یا ارائه خدمات به کار می­روند. فناوری، مهم ترین عامل در سیستم تولید ثروت است ولی عوامل دیگری نیز در این سیستم دخیل هستند. مثلاً تشکیل سرمایه و سرمایه گذاری و نیز نیروی کار، نقش مهمی در رشد اقتصادی دارند. مدیریت فناوری، یک مدیریت نظام­مند است که خلق، کسب، و به کارگیری فناوری را ممکن می­سازد و شامل مسئولیتی است که این فعالیت ها را در راستای خدمت به بشر و برآورده ساختن نیازهای مشتری قرار می­دهد. تحقیق، اختراع و توسعه، اساسی ترین مؤلفه­ های خلق فناوری و پیشرفت­های فناورانه هستند. اما در مسیر تولید ثروت، مؤلفه مهم­تری وجود دارد. به کارگیری یا تجاری سازی فناوری. به بیان دیگر، مزایای فناوری هنگامی تحقق می­یابد که نتیجه آن به دست مشتری برسد. مشتری می‌تواند یک فرد، یک شرکت یا یک نهاد دولتی همچون سازمان های دفاعی باشد. مدیریت فناوری، موفقیت یا شکست سازمان ها را تعیین می­ کند(ارنسال^[۴۲]، ۲۰۰۶).

لذا مدیریت تکنولوژی، عامل مهمی است که مزایای رقابتی بلند مدت را برای سازمان­ها فراهم ‌می‌آورد؛ مزایایی که سازمان­ها همواره باید آن­ها را تحت کنترل قرار دهند.

فن­آوری اطلاعات و ارتباطات^[۴۳] الکترونیکی، مبادله اطلاعات مالی و تجاری را بدون استفاده از کاغذ و با بهره گرفتن از نو­آوری­هایی چون: مبادله اکترونیکی اطلاعات، پست الکترونیکی، تابلوهای اعلانات الکترونیکی وجوه، آسان نموده و هزینه­ های تهیه، پردازش و کاربرد اطلاعات را کاهش داده و فاصله مکانی و زمانی را از میان برداشته است.

۲-۱-۴-دیدگاه ها و نظریه های موجود در حیطه فراشناخت :

۲-۱-۴-۱-دیدگاه فلاول:

فلاول که از پیروان پیاژه^[۲۱] به حساب می‌آید با تلفیق نظریه رشد شناختی پیاژه نظریه پردازش اطلاعات به طبقه بندی تازه از مفاهیم اشاره می‌کند. فراشناخت بالا سطوح پایین استعداد را جبران می‌کند. از این نوع آموزش با تحت تأثیر قرار دادن نظام انگیزشی، فرد را برای برخورد مناسب در موقعیت‌های یادگیری آماده می‌کند (جزایری و اسماعیلی، ۱۳۸۱). فلاول (۱۹۷۹) فراشناخت را مشتمل بر دو مؤلفه، نخست آگاهی فرد از دانش، نقاط ضعف و قوتخود، باور نیست به خود به عنوان یک یادگیرنده و ماهیت تکلیف و وظایف یادگیری و دوم توانایی فرد در تنظیم اعمال خود برای به کاربردن آن دانش ها می‌داند. وی اجزاء و مؤلفه‌‌های فراشناخت را شامل «آگاهی در باره تکلیف» و «آگاهی در باره‌ی راهبرد» می‌داند (به نقل از مرزوقی، ۱۳۸۳).

۲-۱-۴-۲- دیدگاه پاریس و وینوگراد:

پاریس و وینوگراد^[۲۲] (۱۹۸۸) مؤلفه‌های فراشناخت را در دوجنبه‌ی «آگاهی و کنترل برخورد» و «آگاهی و کنترل فرایندهای شناختی» قرار می‌دهند و برای هرکدام از این مؤلفه‌ها، اجزایی در نظر می‌گیرند اجزای مؤلفه آگاهی و کنترل بر خود شامل:

• • نظارت و کنترل بر میزان تعهد در باره انجام تکالیف و یادگیری

• نظارت و کنترل بر نگرش در باره تکلیف و یادگیری

نظارت و کنترل میزان توجه در انجام تکلیف و یادگیری و اجزای مؤلفه آگاهی و کنترل بر فرایندهای شناختی نیز شامل:

• • انواع دانش های فراشناختی (بیانی^[۲۳]، روش کاری^[۲۴] و شرطی^[۲۵])

• کنترل اجرایی رفتار (ارزشیابی، طراحی و نظارت) می‌باشد.

لذا فراگیران برای افزایش توانایی و کنترل فرایندهای ذهنی خود باید سه نوع دانش به شرح زیر را دارا باشند.

دانش‌های فراشناختی

الف) دانش بیانی: به دانش و اطلاعات در باره حقایقی که فرد می‌داند، دلالت دارد. سوالاتی مانند چه چیزی را می‌خواهیم درک کنم؟ ایده های کلیدی کدامند؟ و چه چیزی از قبل می‌دانم؟ در ارتباط با دانش بیانی مطرح می‌شود؟

ب) دانش روش کاری: شامل دانش نحوه انجام دادن تکلیف و نحجوه اجرای مراحل فرایند است. به عبارت دیگر، اطلاعات ‌در مورد نحوه به کاربردن راهبردهای فراشناختی و یا گام‌های مورد نیاز برای انجام یک رفتار را شامل می‌شود که سوالاتی مانند چگونه از اطلاعات بهتر استفاده کنم؟ چگونه اطلاعات را ارائه دهم و چه مراحلی و رهنمودهایی را باید دنبال کنم؟ مرتبط است.

ج) دانش شرطی: مربوط به زمان مناسب برای استفاده‌ یا عدم استفاده از یک راهبرد است این دانش با چراها سر و کار دارد. مثلاً چرا ‌به این اطلاعات نیاز دارم؟ برای انجام این تکلیف چه راهبردهایی ‌مناسب‌ترند؟ و بهترین راهبرد برای یادآوری اطلاعات در امتحان کدام است؟

در اثار بعدی برای فراشناخت دو مؤلفه دیگر در نظر گرفته می‌شود:

دو مؤلفه فراشناخت

الف) خود ارزیابی: خودارزیابی^[۲۶] به معنای تأمل شخصی فرد در باره وضعیت‌ها و توانایی دانش و آگهی به معنای «تأمل شخصی فرد در باره وضعیت‌ها و توانایی‌های دانش و آگاهی در باره‌ی خود» و هم چنین آگهی به معنای «حالت عاطفی فرد یعنی دانش، توانایی‌ها، انگیزش و ویژگی‌های وی به عنوان یک یادگیرنده» می‌باشد. این موارد در واقع، پاسخ به سؤالاتی در باره «چه چیزی می‌دانید؟»، «چگونه فکر می‌کنید؟» و «چه موقع و چرا از راهبردهای دانشی استفاده می‌کنید؟» را در برمی‌گیرد.

ب) خود مدیریتی: خود مدیریتی^[۲۷] به «فراشناخت در عمل» ارجاع داده می‌شود و شامل فرایندهای ذهنی است که به «هماهنگ کردن جنبه‌هایی از حل مسئله» کمک می‌کند. این ‌فرآیندها شامل «طرح‌های فرد قبل از اقدام در انجام یک تکلیف»، «سازگاری با تکلفی هنگام انجام کار» و «ارزیابی بعد از انجام کار» می‌باشد (پاریس و وینوگراد، ۱۹۸۸؛ به نقل از صفری، ۱۳۸۸).

۲-۱-۴-۳-دیدگاه براون:

از دیدگاه براون(۱۹۸۰)، فراشناخت عبارت از دانش در باره نظام شناختی خود و اندیشیدن در باره تفکر خود و یادگیری مهارت‌های ضروری برای یادگیری است از این دیدگاه فراشناخت شامل تفکر در باره‌:

الف) چه چیزی می‌دانیم و چه چیزی نمی‌دانیم.

ب) تنظیم اینکه چگونه به یادگیری می‌رسیم. وی معتقد بود که افراد نوآموز صرف نظر از سطح سنی، دارای نارسایی فراشناختی هستند. البته ناآگاهی ضرورتاً با سن در ارتباط نیست. بلکه بیشتر تابع بی‌تجربگی در برخورد با یک موقعیت و مسئله جدید است.

بروان (۱۹۷۸) مؤلفه‌های اساسی فراشناخت را شامل «نظارت^[۲۸]»، «برنامه ریز^[۲۹]» و بازنگری^[۳۰]» می‌داند.

نظارت به معنی وارسی میزان پیشرفت در جهت اهداف، برنامه ریزی در برگیرنده گزینش اندیشمندان راهبردها برای رسیدن به اهداف و بازنگری شامل ارزیابی از دانش و حالت‌های ذهنی است مانند اینکه از خود بپرسیم که آیا این موضوع را فهمیده‌ایم؟ آیا موضوعی مشابه این موضوع را قبلاً مطالعه کرده‌ایم؟ و نظایر آن، به اعتقاد وی فراشناختی مشتمل بر دانش ایستا (آنچه افراد بیان می‌کنند) و دانش راهبردی (گام‌هایی که برای تنظیم پیشرفت ضمن فعالیت‌های شناختی برداشته می‌شود) است. این گام‌ها شامل برنامه ریزی، پیش‌بینی، برآورد و نظارت است.

از این دیدگاه اگر ما بتوانیم از وجود یک گفتگوی درونی در ذهن خود آگاه شویم و بتوانیم فرایندهیا تصمیم گیری و حل مسئله را بشناسیم، فراشناخت را تجربه کرده‌ایم (نیاز آذری، ۱۳۸۲).

۲-۱-۴-۴-دیدگاه آشمن و کانوی:

آشمن و کانوی^[۳۱] (۱۹۹۷) برنامه های آموزش مهارت تفکر را شامل شش حوزه فراشناخت، فرایندهای شناختی (حل مسئله، تصمیم گیری و. درک مطلب)، مهارت‌های تفکر محور^[۳۲] (تفسیر، خلاصه کردن، و بسط و گسترش)، برای این مفهوم، جنبه‌هایی را به شرح زیر بیان می‌نمایند.

الف) فراشناختی ضمنی^[۳۳]: استفاده از راهبرد فراشناختی بدون بیان آن و یا حل مسئله هنگامی که استفاده از راهبرد آگاهانه نیست.

ب) فراشناخت آگاهانه^[۳۴]: استفاده آگاهانه از یک یا چند راهبرد در یادگیری و حل مسئله

ج) فراشناخت راهبردی: به کارگیری تفکر سازمان یافته در هنگام استفاده آگاهانه از یک راهبرد در انجام یک فرایند ویژه.

د) فراشناخت تأملی^[۳۵]: برنامه دقیق و آگاهانه، نظارت و ارزیابی بر یک فرایند ویژه (آشمن و کانوی؛ به نقل از صفری، ۱۳۸۸).

۲-۱-۴-۵- دیدگاه شراوو ماشمن:

شراو و ماشمن^[۳۶] (۱۹۹۵) بین دانش فراشناختی (آنچه فرد در باره شناخت خود می‌داند) و تنظیم فراشناختی (اینکه فرد چگونه از این دانش استفاده می‌کند)، تفاوت اساسی قائل هستند. آن‌ ها دانش فراشناختی را شامل سه نوع آگاهی فراشناختی می دانند.

الف) دانش بیانی به معنی مطالبی است که بر آگاهی فرد از شناخت خود دلالت دارد.

ب) دانش روش کاری به معنی مطالبی است که بر دانش فرد در باره چگونگی استفاده از راهبردهای یادگیری دلالت دارد.

ج) دانش شرطی به معنی مطالبی است که به فرد یاد می‌دهد که چه موقع و چرا از یک راهبرد یا مهارت یادگیری در مقایسه با راهبردهای دیگر استفاده کند.